• Sonuç bulunamadı

3.MAHMUT MUHTAR PAŞA KÖŞKÜ

3.5. Plan Özellikleri

3.5.4. Bodrum Kat (Şekil F.5)

Bodrum kat planı, bir orta sofanın kuzey-güney ekseninin iki yanında yer alan ve az-çok simetrik bir düzenlemeye sahip mekanlardan oluşur. Orta sofayı kuzeyde ve güneyde sınırlayan duvarlarda üç tane kemerli açıklık yer alır. Kuzey duvarında yer alan kemerli açıklıklar, orta sofanın devamı niteliğindeki bir ara hole (B0-a) açılır. Doğuda bir odayla (B07) sonlanan bu ara holün kuzeyinde iki oda (B04 ve B05) sıralanır. Bu mekanların kuzeyinde yer alan mekan (B06), köşkün ana giriş merdivenlerine ait sahanlık döşemesinin altında kalan hacmi tanımlar. Orta sofa güneyinde B13 mekanıyla sınırlanır. Orta sofanın güneyinde yer alan kemerli bir

açıklık, güneye doğru uzanan bir ara hole (B12) açılır. Bu ara hol, doğusunda B09 mekanıyla sınırlanır. Köşkün güneydoğu köşesinde yer alan düşey servis aksı üzerinde, zemin kata ulaşan taş merdiven (B10) ile beraber bir banyo mekanı (B11) yer alır. Orta sofanın doğusunda ve batısında çıkmalı iki oda (B08 ve B02) konumlanır. B02’nin, kuzeyinde ve güneyinde odalar (B03 ve B01) yer alır. B12 ve B01 mekanları arasında konumlanan ve kuzeyinde B13 mekanıyla sınırlanan kazan dairesinin (B14), yapının güney cephesinde yer alan özel bir girişi bulunmaktadır. Bodrum katta toplam kullanılabilir alan yaklaşık 315 metrekaredir.

B0 Mekanı ( Orta sofa )

Kuzey ve güney duvarlarında üç tane kemerli açıklık bulunan B0 mekanı, 5.28 x 6.68 m. boyutlarında bir orta sofadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini renkli ve desenli karo mozaiklerle (20 x 20 cm) kaplıdır. Çapraz tonozlu tavanı sıva üzerine boyalı olan mekanı boyalı kargir bir süpürgelik çevreler. Orta sofanın doğu duvarında yer alan çift kanatlı ahşap bir kapıyla B08’e girilir. Batı duvarındaki basık kemerli ve ahşap kasalı bir kapı boşluğu ise B02 mekanına açılır. B0’ın kuzey duvarının ardında, orta sofanın devamı niteliğinde bir ara hol olan B0-a mekanı yer alır (Şekil C.245). Güney duvarının batısında yer alan iki kemerli açıklığın alt kısımlarının kapatılarak pencereye dönüştürülmesi (Şekil C.246, C.247) sonucunda, orta sofayı güneyde sınırlayan B13 mekanı elde edilmiştir. Güney duvarının doğusunda yer alan kemerli açıklık ise güneye doğru uzanan bir ara hol olan B12 mekanına açılır. Mahmut Muhtar Paşa ailesinin köşkte yaşadığı dönemde, orta sofanın hizmetkarlara ait bir yemek salonu olarak kullanıldığı bilinmektedir [8, s.254].

Orta sofanın tavanında yoğun boya soyulması görülmektedir. Tavandaki soyulma mekanın duvarlarında, özellikle de üst kısımlarda devam etmektedir. Duvarların alt kısımlarındaki sıvalarda ise tuzlanma ve kabarma meydana gelmiştir.

B0-a Mekanı ( Ara hol )

Orta sofanın kuzey duvarında yer alan kemerli açıklıklardan geçilerek 1.78 x 6.70 m. boyutlarındaki B0-a mekanına girilir (Şekil C.245). B0-a mekanı, görsel ve fiziksel olarak orta sofanın devamı niteliğinde bir ara holdür. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın beşik tonozlu tavanı da sıva üzerine boyalıdır. Zemini orta sofayla aynı biçimde renkli ve desenli karo mozaiklerle kaplı olan mekanı, boyalı

kargir bir süpürgelik çevreler. Ara holün doğu duvarında yer alan çift kanatlı ahşap bir kapı B07’ye açılır. Mekanın kuzey duvarı üzerinde bulunan çift kanatlı iki ahşap kapı ise B04 ve B05’e açılır.

