Cumhuriyet'in ilanından günümüze kadar Rusçadan yapılan

29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilanı ve 1928'de Latin alfabesinin kabulüyle yeni bir dönem başlamış ve daha önce bahsettiğimiz devlet eliyle yoğun ve etkin bir çalışmanın gösterileceği süreçte çeviri yeniden hayat bulmuştur. Bu dönemde Rusya'yla ilişkilerin yakınlaşmasına bağlı olarak Rus kültür ve edebiyatına ilgi artar.

Nâzım Hikmet, Vâlâ Nurettin, Muhsin Ertuğrul, Hasan Ali Ediz gibi ünlü yazar, şair ve çevirmenler eğitim için Moskova'ya gider.⁷⁵ Rus edebiyatından yapılan çevirilerin 1930-40 yıllarında artması Türkolog K. A. Belova'nın ifadesiyle Rusçadan gerçekleştirilen yoğun çeviri dönemlerinin ilkidir.⁷⁶1925 yılında Yahya Ferit ve Mişel Mihaylov, Turgenyev'in Muzaffer Aşk Nağmesi (Песнь торжествующей любви) adlı öyküsünü Rusça'dan çevirerek yayımlar.⁷⁷ 1920'li yıllarda Rusça'dan çevrilerek oyun şeklinde sunulan ve sahnelenen eserler de mevcuttur. Tolstoy'un Kroyçer Sonat'ı La Sonate A Kroyçer adıyla oyun şeklinde çevrilerek Ertuğrul Muhsin ve Arkadaşları topluluğu tarafından Şehzadebaşı’ndaki Ferah tiyatrosunda 1925 yılında, 1928-1929 sezonunda ise İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda Tolstoy'un Karanlığın Kudreti oyunu Rasih'in yayımlanmayan çevirisiyle oynanır.⁷⁸Bu dönemde Puşkin, Lermontov, Gogol, Turgenev, Dostoyevski, Tolstoy, Çehov ve Gorki gibi yazarların yanı sıra Şolohov, Zoşçenko, Grigori Petrov, Valentin Katayev, Yefim Zozulya, Leonid Lenç'in eserleri de yayımlanır. 1931 yılında Turgenev'in İlk Aşk (Первая любовь) ve 1932 yılında Duman adlı eseri Haydar Rıfat'ın çevirisiyle yayımlanır. 1931 yılında Maksim Gorki'nin Yoldaş (Товарищ) eseri M. Kemal çevirisiyle basılır.⁷⁹ Dostoyevski'nin Krotkaya (Кроткая) öyküsü 1931 yılında K. M.

Vâsıf tarafından İçli Kız adıyla çevrilir.⁸⁰ 1933 yılında Haydar Rıfat, Dostoyevski'nin

75 Aykut, A. (2006). A.g.m.

Bkz.Олджай,Т. (2010,January). Рецепция переводов русских литературно-художественных произведениях В Турции. International Journal of Russian Studies, 3(1), 23-44.

76 AYKUT, A. (2006). A.g.m.

77 Aykut, A. (2006). A.g.m.

Bkz.Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

78 Aykut, A. (2006). A.g.m.

79 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

80 Aykut, A. (2006). A.g.m.

Ölüler Evinin Hatıraları (Записки из мертвого дома) romanını, ayrıca Diriliş (Воскресение) ve Suç ve Ceza (Преступление и наказание) romanlarını Fransızcadan çevirir.⁸¹ Samizade Süreyya'nın İngilizceden çevirdiği Puşkin'in Yüzbaşının Kızı (Капитанская дочка) eseri Dostoyevski'nin eserleriyle aynı yıl yayımlanır. 1934 yılında ise sekiz Rus edebiyatı eseri Türkçeye çevrilir. Tolstoy'un İnsan Ne İle Yaşar?, Sevgi Neredeyse Tanrı Oradadır (Где Бог, там и любовь) Samizade Süreyya tarafından, Aile Saadeti (Семейное счастье) ise İsmail Hakkı tarafından çevrilir.⁸² S. Süreyya'nın Turgenev'den çevirdiği İlkbahar Selleri ve öyküleri, Düellocu (Дуэлист) ve Muzaffer Aşk Nağmesi başlığıyla ayrı bir kitap derlemesi olarak basılır.⁸³ 1934 yılında S. Süreyya'nın çevirisiyle Puşkin'in Kar Fırtınası, Ruşen Eşref Ünaydın'ın çevirisiyle Beyaz Geceler (Белые ночи)yayımlanır.⁸⁴1935 yılında ise yine çevirmen S. Süreyya'nın kaleminden Çehov'un altı öyküsü ve Turgenev'in Mumu (Муму) adlı eseri yayımlanır.⁸⁵ 1936 yılında Ali Kami Akyüz çevirisiyle Tolstoy'un Kroyçer Sonat, Haydar Rıfat'ın çevirisiyle İvan İlyiç'in Ölümü ve Efendi ile Uşağı (Хозяин и работник) yayımlanır.

