Deney ve Kontrol Gruplarının OluĢturulması

AraĢtırmanın öğrenci çalıĢma evreni Konya‘da yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrenciler, çalıĢma grubu ise Selçuk Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve AraĢtırma Merkezi (SÜ-TÖMER) öğrencileri ile bu öğrencilerden ―alt örnekleme

112

(subsampling)‖40 ile deneysel çalıĢma için oluĢturulmuĢ A1 seviyesindeki deney ve kontrol gruplarıdır. Bu iki grup, seçkisiz bir Ģekilde SÜ-TÖMER‘e gelmiĢ öğrencilerden ―amaçlı örnekleme (purposive sample)‖41

modeliyle; kendi içlerinde kimi nitelikleri benzerlik gösterenlerinden (ülke, yaĢ, eğitim durumu, cinsiyet vb.) seçilmiĢ ve eĢleĢtirme yöntemi ile denk katılımcı çiftleri biçiminde oluĢturulmuĢtur.42

Bu denk öğrencilerden hangisinin deney hangisinin kontrol grubunda olacağı herhangi bir ölçmeye veya ölçüte dayanmaksızın tesadüfi atama ile belirlenmiĢtir. A ve B adları verilen iki denk sınıfın deney veya kontrol grubu olarak atanması ise kura ile belirlenmiĢtir.

Ülkelerin seçiminde, çalıĢmaya baĢlanılan tarihteki mevcut durum etkili olmuĢtur. Zira YTB burslusu veya özel öğrencilerin TÖMER seçimleri, SÜ-TÖMER‘in ve araĢtırmacının inisiyatifi dıĢındadır ve bu öğrencilerin hangi ülkelerden olabileceği yıl yıl değiĢkenlik göstermektedir. Bu sebeple deney ve kontrol gruplarındaki öğrenciler, 2017 Ekim ayında SÜ-TÖMER‘e kayıt yaptıranlar arasından ve yukarıda bahsedilen denkliğe haiz olanlardan seçilmiĢtir. Dolayısıyla üzerinde araĢtırma yapılacak ülkeler de bu biçimde ĢekillenmiĢtir. Ancak elbette yaĢ, eğitim durumu, cinsiyet olarak iki tarafın dengeli olması ve ülke olarak da Türkiye‘ye en çok yabancı öğrencinin geldiği kıtaların yoğunluğu gözetilmiĢtir. Bu denkliklerden özellikle cinsiyet ve yaĢ denkliği önemlidir. Çünkü yapılan araĢtırmalarda ses frekanslarının cinsiyete ve yaĢa göre değiĢkenlik gösterdiği sonucuna ulaĢılmıĢ, bayan ile erkek ve çocuk ile yetiĢkin arasında bariz frekans farkları gözlemlenmiĢtir.43

―Çocukların formantları en yüksek, kadınların orta, erkeklerin ise en düĢük sıklıktadır.‖ (Eker, 2010: 312). Bu sebeple çalıĢmada, diğer denkliklerin yanı sıra özellikle cinsiyet ve yaĢ denkliği sağlanmaya çalıĢılmıĢtır. Çocukların ve yetiĢkinlerin ses frekans değerleri arasında büyük farklar olduğu için

40

―Alt Örnekleme: Ġlk aĢamada seçilen örneklem birimlerinden ikinci aĢamada tekrar örneklem alınması iĢlemidir.‖ (Ġstatistik Terimleri).

41

―Amaçlı Örnekleme: Bireysel birimlerin amaçlı yöntemlerle seçildiği bir örneklemdir.‖ (Ġstatistik Terimleri).

42

Ayrıntılı bilgi için bk. (Metin, 2014). 43

Ayrıntılı bilgi için bk. (Peterson ve Barney, 1952: 183; Ladefoged ve Broadbent, 1957: 98-104; Eker, 2010: 312).

deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin tamamının yetiĢkinlerden olması sağlanmıĢtır. Ayrıca bu öğrencilerin birbirlerine yakın yaĢlarda olmalarına da azami ölçüde dikkat edilmiĢtir. Çünkü eğitim durumu açısından da bir yakınlık olsun istenilmiĢtir. Zira tahmin edilebileceği üzere, eğitim durumu denkliği de genel olarak yaĢ denkliğine bağlıdır. Bu sebeple deney ve kontrol gruplarındaki bütün öğrenciler, yükseköğrenim çağındaki genç yetiĢkinlerden seçilmiĢtir. Bu öğrencilerin en küçüğü 19, en büyüğü 30 yaĢında olup deneysel çalıĢma gruplarında 8 lisans öğrencisi, 14 lisans mezunu, 6 yüksek lisans mezunu mevcuttur.

Bu bölümdeki tablolarda, araĢtırmada kullanılan deney ve kontrol gruplarına ait denklikler bulunmaktadır.

