Fransa‟da KDV Uygulaması

KDV ilk olarak Fransa‟da Maliye Bakanlığı‟nda çalıĢan Maurice Laure tarafından hazırlanan bir projeyle 1948 yılında sadece imalat aĢamasında uygulanmaya baĢlanmıĢtır. Fransa‟da ilk olarak imalat aĢamasında uygulanan KDV, 1954 yılından itibaren tüketim tipi KDV‟ye dönüĢtürülerek uygulanmaya devam etmiĢtir (Sarılı, 2010:497).

Fransa KDV‟ye öncülük etmiĢ bir ülke olarak dikkat çekmektedir. KDV Fransa‟da 1968 yılında hemen hemen tüm mal ve hizmetleri kapsayacak Ģekilde geniĢletilmiĢtir (Arın, 1984: 37). 1968‟de hizmetler ayrı vergilendirilmekten vazgeçilerek KDV kapsamına alınmıĢtır.

Fransa‟da KDV uygulaması farklı bir yapıya sahiptir. Örneğin dört ayrı KDV oranı bulunmaktadır. Bu aĢamada KDV‟nin teknik özelliklerinin incelenmesi gerekmektedir.

4.4.1.1. KDV’nin Mükellefi

Fransa‟da KDV mükellefi Fransız KDVK‟nın 9. bölümünün 61. faslında belirtilmiĢtir. Buna göre KDV mükellefi;

Üreticiler; giyim üretimi yapanlar, müteahhitler Toptan satıĢ faaliyetleri gerçekleĢtirenler, Perakendeciler, tüccarlar,

Mal veya hizmeti tedarik eden kiĢiler, Malları teslim alan alıcılar,

177 Ģeklinde sıralanabilir.

4.4.1.2. KDV’nin Konusu

Fransa KDV mevzuatı diğer Avrupa Birliği üyesi ülkelerin mevzuatları gibi 6. Direktif çerçevesinde ĢekillenmiĢtir. Buna göre Fransız KDV‟sinin konusunu mal teslimi ve hizmet ifaları oluĢturur. Her türlü vergilendirilebilir mal teslimleri ve hizmet ifaları Fransız KDV‟sinin kapsamına girmektedir. Ayrıca üye ülkeler arasındaki mal iktisapları ve AB dıĢı ülkelerden mal ithalatları da KDV‟nin kapsamında değerlendirilmektedir. Bu noktada belirtilmesi gereken bir nokta yabancı tüccarlarla ilgilidir. ġöyle ki; yabancı tüccarlar doğrudan veya bir iĢ yeri vasıtasıyla mal teslimi veya hizmet ifasını kısa bir süreliğine gerçekleĢtiriyorlarsa Fransa‟da kayıt yaptırmaları gerekmektedir (European Commision, 2007: 4).

Genel olarak KDV‟nin konusu KDVK‟nin 3. bölümünün 4. fasılında açıklanmıĢtır. Buna göre;

Ülke sınırları içinde yapılan mal veya hizmet teslimleri,

Küçük iĢletmeler için franchise programı kapsamında yapılan faaliyetler, Tarımsal faaliyetler,

Herhangi bir Ģekilde gerçekleĢen taĢıma ve yeni araç teslimleri,

Yine KDVK‟da belirtilebilecek her hangi bir uygulamada KDVK‟nın konusu sayılabilir141

.

Fransız KDV sisteminde teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi Ģeklinde genel bir ifadeyle tanımlanabilir. Bir alın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kiĢilere tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin baĢlatılması veya nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.

Bu noktada Fransa‟da teslim ile ilgili açıklamalar Fransız KDVK‟nın 3. bölüm, 21. faslında yer almıĢtır. Buna göre; teslim veya ifa bedeli ödenecek hale geldiğinde veya ortaya çıktığında mal veya hizmetlerin teslim veya ifası yapılır.

141 _{Kanunda yer alan bu açıklama Fransa‟da uygulanan KDV sistemi için eleĢtirel bir bakıĢ açısı} oluĢturmaktadır. Vergilendirme yetkisinin sınırlarının zorlandığının bir göstergesi olarak değerlendirilip eleĢtirilebilir.