Aynı yıl çevrilen eserler arasında başkahraman Liza(Лиза)'nın adıyla S. Süreyya'nın çevirisi, Turgenev'in Asilzade Yuvası (Дворянское гнездо) yer alır.⁸⁶

1920'li yıllarda olduğu gibi 1930'lu yıllarda da Rus yazarların eserleri Türk tiyatrolarında oynanır. Reşat Nuri Güntekin'in çevirisiyle Tolstoy'un Yaşayan Ölü adlı eseri Yaşayan Kadavra adıyla İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda oynanır. Yine Reşat Nuri Güntekin'in çevirisiyle Dostoyevski'nin Suç ve Ceza eseri Cürüm ve Ceza adıyla İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda sahnelenir. Gogol'ün Müfettiş (Ревизор) oyunu 1937'de Avni İnsel ve Vecihi Görk tarafından çevirisi yapılmadan önce başka bir çeviriden yararlanılarak İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda, 1936 ve 1940 tiyatro sezonunda yine İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda Vala Nurettin çevirisiyle Gorki'nin Ayak Takımı Arasında (На дне) adlı oyunu gösterime sunulur. 1941 yılında ise oyun yayımlanır.⁸⁷

81 Олджай, Т. (2010, January).A.g.m.

82 Олджай, Т. (2010, January).A.g.m.

83 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

84 Aykut, A. (2006)., Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

85 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

86 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

87 Aykut, A. (2006). A.g.m.

Rus edebiyatından çevirilerin hızla devam ettiği 1937 yılında Puşkin'in yüzüncü ölüm yıl dönümü anısına Hasan Ali Ediz'in çevirisiyle Boris Godunov (Борис Годунов), Çingeneler (Цыганы), Maça Kızı (Пиковая дама), Mısır Geceleri (Египетские ночи),Dubrovski (Дубровский) Tabutçu (Гробовщик), Cinler (Бесы) ve Küçük Köylü Hanımefendi (Барышни-крестьянки) eserleri yayımlanır. Ayrıca Akşam, Son Posta gibi gazetelerde Puşkin'e ithafen çalışmalar yer alır.88 Aynı yıl Ragıp Rıfkı'nın çevirisiyle Gogol'ün Ölü Canlar (Мертвые души), Avni İnsel ve Vecihi Görk çevirisiyle Müfettiş eserleri, H.Ali Ediz çevirisiyle Turgenev'in Babalar ve Oğullar (Отцы и дети), Mustafa Nihat Özön çevirisiyle Dostoyevski'nin Netoçka Nezvanova (Неточка Незванова), A. Akyüz çevirisiyle Tolstoy'un Kazaklar (Казаки), Avni İnsel çevirisiyle Lermontov'un Zamanımızın Bir Kahramanı (Герой нашего времени), yine Avni İnsel ve V. Görk çevirisiyle İblis (Демон) eserleri yayımlanır.⁸⁹ 1938 yılında Tolstoy'un Savaş ve Barış (Война и мир) A.

Akyüz çevirisiyle, Gogol'ün Mayıs Gecesi (Майская ночь) H.Ali Ediz çevirisiyle yayımlanır.⁹⁰ Çehov'un pek çok öyküsü Zeki Baştımar'ın Rusçadan çevirisiyle Maske (Маска) adı altında derleme kitap olarak yayımlanır. H. A. Ediz tarafından Çehov'un üç öyküsü daha çevrilerek ayrı bir kitap halinde Kılıflı Adam (Человек в футляре) adıyla yayımlanır.⁹¹ Söz konusu yılda Türk okuyucusu Mustafa Nihat Özön çevirisiyle Mihail Şolohov'un Uyandırılmış Toprak (Поднятой целиной) adlı eseriyle tanışır.⁹² 1939 yılında Remzi yayınevinde Gorki ve Çehov'un öyküleri

