Basit usulde vergilendirilenler hariç ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbab› ve kurumlar vergisi mükellefleri geçici vergi ödemek zo-rundad›rlar.
• Kazançlar›n› bilanço esas›na göre tespit eden ticari kazanç sahipleri,
• Kazançlar›n› iflletme hesab› esas›na göre tespit eden ticari kazanç sahipleri,
• Serbest meslek erbab›, ticari ve mesleki kazançlar› için geçici vergi ödeyeceklerdir.
Adi ortakl›klar ve kollektif flirketler ile adi komandit flirketler, ortak-l›k olarak gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmad›klar›ndan geçici vergi mükellefi de¤ildirler. Ancak, adi ortakl›klar ile kollektif flirketlerde ortaklar›n, komandit flirketlerde komandite ortaklar›n flirketten ald›klar›
kazançlar, flahsi ticari veya mesleki kazanç say›ld›¤›ndan geçici verginin konusuna girmektedir.
Türkiye’de iflyeri veya daimi temsilcisi bulunan dar mükellefiyete tabi kurumlar, bu faaliyetleri dolay›s›yla geçici vergi ödeyeceklerdir.
Gelir ve kurumlar vergisinden muaf olanlar geçici vergi ödemeye-ceklerdir.
Dar Mükelleflerin Geçici Vergi Karfl›s›ndaki Durumu
Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 120'inci maddesinde düzenle-nen "geçici vergi' ilgili hükümde tam ya da dar mükellef ayr›m› yer al-mam›fl ve dar mükelleflerin geçici vergi ödeme yükümlülüklerinin bu-lunmad›¤›na iliflkin bir belirleme de yap›lmam›flt›r. Dolay›s›yla, ticari ve-ya mesleki kazanç elde eden ve bu kazançlar›n› da y›ll›k gelir vergisi be-yannamesiyle beyan etme yükümlülü¤ü bulunan dar mükellef gerçek ki-flilerin de geçici vergi ödemeleri gerekmektedir.
Geçici Vergi Ödemeyecek Olanlar
1. Zirai kazanç sahipleri, 2. Ücret geliri elde edenler, 3. Menkul sermaye irad› sahipleri, 4. Gayrimenkul sermaye irad› sahipleri, 5. Di¤er kazanç ve irat elde edenler,
6. Y›llara sari inflaat ve onarma ifli yapanlar, münhas›ran bu ka-zançlar› nedeniyle,
7. Noter bulunmayan yerlerde Adalet Bakanl›¤›'nca geçici yetkili noter yard›mc›s› olarak görevlendirilenlerin münhas›ran bu kazançlar›
nedeniyle,
8. Basit usulde vergilendirilen ticari kazanç sahipleri,
9. Gelir Vergisi Kanunu'nun 18'inci maddesi uyar›nca kazançlar› is-tisna edilen serbest meslek erbab›.
Geçici Vergi Dönemleri
Geçici vergi, ilgili hesap döneminin üçer ayl›k dönemleri itibariyle beyan edilecektir. Buna göre, bir hesap dönemi ile ilgili olarak 4 ayr› ge-çici vergi dönemi söz konusudur. Gege-çici vergi dönemleri, hesap döne-mi takvim y›l› olanlar ile kendilerine özel hesap dönedöne-mi tayin edilenler bak›m›ndan farkl›l›k göstermektedir.
Hesap Dönemi Takvim Y›l› Olanlar
Yukar›da belirtildi¤i üzere, Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 120'nci maddesinde yer alan geçici vergi üçer ayl›k dönemler itibariyle beyan edilmesi hüküm alt›na al›nm›flt›r.
1• Birinci dönem; Ocak-fiubat-Mart aylar›n› kapsayacak olup, bu döneme iliflkin geçici vergi May›s ay›n›n 14’üncü günü akflam›na kadar beyan edilerek 17’inci günü akflam›na kadar ödenecektir.
2• ‹kinci dönem; Nisan-May›s-Haziran aylar›n› kapsayacak olup, bu döneme iliflkin geçici vergi A¤ustos ay›n›n 14’üncü günü akflam›-na kadar beyan edilerek 17’inci günü akflam›akflam›-na kadar ödenecektir.
