Değişim Mühendisliği ve Toplam Kalite Yönetimi

Değişim mühendisliği ve Toplam Kalite Yönetimi, organizasyon performan- sını ve kalitesini geliştirmek amacıyla tasarlanmış iki yönetim yaklaşımıdır.

Bu gelişimin zaman gerektirmesi ve değişim için öncelikle değişim mühen- disliği ve toplam kalite yönetimini iki tamamen farklı gelişim programı haline getir- miştir. Keza ikisinin de paylaştıkları ortak noktalar da vardır. (ŞEKiL 4).

ŞEKİL 4: Toplam Kalite Yönetimi – Değişim Mühendisliği: Tamamlayıcı İlişki

Kaynak : Sank M.Lee, Arben Asllani, “ TQM and BPR : symbiosis and a New Approach for İntergration”, Management Decesion, cilt: 35 No:6, 1997 s:412

Değişim Mühendisliği işletmelerin önüne, pazar payı gibi çok kritik bir alanda büyük kazançları yaratıcılık, etkinlik ve verimlilik alanlarında yapacakları değişimler ile kısa bir sürede elde etmek gibi geri çevrilmesi oldukça güç bir teklif ile çıkmaktadır. Bunu başarmak için Değişim Mühendisliğinin işletmelerden en önemli beklentisi eski iş yapma yöntemlerinden tamamen vazgeçmek ve işletmenin performansını doğrudan etkileyen süreçler etrafında yeniden yapılanmaktır.

Bu, Değişim Mühendisliği sürecinde eski iş yapma yöntemlerinde marjinal iyileştir- meler peşinde koşmaktansa oldukça basit ancak etkili yöntemler ile yeni iş süreçlerine yoğun- laşarak performansta sıçrama sağlamak Değişim Mühendisliğinin başta gelen öngörüsüdür. TKY'nin iyileştirmenin büyüklüğüne küçüklüğüne bakmadan öncelikle sürekliliğe önem ver- mesi iki yaklaşımı temelde birbirinden ayıran unsurdur. Değişim Mühendisliğinin bu kadar kısa sürede bu kadar çok taraftar kazanmasının başlıca nedeni de, iş dünyasındaki değişimlerin hızı ve bu hız karşısında ancak hızlı ve radikal değişimlerin gerekliliği gerçeğidir. 30

30 _{M. Yalnızoğlu, Yeniden Yapılanma Toplam Kalite Yönetimi İle Uyumlu mu?. Kalder 4.}

Kalite Kongresi Tebliğleri, Cilt 2, İstanbul, Kasım 1995, s: 475-476

Toplam Kalite Yöne- timi

Değişim Mühendisliği

DM, sosyo-teknik sistemi oluş- turmak için TKY’in çalışma yeri ile ilişkide olmalıdır.

TKY, DM’nin veri ve bil- gilerinden yararlanır.

Toplam Kalite Yönetimi ve Değişim Mühendisliği arasındaki en önemli fark- lılık, değişimin içerik ve düzeyinde ortaya çıkmaktadır. Toplam kalite yönetiminde işlet- me süreçlerindeki değişim kademeli olarak ilerler ve sonuçta evrimsel bir yol izler. Yi- ne Toplam Kalite Yönetiminin tanımlayıcı özelliklerinde biri "sürekli gelişme" kav- ramıdır. Üretim sürecinde sıfır hatayı yakalama çabaları bunun bir sonucudur. Toplam Kalite Yönetiminde gözle görülür sonuçlara ulaşmak uzun yıllar sürebilir Değişim Mü- hendisliğinde ise, işletmelerde değişimin başarılabilmesi için güçlü bir baskı söz konusu- dur. Değişim Mühendisliği çok daha hızlı ve kesin bir şekilde neticeye gitmeyi vaat et- mektedir. Ancak değişim mühendisliği çabaları sonucunda başarıyı elde eden firmala- rın çok büyük bölümünün köklü bir toplam kalite yönetimi geleneğine sahip olmaları gözden kaçırılmaması gereken bir noktadır31

Bu iki kavram arasında benzerlikler vardır:

• Bunlardan en önemlisi, her ikisinin de birer "kalite hareketi" olmalarıdır. • Her ikisi de bugünkü organizasyonu yeterli bulmayıp, bunu radikal veya artan bir şekilde iyileştirmek istemektedirler.

• Her iki hareket de üst yönetimin ve çalışanların desteğine ihtiyaç duymaktadır ve ikisinin de sonuçları ölçülebilir.

• Her ikisi de sürecin önemini kavrar ve sürecin müşterisinin gereksinimleri ile işe başlayarak geriye doğru süreci incelerler.

• Her ikisi de bölümler arası engelleri, bariyerleri kaldırma amacını taşırlar. • Her ikisi de üst yönetimin geniş organizasyonel değişime liderlik etmesi ve yönetmesini gerektirir.32

• Her ikisi de yeni prosedürler ve programların yerleştirilmesi için insan takımlarına ihtiyaç duyarlar.

• Her ikisi de hiç bir değer yaratmayan kontrolü en aza indirmek ya da ortadan kaldırmak anlayışını benimserler.

31 _{W.K. Gadd, J.S. Oakland, Reengineering a Total Qualitv Organization. Business Process}

Reengineering & Management Journal, Vol 1, No :2 ,1995, s : 7

• Her ikisi de müşteriler ve tedarikçiler arasındaki ilişkileri güçlendirir, çalışanları yetkilendirir, ürün ve süreçleri güçlendirir.