"Dünya Edebiyatı" serisinde yayımlanmaya devam eder. M. N. Özön çevirisiyle Gorki'nin yedi öyküsünün çevirisi yayımlanır. H. A. Ediz, B. Deniz takma adıyla Gorki'nin üç öyküsünü çevirir ve öykülerden birini Yirmi Altı Erkek Bir Kız (Двадцать шесть и одна) adıyla tek kitap halinde yayımlar.⁹³ Bu dönemde Türk okuyucuların Rusçadan yapılan çeviri eserlerle ilgili kanaatinin ne olduğunu, çevirileri nasıl yorumlayıp değerlendirdiklerini bilmesek de Rus yazarların eserlerine olan ilginin giderek arttığı aşikardır. Çeviri faaliyeti ise daha nitelikli ve daha çok Rusça aslından çeviri yapan çevirmenlerle yürütülmüştür.

88 Олджай, Т. (2010, January)., Üstünyer, İ. (2005, 24-25 Haziran). A.g.m.

89 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

90 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

91 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

92 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

93 Олджай, Т. (2010, January). A.g.m.

1939 yılında Birinci Neşriyat Kongresi'nde Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel'in öncülüğünde çeviri seferberliği oluşturularak 1940 yılında kurulan Tercüme Komisyonu eşliğinde Batı dillerinden, özellikle Rusçadan yapılan yoğun çeviri faaliyetlerinin ikinci dönemi başlar. Milli Eğitim Bakanlığı'nın çeviri etkinliğini sistematik bir şekilde yürüttüğü o dönemde Dünya Edebiyatından Tercümeler serisinde Rus Klasikleri dizisi yer alır. Doğrudan Rusçadan çeviri yaparak Rus klasiklerinin Türk okuyucuya ulaştırılmasını sağlayan çevirmenler ise Zeki Baştımar, Zeynel Akkoç, Oğuz Peltek, Hasan Ali Ediz, Rana Çakıröz, Orhan Şamhal, Servet Lünel, S. Aytekin, Dmitriy Sorakin, Nihal Yalaza Taluy, Memduh Tezel, Gaffar Güney, Şahin Akalın, Erol Güney, N. Tanur, Aziz Alpagut, A. Çakır gibi isimler olur.

Söz konusu dönemde ayrıca Ahmet Muhip Dranas, Orhan Veli Kanık, Sabahattin Ali,Yaşar Nabi Nayır, Oktay Rıfat, Melih Cevdet Anday, Sabahattin Eyüboğlu, Behçet Necatigil gibi yazar-şair çevirmenler dünya klasiklerinin Türkçeye kazandırılmasına katkı sağlar.⁹⁴ Dünya Edebiyatından Tercümeler serisinde yayımlanan 1120 (1247 cilt) eserden 75'i (88 cilt) Rus edebiyatına aittir. Bu dönemde Rus edebiyatından yapılan çeviriler Fransız, Alman, Yunan ve İngiliz edebiyatından sonra beşinci sırada yer alır.⁹⁵ 1940 yılı itibariyle yapılan çevirelere baktığımızda Dostoyevski'nin Hakkı Süha Gezgin çevirisiyle Karamazov Kardeşler (Братья Карамазовы) ve Hamdi Varoğlu çevirisiyle Budala (Идиот) eserleri başta gelir. Bu çevirileri takiben Tercüme dergisinde Erol Güney, Nihal Yalaza Taluy ve Zeki Baştımar'ın çevirmenlerin hatalarından dolayı eleştiri yazıları dikkat çeker. Çehov'un Bir Evlilik Teklifi (Предложение) oyunu dahil olmak üzere pek çok oyunu Gaffar Güney'in çevirisiyle konservatuvar öğrencileri için on cilt basılır.

İkinci Dünya Savaşı döneminde 1943 yılından itibaren Rus edebiyat eserlerinin çevirisine hızla devam edilir. Zeynel Akkoç ve Oğuz Peltek çevirisiyle Puşkin'in Boris Godunov, Zeki Baştımar çevirisiyle Tolstoy'un Savaş ve Barış (Война и мир) romanının ilk cildi yayımlanır. Bir yıl sonra dünya edebiyatından 97 eser çevrilir ve bunların 13'ü Rus eserleridir. N. Y. Taluy çevirisiyle Fonvizin'in Anasının Kuzusu (Недоросль), N.Y. Taluy ve Kemal Kaya'nın çevirisiyle Martı (Чайка), Gaffar Güney çevirisiyle Vanya Dayı (Дядя Ваня), H.A. Ediz çevirisiyle Üç Kızkardeş (Три сестры), Erol Güney ve Şahap Sıtkı İlter çevirisiyle Vişne Bahçesi

94 Aykut, A. (2006)., ОЛДЖАЙ, Т. (2010, January). A.g.m.

95 Олджай, Т. (2010, January) ., Aykut, A. (2006). A.g.m.