3• Üçüncü dönem; Temmuz-A¤ustos-Eylül aylar›n› kapsayacak olup, bu döneme iliflkin geçici vergi Kas›m ay›n›n 14’üncü günü akflam›-na kadar beyan edilerek 17’inci günü akflam›akflam›-na kadar ödenecektir.
4• Dördüncü dönem; Ekim-Kas›m-Aral›k aylar›n› kapsayacak olup, bu döneme iliflkin geçici vergi fiubat ay›n›n 14’üncü günü akflam›-na kadar beyan edilerek 17’inci günü akflam›akflam›-na kadar ödenecektir.
Geçici vergi dönemleri üçer ayl›k olmakla birlikte, beyan edilecek kazanc›n hesaplanmas›nda 3, 6, 9 ve 12 ayl›k mali tablolar›n esas al›na-ca¤› tabiidir.
Kendilerine Özel Hesap Dönemi Tayin Edilenler
Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için geçici vergi dönemleri, özel hesap döneminin bafllang›ç tarihinden itibaren üçer ayl›k dönemleri olacakt›r. An›lan kiflilerin kazançlar› üzerinden, bu bölümdeki esaslar çerçevesinde geçici vergi hesaplanacak ve beyan edi-lecektir.
‹fle Bafllama, ‹fli B›rakma veya Hesap Döneminin De¤iflmesi
‹fle bafllama, ifli b›rakma veya hesap döneminin de¤iflmesi gibi üç aydan k›sa olan vergilendirme dönemlerinde;
- ‹fle bafllamada, ifle bafllan›lan tarihin içinde bulundu¤u dönemin sonuna kadar olan süre,
- ‹fli b›rakma veya tasfiye hallerinde iflin b›rak›ld›¤› veya tasfiye-ye girildi¤i tarihe kadar olan süre,
- Hesap döneminin de¤iflmesi halinde yeni hesap döneminin baflla-d›¤› tarihe kadar olan süre, ayr› bir vergilendirme dönemi say›lacakt›r.
Geçici Vergiye Esas Kazanc›n Tespit
Mükellefler, geçici vergiye tabi kazançlar›n›n belirlenmesinde
afla-¤›da belirtilen hususlara uymak zorundad›rlar.
-Ticari veya mesleki kazanc›n tespitine iliflkin olarak Gelir Vergisi Kanununda yer alan hükümler.
-Kurumlar vergisi mükelleflerince, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakk›ndaki hükümlerinin yan› s›ra safi kurum kazanc›n›n tespi-tine iliflkin olarak Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan hükümler.
-Geçici vergiye iliflkin kazanç üçer ayl›k dönemler itibariyle ve kü-mülatif esasta hesaplanacakt›r.
-Vergi Usul Kanununda yer alan de¤erlemeye iliflkin hükümler.
Geçici vergiye iliflkin kazançlar›n hesaplanmas›nda da, dönemsellik esas›na uyulacakt›r. Örne¤in, ilk üç ayl›k kazanc›n tespitinde 1 Ocak ta-rihinde ödenen 1 y›ll›k kira bedelinin, sadece ilk üç aya isabet eden k›s-m› dikkate al›nacakt›r.
Amortisman Uygulamas›
Mükellefler y›ll›k olarak hesaplayacaklar› amortisman tutar›n›n ilgi-li döneme isabet eden k›sm›n› geçici vergiye iilgi-liflkin kazançlar›n›n
tespi-tinde dikkate alabileceklerdir. Y›l içinde iktisap edilen amortismana tabi iktisadi k›ymetler için y›ll›k olarak ayr›labilecek amortisman tutar›ndan kazanc›n ilgili oldu¤u döneme isabet eden k›s›m dikkate al›nacakt›r. Ör-ne¤in, üçüncü dönemde iktisap edilen bir demirbafl için bu dönemde 9 ayl›k amortisman ayr›labilecektir. Bu flekilde amortismana tabi tutulacak iktisadi k›ymetlerin de¤erleme günü itibariyle aktifte bulunmas› gerek-mektedir.
Dönem Sonu Mal Mevcutlar›n›n Tespiti ve De¤erlemesi
Y›ll›k beyanname ile beyan edilen kazançlar›n tespitinde, mükellef-lerin, mal mevcutlar›n› fiilen saymak, ölçmek veya tartmak suretiyle be-lirlemeleri gerekmektedir. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 12O'nci maddesi hükmü, geçici vergi matrah›n›n hesaplanmas›nda dö-nem sonu mal mevcutlar›n›n kay›tlar üzerinden tespit edilmesine imkan tan›m›flt›r.
