2.5. Sicilya Norman Krallığı’nın Sona Ermesi
2.5.1. Gayri Meşrû Kral: Tancred
Kral II. William, ölemeden önce tahtının varisi olarak II. Roger’un kızı, kendisinin halası ve Alman İmparatoru VI. Henry’nin eşi olan Constance’ı tayin etmişti535
. Fakat Sicilya Krallığı’nda II. William’ın vasiyeti üzerine guruplaşmalar oluştu. Bir gurup İmparator’un gelip Sicilya tahtına oturmasını isterken başta halk ( hem Müslümanlar hem de Hıristiyanlar) olmak üzere Norman soyluları buna karşı çıkıyorlardı. Constance, resmen idarenin başında olmasına rağmen bu dönemde yanında kimse durmuyordu. Sonuç olarak Palermo halkı, soyluların da desteğini alan II. Roger’un Apulia Dükü olan oğlu Roger’un gayri meşru oğlu Tancred’ı tahta çıkması için davet ettiler. Ocak 1190 yılında Palermo’ya gelen Tancred, Sicilya tahtına oturdu. Tancred’ın Sicilya tahtına çıkmasını, Krallığın ikinci adamı olan Matthew Ajelo ve Papa III. Clements sağladı536.
Tancred, aslında güçlü ve otoriter biriydi fakat yaşlıydı. Ayrıca Tancred’ın gayri meşru olması Sicilya Tahtı için onun meşruluğunu sorgulatıyordu. Sicilya’daki iktidar kargaşası devam ediyordu. Tancred’ın iktidarına karşı birçok isyan gelişti. Bunların yanı sıra daha önce olduğu gibi Müslümanlar ile Hıristiyanlar arasında çatışmalar oldu. Tancred’a karşı isyan etmiş olan Müslümanlar, Palermo’da büyük bir kıyıma uğradılar. Halk arasındaki bu çatışmaların daha önce de gerçekleşmiş olmasından dolayı Müslümanlar, Palermo’yu önemli ölçüde terk ettiler. Birçoğu dağlara çekilirken bazıları da korunaklı kaleleri ele geçirerek oraya yerleştiler. Bu isyancı Müslümanların bir kısmı saraydaki köle Müslümanlar tarafından kışkırtılmışlardı. Köle olanlar ise; çıkan bu isyanda onlara katılarak efendilerinin hükmünden kurtulmak istiyorlardı537
. Bu isyan Müslümanların Sicilya’daki sonlarının yaklaştığına işaretti. Çünkü II. Fredrick
535 Curtis, a.g.e., s. 437.- Crawford, a.g.e., s. 282-283.
536 Ahmad, a.g.e., s. 61.- Curtis, a.g.e., s. 437.- Runciman, a.g.e., c. III, s. 32. 537 Ahmad, a.g.e., s. 61.-Moreno, a.g.e., s. 190.-Curtis, a.g.e., s. 437.
döneminde, adadaki Müslümanlar, Sicilya’dan sürgün edileceklerdi. Bunların bir kısmı da Luccera’ya sürgün edilerek orada yaşamaya zorlanacaklardı.
Bu arada III. Haçlı seferi için Avrupa hazırlığını yapmış, İngiltere ve Fransa Kralları, Sicilya’da buluşmak üzere yola çıkmışlardı. Sicilya Kralı, bu haçlı seferine katılacak durumda değildi. Ancak Haçlıların topraklarından geçmesine izin verdiği gibi onları lojistik destek vermek kaydıyla da destekliyordu. Sicilya’ya ilk olarak Fransa Kralı Philip vardı. Kral Tancred, onu Messina’ya yerleştirdi. Daha sonra ise İngiltere Kralı Aslan Yürekli Richard, Sicilya’ya ulaştı. Richard, deniz kendisini tuttuğu için karayolu ile İtalya’ya gelip Messina boğazından geçerek Sicilya’ya gelmişti. Richard da Philip gibi Messina’ya yerleştirildi538
.
Haçlaların Sicilya topraklarına ayak basmaları, Kral Tancred ve Sicilya halkı için pek de hayırlı olmadı. Özellikle Aslan Yürek ve İngiliz askerleri Sicilya ve güney İtalya’da asayişin bozulmasına neden oldular. Aslan Yürek, Sicilya Kralı II. William’ın eşi olan Joanna ile kardeşti. İngiltere Kralı, kız kardeşinin kocası Kral II. William’ın ölümünden sonra bir manastıra kapatıldığını ayrıca elinden mal varlığının alındığını da öğrenince oldukça öfkelenmişti. Ayrıca II. William, kayınpederi olan ve Aslan Yürekli’nin de babası olan II. Henry’ye büyük ölçüde bir miras bırakmıştı. Ancak bu miras ingiltereye ulaşmamış ve hatta Tancred bunları da alıkoymuştu. Aslan Yürek, daha Salerno’dayken Tancred’a haber göndererek kız kardeşinin serbest bırakılıp mallarının iadesini ve babası Henry’ye ait olan mirasın kendisine iade edilmesini talep etti. Sicilya Kralı, taleplerini oldukça sert bir dille ileten Richard karşısında korkuya kapıldı. Tancred, duyduğu endişeden dolayı haklıydı. Richard’ın düşmanlığını kazanmak, hassas bir döndemde olan Sicilya Krallığı’nın sonu olabilirdi. Richard’ın bu taleplerinin ardından Tancred, Joanna’yı onun yanına gönderdi. İngiltere Kralı’nın geri kalan teleplerini de görüşmek üzere müzakerelere başladı539
. Fakat Aslan Yürek, öfkeye kapıldı ve Messina’yı kuşatarak şehri Fransa Kralı’nın kaldığı bölge hariç olmak üzere tamamıyla yağmaladı. Bundan başka Calabria bölgesine de asker sevk ederek burada da bazı yerleri askerlerine yağmalattı. Messina’da halktan bir gurup bu zorbalığa karşı isyan ederek İngiliz askerleriyle çarpıştı. İngiliz gemilerinin bazılarına da zarar verdiler. Bunun üzerine Sicilya Kralı Tancred, Aslan Yürek ile yüz yüze görüşüp müzakere yapmak için donanma komutanı Magritus’u, Messina Başpiskoposu ve bazı Norman
538 Runciman, a.g.e., c. III, s. 33.-Ahmad, a.g.e., s. 61.- Crawford, a.g.e., s. 279. 539 Runciman, a.g.e., s. 35-36.- Ahmad, a.g.e., s. 61.