(Вишневый сад), E. Güney, Melih Cevdet Anday çevirisiyle Gogol'ün Müfettiş eserleri Türkçeye kazandırılır. Aynı yıl E.Güney, Sabahattin Ali çevirisiyle Puşkin'in Yüzbaşının Kızı, H.A. Ediz çevirisiyle Maça Kızı, Dmitriy Sorakin ve M.C. Anday çevirisiyle Dostoyevski'nin Başkasının Karısı (Чужая жена и муж под кроватью) yayımlanır. Tiyatro oyunlarından yapılan çeviriler Rus yazarların oyunlarını tekrar Türk sahnelerinde görmeye imkan sağlar. Çehov'un 8 Mayıs 1965 yılında Ankara'da Vanya Dayı, ardından 5 Nisan 1983'te Üç Kızkardeş, daha sonra Martı oyunları sahnelenir.⁹⁶ Çehov'dan önce Denis Fonvizin'in Anasının Kuzusu komedisi devlet konservatorunda, Gogol'ün Müfettiş oyunu ise Ankara'da kültür evi sahnesinde ve Türkiye'nin Adana, Sivas gibi diğer illerinde oynanır.⁹⁷ Türk tiyatrosunda seyirciyle buluşan diğer Rus oyunları ise sırayla 1974 yılında Nihat Akçan yönetmenliğinde Aleksandr Ostrovski'nin En Akıllı Adam da Yanılabilir ya da Bu Hesapta Yoktu (На всякого мудреца достаточно простоты) adlı oyunu, 1978-1979 tiyatro sezonunda Gorki'nin Güneşin Çocukları (Дети солнца) oyunu, Fatoş Sevengil çevirisiyle 1979 yılında sahnelenen Aleksey Arbuz'un Benim Zavallı Marat'ım ya da Söz Veriyorum (Мой бедный Марат) adlı oyunu,1980-1981 tiyatro sezonunda devlet tiyatrosunda oynanan Arbuz'un Eski Moda Komedya (Старомодная комедия)'sı ve son olarak Kazım Akşar yönetmenliğinde Dostoyevski'nin romanından uyarlanan Suç ve Ceza'dır.⁹⁸ Rus edebiyat eserlerinin Türk okuyucular kadar sahnede izleyiciyi de etkilediğini ve günümüzde Rus oyunlarına ilginin fazla olduğunu söylemek mümkündür.

1940-60 yılları arasında Rus klasiklerinden çeşitli eserler adı geçen çevirmenler tarafından Türkçeye aktarılır. Bu dönemin çevirileri önceki yıllara nazaran çok daha nitelikli, orijinaliyle eşdeğer ve daha profesyonelce yapılır. XX.

yüzyılın ikinci yarısında Rus-Türk edebiyatı ilişkilerinde yeni bir dönem başlar.

Gençler ve demokratik aydınlar arasında devrimci yönelimin artması 1970'li yıllarda Sovyetler Birliği tarihine, kültürüne, halkına olan ilgiyi de artırır. Bu dönemde eski ve yeni çeviriler, XIX. yüzyılın önemli Rus eserleri tekrar basılır. M. Gorki, Mihail Şolohov, Leonid Leonov, Aleksey Nikolayeviç Tolstoy, Nikolay Ostrovski, Dmitriy Furmanov, Aleksandr Serafimoviç, İsaak Babel, Mihail Bulgakov, Boris Polevoy, İlya

96 Кашоглу А.(2004). Русский театр в Турции. Dil ve edebiyyat: Nezeri elmi metodik jurnal, 1(39), 88-91.

97 Кашоглу А. (2004). A.g.m.

98 Кашоглу А. (2004). A.g.m.