Dolay›s›yla geçici vergiye esas kazançlar›n›n tespitinde mükellefler, dönem sonu mal mevcutlar›n› kaydi olarak tespit edebilme imkan›na sa-hiptir. Bununla birlikte, dileyen mükellefler dönem sonu mal mevcutla-r›n› fiili envanter yapmak suretiyle belirleyebileceklerdir.
‹ster kaydi, ister fiili envanter sonucu tespit edilmifl olsun, dönem sonu mal mevcutlar›n›n de¤eri Vergi Usul Kanununda yer alan de¤erle-me hükümlerine göre tespit edilecektir.
Geçmifl Y›l Zararlar›
Geçici vergi matrah›n›n hesaplanmas›nda, gelir vergisi matrahlar›-n›n tespitinde indirimi mümkün olan geçmifl y›l zararlar› dikkate al›na-cakt›r.
Gayri Maddi Hak Bedeli ve Ciro Primi Gibi Ödemeler
Hangi esasa göre hesaplan›rsa hesaplans›n, lisans, know-how gibi gayri maddi hak bedeli ile ciro primi niteli¤indeki ödemeler, tahakkuk ettikleri dönemde gelir veya gider olarak dikkate al›nacakt›r. Gayrimad-di haklar›n iktisap eGayrimad-dilmesi durumunda ise iktisap eGayrimad-dilGayrimad-dikleri dönemde iktisap bedelleri üzerinden ayr›lan amortisman tutarlar› gider olarak dik-kate al›nacakt›r.
Yeni ‹se Bafllayan Mükellefler
Yeni ifle bafllayan mükellefler, faaliyete bafllad›klar› tarihten itibaren üçer ayl›k kazançlar› üzerinden geçici vergi ödemeye bafllayacaklard›r.
Örnek:
15 Haziranda ise bafllayan bir mükellef, 15-30 Haziran dönemine iliflkin geçici vergi beyannamesini 14 A¤ustos gününe kadar vermek ve bu dönemde elde edilen kazanç üzerinden hesaplanacak geçici vergiyi 17 A¤ustos akflam›na kadar ödemek zorunda oldu¤u gibi; 1 Temmuz-30 Eylül, 1 Ekim-31 Aral›k dönemleri için de geçici vergi beyannamesi ver-mek ve bu dönemlerin geçici vergisini de ödever-mek zorundad›r.
‹fli B›rakan Mükellefler ve Tasfiyeye Giren Mükellefler
Gelir Vergisine tabii mükellefler, iflin b›rak›lmas› halinde iflin b›ra-k›ld›¤› dönemi izleyen dönemler için geçici vergi ödenmeyecektir.
Buna göre, ifli b›rakan gelir vergisi mükellefleri, iflin b›rak›ld›¤›
ta-rihi içeren dönemden sonraki dönemler için geçici vergi beyannamesi vermeyeceklerdir.
Kurumlar vergisine tabi mükellefler, ticaret siciline tescil edilerek tasfiyeye girmeleri halinde tasfiyeye girdikleri tarihi ihtiva eden geçici vergi dönem kazançlar› üzerinden geçici vergi ödeyecekler bu dönem-den sonra geçici vergi beyannamesi vermeyeceklerdir.
Birleflme ve devir hallerinde oldu¤u gibi, geçici vergi beyan-namesinden önceki bir tarihte kurumlar vergisi beyannamesi ve-riliyorsa, dönem için ayr›ca geçici vergi beyannamesi verilmeye-cektir.
20-BA⁄Ifi VE YARDIMLAR
Gelir Vergisi Kanunun 40 ve 89 uncu, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu, Katma De¤er Vergisi Kanununun 17 inci maddelerinde ba¤›fl ve yard›mlara yer vermektedir.
Fakirlere yard›m amac›yla g›da bankac›l›¤› faaliyetinde bulunan dernek ve vak›flara Maliye Bakanl›¤›nca belirlenen usul ve esaslar çer-çevesinde ba¤›fllanan g›da, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin ma-liyet bedeli ile safi kazanc›n tespit edilmesinde indirilir.(GVK Md.40/10).