Tavanın doğu ve batı kısımlarında boya soyulması görülmektedir. B01 Mekanı ( Oda )

B02’den basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B01 mekanı (Şekil C.248), 5.28 x 5.80 m. boyutlarındadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini renkli ve desenli karo mozaiklerle kaplı olan mekanın çapraz tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Zeminde, batı duvarı boyunca uzanan kaplamasız ve çimento sıvalı bir bölüm dikkati çekmektedir. Çimento üzerinde, mevcut karo mozaiklerden daha küçük boyutlarda karoların izi görülmektedir. B01 mekanı, batı duvarında yer alan vasistaslı ahşap pencerelerden aydınlanır (Şekil C.249). Desenli demir parmaklıklı pencerelerin şevli iç denizlikleri bulunur. Doğu duvarının kuzey ve güney uçlarında basık kemerli girintiler yer alır (Şekil C.250, C.251), güneydeki girintiye ait basık kemerin köşeleri pahlıdır. Kuzeydeki girintili bölüm, B13 mekanını batıda sınırlanır. B13 mekanından incelendiğinde, burada herhangi bir iz görülmemekle birlikte, girintili bölümde duvar kalınlığının 15 cm. oluşu, bu bölümün sonradan kapatılmış olduğunu düşündürmektedir. Güneydeki girinti B14 mekanından incelendiğinde, tuğla örgüyle kapatılmış kemerli bir açıklık, sıvasız duvarda çok net bir biçimde görülmektedir (Şekil C.252). Kapatılmış bölümde duvar kalınlığı 20 cm. dir.

Kuzey ve batı duvarlarının alt kısımlarında yoğun tuzlanma ve boya soyulması görülmektedir. Tuzlanma ve boya soyulması pencere boşluklarında devam etmektedir. Tavan boyasında ince çatlaklar oluşmuştur.

B02 Mekanı ( Oda )

Hem orta sofayla, hem de kuzey ve güneyindeki B03 ve B01 mekanlarıyla bağlantılı olan B02 mekanı, 5.20 x 5.21 m. boyutlarındadır ve bir çıkmayla batıya doğru uzanmaktadır (Şekil C.253). Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle (20 x 20 cm) kaplı olan mekanın çapraz tonozlu tavanı, sıva üzerine boyalıdır. Mekan, çıkmasının kuzey ve güney duvarlarında yer alan vasistaslı ahşap pencerelerden aydınlanır. Desenli demir parmaklıklı pencerelerin şevli iç denizlikleri bulunur. Çıkmanın

ortasında yer alan ve 4 basamaklı mozaik bir merdivenle ulaşılan ahşap kasalı bir kapı boşluğu, batıya doğru uzanan ayrı bir bölüme açılır (Şekil C.254). Zemini betonla örtülü bu bölüm, 1.98 x 2.25 m. boyutlarındadır. Batısında yer alan çift kanatlı niteliksiz demir bir kapıyla otopark alanına açılan bu bölümün duvarları ve tavanı ahşap kaplıdır. Söz konusu kapı boşluğuna ait kuzey duvarında, bodrum kattaki diğer pencerelerde de bulunan şevli bir iç denizliğin izi görülmektedir (Şekil C.255). Kapı boşluğunun batı yüzünde bulunan ve dış cepheye ait olan profilli mermer pencere çerçevesi griye boyanmıştır (Şekil C.256). Bu veriler ışığında, eskiden çıkmanın ortasında yer alan pencerenin şevli iç denizliğinin kaldırılarak bir kapı boşluğuna dönüştürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu müdahale sırasında kapı boşluğuna ulaşan mozaik merdiven yapılmıştır. Merdivenin basamak profilleri, yapıda kullanılan diğer basamak profillerinden farklıdır. Söz konusu müdahalenin, bodrum katın bahçeyle direkt bağlantısını kurmak amacıyla okul döneminde yapıldığı düşünülmektedir.

Mekanın tavanında yoğun boya soyulması görülmektedir. Pencerelerin etek duvarlarındaki sıvalarda da tuzlanma ve boya soyulması bulunmaktadır.

