580 GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI ( ) 591 DÖNEM NET ZARARLARI (-)

Aktifi Düzenleyici Hesaplar:

103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ (-)

119 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-) 122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)

124 KAZANILMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ (-) 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI ( -)

137 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-) 139 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI ( -) 158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ( -) 199 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR KARŞILIĞI ( -) 222 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)

224 KAZANILMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ (-) 229 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)

239 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-) 237 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)

241 BAĞLI MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-) 243 İŞTİRAKLER SERMAYE TAAHHÜDÜ (-)

244 İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)

246 BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE TAAHHÜDÜ (-)

247 BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)

249 DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI (-) 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-) 278 BİRİKMİŞ TÜKETİCİ PAYLARI

298 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-) 299 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

(CEVAP A)

Varlık = Sermaye + Borç eşitliğindeki “borç” eşitliğin diğer tarafına alındığında işaret değiştirecek yani (+)dan (-)e dönüşecektir. Böylelikle; Varlık – Borç = Sermaye olacaktır. (CEVAP B)

İşletmenin faaliyetlerinin sonucu olarak ana faaliyet ve ana faali- yet dışı elde edilen gelirler ve bu faaliyetleri sürdürürken gerçekle- şen giderlerin sınıflandırılarak yazıldığı ve sonunda işletmenin net kâr ya da zararının bulunduğu tablo Gelir Tablosu’dur. (CEVAP D)

İşletmelerin ekonomik yani mali yapısı, sahip olduğu ekonomik değerlerin üzerindeki hak paylaşımı ile ölçülür. Şöyle ki; Varlıklar = Yabancı Kaynak + Öz kaynak eşitliğinde Yabancı kaynak öz kaynak- lara göre daha fazla arttığında işletmenin mali yapısında bozulma artar. Çünkü varlıklarının kaynağı borç ağırlıklı olacaktır. Tersi durumda öz kaynak arttığında ise varlıkların sahibi işletme sahip ve ortakları olacağından işletmenin mali yapısı daha sağlıklı ola- caktır. Yukarıdaki soruda C ve D şıkları eksik kalmaktadır. Ama işletmenin sahip olduğu ekonomik varlıklar bütünü ifadesi ile A şıkkı doğru cevap olur (CEVAP A)

11. (2013, MHUY): Aşağıdakilerden hangisi, Tekdüzen Muha- sebe Sistemi kapsamında düzenlenen nakit akım tablosunda nakit girişi olarak değerlendirilemez?

A) Alınan kredilerden kaynaklanan nakit B) Bono ihracından kaynaklanan nakit C) Sermaye artırımından sağlanan nakit D) Ticari alacakların tahsilinden sağlanan nakit E) Alınan kredilerin anapara ödemeleri

12. (2013, MUY): Aşağıdakilerden hangisi 7/A ve 7/B seçe- neklerinin ikisinde de yer alan bir hesaptır?

A) Pazarlama satış ve dağıtım giderleri B) Araştırma ve geliştirme giderleri C) Finansman giderleri

D) Amortisman ve tükenme payları

13. Tek düzen hesap planındaki hesap sınıfları içerisinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Pasif hesaplar B) Maliyet hesapları C) Yardımcı hesaplar D) Gelir tablosu hesapları E) Aktif hesaplar

14. Aşağıdaki hesaplardan hangisi hem bilançoda hem de gelir tablosunda aynı isim ile yer almaz?

A) Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hesabı B) Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme C) Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri

D) Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları

15. (2009, VMY) "Belli bir dönem için planlanan faaliyetlerin işletmenin varlık ve kaynak yapısını ne yönde değiştireceğini gösteren mali tablo tura nedir?

A) Proforma gelir tablosu B) Geçici mizan

C) Proforma bilanço D) Konsolide bilanço Şıkların tamamını inceleyelim;

A şıkkında; Kredi çektiğinde işletme kasasına para girmiş olur. B Şıkkında; Bono: işletmelerin kısa vadeli olarak piyasadan borç para bulmak amacıyla çıkardığı ve finansal piyasada satışı gerçek- leştirilerek işletmeye kaynak sağlayan menkul kıymetlerdir. Bono satışı sonucunda işletmeye para girişi olacaktır.