Ba¤›fl ve yard›mlar GVK’nun 89 ‘uncu maddesinde oldu¤u gibi KVK’nun da 10 uncu maddesinde de hüküm alt›na al›nm›flt›r.
Kurumlar vergisi matrah›n›n tespitinde; kurumlar vergisi beyanna-mesi üzerinde ayr›ca gösterilmek flart›yla, kurum kazanc›ndan s›ras›yla afla¤›daki indirimler yap›l›r.
a.Kurumlar›n iflletme bünyelerinde gerçeklefltirdikleri münhas›ran yeni teknoloji ve bilgi aray›fl›na yönelik araflt›rma ve gelifltirme harcama-lar›n›n %100 ‘ü oran›nda indirilir.
Burada, araflt›rma ve gelifltirme faaliyetleri ile do¤rudan iliflkili ol-mayan giderlerden ve tamamen araflt›rma ve gelifltirme faaliyetlerinde kullan›lmayan amortismana tabi iktisadi k›ymetler için hesaplanan amor-tisman tutarlar›ndan verilen paylar üzerinden Ar-Ge indirimi hesaplan-mas› söz konusu de¤ildir. Matrah›n yetersiz olhesaplan-mas› nedeniyle ilgili dö-nemde indirim yap›lmayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devreder.
b.3289 say›l› Gençlik ve Spor Genel Müdürlü¤ünün Teflkilat ve Gö-revleri Hakk›nda Kanun ile 3813 say›l› Türkiye Futbol Federasyonu Ku-rulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun kapsam›nda yap›lan sponsorluk har-camalar›n›n sözü edilen kanunlar uyar›nca tespit edilen amatör spor dal-lar› için tamam›, profesyonel spor daldal-lar› için %50’si kurumlar vergisi matrah›ndan indirilecektir.
c. Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, bele-diyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan›nan vak›fla-ra ve kamu yavak›fla-rar›na çal›flan dernekler ile bilimsel avak›fla-raflt›rma ve gelifltirme faaliyetinde bulunan kurum ve kurulufllara makbuz karfl›l›¤›nda yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n toplam›n›n o y›la ait kurum kazanc›n›n %5’ine ka-dar olan k›sm› kurum kazanc›ndan indirilir.
Kurumlar Vergisi 1 No.lu Genel Tebli¤i’ne göre, ticari bilanço ka-r›ndan geçmifl y›l zararlar› ve varsa ifltirak kazançlar› istisnas› düflüldük-ten sonra kalan tutar üzerinden %5 oran›n› uygulanacakt›r.
Ç.Yukar›da (c) bendinde say›lan kamu kurum ve kurulufllar›na
ba-¤›fllanan okul, sa¤l›k tesisi, 100 yatak (kalk›nmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinde az olmamak kayd›yla ö¤renci yurdu ile çocuk yu-vas› yetiflme yurdu, huzurevi ve bak›m ve rehabilitasyon merkezi inflas›
dolay›s›yla yap›lan harcamalar veya bu tesislerin inflas› için bu kurulufl-lara yap›lan her türlü ba¤›fl ve yard›mlar ile mevcut tesislerin faaliyetle-rin devam ettirebilmeleri için yap›lan her türlü nakdi ve ayni ba¤›fl ve yard›mlar›n tamam› indirilebilir.
d. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediye-ler ve köybelediye-ler, Bakanlar Kurulunca veri muafiyeti tan›nan vak›flar ve ka-mu yarar›na çal›flan dernekler ile bilimsel araflt›rma ve gelifltirme faaliye-tinde bulunan kurum ve kurulufllar taraf›ndan yap›lan veya Kültür ve Turum Bakanl›¤›nca desteklenen y da desteklenmesi uygun görülen;
1) Kültür ve sanat faaliyetlerine iliflkin ticari olmayan ulusal veya uluslar aras› organizasyonlar›n gerçekleflmesine ait yap›lan harcamalar,
2) Ülkemizin uygarl›k birikiminin kültürü, sanat›, tarihi, edebiyat›, mimarisi ve somut olmayan kültürel miras ile ilgili veya ülke tan›t›m›na yönelik kitap, katalog, broflür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve biliflim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üze-re görsel, iflitsel veya bas›l› materyallerin haz›rlanmas›, bunlarla ilgili der-leme ve araflt›rmalar›n yay›nlanmas›, yurt içinde ve yurt d›fl›nda da¤›t›m›
ve tan›t›m›n›n sa¤lanmas›na ait yap›lan harcamalar,
3) Yazma ve nadir eserlerin korunmas› ve elektronik ortama akta-r›lmas› ile bu eserlerin kültür ve Turizm Bakanl›¤› koleksiyonuna kazan-d›r›lmas›na iliflkin yap›lan harcamalar .
