ARASINDAKİ İLİŞKİ Ezgi KABACAL
EKONOMİK BELİRSİZLİK VE DOĞUM HIZI ORANI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Bir ülkede ekonomideki belirsizlik durumu toplumun her birimini etkilemektedir. Yatırımcılar yatırım yapmaktan kaçınırlar, firmalar küçülmeye gitmeye başlarlar, toplumda huzursuzluk ilerisini tahmin edememe başlar. Ekonomideki belirsizlik doğum hızı oranı negatif yönde etkilemektedir. Eğitim seviyesi, sanayileşme, işsizlik oranı gibi durumlar genel olarak ekonomik belirsizlikten etkilendiği için doğum hızı oranını etkileyen negatif faktörlerdir.
Bireyler gelecekleri için plan yapmakta tedirginlik yaşarlar çünkü ekonomide ne olacağı belli değildir. Kriz çıkma, işsiz kalma olasılığı yüksektir. İşsiz kalan bir birey harcamalarını kısıtlar, yapmak istediği yatırımları ertelemek zorunda kalır. Ertelenen birçok faktörün içine doğurganlıkta girmektedir. Şartların zorlaştığı bir ortamda çocuk sahibi olma isteğine azalmaktadır. Bireyler ekonomik durumdan dolayı maddi ve manevi olarak zaten zarara uğramışlardır. Yeni bir sorumlulukla bir çocuk dünyaya getirmekten kaçınırlar. Maddi ve manevi açıdan yetersizlik söz konusudur.
Yüksek genç işsizliğin yaşandığı hükümetlerde doğurganlık oranı zayıftır. Güvencesiz bir piyasa ortamında bireyler planları ertelemek zorunda kalırlar. Ekonomi sadece doğurma kararı için etkili değildir. Çocuk büyütmek uzun bir süreç olduğu için önemli karar alınması gerekmektedir (Kreyenfeld,2005).
Doğum hızı oranını etkileyen faktörlerin hepsi birbiriyle bağlantılıdır. Sanayinin gelişmesiyle birlikte köyden kente göç başlar, böylece kentleşme meydana gelmektedir. Bireyler tarımdan para kazanmak yerine sanayi sektörünü tercih etmektedirler. Sanayi sektöründen daha fazla gelir elde edilmesiyle birlikte toplum refaha ulaşmaya başlar. Toplumun yaşam kalitesi arttıkça eğitime önem artmaktadır. Gelir seviyesinin artışıyla birlikte eğitime daha fazla katkı sağlanmaktadır. Eğitim seviyesinin artmasıyla birlikte kadınlar iş gücüne daha fazla katılım göstermektedirler. Genel olarak bakıldığında kentleşme, sanayileşme, eğitim seviyesi, gelir düzeyindeki artış ve iş gücüne kadınların katılması aile bireylerinin yaşam standartlarını etkilemektedir. Bütün bu faktörlerin artışı kadınları önemli derecede etkilemektedir. Kadının toplum içindeki konumu değişmektedir. Doğurganlık oranı ailelerde en çok kadınları etkiler. Çocuk sayılarındaki artış ile birlikte hayatlarında kısıtlamalar meydana gelmektedir. Bu nedenle az çocuk sahibi olma durumu doğurganlık oranının düşmesine neden olmaktadır. SONUÇ
Ekonomik belirsizliği etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bir ülkenin nüfusunun ekonomik gelişmelerde önemli etkisi bulunmaktadır. Nüfus artışıyla birlikte insanların yaşam koşullarında olumlu, olumsuz etkileşimler meydana gelmektedir. Nüfus artışını, azalışını doğum oranı etkilemektedir. Doğum oranı sanayileşme, kentleşme, eğitim seviyesi, kadının iş gücüne katılımı gibi birçok faktörden etkilenmektedir. Çocuk büyütme genel olarak kadının üstlendiği bir görev olarak görüldüğü için, kadının doğum oranında etkisi oldukça büyüktür. Hayat şartları zorlaştıkça, sanayi sektörü geliştikçe bireyler geçim kaynaklarını tarımdan sanayi alanına yöneltmişlerdir. Bu durum yerleşim yerlerini de etkilemiştir. Köyden kente geçiş sağlanmıştır. Bu gelişmelerle birlikte İş gücü oranlarında artış görülmüştür. Kadınların eğitim seviyeleri artışı ile birlikte ekonomide daha güçlü yer edinmeye başlamışlardır. Ekonomik şartların zorluğu kadının çalışmasını gerektirmiştir. Kadınlar bir çok görev üstlendiği için çocuk büyütmenin zor olduğu gözlemlenmiştir. Gelişen sanayi, kentleşme kadının iş gücüne katılımı, gelir düzeyi, eğitim seviyesi doğum hızı oranını olumsuz etkilemiştir.