3.2.4.1. Deney ve Kontrol Gruplarında Ülke ve Kıta Denkliği

Tablo-7: Deney ve Kontrol Grupları Ülke Denkliği Tablosu

SIRA NO DENEY GRUBU KONTROL GRUBU

1 AFGANĠSTAN AFGANĠSTAN 2 ARNAVUTLUK ARNAVUTLUK 3 BANGLADEġ BANGLADEġ 4 ETĠYOPYA ETĠYOPYA 5 GANA GANA 6 GÜRCĠSTAN GÜRCĠSTAN 7 IRAK IRAK 8 IRAK IRAK

114 9 IRAK IRAK 10 ĠRAN ĠRAN 11 KIRGIZĠSTAN KIRGIZĠSTAN 12 NĠJERYA KAMERUN44 13 SUDAN SUDAN

14 SUUDĠ ARABĠSTAN SUUDĠ ARABĠSTAN

TOPLAM 9 ASYA, 4 AFRĠKA, 1 AVRUPA 9 ASYA, 4 AFRĠKA, 1 AVRUPA

Tablo-7 incelendiğinde, deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin ülke bazında denk hâle getirildiği görülmektedir.

ġekil-4: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrencilerin Kıtasal Dağılım Yüzdeleri

44

Orta Afrika ülkelerinden olan Kamerun ile Nijerya komĢudur. Asya 64% Afrika 29% Avrupa 7% Asya Afrika Avrupa

Kıtasal dağılım bakımından ise (ġekil-4) Asya‘dan 18, Afrika‘dan 8 ve Avrupa‘dan 2 öğrencinin olduğu tespit edilmiĢtir. Bu dağılıma göre Türkiye‘ye eğitim için gelen yabancı uyruklu öğrencilerin kıtasal dağılım yoğunluk oranının araĢtırmadaki çalıĢma grubunda korunduğu söylenebilir. Zira bilindiği üzere Türkiye‘de eğitim almak için en çok talep Asya ve Afrika‘dan gelmektedir.

3.2.4.1.1. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Asyalı Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı

ġekil-5 incelendiğinde 10 öğrencinin Batı Asya, 6 öğrencinin Güney Asya ve 2 öğrencinin Orta Asya olmak üzere toplam 18 öğrencinin Asya ülkelerinden deney ve kontrol gruplarına seçildiği görülmektedir. Burada ayrıca belirtilmesi gereken bir durum da Kırgızistan dıĢındaki ülkelerden seçilen öğrencilerin Türk soylu olmadığıdır. Afganistan‘dan seçilen 2 öğrencinin birinin ana dili Farsça diğerininki PeĢtucadır. Ġran‘dan seçilen iki öğrencinin de ana dili Farsçadır. Irak‘tan seçilen 6 öğrencinin beĢinin ana dili Arapça, birinin Kürtçedir.

116

3.2.4.1.2. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Afrikalı Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı

ġekil-6 incelendiğinde 2 öğrenci Kuzey Afrika‘dan, 2 öğrenci Doğu Afrika‘dan, 3 öğrenci Batı Afrika‘dan ve 1 öğrenci Orta Afrika‘dan olmak üzere toplam 8 öğrencinin Afrika ülkelerinden deney ve kontrol gruplarına seçildiği görülmektedir. Ayrıca Sudan ve Nijerya hariç diğer Afrika ülkelerinden (Kamerun, Etiyopya, Gana) seçilen 5 öğrencinin ana dili yerel Afrika dilleridir. Sudanlı 2 öğrencinin ana dili Arapça, Nijeryalı 1 öğrencinin ana dili ise Ġngilizcedir.

ġekil-6: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Afrikalı Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılım Haritası

3.2.4.1.3. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Avrupalı Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı

ġekil-7 incelendiğinde deney ve kontrol gruplarına Avrupa‘dan seçilen iki öğrencinin de Balkan ülkesi olan Arnavutluk‘tan olduğu görülmektedir.

ġekil-7: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Avrupalı Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılım Haritası

3.2.4.1.4. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı

ġekil-8 incelendiğinde deney ve kontrol gruplarındaki 28 öğrencinin 18‘inin Asya, 8‘inin Afrika ve 2‘sinin Avrupa ülkelerinden olduğu görülmektedir.

118

3.2.4.2. Deney ve Kontrol Gruplarında Eğitim Durumu Denkliği

Tablo-8 incelendiğinde deney ve kontrol gruplarında toplam 6 yüksek lisans mezunu, 14 lisans mezunu ve 8 lisans öğrencisi bulunduğu anlaĢılmaktadır.

Tablo-8: Deney ve Kontrol Grupları Eğitim Durumu Denkliği Tablosu

SIRA NO DENEY GRUBU KONTROL GRUBU

1 Lisans öğrencisi Yüksek lisans mezunu

2 Lisans öğrencisi Lisans öğrencisi

3 Lisans mezunu Yüksek lisans mezunu

4 Lisans mezunu Lisans mezunu

5 Yüksek lisans mezunu Lisans mezunu

6 Lisans mezunu Lisans mezunu

7 Lisans mezunu Lisans mezunu

8 Lisans mezunu Lisans mezunu

9 Lisans öğrencisi Lisans mezunu

10 Lisans öğrencisi Yüksek lisans mezunu

11 Lisans öğrenci Lisans mezunu

12 Yüksek lisans mezunu Lisans mezunu

13 Yüksek lisans mezunu Lisans öğrencisi

14 Lisans mezunu Lisans öğrencisi

TOPLAM

3 yüksek lisans mezunu, 6 lisans mezunu, 5 lisans öğrencisi.