4) 2863 say›l› Kültür ve Tabiat Varl›klar›n Koruma Kanunu kapsa-m›ndaki tafl›nmaz kültür varl›klar›n›n bak›m›, onar›m›, yaflat›lmas› , rölö-ve, restorasyon, restitüsyon projeleri yap›lmas› ve nakil ifllerine ait har-camalar,
5) Kurtarma kaz›lar›, bilimsel kaz› çal›flmalar› ve yüzey araflt›rmala-r›na ait harcamalar,
6) Yurt d›fl›ndaki tafl›nmaz Türk kültür varl›klar›n›n yerinde korun-mas› veya ülkemize ait kültür varl›klar›n›n Türkiye’ye getirilmesi çal›flma-lar›na,
7) Kültür envanterinin oluflturulmas› çal›flmalar›na ,
8) Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Kanunu kapsam›ndaki
tafl›-n›r kültür varl›klar› ile güzel sanatlar, ça¤dafl ve geleneksel el sanatlar›
alanlar›ndaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanl›¤› koleksiyonu-na kazand›r›lmas› ve güvenliklerinin sa¤lanmas›koleksiyonu-na,
9) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, ça¤dafl ve geleneksel el sanatlar› alanlar›ndaki üretim ve faaliyetler ile bu alanlar-da araflt›rma, e¤itim veya uygulama merkezleri , atölye, stüdyo ve film platosu kurulmas›, bak›m ve onar›m›, her türlü araç ve teçhizat›n›n teda-riki ile film yap›m›na,
10) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkez ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültür ve sanat faaliyetlerinin sergilen-di¤i tesislerin yap›m›, onar›m› veya modernizasyon çal›flmalar›na,
‹liflkin harcamalar ile makbuz karfl›l›¤› yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n
%100 Bakanlar Kurulu , bölgeler ve faaliyet türleri itibar›yla bu oran›, ya-r›s›na kadar indirmeye veya kanuni seviyesine kadar getirmeye yetkilidir.
Bakanlar Kurulunca yard›m karar› al›nan do¤al afetler dolay›s›yla Baflbakanl›k arac›l›¤› ile makbuz karfl›l›¤› yap›lan ayni ve nakdi ba¤›flla-r›n tamam›,
(2) Ba¤›fl ve yard›mlar›n nakden yap›lmamas› halinde, ba¤›fllanan veya yard›m›n konusunu oluflturan mal veya hakk›n maliyet bedeli ve-ya kay›tl› de¤eri, bu de¤er mevcut de¤ilse Vergi Usul Kanunu hükümle-rine göre takdir komisyonlar›nca tespit edilecek de¤eri esas al›n›r.
Ba¤›fl ve Yard›m›n Ayni Olmas›
Ba¤›fl ve yard›m›n ayni olmas› halinde, ba¤›fllanan veya yard›m ko-nusu yap›lan mal veya hakk›n varsa mukayyet de¤eri, bu de¤er belli
de-¤ilse VUK.’un 267 inci maddesinin üçüncü s›ras›na göre takdir komisyo-nunca belli edilecek emsal bedeli indirime esas al›nacakt›r.
Katma De¤er Vergisi
KDVK.’nin 17/1 maddesinde belirtilen kurulufllara KDV mükellefle-ri mal veya demirbafl ba¤›fllamalar› halinde Gelir Vergisi Kanunun 89 un-cu ve Kurumlar Vergisi Kanunun 10 unun-cu maddeleri gere¤ince ba¤›flla-nan mal veya demirbafl mukayyet bedeli üzerinden de¤erlenir. Söz ko-nusu kurulufllara yap›lan ba¤›fl nedeniyle KDV hesaplanmayacakt›r. Bu mallarla ilgili KDV indirilemez, fakat daha önce indirilmifl ise iptal yolu-na gidilecektir.