C Şıkkında; Sermaye artırmak yeni hisse senedi satışı şeklinde olabileceği gibi mevcut ortakların sermaye olarak koydukları tutarı artırmaları şeklinde de olabilir. Her iki durumda da işletme- ye yeni sermaye girişi olacağından nakit girişi olabilir.

D şıkkında; Ticari alacaklar (senetli – senetsiz) tahsil edildiğinde yine işletme kasasına nakit girişi sağlanmış olacaktır.

E Şıkkında; daha önceden alınmış kredi (borç tutarının) anapara ya da faiz ödemesi fark etmeksizin işletmeden para çıkışı olacak- tır.

O halde, sadece E şıkkında nakit çıkışı var. Diğer şıkların hepsinde işletmeye nakit girişi olduğu görülüyor. Kredi ödemesi yaparken nakit çıkışı olacak. (CEVAP E)

Finansman Giderleri hesabı 7/A hesap grubunda 780 Hesap kodu ile 7/B hesap grubunda 797 Hesap koduyla yer alır.

7/A (Fonksiyonel )

710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri 720 Direkt İşçilik giderler

730 Genel Üretim Giderleri 740 Hizmet üretim giderleri 750 Araştırma ve Geliştirme Giderleri 760 Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri 770 Genel Yönetim giderleri

780 Finansman giderleri

7/B ( Çeşit Esası)

790 İlk madde ve malzeme giderleri 791 İşçi ücret ve giderleri.

792 Memur ücret ve giderleri.

793 Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 794 Çeşitli giderler

795 Vergi resim ve harçlar 796 Amortisman ve tükenme payları 797 Finansman giderleri

798 Gider çeşitleri yansıtma 799 Üretim Maliyet.

(CEVAP C)

Yardımcı hesaplar ana hesapların detaylarını izlemek amacıyla açılan ve yardımcı defterler veya kartlar yardımıyla kayıtları tutulan hesaplardır. 102 Bankalar Hesabı ana hesaptır ve banka- ların yardımcı hesapları olarak çalışılan bankalar için, İş Bankası Hesabı, Ziraat Bankası Hesabı gibi yardımcı hesaplar açılır. Bu durum Stoklar, müşteriler, demirbaşlar gibi birçok kalem için uygulanır. (CEVAP C)

Tekdüzen Hesap Planı incelendiğinde Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hesabı İsminde bir gelir tablosu hesabı olmadığı görü- lür. Aslında İşletmeler kuruluş esnasındaki yaptığı harcamaları, isterlerse dönem gideri olarak kaydedilebilirken; isterlerse mad- di olmayan duran varlıklar içinde 262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hesabı ile aktifleştirerek itfa (amortisman) yoluyla birden fazla yıla gider olarak dağıtabilir. Ancak tamamını dönem gideri olarak kaydedildiğinde bu harcama 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabında izlenmesi gerekeceğinden aynı isimle yer almamış olur. (CEVAP C)

Soruda varlık ve kaynaklar diyerek bilanço olduğunu net bir şekil- de göstermiş. Ancak Proforma mı Konsolidemi ona karar verme- miz gerekecek;

Konsolide Bilanço: Birbirleri ile aralarında sermaye ilişkisi olan

firmaların aynı tarih veya döneme ait bilanço kalemlerinden ve karşılıklı ilişkiler ile ilgili kayıtların bir araya gelmesiyle düzenlenen bilançodur.

Proforma Bilanço: İşletmelerin dönem başında iken, dönem

sonunu için planlanan tahmini bilançodur.

Sorudaki “… ne yönde değiştireceğini gösteren..” cümlesinden, geleceğe dönük olduğu net bir şekilde seçilebiliyor. Bu durumda sorunun cevabı “Proforma Bilanço”dur.

44

16. (2012, GUY): Dönem sonu işlemleri ile ilgili, yevmiye ve defter-i kebir kayıtları yapılarak hesapların defter-i kebir bakiyeleri, envanter sonuçlarına göre düzeltildikten sonra düzenlenen belge/tablo aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kesin mizan B) Rapor tipi bilanço C) Ara bilanço D) Genel geçici mizan

17. ‘321 BORÇ SENETLERİ HESABI’ ndaki hesap kodunda yer alan “32” rakamı neyi ifade eder?