3 yüksek lisans mezunu, 8 lisans mezunu, 3 lisans öğrencisi.

Deney ve kontrol gruplarındaki eğitim durumu oranları incelendiğinde öğrencilerin %29‘unun lisans öğrencisi, %50‘sinin lisans mezunu ve %21‘inin yüksek lisans mezunu olduğu görülmektedir. (ġekil-9)

ġekil-9: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrencilerin Eğitim Durumu Yüzdeleri

3.2.4.3. Deney ve Kontrol Gruplarında YaĢ Denkliği

Deney ve kontrol gruplarının yaĢ ortalaması incelendiğinde iki grubun birbirine çok yakın ortalamaya sahip olduğu görülmektedir. Grupların yaĢ ortalamaları deney grubu için 23,57, kontrol grubu için 24,57 olarak tespit edilmiĢtir. (Tablo-9)

Tablo-9: Deney ve Kontrol Grupları YaĢ Denkliği Tablosu

SIRA NO DENEY GRUBU KONTROL GRUBU

1 04.01.1998 / 20 01.12.1989 / 29 2 13.03.1999 / 19 10.05.1999 / 19 Lisans Öğrencisi 29% Lisans Mezunu 50% Yüksek Lisans Mezunu 21% Lisans Öğrencisi Lisans Mezunu

120 3 10.09.1992 / 26 01.01.1994 / 24 4 29.04.1994 / 24 21.09.1990 / 28 5 26.07.1992 / 26 04.09.1992 / 26 6 08.01.1993 / 25 02.01.1995 / 23 7 11.08.1991 / 27 01.06.1989 / 29 8 10.07.1992 / 26 25.07.1993 / 25 9 14.01.1995 / 23 23.10.1994 / 24 10 21.05.1999 / 19 21.09.1988 / 30 11 14.10.1997 / 21 16.01.1994 / 24 12 27.11.1989 / 29 05.07.1994 / 24 13 23.09.1994 / 24 25.03.1999 / 19 14 01.07.1997 / 21 20.10.1998 / 20

Ortalama Ortalama yaĢ: 23,57 Ortalama yaĢ: 24,57

ġekil-10‘da verilen deney ve kontrol gruplarına ait yaĢ dağılımı incelendiğinde 19 ilâ 30 yaĢları arasında katılımcıların bulunduğu ve iki grubun yaĢ ortalamasının 24,07 olduğu görülmektedir.

ġekil-10: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrencilerin YaĢ Dağılımı Yüzdeleri

3.2.4.4. Deney ve Kontrol Gruplarında Cinsiyet Denkliği

Tablo-10: Deney ve Kontrol Grupları Cinsiyet Denkliği Tablosu

SIRA NO DENEY GRUBU KONTROL GRUBU

1 ERKEK ERKEK 2 BAYAN BAYAN 3 ERKEK ERKEK 19 14% 20 7% 21 7% 23 7% 24 21% 25 7% 26 14% 27 4% 28 4% 29 11% 30 4% 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30

122 4 ERKEK ERKEK 5 ERKEK ERKEK 6 BAYAN BAYAN 7 ERKEK ERKEK 8 ERKEK ERKEK 9 ERKEK ERKEK 10 ERKEK ERKEK 11 BAYAN BAYAN 12 ERKEK BAYAN45 13 BAYAN BAYAN 14 BAYAN BAYAN

TOPLAM 9 ERKEK, 5 BAYAN 8 ERKEK, 6 BAYAN

Tablo-10 incelendiğinde deney grubundaki erkek öğrenci sayısı (9) ile kontrol grubundaki erkek öğrenci sayısının (8) ve deney grubundaki bayan öğrenci sayısı (5) ile kontrol grubundaki bayan öğrenci sayısının (6) çok yakın olduğu görülmektedir. Bu sayılara göre deney grubunun %64‘ü erkek, %36‘sı bayan; kontrol grubunun %57‘si erkek, %43‘ü bayandır. Toplamda 17 erkek ve 11 bayan öğrencinin bulunduğu deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin %61‘i erkek, %39‘u bayandır. (ġekil-11)

45

Erkek ve bayan ünlü frekanslarının aralarındaki farkın görülebilmesi ve doğrudan karĢılaĢtırılabilmesi adına, diğer denklikleri (YaĢ, eğitim durumu, ülke/kıta) azami ölçüde sağlanmıĢ bu iki öğrenci, karĢıt cinslerden seçilmiĢtir.

ġekil-11: Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrencilerin Cinsiyet Dağılımı Yüzdeleri

Deney ve kontrol gruplarındaki cinsiyet oranları, Türkiye‘ye eğitim için gelen yabancı uyruklu öğrencilerin cinsiyet oranı ile koĢuttur. Zira Türkiye‘ye eğitim için gelen yabancı uyrukluların çoğunluğu erkek öğrencilerden oluĢmaktadır.

3.2.5. Deney ve Kontrol Gruplarının Ünlü Frekans Değerlerine Ölçüt Olmak