Eğitim hizmetlerinde kalitenin ve erişilebilirliğin artırılması

Hedefleri Programı kapsamında insani yaşam koşullarını iyileştirmek ve herkes için iyi bir ya-şam amacıyla belirlenen sekiz temel hedef ara-sında herkes için temel eğitim başlığı önemli bir yer tutmaktadır.

Yine eğitim hizmetlerinde kalitenin ve erişilebi-lirliğin arttırılması önceliğiyle ilişkili olarak, yeni dönemde yürürlüğe giren Özel Yetenekli Birey-ler Strateji ve Uygulama Planı (2013 – 2017) da önemli bir strateji belgesidir. Bu belge ülkemizde özel yetenekli bireylere yönelik olarak örgün ve yaygın eğitimde tek tip uygulamalar yerine bilgi ve deneyim paylaşımını esas alan, bireyin ilgi, yetenek ve potansiyeline göre farklılaştırılmış, bireyselleştirilmiş, zenginleştirilmiş, hızlandırıl-mış çoklu eğitim modelleri geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu kapsamda eğitim modelleri, insan kaynakları, yaygınlaştırılabilirlik ve sür-dürülebilirlik temaları belirlenmiştir. Bu temalar kapsamındaki temel amaç özel yeteneklile-rin yetenekleyeteneklile-rini geliştirmeye yönelik örgün ve yaygın eğitim sistemimiz ile bütünleşmiş çeşitli eğitim modelleri uygulamaktır. Ayrıca özel ye-teneklilerin eğitimini, çeşitli eğitim modellerinde etkili ve verimli şekilde planlayacak ve yürüte-cek personel yetiştirmek ve ülke genelinde özel yetenekli bireylere yönelik çeşitli eğitim politika ve uygulamalarını yaygınlaştırmak ve sürekli hale getirmek de önemli bir hedeftir. 2014-2023 TR41 Bölge Planı’nda da özel eğitimin geliştiril-mesi öne çıkan tedbirler arasında yerini almıştır.

Eğitim, bölgede insan kaynaklarının geliştiril-mesi ve beşeri gelişmenin sağlanması için en önemli bileşenlerden biridir. Bu sebeple temel

bakıldığında bölge ortalamasına göre daha dü-şük düzeyde olduğu görülen Bursa’da okul ön-cesi eğitimde ve mesleki ve teknik eğitimde bu oranların artırılması önem arz etmektedir.

Yine ulusal politikalara paralel olarak bölge açısından önemli bir alan olan özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinde 2010’dan 2013’e kadar neredeyse üç kat artarak 75’e yükselen özel eğitim kurumu sayısının, daha da artırılması ve özel eğitim altyapısının ve niteliklerinin ge-liştirilmesi önemli bir önceliktir. Bu alanda Tür-kiye’de önemli bir merkez olan ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın Özel Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı’nda da (2013-2017) yer verilen Anadolu Üniversitesi Üstün Yetenekliler Eğitim Programı (ÜYEP) ve yine bölgedeki üniversite-ler bünyesindeki diğer merkezüniversite-lerle de işbirliği yapılmalıdır.

Bölgedeki öğretmen ve derslik sayılarına ba-kıldığında Bursa’da okul öncesi eğitimde ve mesleki ve teknik eğitimde derslik sayılarının arttırılmasının önemli bir ihtiyaç olduğu gözlen-mektedir. Ayrıca bölgede son beş yıl içerisinde artarak gelişen yükseköğretim altyapısının da bölgenin eğitim altyapısına ve niteliklerine olumlu bir ivme kazandıracağı öngörülmek-tedir. Son üç yıllık dönemde bölgede yaygın eğitim kurumlarının sayısı ulusal gelişmelere paralel olarak ciddi bir artış göstermiştir. Ayrıca bölgedeki kamu kurumlarının, yerel yönetimle-rin, STK’ların ve odaların bu alandaki hizmet-leri de bölgede yaşam boyu eğitim anlayışının yaygınlaşması ve kurumsallaşması açısından önemli bir altyapı oluşturmaktadır.

