Erkek Dergisi Alımlamaları

Günümüzde popülerliği artarak devam eden erkek yaşam tarzı dergileri, okurlarına nasıl görünecekleri, nasıl bir hayat sürecekleri ve karşısındakiyle nasıl iletişim kurabilecekleriyle ilgili birçok tavsiyede bulunmaktadır. Erkekler, dergiye göz atma fırsatı buldukları anda bütün bu tavsiyeleri akıllarının bir köşesine yazmakta ve bunları hayatlarının herhangi bir anında kullanabileceklerini düşünmektedirler (Gaunlett, 2002: 3). Birçok konuda tavsiye ve öneride bulunan erkek yaşam tarzı dergileri aynı zamanda erkekleri modern gerçeklikleri ve kadınları anlamaya yönelik cesaretlendirmektedir. Erkek dergileri, tüketime yönelten yaşam tarzlarını özendirmekte ve modern dünyada yeni erkekliklerin oluşmasına yardımcı olmaktadır (Atwood, 2005: 84).

Erkek yaşam tarzı dergilerinin belirli talepler sonucu ortaya çıktığını söylemek mümkündür (Wernick, 1996: 106). Modadan kişisel bakıma spordan sağlıklı yaşama kadar erkekler için birçok tavsiye barındıran dergiler, bu doğrultuda erkekler için birçok anlam ifade etmektedir. Katılımcılara, erkek dergilerinin ortaya çıkış sebebine ilişkin bir soru yöneltilmiş ve verilen ifadeler dergilerin bir ihtiyaca yönelik ortaya çıktığını ortaya koymaktadır:

Bütün malların bir alıcısı vardır. Buradan yola çıkarak bu demek bir arz-talep meselesi. Tüketicinin böyle bir isteği var demek ki bu dergiler de var. İhtiyaç organı doğurur sözünden yola çıkılarak ihtiyaç duyuluyor demek ki böyle dergiler var (K1, Akademisyen, 39).

Okurlar, erkek dergilerini bir yol gösterici, rehber ve kılavuz olarak tanımlamaktadır:

Herkesin bir rehbere ihtiyacı var. Biz de bu hayatta bazı şeyleri bilmeyebiliyoruz. Bunun için de bir rehbere ihtiyacımız var. Eksik olan taraflarımızı bu dergilerden çok rahat öğrenebiliriz. Yeter ki öğrenmek isteyelim (K9, Müteahhit, 48).

Erkekler için bir kılavuz (K6, Esnaf, 45).

Erkek dergileri erkeklere, ne giymeleri, ne yemeleri, nereye gitmeleri hakkında önerilerde bulunurken aynı zamanda nasıl ideal bir erkek olabileceklerini, sağlıklı ve fit bir görünüş için hangi egzersizleri yapmaları gerektiği gibi birçok alanda destek sunmaktadır (Hacısoftaoğlu ve Elmas, 2015: 24). Bu doğrultuda, derinlemesine görüşme sorularında okurlara erkek dergilerinin hayatlarında nasıl bir yere sahip olduğu ve erkek dergilerine ihtiyaç duymalarının sebebine ilişkin sorular yöneltilmiş, dergilerin okurlar için nasıl bir anlam ifade ettiğini anlamak amaçlanmıştır. Katılımcıların ifadeleri, ideal erkekliğin dergiler aracılığıyla okurlara empoze edildiğini göstermektedir. Okurlar dergileri, ideal erkekliğin sunulduğu araçlar olarak tanımlamaktadır:

Bazen insanlar toplum içerisinde nasıl giyineceklerini bilmiyorlar. Birinin ona rehber olması gerektiğini hissediyorlar. Bu noktada dergiler devreye giriyor. Erkek dergileri erkekler için bir kılavuz (K2, Öğrenci, 26).

Erkeğin güncel kalma arzusunu tamamlıyor. Erkeklere ideal bir erkeğin nasıl olması gerektiğini söylüyor. Direkt söylemiyor ama sana şunu yap diyor. Zaten onu yaparsan öyle oluyorsun (K10, İşçi, 32).

