Evlilik Sitelerinde Evliliğin Yorumu

Günümüzde birçok çift internetteki evlilik sitesi ya da arkadaşlık sitesi ortamlarında tanışıp ilişkileri yüz yüze devam ettirdikleri görülmektedir. İnternette ortak ilgi alanlarıyla ilgili bir yerde karşılaşan çiftlerin daha başarılı ilişkiler

kurduğu, yüz yüze görüşmeden önce, uzun süre internette iletişim halinde kaldıkları belirlenmiştir. Özellikle coğrafi olarak uzak yerlerde oturanların ilişkilerinin uzun süreli olabilmesi için önemli fedakârlık yapmalarının gerekli olduğu söylenmektedir. Gerçek yaşamda birlikte olabilmek için gereken düzenlemeleri yapamayanların ilişkilerinde ciddi problemlerin ortaya çıktığı yine bu araştırmalar sonrasında ortaya konmuştur (http://www.ruhikizi.com/).

R. Şahinkaya’nın 1979 yılında Türkiye çapında yapmış olduğu bir araştırma sonucuna göre, eş seçimi ile aynı ya da yakın mekânda olmak arasında doğrusal bir ilişki bulunduğunu ortaya çıkartmıştır. Aynı mahalle veya köyden olmak, iki ayrı cinsiyetin ilk tanışmalarında etken olan unsurların başında geldiği görülmektedir. Üç büyük şehirde kadınların % 16,4’ü, diğer kentlerde % 21 ilçelerde % 23’ü köylerde %38,4’ü; erkeklerin ise üç büyük kentte % 29’u, diğer kentlerde % 29, ilçelerde %34,’ü ve köylerde % 48’i eşleri ile konut yakınlığı nedeni ile tanıştıkları görülmüştür (Aktaran: Yılmazçoban, 2010: 183).

Internet’in yaygınlaşması ile birlikte çok önemli bir etkileşim ve iletişim ortamı sunması, sanal iletişimlerle arkadaşlık ve eş seçimi yapılmasını olanaklı hale getirmesi, sağlıksız arkadaşlık ve evliliklere yol açabilmekte ve aynı zamanda sosyal arkadaşlık ilişki düzenini de etkileyebilmektedir (Yılmazçoban, 2010: 192). İnternetteki evlilik siteleri incelendiğinde de, bir kısmının kendini bilimsel evlilik sitesi olarak tanıttığını görülmektedir. Bilimsel evlilik sitelerinin evlenmek isteyenleri karşı karşıya getirmek, eşleştirmek için kullandıkları algoritmalar bilimsel çalışmaların verileri kullanıldığı ölçüde bilimsel kabul edilebilir olduğu; ancak bilimsel olmaları sonucu %100 öngörebilmeleri anlamına da gelmemektedir. Günümüzde dünya çapında milyonlarca üyesi olan bilimsel evlilik sitesi ve sitelerine getirilen en önemli eleştirilerin de bu noktada yapıldığı görülmüştür (http://www.ruhikizi.com/).

Kendini iş hayatına kaptırıp, yoğun mesai saatleri nedeniyle özel hayatlarına zaman ayıramayanlar aradıkları kişileri arkadaşlık, evlilik sitelerinde bulmak için harekete geçmektedirler. Son dönemde popüler olan bu tür sitelere üye olduktan sonra kişilik analizinden geçerek özellikleri birbirine en uygun olan adaylar

belirlenip bir araya getirilmektedir. Bunlar dışında adayın daha önce evlenip evlenmediği, çocuğu olup olmadığı, yaşı gibi özellikler de incelemeye alınmaktadır. Bu sitelere üye olunduğunda uzmanlar, üyeler için kimin uygun olacağına karar verir, buluşmaları için gereken ayarlamaları yapar ve randevuları alır. Üyeye sadece belirlenen zamanda belirlenen yerde olmak kalmaktadır (Mengi, 2011).

Türkiye’nin neredeyse en doğusundan en batısına kadar internet üzerinden tanışarak yapılan evliliklerin hemen her yerde arttığı görülmektedir. İnternetteki bu potansiyeli gören bazı girişimcilerin tanıştırma ve arkadaşlık siteleri kurmalarıyla durumun artık ticari getirisi olan bir iş haline dönüştüğü de söylenmektedir. Bir başka ilginç durum da eskiden bu şekilde tanışıp evlenenler bu olayı sır gibi saklarken, şimdi rahatlıkla bu durumu paylaşabilmektedirler. İnternet yoluyla yapılan evliliklerle birlikte televizyon kanalları aracılığı ile de evlilikler gerçekleştirilmektedir (Duygulu, 2011).