A) Senet Olduğunu B) Borç Hesabı Olduğunu C) Hesap Sınıfını

D) Hesap Grubunu E) Hesap Kodunu

18. (2002, KPSS) İşletmenin borç senetleri için yaptığı rees- kont hesaplaması, muhasebe sürecinin hangi aşamasında gerçekleşir?

A) Dönem başı bilançosunun hazırlanması B) Dönem sonu bilançosunun hazırlanması C) Gelir tablosunun hazırlanması

D) Muhasebe içi envanter çalışmaları E) Muhasebe dışı envanter çalışmaları

19. (2006, KPSS) Aşağıdaki finansal olaylardan hangisinin kaydında basit madde kullanılır?

A) Yarısı peşin, yarısı kredili olarak KDV dahil 11.800 ₺’ye mal satışı

B) Bankadaki mevduat hesabına vergi hariç 1.100 ₺ faiz işle- mesi

C) Önceki dönemde tamamına karşılık ayrılan 5.000 ₺ tuta- rındaki şüpheli alacağın tahsil edilememesi

D) Kayıtlı bedeli 5.000 ₺ olan bir demirbaşın KDV dahil 5.000 ₺’ye satılması

E) KDV hariç tutarı 1.000 ₺ olan malın satın alınması Bu soruyu çözmek için Mizan kavramını inceleyelim;

Mizanlar: Yevmiye defterinden büyük deftere rakamların mate-

matiksel olarak doğru aktarıldıklarını belirlemek için büyük def- ter hesap kalanları ile düzenlenen çizelgelerdir.

Mizan Türleri:

 Geçici (=Ara) Mizan: Herhangi bir tarihte isteğe bağlı olarak

düzenlenen mizandır.

 Aylık Mizan: Her ay sonunda düzenlenen zorunlu olmayan

mizandır.

 Genel Geçici Mizan: Dönem sonunda Envanter işlemlerin-

den önce düzenlenen zorunlu mizandır.

 Kesin Mizan: Dönem sonunda envanter işlemlerinden

sonra düzenlenen zorunlu mizandır.

Soruda envanter işlemlerinde sonra düzenlenen dendiği için

Kesin Mizandır. (CEVAP A)

Tek düzen hesap planındaki hesaplar için oluşturulan kod siste- minde basamakların anlamları şöyledir. Sorudaki hesap için ele alırsak;

3: Hesap Sınıfı ( Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar hesap Sınıfı) 32: Hesap Grubu ( Kısa Vadeli Ticari Borçlar )

321: Hesap Kodunu ifade eder. (CEVAP D)

Muhasebe Dışı Envanter İşlemi: İşletme varlık ve kaynaklarını saymak, ölçmek, tartmak, değerlemek suretiyle değerlerinin tespit ve takdir etmektir.

Muhasebe İçi Envanter İşlemi: Muhasebe dışı envanter yöntemi ile tespit edilen (mevcut olan) varlık ve borçlar ile kayıtlarda görünen varlık ve kaynaklar arasındaki farklılıklar var ise bunların düzeltilmesi, ayrıca dönemsellik kavramı gereği ilgili dönemlere dağıtılması gereken gelir ve giderlerin kayıtlarının yapılması, kayıtlı olan tutar ile o andaki değer arasında farklılıklar var ise ( reeskont gibi) bu işlemlerin muhasebe kayıtlarının yapılması işlemidir.

Reeskont İşlemi: Senetlerin üzerinde ödeme tarihi olarak belirti- len tarih gelmeden önce bilanço düzenlenecek olur ise senedin şimdiki değeri daha düşük olacaktır. Bu durumda şimdiki değerin hesaplanarak nominal (üzerinde yazılı olan) değer ile farkının hesaplanması reeskont hesaplanması; bu farkın muhasebe kayıt- larının yapılması ise reeskont kaydıdır.

Bu bilgiler ışığında dikkat edilmesi gereken nokta sorudaki “İş-

letmenin borç senetleri için yaptığı reeskont hesaplaması”

cümlesidir. Soruda istenen bu işlemin defterlere kayıtları değil, reeskont değerinin hesaplanması aşamasıdır. Yani Muhasebe dışı

envanter yapılmaktadır. (CEVAP E)

Basit madde bir hesap borçlu bir hesap alacaklı olan maddedir. Şıkların kayıtlarını yapalım;

A) ___________ / __________