Şunları giyeceksin, şunların içine girmek için önce bir kaslanman lazım, bunları böyle yaptıktan sonra eşini şuralara yemeğe götür, ona şunları söyle. Hep bunların reçetesini yazıyorlar. Bu mesajın sürekli olarak tekrar edildiğini ben görüyorum (K8, Öğrenci, 22).

…Nasıl bir erkek olmaları gerektiği konusunda erkekleri yönlendiriyor. Mesela; ‘şu ürünü kullanırsanız toplumda başka bir yeriniz olur’ alt mesajını kullanıyor. Alt metinlerde genelde bize olmamız gereken erkekleri söylüyor (K2, Öğrenci, 26).

Dergilerin okurların bilinçaltına seslendiğini belirten okurlar, erkeklerin dergilerden çok kolay etkilenebileceklerini belirtmektedir. Bir katılımcı, dergide gördüğü bir içerikten etkilendiğini şu şekilde ifade etmektedir:

Dergilerde gördüğüm bilinçaltıma işleyen yerlere gitmek istiyorum. Dergiler sürekli oraya git diye hatırlatmalar yapıyor. Ve hiç aklımda yokken gidiyorum (K1, Akademisyen, 39).

Katılımcılardan biri, değişen erkeklik anlayışına vurgu yaparak dergilerin sunduğu ideal erkek gibi olmanın kaçınılmaz olduğunu vurgulamaktadır:

…Dergi sana diyor ki; ‘Sen böyle giyinirsen, saçlarını böyle yaparsan, bu ürünleri kullanırsan, fitness’a gidersen günümüz toplumunda erkek böyle olur.’ Önceden sünnet olunca, askere gidince ve baba olunca erkek olurdun. Ama artık dergilerin dediğini yerine getirdiğinde erkek oluyorsun. Artık vücutlu, saçını böyle yapan ve sakallı olan erkek, erkektir (K3, Öğrenci, 22).

Erkek dergilerinin takip edilme sebeplerinden biri de diğer erkeklerin zevklerini, düşüncelerini ve zevkleri hakkında fikir sahibi olmaktır. Katılımcılardan biri bu durumu özetleyen bir açıklamada bulunmuş ve okuduğu dergiyi kendi sosyo-ekonomik grubundaki erkeklerin neler yaptığını takip ettiği bir kanal olarak betimlemiştir:

Yaşıtlarımın ne yaptığını, nelerden hoşlandığını merak ediyorum. Aynı sosyo-ekonomik seviyedeki erkeklerin nasıl giyindiğini, nerelere gittiğini, nelerle uğraştığını, hangi takıları taktığını merak ettiğim için dergileri okuyorum. Başkası ne yapıyor? Sosyo-ekonomik seviyesi birbirine yaklaşık kesim ne yapıyor? Bunu söylüyor. Dolayısıyla bu dergiyi alıyorsa dergiyi hazırlayanlar da onların ihtiyaçlarına cevap verecek ürünleri oraya koyarlar, yönlendirmeleri yaparlar diye dergi alıyorum (K7, Bankacı, 42).

Dergilerde sunulan erkeklik temsillerinin çeşitli olması, okurlara istediği ideal erkeğe özenme, tercih yapabilme hakkı sağlamaktadır:

…Tercihleri bize bırakıyor. Tek düze bir yaklaşımda bulunmuyor. Bunu da olabilirsin ama bunu da olabilirsin diyor. Sadece bunu olursun demiyorlar (K11, İşçi, 26).

Yapılan görüşme sonuçlarına göre okurların erkek dergilerini okuma sebeplerinin geneline bakıldığında, ortaya çıkan en genel söylem dergilerin erkekler için bir kılavuz ve yol gösterici olduğudur. İdeal erkeklerin sunulduğu araçlar olarak tanımlanan erkek dergileri, erkeklere nasıl erkekler olmaları, ne giymeleri, ne yemeleri ve ne tüketmeleri gerektiği gibi birçok konuda rehberlik etmekte, tavsiyelerde bulunmaktadır. Dergilerin verdiği tavsiyelerin okurların bilinçaltına işlediği ve zamanı geldiğinde ise erkeklerin bu önerileri kullandığı görülmektedir.