178

4.4.1.3. KDV’de Vergiyi Doğuran Olay

Fransa‟da KDV‟de vergiyi doğuran olay, esas itibariyle yürütülen faaliyetlerin mahiyetine bağlıdır. Bu sebeple konu yapılan iĢlerin mahiyetine göre ele alınmalıdır. Bu noktada vergiyi doğuran olaylar Ģu Ģekilde sıralanabilir (Eroğlu, 2003: 32-33);

SatıĢta vergiyi doğuran olay, malın teslimi ile meydana gelir. Teslim ise, satıĢ konusu malın, alıcının iktidar ve tasarrufuna geçmesidir. Bir satıĢın ileride gerçekleĢecek Ģarta bağlı olarak yapılması halinde vergiyi doğuran olay, bu Ģartın gerçekleĢmesi ile meydana gelmektedir.

Ġthalatta vergiyi doğuran, malların ithal edilmesi anında meydana gelir. AlıĢların vergiye tabi tutulduğu hallerde vergiyi doğuran olay, satıĢlarda olduğu gibi malın teslimi ile meydana gelmektedir.

ġahsi amaçlı teslimde vergiyi doğuran olay, mal ve hizmetlerin ödevli tarafından ilk kullanma anında ortaya çıkar. Bunun tipik örneği, ödevlinin kendi inĢa ettiği evi fiilen kullanmaya baĢlamasıdır.

ĠnĢa iĢlerinde vergiyi doğuran olay, istihkak veya fatura bedelinin tahsili ile meydana gelir.

Hizmetler de vergiyi doğuran olay, hizmet karĢılığı olan ücretin tahsiline bağlanmıĢtır. Ücretin tahsili esas olup, ancak tahsil ile bir vergi borcu ortaya çıkar.

4.4.1.4. KDV’de Ġstisnalar

Vergiye konu olan iĢlemlerin vergi dıĢında bırakılmasına istisna denilmektir. Fransa‟da uygulanan KDV sisteminde birçok istisnai durum bulunmaktadır. Bu noktada Fransız KDVK‟nın 261. maddesinde KDV‟den istisna edilen durumlar Ģu Ģekilde belirtilmektedir;

DüzenlenmiĢ bir piyasada yürütülen vadeli emtia ticareti zinciri, Tarım ve balıkçılık,

Sağlık hizmetleri, Kan bağıĢları,

Eğitim (tarımsal eğitim), Ġhracat ve eĢ değer iĢlemler,

179 Yerel eğlence vergisine tabi faaliyetler (spor etkinlikleri)142

, Bazı emlak iĢlemleri,

AB ülkeleri ile yapılan ithalat, Medikal ve paramedikal faaliyetler,

Kar amacı gütmeyen kurumlar tarafından yürütülen bazı faaliyetler.

4.4.1.5. KDV Matrahı, Oranı ve Beyanı

Fransa‟da uygulanan KDV sisteminde verginin matrahı, vergiye tabi kar sağlayan malların fiyatını içerir (Mcgowan ve Bilings, 1997: 141). Söz konusu fiyatın içerisinde mal hizmetler için yapılan tüm masraflar yer alır.

Fransa‟da 1 Ocak 2014 tarihi itibariyle KDV oranları belirlenmiĢtir. Dört farklı KDV oranından söz edilebilir. Bunlar; standart oran, indirilmiĢ oran (2 tane oran vardır), süper indirilmiĢ oran Ģeklindedir. Söz konusu oranlar ve örnekler Ģu Ģekildedir (http://www.lesclesdelabanque.com).

Standart oran; %20 olarak uygulanan orandır. Mal ve hizmet teslimi ve ifası için

çoğunlukla kullanılan orandır. Bu oran %19,6‟dan artırılmıĢtır.

İndirilmiş oran; %5,5 ile %10 olarak uygulanan orandır. Engellilere yönelik gaz

ve elektrik, enerji Ģebekeleri ve ekipman hizmetlerinde %5,5, bazı tarım ürünleri, yolcu taĢımacılığı, gösteriler ve evlerde yapılan bazı iĢlerde %10 indirilmiĢ oran uygulanmaktadır.

Süper indirilmiş oran; %2,1 oranında uygulanan orandır. Sosyal güvenlik

hizmetleri, Ģarküteri faaliyetleri, lisans ücretleri bu orana tabidir.

Fransa‟da KDV beyannameleri her ayın 15‟ ile 24‟ü arasında verilir ve ödeme de bu tarihler arasında yapılır.