B03 Mekanı ( Oda )

B02’den basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B03 mekanı (Şekil C.257), 5.32 x 5.91 m. boyutlarındadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplı olan mekanın tavanı sıva üzerine boyalıdır. B03’ün döşemesinde, batı duvarı boyunca uzanan bir bölüm yerinde dökme mozaikle kaplıdır. Mekan, kuzey ve batı duvarlarında yer alan vasistaslı ahşap pencerelerden aydınlanır (Şekil C.258, 259). Desenli demir parmaklıklı pencerelerin eğimli iç denizlikleri bulunur. Mekanın doğu duvarının orta bölümünde duvar kalınlaşmakta ve iç mekana doğru çıkıntı oluşturmaktadır. Söz konusu duvarın üzerinde, içinden havalandırma kanalı geçen üst katlara ait kalın duvarlar yükselmektedir.

Mekanın kuzey, güney ve batı duvarlarının alt kısımlarındaki sıvalarda tuzlanma ve boya soyulması görülmektedir. Tuzlanma pencere boşluklarında devam etmektedir. Mekanın tavanında yoğun boya soyulması bulunmaktadır.

B04 Mekanı ( Yıkanma Hacmi )

B0-a’dan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B04 mekanı, 3.08 x 3.65 m. boyutlarındadır. Mekanın zemini, B0-a’dan 20 cm. daha aşağıdadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini karo mozaiklerle kaplı olan mekanın beşik tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Mekanın kuzey duvarında yer alan beşik kemerli ve çift kanatlı ahşap bir pencere B06 mekanına açılır. B04’ün batı duvarında mermer bir lavabo bulunur. Lavabonun mermer ayağı, zemindeki mermer bir yüzeyin üzerinde yer alır. Lavabonun üzerindeki duvarda çimento sıvayla onarılmış bir kısım görülmektedir. Söz konusu veriler ışığında, B04’ün eskiden bir yıkanma hacmi olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Giriş kapısı boşluğuna ait duvarlar, çimento sıvayla onarılmıştır. B05 Mekanı ( Oda )

B0-a’dan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla (Şekil C.260) girilen B05 mekanı, 3.08 x 3.65 m. boyutlarındadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı, kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplı olan mekanın beşik tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. B05’in kuzey duvarında yer alan beşik kemerli ve ahşap kasalı kapı boşluğu, B06 mekanına açılır (Şekil C.261).

Güney ve batı duvarlarının alt kısımlarında tuzlanma ve boya dökülmesi görülmektedir. Boya dökülmesi, kuzey ve doğu duvarlarında da devam etmektedir. Kuzey duvarının alt kısımlarında çimento sıvayla onarım yapılmıştır. Mekanın giriş kapısının bir kanadı yerinde bulunmamaktadır.

B06 Mekanı

B05’den beşik kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen 1.33 x 6.99 m. boyutlarındaki B06 mekanı, ana giriş merdivenine ait sahanlık döşemesinin altında yer alır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplıdır. Beşik tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Mekan doğu ve batı duvarlarında yer alan pencere boşluklarından aydınlanır (Şekil C.262, C.263). Desenli demir parmaklıklı pencere boşluklarında, doğrama bulunmamaktadır. B06’nın güney duvarının batı ucunda yer alan beşik kemerli ve çift kanatlı ahşap bir pencere B04’e açılır (Şekil C.264). Mekanın kuzey ve güney duvarlarının sıvası

dökülen bölümlerinden, taş ve tuğladan oluşan düzensiz almaşık duvar örgüsü görülmektedir. Güney duvarının kalınlığı 1.00 m. dir. Aynı duvarlarda, duvara mesnetli ahşap raflar bulunur. Kuzey duvarının içine 60 cm. aralıklarla T profilli demir elemanlar yerleştirilmiştir (Şekil C.265).

Kuzey duvarının alt bölümlerindeki sıvalarda tuzlanma ve kabarma görülmektedir. Kuzey duvarının içine yerleştirilen T profilli demir elemanlar paslanmıştır. Mekanın tavan boyası dökülmektedir. B06’nın giriş kapısının bir kanadı yerinde bulunmamaktadır.