123 KAYNAKÇA
Ahn, N., & Mira, P. (2002). A Note On The Changing Relationship Between Fertility And Female Employment Rates İn Developed Countries. Journal of Population Economics, 15(4), 667-682.
Akça, H., & Ela, M. (2012). Türkiye’de Eğitim, Doğurganlık ve İşsizlik İlişkisinin Analizi. Maliye Dergisi, 163, 223-242. Başel, H. (2007). Türkiye'de Nüfus Hareketlerinin ve İç Göçün Nedenleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (53), 515-542. Başkaya, Z., & Özkılıç, F. (2017). Türkiye’de Doğurganlıkta Meydana Gelen Değişimler (1980-2013). Journal of International
Social Research, 10(54).
Becker, G. S. (1960). An Economic Analysis of Fertility. In Demographic and Economic Change in Developed Countries (pp. 209-240). Columbia University Press.
Billingsley, S. (2011). Economic Crisis And Recovery: Changes İn Second Birth Rates Within Occupational Classes And Educational Groups. Demographic Research, 24(16), 375-406.
Bloom, D. E., & Canning, D. (2004). Global Demographic Change: Dimensions And Economic Significance (No. w10817). National Bureau Of Economic Research.
Brander, J. A., & Dowrick, S. (1994). The Role Of Fertility And Population İn Economic Growth. Journal Of Population Economics, 7(1), 1-25.
Dahan, M., & Tsiddon, D. (1998). Demographic Transition, İncome Distribution, And Economic Growth. Journal Of Economic Growth, 3(1), 29-52.
Deliktaş, E., Sibel, Usta., Bozkurt, S., & Helvaci, B. (2008). Türkiye’de Kentlerde Doğurganlık Hızını Etkileyen Faktörler: Path Analizi Yaklaşımı. Ege Akademik Bakış Dergisi, 8(2), 877-895.
Demirgil, H. (1996). Politik İstikrarsızlık, Belirsizlik ve Makroekonomi: Türkiye Örneği (1970-2006). Growth, 1, 189-211. Eryurt, M. A. (2005). Türkiye’de Doğurganlığı Belirleyen Ara Değişkenler: Yakın Döneme Bakarken. Nüfusbilim, 27(1), 67-
84.
Güneş, S. (2005). Türkiye'de Nüfus Artışının Ekonomik Büyümeyle İlişkisi Üzerine Ekonomik Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(03), 123-136.
https://data.worldbank.org
Kavas, S. (2014). Türkiye'de Değişen Doğurganlık Oranları Üzerine: Durum Tespit Çalışması. Journal of International Social Research, 7(29).
Kreyenfeld, M. (2005, November). Economic Uncertainty And Fertility Postponement: Evidence From German Panel Data. In Presentation Prepared For The Meeting Of The Verein Für Socialpolitik.
Lutz, W. (2006). Fertility Rates And Future Population Trends: Will Europe's Birth Rate Recover Or Continue To Decline?. International Journal of Andrology, 29(1), 25-33.
Özgür, E. M. Türkiye’de Toplam Doğurganlık Hızının Mekansal Dağılışı.
Sandal, E. K., Karabulut, M., & Gürbüz, M. (2003). Türkiye’nin Ağırlıklı Nüfus Merkezleri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 1(2), 13-24.
Selim, S., & Üçdoğruk, Ş. (2005). Türkiye’de Doğurganlık: Kalite-Miktar Yaklaşımı. Nüfusbilim, 27(1), 49-66.
Sinding, S. W. (2009). Population, Poverty And Economic Development. Philosophical Transactions Of The Royal Society B: Biological Sciences, 364(1532), 3023-3030.
Şahin, S. (2008). Avrupa Birliğinde Demografik Dönüşümler ve Türk Nüfusun Geleceği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl, 12.
Telatar, O. M., & Terzi, H. (2010). Nüfus ve Eğitimin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 197-214.
124