4. DESTİNASYON PAZARLAMASI VE MARKALAŞMASI
4.3. Destinasyon Markalaşması ve İlgili Araştırmalar
4.3.2. Destinasyon Markalaşması İle İlgili Yurtiçi Araştırmaları
Destinasyon markalaşması konusu, Tablo 2’de de görüleceği üzere özellikle son yıllarda Türkiye’de de geniş çaplı olarak çalışılmaya başlanmıştır. Ilgaz Dağı Milli Park’ı konusunda araştırma yapan Göker (2018)’e göre, ziyaretçilerin markalaşmış bir destinasyona yönelik beklenti düzeylerinin, Ilgaz Dağı Milli Parkı’na ilişkin değerlendirmelerinden daha yüksek olduğu saptanmıştır. Kaya (2014), yaptığı araştırmada ziyaretçilerin turistik bir bölgeyi ziyaret etmelerinde, o yerin doğal zenginliklerinin ve kültürel kaynaklarının önemli rol oynadığı ve katılımcıların
destinasyon markalaşması sürecine yönelik olumlu bir imaja sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Yine başka bir araştırmada İbiş (2017), Bergama’nın markalaşma sürecini, Bergama kapsamında yer alan kültür, termal ve kırsal turizm öğelerinin Bergama’nın destinasyon markalaşmasında nasıl kullanıldığını incelemiştir. Çanakkale ve İzmir illerine yönelik yapılan araştırmada ise, ziyaretçilerin bu destinasyonlara yönelik marka algılarının yüksek olduğu tespit edilmiştir (Kocaman, 2017). Çanakkale merkezli yapılan başka bir araştırmada ise, Çanakkale’nin markalaşması yolunda ziyaretçiler tarafından bu destinasyonun avantajlı bir yer olduğu ve yapılan etkinliklerin bu noktada olumlu etkide bulundukları ortaya konmuştur (Altınışık, 2017).
Destinasyon markalaşması noktasında Şanlıurfa’yı ele alan Kuvvetli (2014), şehirde yürütülen altyapı ve üstyapı araştırmalarının Şanlıurfa’yı markalaştırma yolunda önemli bir etkiye sahip olduğunu belirtmiştir. Öztürk (2012) de buna benzer bir araştırmayı, destinasyon markalaşmasının önemini teorik çerçevede incelemiş ve bu unsurların yerli ziyaretçilerin demografik özelliklerine göre ilişkisini ele almıştır. Doğanlı (2006), Antalya’yı incelediği araştırmasında, Antalya’nın destinasyon olarak marka değerinin düşük olduğunu tespit etmiş ve markanın görünen tarafından çok bir de görünmeyen kısmına yatırımın yapılması gerektiğini vurgulamıştır. İpar (2011) ise İstanbul’a gelen turistlerin, kenti marka olarak algılama düzeylerini incelemiştir. Gaziantep bazlı yapılan bir başka araştırmada, Şahin (2015) şehrin gastronomi turizmi bakımından mevcut durumunu değerlendirmiştir. Araştırmanın sonucunda, Gaziantep’in gastronomik çeşitliliğinin yeterince değerlendiremediği, buna bağlı olarak aktif bir pazarlama çalışmasının yürütülmediği, markalaşma ve pazarlama faaliyetlerinde kurumların ve sektörlerin işbirliği içerisinde olmadığı saptanmıştır.