B07 Mekanı ( Oda )

B0-a’dan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B07 mekanı, 4.79 x 5.96 m. boyutlarındadır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplıdır. Mekanın çapraz tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Giriş kapısının yer aldığı kısımda, ahşap bir süpürgelik bulunur. Süpürgeliğin izi güney duvarında devam etmektedir. Mekan, kuzey ve doğu duvarlarında yer alan çift kanatlı ispanyoletli ahşap pencerelerden aydınlanır (Şekil C.266). Pencerelerin sade demir parmaklıkları bulunur. Drenaj boşluğuna açılan bu pencere boşlukları, iki kademeli olarak düzenlenmiştir (Şekil C.267). Pencerenin iç denizliğini oluşturan kargir üst kademenin altında, üzerine kalorifer peteği yerleştirilen ikinci bir kargir kademe yer alır. Mekanın güney duvarında yer alan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapı B08’e açılır. Bu kapının ahşap kaplı eşiği bulunur.

Güney duvarının alt kısımlarında, tuzlanma ve boya soyulması görülmektedir. Mekanın diğer duvarlarında görülen boya soyulması, tavanda da devam etmektedir. B08 Mekanı ( Oda )

Orta sofadan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen 4.91 x 5.27 m. boyutlarındaki B08 mekanının doğusunda çıkma bulunur (Şekil C.268). Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplıdır. Çapraz tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Mekan, çıkmasının kuzey ve güney duvarlarında yer alan çift kanatlı ispanyoletli ahşap pencerelerden aydınlanır. Desenli demir parmaklıklı pencerelerin şevli iç denizlikleri bulunur. Çıkmasının doğu duvarında yer alan pencere ise ince bir duvarla (10 cm.) sonradan kapatılmıştır (Şekil C.268). Pencerenin mermer çerçevesi ve demir parmaklığı yerinde

bulunmaktadır (Şekil C.269). Mekanın kuzeybatı köşesindeki zeminde bir sarnıç girişi yer alır (Şekil C.270). B08 mekanı, kuzey ve güneyinde B07 ve B09 mekanlarıyla bağlantılıdır. Güney duvarının batısında, duvara mesnetli ahşap bir raf bulunur (Şekil C.271).

Mekanın duvarlarının alt kısımlarında tuzlanma ve yoğun boya soyulması görülmektedir. Boya soyulması üst kısımlarda da devam etmektedir. Pencere doğramalarının bazı camları eksilmiştir.

B09 Mekanı ( Oda )

B12’den basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B09 mekanı, 4.45 x 5.23 m. boyutlarındadır. Mekan, tıpkı B07 mekanında olduğu gibi drenaj boşluğuna açılan ve iki kademeli düzenlenmiş doğu penceresinden aydınlanmaktadır (Şekil C.272). Duvarları çimento sıva üzerine siyah boyalı olan mekanın zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplıdır. Çapraz tonozlu tavanı sıva üzerine siyah boyalıdır. Okul döneminde fotoğraf stüdyosu olarak kullanılan mekanın bütün yüzeyleri siyaha boyanmıştır. B09’un güneydoğu köşesinde, bölücü bir duvarla ayrılmış ve tek kanatlı ahşap bir kapıyla girilen küçük bir karanlık oda yer alır (Şekil C.273). Batı duvarı eğrisel olan karanlık oda, 90x189 cm. boyutlarındadır. Duvarları çimento sıva üzerine siyah boyalı olan mekanın döşemesinin kuzey bölümü siyah ve beyaz karo mozaiklerle (20x20 cm) kaplıdır. Döşemenin güney bölümü ise yeşil ve beyaz renklerden oluşan desenli karo mozaiklerle (16x16 cm.) kaplanmıştır (Şekil C.274). Karanlık odanın doğu duvarında yer alan pencere de, B09’un diğer doğu penceresi gibi drenaj boşluğuna açılır ve iki kademeli olarak düzenlenmiştir. Söz konusu ahşap pencereler, çift kanatlı ve ispanyoletlidir, ayrıca sade demir parmaklıkları da bulunur. Karanlık odanın aynı duvarının önüne demir ayaklı mermer bir lavabo sonradan yerleştirilmiştir. B09’un kuzey duvarında yer alan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapı, B08’e açılır.

B09’un güney duvarında ve tavanın güneydoğu köşesinde boya dökülmesi görülmektedir.

B10 Mekanı ( Taş merdiven )

B12’ye ait doğu duvarının güneyinde yer alan basık kemerli bir açıklık, zemin kata çıkan 15 basamaklı taş merdiveni barındıran B10 mekanına açılır (Şekil C.275, C.276). Doğu duvarı eğrisel olan mekan, 1.25 x 4.52 m. boyutlarındadır. Köşkün

servis aksı üzerinde yer alan taş merdivenlerin bir bölümünün üzerini örten basık kemerli beton bir döşeme (1.25 x 2.06 m.), servis merdiveninin altına eklenmiştir (Şekil C.277). Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın tavanı sıva üzerine boyalıdır. B10’un güney duvarının doğusunda yer alan tek kanatlı ahşap bir kapı, köşkün servis kapısının önündeki mermer sahanlığa açılır. Merdivenin taş basamakları profillidir.