Yapılan araştırmalar her yıl dünyada yaklaşık 1 milyon kişinin, online evlilik ve benzeri arkadaşlık siteleri vasıtası ile tanışıp evlendiğini ortaya koymuştur. ABD’de toplam evlenen nüfusun yüzde 18’inin internetten tanışarak evlenildiği bilinirken, İsviçre, AB ülkeleri ve özellikle son yıllarda İran ve Hindistan internetten evlilik siteleri aracılığıyla tanışarak evlenme konusunda önde gelen ülkeler arasında yer almaktadır. Amerika’da sayıları 1.500 civarında olan bu sitelerin Türkiye’deki varlığı da pazar payı da gün geçtikçe büyüyor (Mengi, 2011).

Sevgili arayanlar, evlenmek isteyenler artık profesyonel danışmanlara başvuruyor. Görücü usulü evlilik toplumun pek çok kesiminde neredeyse hiç kalmadığı söyleniyor (Özaytekin, 2012).Her geçen gün eskilerinin yanına bir yenisi daha eklenen arkadaş, sevgili ve eş bulma sitelerinin binlerce kadın ve erkek üyesiyle duyguları internet üzerinden evlerimize taşıdığı belirtiliyor. Asosyalleşen ve iletişim problemi yaşayan ya da hayatın hızlı akışı içinde kaybolmuş pek çok bireyin; tanışmak, sevgili olmak hatta evlenebilmek umuduyla bu siteleri ziyaret ediyor. Bekâr, dul, boşanmış, evli ya da ayrı yaşayan pek çok kadın ve erkeğin buluştuğu bu sitelerin yozlaşmış ikili ilişkilere de ayna tutuyor (Candan, 2011).

Çağımızın temel sorunlarından biri olarak görülen yalnızlık, özellikle büyük şehirlerde yaşayan insanları etkisi altına alıyor. Günümüzde modern insanların yalnızlığın çaresini internette bulmaya çalışıyor. İnternet insanları birbirine yaklaştırırken aslında daha büyük bir yalnızlığa mahkûm ettiği düşünülüyor. Bu konuda psikologlar, neredeyse konuşmayı unutan, mesajlarla iletişim yolunu keşfeden modern toplum insanının artık duygularını da kablolar üzerinden gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Bu da toplumun kendisine yabancılaşmasına bir örnek meydana getiriyor. Karşısındakinin yüzüne kolayca söyleyemediklerini özgürce ifade edebilmek, kusurlarımızı kolayca saklayabilmek ve hatta kusursuz görünebilmek bu anlamda sanal bir kişiliğe bürünmenin avantajlarını da ortaya koyuyor (http://kisiselbakim.milliyet.com.tr).

İnternetin sosyo-ekonomik durum da gözetmeyen yapısı, üniversite mezunu, sosyo- ekonomik düzeyi yüksek bireylerin de çok sık tercih ettiği bu sitelerden, genellikle yakın çevrelerinin de haberi olmuyor. Sosyal ilişkileri ve hatta evliliklerdeki iletişimi yok eden televizyondan sonra bilgisayar ve internet de ona eşlik edip duygu dünyamızı fethetmeyi başardığı, diğer taraftan da Avrupalılaşma ya da medenileşme adı altında yok olan alt kültürümüzün bir parçasının daha elden gittiği belirtiliyor(http://gundem.milliyet.com.tr).

İki bölümde aktarılan bilgilerle ile araştırmanın teori kısmı sonlandırılmıştır. Buraya kadar olan bölümlerde iletişim, teknoloji, modernleşme ve evlilik konuları çeşitli başlıklar altında toplanarak açıklanmıştır. Yapılan araştırmanın uygulama kısmında elde edilen veriler ve bunların yorumlanması üçüncü bölümün içeriğini oluşturmaktadır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

EVLİLİK SİTESİ KULLANICILARININ EVLİLİK SİTELERİ VE EVLİLİKLE İLGİLİ TUTUM VE DÜŞÜNCELERİNE İLİŞKİN ALAN

ARAŞTIRMASI BULGULARI

Ayrıntıları aşağıda yer almak üzere bu bölümde evlilik sitesi kullanıcılarının evlilik ve evlilik sitesi ile ilgili tutum ve düşüncelerini ortaya koymak ve bu tutum ve düşüncelerin onların demografik niteliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak amacıyla 1179 evlilik sitesi kullanıcısı arasında bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Alan araştırmasına ilişkin bulgular ele alınmadan önce çalışmanın metodolojisine ilişkin başlıklara ayrıntılı bir biçimde yer verilmiştir.