Erenburg ve Konstantin Simonov'un eserleri çevrilir. Ayrıca çağdaş Sovyet yazarları Cengiz Aytmatov, Yevgeni Yevtuşenko, Rasul Hamzatov, Nodar Dumbadze'nin eserleri yayımlanır. Eserlerin yanı sıra gazetelerde yazar ve edebiyat tarihçilerinin çevirileri inceleyen, Rus klasiklerini değerlendiren makaleleri yer alır. 1970'li yıllarda Rus edebiyatından çeviri yapan üçüncü grup çevirmenler bulunur. Bu çevirmenler Ankara Üniversitesi, Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu Mehmet Özgül, Ergin Altay, Mazlum Beyhan, Ataol Behramoğlu, Azer Yaran'dır. Mehmet Özgül, Çehov oyunlarını ve kısa öykülerini, Cengiz Aytmatov'un bütün eserlerini Türkçe'ye kazandıran isimdir. Özgül ayrıca Gogol'ün Nevski Bulvarı (Невский проспект), Petersburg Öyküleri (Петербургские повести), Palto (Шинель), Bir Delinin Hatıra Defteri (Записки сумасшедшего), Taras Bulba (Тарас Бульба) eserlerini, Dostoyevski'nin Yeraltından Notlar (Записки из подполья), Uysal Kız (Кроткая), Budala, Beyaz Geceler eserlerini, Tolstoy'un Efendi ile Uşağı, Üç Ölüm, İvan İlyiç'in Ölümü, Aile Saadeti eserlerini, Gorki'nin Makar Çudra (Макар Чудра), Varenka (Варенька) eserlerini, Aleksandr Soljenitsın'ın İvan Denisoviç'in Bir Günü (Один день Ивана Денисовича), Konstantin Simonov'un Savaş Günleri (Разные дни войны), Ana Yurdun Dumanı (Дым отечества), Özel Yaşam Dedikleri (Так называемой личной жизни) eserinden iki öykü, Savaşsız Yirmi Gün (Двадцать дней без войны) ve Bir Daha Görüşmeyeceğiz (Мы не увидимся с тобой) eserlerini, Yevgeni Yevtuşenko'nun Yaban Yemişleri (Ягодные места), Sergey Mihalkov'un Afacanların Şenliği (Праздник непослушания), İlya İlf ve Yevgeni Petrov'un Altın Buzağı (Золотой теленок), On İki Sandalye (Двенадцать стульев) eserlerini, Lyudmila Ulitskaya'nın Medeya ve Çocukları (Медеа и ее дети), Soneçka (Сонечка), Yoksul Akrabalar (Бедные родственники) eserlerini, Yuri Buyda'nın Sıfır Treni (Нулевой поезд), Fazıl İskender'in Çik ve Puşkin (Чик и Пушкин), Sandro Dayı/Çegemli Sandro (Сандро из Чегема) eserlerini, Vasiliy Şukşin'in Yaşama Tutkusu (Жажда жизни) eserini çevirir. Ergin Altay, Dostoyevski'nin Ecinniler (Бесы), Delikanlı (Подросток), Ezilmiş ve Aşağılanmışlar (Униженные и оскорбленные), İnsancıklar (Бедные люди), Kumarbaz (Игрок), Netoçka Nezvanova, Ölü Evinden Anılar, Suç ve Ceza, Yaz İzlenimleri Üzerine Kış Notları (Зимние заметки о летних впечатлениях) eserlerini çevirir. Ayrıca Tolstoy'un Anna Karenina (Анна Каренина), Diriliş, İvan İliç'in Ölümü, Kroyçer Sonat ve Çehov'un Küçük Köpekli Kadın (Дама с собачкой) eserlerini çevirir.

Klasiklerin yanı sıra Aleksandra Marinina'nın Stilist (Стилист) romanını 2006

yılında Türkçeye aktarır. Ataol Behramoğlu, Çehov'un İvanov oyununu, Puşkin'in iki ciltlik düz yazı eserlerini Bütün Öyküler - Bütün Romanlar (Полное собрание сочинений) başlığıyla çevirir. Çağdaş şairlerden şiirler çevirerek Çağdaş Rus Şiiri Antolojisi (Антология современной русской поэзии)'ni yayımlar. Anna Ahmatov, Aleksandr Blok, Boris Pasternak, Sergey Yesenin, Vladimir Mayakovski ve Yevgeni Yevtuşenko'dan çeviriler yapar. Behramoğlu, Gorki'nin Eskizler ve Hikayeler (Очерки и рассказы)'ini, Turgenyev'in Arefe (Накануне)'sini ve Çehov'un tiyatro eserlerini iki cilt halinde çevirir. Azer Yaran, Yesenin'in lirik şiirlerini, Sönüyor Al Kanatları Gün Batımının (Гаснут алые крылья заката) şiirini, Blok'tan şiirleri, Ahmatov'dan Seçilmiş Şiirler (Избранные стихотворения)'i, Pasternak'tan Kızkardeşim Hayat (Моя сестра жизнь), İkinci Doğuş (Второе рождение), Lermontov'dan Denizkızı (Русалка), Puşkin'den Bakır Atlı (Медный всадник), G.