Kuzey ve güney duvarlarının alt kısımlarındaki sıvalarda tuzlanma ve kabarma görülmektedir.

B11 Mekanı ( Banyo )

B12’den tek kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B11 mekanı (Şekil C.278. C.279), 1.11 x 3.85 m. boyutlarındadır. Mekanın doğu duvarı eğriseldir. Duvarları kireç esaslı sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini siyah ve beyaz karo mozaiklerle kaplıdır. Güney duvarında yer alan çift kanatlı ahşap pencereden aydınlanan mekanın aynı duvarında beyaz mermer bir lavabo yer alır (Şekil C.279). Mermer duvar aynası bulunan lavabo, duvara ankastredir. Pencerenin demir parmaklığı desenlidir. Mekanın eğrisel doğu duvarında, zeminden itibaren 30 cm. yüksekliğinde beyaz mermer bir kaplama bulunur (Şekil 280). Söz konusu kaplamanın bir yıkanma yerini tanımladığı düşünülmektedir.

Mekanın duvarlarındaki sıva ve boyalarda kabarma ve dökülme görülmektedir. Sıvaları dökülen kısımlardan tuğla örgü açığa çıkmıştır. Çok bakımsız durumda olan mekanın penceresinin kanatları yerinde bulunmamaktadır.

B12 Mekanı ( Ara hol )

Orta sofanın (B0) güneye doğru bir uzantısı niteliğindeki B12 mekanı (Şekil C.281), 1.90 x 7.49 m. boyutlarındadır. Uzun bir hol olan mekan, pencereli güney duvarıyla sonlanır. Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanı kargir bir süpürgelik çevreler. Zemini orta sofanın bir devamı olan renkli ve desenli karo mozaiklerle kaplıdır. Beşik tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Beşik tonozun güneyinde, batı duvarından uzanan bir çapraz tonoz eğrisi başlamaktadır (Şekil C.282). Çapraz tonoz eğrisinin hizasında, kapatılmış bir kapı boşluğunun izi görülmektedir (Şekil C.283). B12 mekanı, güney duvarında yer alan çift kanatlı, ispanyoletli ahşap pencereden aydınlanmaktadır. Pencerenin desenli demir parmaklığı bulunur. Mekanın kuzeybatı

köşesinde yer alan beşik kemerli açıklığın içine yerleştirilmiş çift kanatlı ahşap bir kapı, B13’e açılır (Şekil C.284).

Mekanın doğu duvarının alt kısımlarında, yoğun tuzlanma ve boya soyulması görülmektedir.

B13 Mekanı

B12’den çift kanatlı ahşap bir kapıyla girilen B13 mekanı, 1.54 x 4.48 m. boyutlarındadır. Mekanın giriş kapısı, B12’ye açılan beşik kemerli bir açıklığın içine yerleştirilmiştir (Şekil C.284). Duvarları çimento sıva üzerine boyalı olan mekanın zemini orta sofanın bir devamı olan renkli ve desenli karo mozaiklerle kaplıdır. Beşik tonozlu tavanı sıva üzerine boyalıdır. Mekanı orta sofadan ayıran duvarda, kemerli iki metal pencere yer alır (Şekil C.247). Aynı duvarın mekanın dışında devam eden doğu bölümünde, kemerli bir açıklık bulunur (Şekil C.246). Söz konusu duvarın simetriğinde bulunan ve orta sofayı kuzeyinde sınırlayan duvarda da üç tane kemerli açıklık yer almakta ve orta sofa söz konusu duvarın ardındaki B0-a mekanıyla devam etmektedir (Şekil C.245, C.260). Bu veriler ışığında, orta sofayı güneyde sınırlayan üç açıklıklı duvarın batısındaki iki açıklığın alt kısımlarının sonradan kapatılarak pencereye dönüştürülmesi sonucunda, B13 mekanının elde edildiği anlaşılmaktadır. B13, güneyinde ve batısında B14 ve B01 mekanlarıyla sınırlanır. B13’ü sınırlayan batı duvarı, yaklaşık 15 cm kalınlığındadır. Bu duvarın B01 mekanına açılan yüzünde basık kemerli bir girinti yer almaktadır (Şekil C.250). B13’ün batı duvarıyla güney duvarının kesiştiği köşe, çeyrek kubbeyle örtülüdür (Şekil C.285). Mekanın güney duvarında, çeyrek kubbe eğrisini takip eden hizada sürekli bir derz izi görülmektedir (Şekil C.286). İzin bulunduğu duvarın kalınlığı 15 cm dir. Söz konusu veriler ışığında, eskiden B13’ün yerinde bulunan ara holün, güneyinde yer alan bir açıklık aracılığıyla, B14 mekanına bağlandığı anlaşılmaktadır. B13 mekanına ait güney duvarının doğusunda, B14’e açılan küçük ahşap bir pencere yer alır (Şekil C.287). Mekanın aynı duvarının doğusu, zeminden 102 cm yüksekliğe kadar ahşap kaplıdır ve batısında kaplamanın izi devam etmektedir (Şekil C.287). B14’ün batı duvarının alt bölümü de ahşap yüzeyle kaplıdır (Şekil C.288). Mekanın aynı duvarlarında ahşap süpürgelik bulunur. Ahşap yüzeylerin, B13 mekanı B14’ten ayrıldıktan sonra eklendiği anlaşılmaktadır.