Bilindiği gibi genellikle insanlar değişikliklere tepki gösterirler. Doğal olarak kü- çük değişiklikler küçük tepkileri, büyük değişiklikler de büyük tepkileri ortaya çıka- rır. Yönetim bu tepkilerden çekinerek yapacağı değişiklikleri ertelememelidir. Büyük, çarpıcı değişiklikler Değişim Mühendisliği aracılığı ile uygulanır.33

TABLO 1: Toplam Kalite Yönetimi ile Değişim Mühendisliğinin Karşılaştırılması

Elemanlar Toplam Kalite-Yönetimi Değişim Mühendisliği

Odak Noktası Kalite ve ilk defada doğruyu

bulmaya

Süreçler ve değer taşımayan parametrelerin minimize e- dilmesi

İyileştirme Ölçeği Sürekli artan Radikal

Organizasyon Yapı değişmiyor, fonksiyonla-

ra karşılık gelen ortak hedef- ler değişiyor

Yapı değişir, organizasyon içerisindeki sürecin önemi vurgulanır.

Müşteriye odaklanma İÇ ve dış müşteri tatmini Çıktılara göre yönlendirilen müşteri tatmini

Süreç odaklılığı Basitleştirilmiş kontrol ve öl- çümlerle süreçleri iyileştirmek

Varolan süreçleri tamamıyla değiştirerek ideal ve modern süreçler haline getirmek

Teknikler Süreç akış şema sı, istatistiksel

süreç kontrol teknikleri, di- yagramlar, sürekli araştırarak en iyisini arama teknikleri, kendi kendini değerlendirme teknikleri

Süreç akış şemaları, sürekli en iyiyi bulma teknikleri, kendi kendini değerlendirme teknikleri, bilgi sistemleri ve bilgi teknolojileri kullanmak, yaratıcı, yenilikçi düşünme Hammer ve Champy'nin tanımladığı anlamda değişim mühendisliği, toplam kalite yönetimi yaklaşımından daha yeni bir yaklaşım olarak ortaya çıkmaktadır. Bu durum değişim mühendisliğinin toplam kalite yönetiminin yerini alacak yeni bir tek-

33 _{E. Öner, Ö. Vayvay, Değişim Mühendisliğini Toplam Kalite Yönetiminin Bir Parçası Olarak Düşü-}

nik olup olmadığı sorusunu gündeme getirmektedir. Bu hususta üç yaklaşım bulun- maktadır. Birinci yaklaşıma göre değişim mühendisliği ve toplam kalite yönetimi birbirinden tamamen farklı yönetim modelleridir.

Değişim mühendisliği, toplam kalite yönetiminden sonra gelen basamaktır. İkinci yaklaşıma göre değişim mühendisliği, toplam kalite yönetimi içinde zaten varolan bir durumdur, yeni bir olgu değildir. Bu görüşe göre insan, teknoloji ve man- tık çerçevesinde toplam kalite yönetimi üçgeni aşağıdaki şekilde (ŞEKİL 5) gösteril- mekte ve değişim mühendisliği bu yaklaşımın içinde teknoloji kısmında yer almaktadır.

ŞEKİL 5: Toplam Kalite Üçgeni

Kaynak : J. Kelada Reengineer Replacing Total Quality “ , Qualty Progress Aralık 1994,s:79

Kaynak: J.Kelada, “ Is Reengineering Replacing Total Qualty” Qualty Progres s, Aralık 1994, s: 79

Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı Genel Sekreteri Geart de Road bir röportajında toplam kalite yönetimini bir eve benzetmiştir. Temelinde ISO 9000 standartları, evi oluşturan bloklarda Tam Zamanında Üretim (Just-in Time), Değişim mühendisliği. Sıfır Temelli Bütçeleme, Benchmarking gibi birçok teknik olduğu, hepsinin gerekli olduğu zamanlarda, toplam kalite yönetiminin bir organizasyonu bütünsel bir yaklaşımla ele aldığını ifade etmiştir.34

Üçüncü yaklaşım ise, başarılı bir değişim ve gelişim için değişim mühendis- liği ve toplam kalite yönetimi birlikte kullanılmalı ve birbirlerine entegre edilmelidir.

Teknoloji Değişim Mühendisliği

Sürekli Gelişim

Mantık

Planlama -Yönetme Kontrol- Güven Verme

İnsan Liderlik-Ekip Çalışması İçin Biraya Getirmek

Günümüzün değişken ekonomik koşullarında birçok işletme küresel rekabette başarılı olmak için temel şartın kaliteyi geliştirmek olduğu fikrinde birleşmektedir- ler. Toplam kalite yönetimi, uzun zaman sürecinde müşteriler için ürünler ve hiz- metlerde sürekli kalite artışlarını gerçekleştirmek için geniş organizasyonel kararlara dayanmaktadır. Değişim mühendisliği ise bilgi ve iletişim teknolojilerinin avantajla- rını kullanarak performansta büyük değişim yapmak amacıyla örgütsel süreçlerde radikal değişim yapmaktır. Şu halde değişim mühendisliği ve toplam kalite yöne- timi zıt iki yaklaşım gibi görünüyorsa da bu iki yaklaşım "sonsuz kalite geli- şimi" kavramı için birleştirilebilir.