Tablo 43. TR 41 Bölgesinde Net Okullaşma Oranları

Kaynak: Milli Eğitim İstatistikleri 2012-2013

(4-5 yaş arası) (5 yaş) İlköğretim Genel

Ortaöğretim Meslekî ve Teknik

Ortaöğretim Toplam

Ortaöğretim

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın

Bursa 41,54 49,3 62,52 60,27 99,34 99,16 28,85 34,31 48,26 40,96 77,11 75,27

Eskişehir 52,69 50,84 78,01 77,03 98,99 98,89 36,47 50,15 50,8 34,75 87,27 84,91

Bilecik 52,52 52,76 78,4 79,95 98,52 98,39 30,47 38,97 60,88 51,17 91,35 90,14

TR41 48,92 50,97 72,98 72,42 98,95 98,81 31,93 41,14 53,31 42,29 85,24 83,44

Türkiye 44,56 43,5 66,2 65,16 98,77 98,56 33,8 36,54 34,73 29,6 68,53 66,14

Harita 10. TR41 Bölgesinde İlköğretimde Öğretmen ve Derslik Başına Öğrenci Sayısının Dağılımı (2010)

Kaynak: Bursa, Eskişehir ve Bilecik İl Milli Eğitim Müdürlükleri verilerinden üretilmiştir.

Tedbir 1. Bütün eğitim kademelerinde okullaş-ma oranlarının artırılokullaş-ması

Tedbir 2. 12 yıllık kademeli eğitim sistemine ge-çiş sonrası bölgede ortaya çıkan öğretmen ve derslik sayısı açığının giderilmesi

Tedbir 3. Okul öncesi eğitim hizmetlerinin geliş-tirilmesi ve yaygınlaştırılması

Tedbir 4. Eğitime erişimde kır-kent arası ve kent içi dengesizliklerin giderilerek fırsat eşitli-ğinin sağlanması

Tedbir 5. Özel eğitim ve rehberlik hizmetleri altyapısının (bina, ekipman, insan kaynağı vb.) geliştirilmesi ve bu alanda bölgedeki üniversi-telerde var olan potansiyelin değerlendirilmesi Tedbir 6. Özel eğitime ihtiyaç duyan ancak yaş itibariyle bu eğitim kapsamı dışında kalan bi-reylere yönelik özel eğitim imkânlarının gelişti-rilmesi

Tedbir 7. Yaşam boyu öğrenme anlayışı çerçe-vesinde yaygın eğitim hizmetlerinin geliştiril-mesi

Tedbir 8. Eğitimde bilgi ve iletişim teknolojile-rinin kullanımının geliştirilmesi ve yaygınlaştı-rılması

Tedbir 9. Yüksek Lisans ve Doktora Programları ile üniversite bünyesinde yürütülen programla-rın sektörel ihtiyaçlar doğrultusunda ele alın-masının teşvik edilmesi

Tedbir 10. Eğitim sisteminde, bireylerin kişilik ve kabiliyetlerini geliştiren, hayat boyu öğren-me yaklaşımı çerçevesinde işgücü piyasasıyla uyumunu güçlendiren, fırsat eşitliğine dayalı, kalite odaklı dönüşümün sağlanmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi.

Tedbir 11. İlk ve orta öğretim düzeyinde Eski-şehir’in merkez ilçeleri olan Odunpazarı ve Te-pebaşı’nda derslik sayılarının ve kırsal ilçeleri olan Mihalıççık, Beylikova, Çifteler, Alpu, Mah-mudiye, Seyitgazi ve Sivrihisar’da ise öğretmen sayılarının artırılması

Tedbir 12. İlk ve orta öğretim düzeyinde Bile-cik Merkez, Bozüyük, Osmaneli, Pazaryeri ve Yenipazar’da derslik sayılarının ve Osmaneli, Gölpazarı, Pazaryeri, İnhisar, Söğüt ve Bozüyük ilçelerinde ise öğretmen sayılarının artırılması Tedbir 13. İlk ve orta öğretim düzeyinde Bur-sa’nın Gürsu, Yıldırım, Osmangazi, Gemlik, Ni-lüfer, İnegöl, Karacabey, Mudanya, Mustafake-malpaşa, Kestel ve Orhangazi ilçelerinde derslik sayılarının ve İnegöl, Yenişehir, Kestel, Gürsu, Yıldırım, Gemlik, İznik, Osmangazi, Büyükor-han, Karacabey ilçelerinde ise öğretmen sayı-larının artırılması.

Kaynak: Bursa, Eskişehir ve Bilecik İl Milli Eğitim Müdürlükleri verilerinden üretilmiştir.

Öncelik 3. Sosyal içermeye yönelik politikaların ve