Asl›nda ba¤›fl müessesesi, çok aç›k ve anlafl›labilir bir düzen-leme de¤ildir. Dolay›s›yla, ilk bak›flta yasada belirtilen kuruluflla-ra yap›lan bedelsiz teslimlerde katma de¤er vergisine tabi
olmad›-¤› bilinmekle beraber, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Katma De¤er Vergisi kanunlar› aras›nda paralellik sa¤lanmam›flt›r.
Bu konu ile bir örnek verelim.Bu örnek ve örnek ile ilgili yorum Mehmet Maç üstad›n odam›z›n sitesinde E Kitap olarak yay›nlanan Kat-ma De¤er Vergisi kitab›ndan al›nm›flt›r.
Örnek: Bir bakkaliye toptanc›s›,deposunda bulunan 20 koli karton kutulu sütü, 01.01. 2007 de Çocuk Esirgeme Kurumu’na ba¤›fllanm›flt›r.
Toptanc›n›n uygulad›¤› stok takip sistemine göre bu sütlerin maliyet be-deli (ayn› zamanda mukayyet de¤eri) 400 YTL.indirilen KDV ise (%8 den) 32 YTL.’ d›r.
Buna göre toptanc›n›n yapaca¤› yevmiye kayd› flöyle olacakt›r.
______________________ 01.01.2007 ______________________
79-ÇEfi‹TL‹ G‹DERLER 432.--Ba¤›fl ve Yard›mlar
600-YURT ‹Ç‹ SATIfiLAR H. 400.-391-HESAPLANAN KDV 32
-‹ndirim ‹ptali
______________________ / ______________________
Bu örnekte;
.Bize göre toptanc›n›n Çocuk Esirgeme Kurumuna fatura kesmesi-ne gerek yoktur. Mal ç›k›fl› ba¤›fl makbuzu ile belgelekesmesi-nebilir. Bu fatura-n›n bize göre emsal bedel üzerinden de¤il 400 milyon YTL. lik mukay-yet bedel üzerinden ve KDV hesaplanmaks›z›n kesilmesi gerekir. (25l No’lu GV Genel Tebli¤i). Faturaya teslimin ba¤›fl fleklinde oldu¤u ve Md.17/2-b uyar›nca istisna uyguland›¤› hakk›nda not konulmas›nda ya-rar vard›r.
. Toptanc›, Ocak ay› KDV beyannamesini haz›rlarken 32 YTL. lik indirim iptalini, beyannamesinin 30’nolu sat›r›nda gösterecektir.
. Ba¤›fla konu mal›n ba¤›fllayan taraf›ndan imal edilmifl bir mal ol-mas› halinde bu mal›n imalinde yüklenilip indirilen KDV nin tespitinde güçlüklerle karfl›lafl›labilir. ‹ndirim iptaline konu edilmesi gereken söz konusu KDV tutar›n›n baz› anahtarlar kullan›larak kabaca hesaplanabi-lece¤i kanaatindeyiz.l
Ba¤›fl ve Yard›m Makbuz Karfl›l›¤›nda Yap›lmal›d›r
Ba¤›fl ve yard›mlar yukar›da say›lan kiflilere makbuz karfl›l›¤›nda
ya-p›lmas› gerekir. Yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n karfl›l›¤›nda makbuz al›n-mamas› halinde gelirden indirilmesi söz konusu de¤ildir. Ba¤›fl ve yar-d›m›n karfl›l›¤›nda al›nan bilet, dergi,gazete, kitap ve benzeri fleylerin tu-tarlar› gelirden indirim yap›lamaz.
Y›ll›k Beyanda Zarar Ç›kmas› Halinde Ba¤›fl ve Yard›mlar›n Durumu
Zarar beyan eden gelir vergisi mükellefleri, yap›lan ba¤›fl ve yar-d›mlar için indirim yapmayacaklard›r.
Zarar beyan eden mükellefler, zarardan dolay› indiremedikleri
ba-¤›fl ve yard›mlar› sonraki y›llarda indirim konusu yapma olana¤› bulun-mamaktad›r.
Dönemin zararla kapanmas› halinde ba¤›fl ve yard›mlar zarara ila-ve edilmeyerek müteflebbisinin flahsi hesab›na nakledilmelidir. Zarar ha-linde ba¤›fl ve yard›mlar zarar art›r›c› bir unsur olamaz. Ancak gelirden indirilebilir. Hesap Uzmanlar› Derne¤i BDK.2008 s.262)
G›da Bankac›l›¤›
G›da Bankac›l›¤›’na iliflkin henüz herhangi bir tasar› kamuoyunda tart›flmaya aç›lmam›flt›r.