Aygi'den Sen-Simalarıyla Çiçeklerin (Ты – ликами цветов), M. Tsvetayeva'dan Ruh ve Ad (Душа и имя), Mayakovski'den Dinleyin! (Слушайте!), ve Pantolonlu Bulut (Облако в штанах) eserlerini çevirir. Azer Yaran'ın önemli çalışmalarından biri Puşkin'in Yevgeni Onegin çevirisidir. Fakat bu çeviri Türk şair Ahmet Necdet ve Kanşaubiy Miziev tarafından çevrilen Yevgeni Onegin çevirisinin gölgesinde kalır.

Mazlum Beyhan Gogol'ün Bir Delinin Hatıra Defteri, Burun, Palto, Nevski Bulvarı, Arabeskler eserlerini, Belinski'nin makalelerini, Nikolay Çernişevski'nin Nasıl Yapmalı? (Что делать?), Saltıkov Şçedrin'in Büyüklere Masallar (Сказки для взрослых), Golovlev Ailesi (Господа Головлевы), Aleksandr Hertsen'in Suçlu Kim? (Кто виноват?), Mihail Bugakov'un Son Günler (Последние дни), Dostoyevski'nin Budala, Suç ve Ceza, Tolstoy'un Çocukluk (Детство), İlk Gençlik (Отрочество), Gençlik (Юность) eserlerini çevirir.

Rus edebiyatından son dönemde çeviri yapan çevirmenler arasında Mehmet Fehmi İmre, Güneş Bozkaya Kolontay, Nedim Önal, Uğur Büke, Ayşe Hacıhasanoğlu, Leyla Şener gibi isimler yer alır. Üniversitelerde Rus Dili ve Edebiyatı bölümlerinin artmasına bağlı olarak genç kuşak çevirmenlerin sayısında artış görülür. Kayhan Yükseler, Sabri Gürses, Koray Karasulu, Günay Çetao Kızılırmak, Birsen Karaca, Özlem Asiltürk, Sevinç Üçgül gibi isimler genç kuşak çevirmenler arasındadır.

Milli Eğitim Bakanlığı kapsamında 1940’larda başlayıp 60’lara kadar süren çeviri etkinliği, 1928’de gerçekleşen Harf Devrimi’yle ulusal dilin kullanım olanağını artırmış, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in çabasıyla da ulusal yazın kültürümüz evrensel kültürle buluşturulmuştur. Bu dönemde ayrıca Tercüme dergileri ve yayınları aracılığıyla okur-yazarlık ve evrensel bilginin aktarımı belli bir kesime hitap etmekten çok tüm halka yayılmaya çalışılmıştır. Yazar-şair çevirmenlerin ulusal kültür ve ulusal kültürün varlığını temellendiren dil birliği hususunda etkileri büyük olmuştur. Asıl üzerinde duracağımız nokta konumuz itibariyle klasik eserlerin çevirisi olsa da Cumhuriyet döneminde Batı dünyasındaki bilimsel gelişmeler çeviri etkinliğinin üniversitelere taşınmasına vesile olmuştur. Günümüzde çevirmen eğitimi için üniversitelerde Mütercim-Tercümanlık bölümleri faaliyet göstermektedir.

Bununla birlikte çeviribilim bölümleri de üniversitelerde faaliyete geçmiştir. Yabancı edebiyat eserlerinin dilimize çevirisi ise özel yayınevleri tarafından yapılmaktadır.

Ayrıca günümüzde tercüme büroları faaliyet göstermektedir. Çeviri kurumlarının özelleşmesiyle çevirileri denetleyici herhangi bir organ bulunmadığı için günümüz çeviri eserlerinde ‘çevirinin çevirisi’ şeklinde tabir ettiğimiz korsan çevirileri de görmek mümkün hale gelmiştir.