Tablo 2. Turizm ve Otelcilik Alanında Yurtiçinde Yapılan Marka Araştırmaları
Başlık Yazar (Yıl) Açık Alanda Yapılan Doğa Temelli
Rekreatif Etkinlikler ve Destinasyon Markalaşması (Ilgaz Dağı Milli Parkı Örneği)
Göker (2018)
Destinasyon Markalaşması Sürecinde Doğu Karadeniz Bölgesi’nin Doğal ve
Kültürel Kaynaklar Açısından Değerlendirilmesi
Tablo 2.’nin devamı
Destinasyon Markalaşması Sürecinde Turizmin Önemi: Bergama Örneği
İbiş (2017)
Destinasyon Markalaşmasının Memnuniyet Üzerine Etkisi: İzmir Efes Antik Müzesi ve
Çanakkale Gelibolu Tarihi Milli Parkı Alanları Üzerine Bir Araştırma
Kocaman (2017)
Etkinliklerin Destinasyon Markalaşmasına Etkisi: Çanakkale 100.Yıl Etkinlikleri Örneği
Altınışık (2017)
Turizmde Destinasyon Markalaşması: Şanlıurfa
Üzerine Bir Uygulama
Kuvvetli (2014)
Turizmde Destinasyon Markalaşması Üzerine Bir
Araştırma: Beypazarı Örneği
Öztürk (2012)
Turizmde Destinasyon Markalaşması ve Antalya Örneği
Doğanlı (2006)
Turizmde Destinasyon Markalaşması ve İstanbul
Üzerine Bir Uygulama
İpar (2011)
Bir Destinasyon Unsuru Olarak Yerel Gastronominin Marka Şehir Pazarlamasında Etkileri: Gaziantep
Örneği
Şahin (2015)
Destinasyon Marka İmajı ve Pamukkale Yöresinde Bir Uygulama
Ceylan (2011)
Turizmde Destinasyon Markalaşması ve Alanya Örneği
Gülmez vd. (2012)
Turizmde Destinasyon Markalaması: Alanya Örneği
Kavacık vd. (2012)
Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Markalaşması
ve “Marka Kentler”
Kaypak (2013)
Destinasyonlarda Müşteri Temelli Marka Değerinin Ölçülmesi ve Marka Değeri Boyutlarının Genel Marka Değeri
Üzerindeki Etkileri: Alanya Destinasyonu Örneği
Tablo 2.’nin devamı
Kent Markası ve Marka İmajının Ölçümü: Afyonkarahisar Kenti İmajı Üzerine Bir
Araştırma
Özdemir ve Karaca (2009)
Mersin’in Marka Kent Olma Sürecinde Liman ve Serbest Bölgeye
İlişkin İnternet Pazarlaması Uygulamalarının Rolü
Taşoğlu (2012)
Türkiye Turizminde Yükselen Destinasyon Olarak İstanbul Şehrinin İmajı
Üner vd. (2006)
Turizmde Destinasyon Marka İmajı ve Destinasyon Aidiyeti: Gaziantep İli Üzerine
Bir Alan Araştırması
Giritlioğlu ve Öksüz (2016)
Ceylan (2011), Pamukkale’ye gelen ziyaretçilerin buraya yönelik marka algılarını ölçmeye dönük bir araştırma yapmıştır. Gülmez vd. (2012) de buna benzer şekilde, Alanya’yı ele almıştır, oraya gelen yabancı ziyaretçilerin kenti destinasyon markası olarak algılama düzeylerini incelemiştir. Kavacık vd. (2012) ise Alanya’nın destinasyonda marka olup olmaması noktasında teorik bir araştırma ortaya koymuştur. Alanya ile ilgili bir diğer araştırma da Kocaman ve Güngör (2012) tarafından yapılmıştır. Bu araştırma sonucunda, Alanya’nın marka değerine yönelik algılamaların tüm değer bileşenlerinde yüksek olduğu, destinasyonun genel marka değeri üzerinde etkili olan bileşenlerinin sıralamasının etki seviyelerine göre, marka farkındalığı, marka sadakati, marka imajı ve algılanan kalite olduğu belirlenmiştir.
Kaypak (2013), markalaşmayı genel olarak konu edinen, küreselleşme sürecince kentlerin markalaşma temelindeki sosyal, ekonomik ve kültürel değişimlerini ele almıştır. Yine başka bir araştırmada, Özdemir ve Karaca (2009), kentin marka olabilmesi noktasında, Afyon’un fiziksel, soyut ve kent halkına yönelik imaj unsurlarına ilişkin algıyı ölçmüşlerdir. Taşoğlu (2012) ise konuya farklı bir açıdan yaklaşmıştır ve Mersin ekonomisi ve şehrin markalaşması için önemli görülen tarımsal gıda, lojistik ve turizm sektörlerinin üzerinde titizlikle durulması gerektiğini vurgulamıştır. Üner vd. (2006) de İstanbul şehrinin yabancı ziyaretçiler gözünden imajının belirlenmesini amaçlayan bir araştırma yapmıştır. Giritlioğlu ve Öksüz (2016) ise Gaziantep ilinin destinasyon marka imajını ve destinasyon aiditiyetini
meydana getiren boyutları tespit etmeye ve imajın aidiyete etkisini ölçmeye dönük bir araştırma yapmışlardır. Araştırmanın sonucunda, marka imajının ‘doğal ve kültürel çekicilikler’, ‘genel alt yapı ve sosyal çevre’, ‘bölgenin atmosferi’ ve ‘aktivite ve etkinlikler’ adı altında dört boyuttan oluştuğu ve destinasyon aidiyetinin ise, ‘destinasyon aidiyeti’ başlığı altında tek boyuttan meydana geldiği bulgulanmıştır. Diğer yandan, Gaziantep destinasyon marka imajının destinasyon aidiyetine ‘orta’ düzeyde etki ettiği bu araştırma kapsamında ortaya konmuştur.