G›da Bankac›l›¤›’n›n ilk uygulamas›nda Diyarbak›r’›n pilot bölge ol-mas› düflünülmektedir. Bu çerçevede ülkemizde halen hukuki olarak G›-da Bankac›l›¤› faaliyetinde bulunmak amac›yla kurulmufl herhangi bir vak›f veya dernek mevcut de¤ildir.(17)
5035 say›l› Kanunla Gelir Vergisi Kanununun 40 ve 89 uncu mad-delerinde, Katma De¤er Vergisi Kanununun 17 inci maddesinde yap›lan
de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Maliye Bakanl›¤›’n›n belirleyece¤i usul ve esas-lar çerçevesinde g›da bankac›l›¤› kapsam›nda ba¤›fllanan g›da maddele-rinin maliyet bedelleri ile has›lattan indirilecektir.
G›da maddesinin dernek veya vakfa yap›lm›fl olmas› gerekmekte-dir. ‹htiyac› bulunanlara do¤rudan veya baflka organizasyonlar arac›l›¤›y-la yap›arac›l›¤›y-lacak g›da yard›marac›l›¤›y-lar›n›n yap›lm›fl ba¤›fl oarac›l›¤›y-larak de¤erlendirilmeme-si gerekir.
Bu faaliyetlerde bulunmak üzere kurulmufl olan dernek ve vak›fla-r›n tüzü¤ünde veya senedinde ihtiyac› bulunanlara g›da yard›m› yapabil-mesine iliflkin hükümlerin bulunmas› gerekmektedir. Bununla beraber, dernek veya vakf›n baflka alanlarda da faaliyet gösteriyor olmas›n›n, ka-muya yararl› dernek veya vergiden muaf vak›f olup almamas›n›n uygu-lama aç›s›ndan herhangi bir önemi bulunmamaktad›r.
Yap›lacak ba¤›fllar›n g›da maddesi olmas› ve flartl› olarak (bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine da¤›t›lmak üzere ) yap›lmal›d›r.
G›da maddesi ba¤›fl› yap›l›rken mutlaka fatura kesilmesi gerekir.
Faturada “ihtiyaç sahiplerine yard›m flart›yla ba¤›flland›¤›ndan KDV he-saplanmam›flt›r” ibaresinin yer almas› zorunludur.
Dernek ve vak›flar kendi mevzuatlar›n›n öngördü¤ü belgeleri dü-zenleyerek ve ba¤›fl yapanlara bir örne¤ini vereceklerdir.
G›da Bankac›l›¤› ile ilgili genifl bilgi 251 No’lu Gelir Vergisi Genel Tebli¤i’nde aç›klanm›flt›r.
21-ALACAK VE BORÇLARDA REESKONT ‹fiLEMLER‹
Alacak Senetleri Reeskontu
Reeskontun sözlük anlam› “tekrar iskonto”dur. Vergi hukukunda
ise alacak senetlerinin de¤erleme yönündeki k›ymetine irca olunmas› ifl-lemi reeskont olarak nitelendirilmektedir.
Vergi Usul Kanunu’nun 281.maddesi alacak senetlerinin mukayyet de¤erleriyle de¤erlenece¤i hükme ba¤lam›flt›r.
Hat›r senedi olarak bilinen gerçek borç ve alaca¤› yans›tmayan se-netler, reeskonta tabi tutulmaz.
Bir alacak senedin reeskonta tabi tutulabilmesi için gerçek bir alacak iliflkisine dayanmas› gerekir. Senedi veren ve alan aras›nda bir ticari iliflki-nin bulunmas› bu iliflkiden dolay› senedin tanzim edilmesi gerekir.
Reeskonta tabi tutulacak senetler, TTK.’nin 582-735 inci maddele-rinde hüküm alt›na al›nan kambiyo senetlemaddele-rinden poliçe ve bonodur.
Bir ticari iliflkiden dolay› borç veya alaca¤›n içinde katma de¤er
Bir ticari iliflkiden dolay› borç veya alaca¤›n içinde katma de¤er