soylularını görevlendirdi. Fransa Kralı Philippe, ise bu ikili arasında ara buluculuk yapıyordu. Fakat Richard, yeniden öfkeye kapıldı ve şehri talan edip tamamını ele geçirdi540
. Sonuç olarak zaten zor durumda olan Tancred, Richard’ın isteklerini kabul etmek zorunda kaldı. Joanna’nın el konulan mal varlığının ve Aslan Yüreklinin babasına II. William tarafından bırakılan mirasın bedeli olarak ona altın ödemesi yaptı. 8 Ekim 1190’da İngiltere Kralı Richard ile Sicilya Kralı Tancred arasında bir antlaşma imzalandı. Bu antlaşmaya Papa da şahit olarak yazıldı. Bu arada Philip, bu olaylar yaşanırken Sicilya Kralı Tancred’a müttefik olmayı teklif etmişti. Ancak Tancred, her şeye rağmen Almanlar’a yakın olan Philip’i ile ilerisi meçhul olacak bir ittifak kurmaktansa Almanalar’a ezeli düşman olan İngiltere ile ittifak kurmayı daha akıllaca bulmuş ve Aslan Yürekle dost olmayı tercih etmişti541
. Bu Sicilya Krallığı’nın içinde olduğu zayıf durumu göstergiyordu. Sicilya, iktisadi açıdan çok zor bir dönem yaşamasa da siyasi açıdan oldukça zor günler geçiriyordu.
Sicilya Kralı Tancred, Aslan Yürekle böyle bir antlaşma yapmakla en akıllıca hareketi sergilemiş oldu. Elbette ki Sicilya Krallığı’nı Fransa’nın egemenliği altında tutmaktansa, İngiltere Kralı ile dostluk kurmak daha iyi bir seçenekti. Bu arada Aslan Yürek, Kral Tancred’ı Catania bölgesinde ziyarete gitti. Aslan Yürek, Sicilya Kralı’na sonsuz bir dostluk vaat etti. Sicilya ile İngiltere yakınlaşması Philip’i de rahatsız ediyordu. Bunn üzerine Philip’de bu iki kralın yanına giderek onlara katıldı542. Sicilya Kralı Tancred, aslında büyük bir tehlikeyi en az kayıpla karşılamanın ve iyi bir stretejinin getireceği başarının zorunlu tecrübelerini ilerleyen yaşına rağmen edinmiş oldu. Ayrıca I. Roger ve II. Roger’un Haçlılara karşı hep mesafeli olduklarını biliyoruz. Onların Haçlı ordularının Sicilya’dan geçişlerine neden izin vermediklerini, onlarla neden ortak hareket etmekten kaçındıklarını, Kral Tancred’ın yaşamış olduğu bu olayladan sonra daha iyi anlayabiliyoruz.
Bu arada İmparator Henry, Sicilya’yı ele geçirmeyi planlıyordu. Henry, 1191’de Ceneviz ve Pisa ile antlaşarak Naples ve Salerno’yu kuşattı. Bu arada İmparatoriçe Constance da Terranice sarayına yerleşmişti. İmparator’un ordusunda salgın bir hastalık çıkınca İmparator Constance’ı oğlu Frederick ile Salerno’da bırakarak Almanya’ya
540 Crawford, a.g.e., s. 281.- Runciman, a.g.e., c. III, s. 36.
541 Runciman, a.g.e., c. III, s. 35.- Ahmad, a.g.e., s. 61.- Crawford, a.g.e., s. 281-282. 542 Runciman, a.g.e., c. III, s. 37.
doğru yola çıktı. Henry, gittikten sonra Salerno halkı, ayaklanarak İmparatoriçe’nin bulunduğu yeri kuşattı ve onu Kral Tancred’a teslim etti543
.
Şubat 1192’de Kral Tancred, Papa ile ilişkilerini düzene koydu ve Papa onun Sicilya Kralı ünvanı tasdik etti. Fakat aynı yıl kendisini destekleyen ve önemli bir isim olan Chancellor (vezir-Şansöyle) Matthew, öldü. 1194 yılında da Sicilya Kralı Tancred, öldü. Kral Grek dilini iyi bilen ve bu dile hâkim olan biriydi. Ayrıca selefleri gibi Arap ve Bizans kültürlerini de iyi biliyordu544
.