B14 Mekanı ( Kazan dairesi )

Bahçeden 5 basamaklı taş bir merdivenle inilen ve demir bir kapıyla girilen sahanlık (Şekil C.289), B14 mekanına ulaşmaktadır. 4.27 x 5.89 m. boyutlarındaki bu mekan, kuzey-güney ekseninde uzanan, düz atkılı geniş bir açıklıkla iki bölüme ayrılmaktadır (Şekil C.290, C.291). Zeminden 190 cm. yükseklikteki ve 280 cm. genişlikteki açıklık, demir bir profil aracılığıyla oluşturulmuştur (Şekil C.291). Kuzeyinde B13 mekanıyla sınırlanan B14 mekanı, merkezi ısıtma sistemine ait bir kazan dairesidir. Mekanın duvarları kireç esaslı sıva üzerine boyalıdır. Merdiven basamakları profillidir. Giriş sahanlığı renkli ve desenli karo mozaiklerle kaplıdır, zeminin geriye kalan bölümü ise şapla kaplanmıştır. Giriş sahanlığı basık kemerli manastır tonozuyla örtülü olan (Şekil C.292) mekanın tavanı, sıva üzerine boyalıdır. B14’ün geniş bir açıklıkla ayrılan iki bölümü de beşik tonozla örtülüdür. Giriş sahanlığının doğusunda yer alan basık kemerli ve çift kanatlı ahşap bir kapı, B14-a mekanına açılır (Şekil C.293, C.294). B14’ün batı duvarının güneyindeki basık kemerli bir açıklıktan, B14-b mekanına girilir (Şekil C.295, C.296). B14’ün batı duvarında sonradan kapatılmış basık kemerli bir açıklığın izi, sıvası dökülen tuğla örgüde çok net bir biçimde görülmektedir (Şekil C.296). Kapatılmış boşluk B01 mekanından incelendiğinde aynı bölümde basık kemerli bir girinti dikkati çekmektedir (Şekil C.251). Bu veriler ışığında bu bölümde, B14 ve B01 mekanları arasında bağlantı sağlayan bir kapı olduğu, ancak kapı boşluğunun daha sonra sağırlaştırıldığı anlaşılmaktadır. B14’ün demir giriş kapısı ve iki yanındaki dövme demir pencereler, düz atkılı tek bir boşluğun içinde yer almaktadırlar (Şekil C.297, C.298). Batıdaki dövme demir pencerenin önünde, bodrum katın pencerelerine ait kargir iç denizliklere benzer biçimde, şevli bir duvar parçası yer almaktadır (Şekil C.289). Doğu penceresinin önünde bulunan duvar parçası ise kırık ve hasarlı durumdadır. Bu veriler ışığında, mekanın güney duvarında yer alan düz atkılı bir pencere boşluğuna ait şevli iç denizliğin bir bölümünün kaldırılarak giriş kapısına dönüştürüldüğü anlaşılmaktadır. Düz atkılı geniş açıklığın doğusunda kalan beşik tonozlu bölümün kuzey duvarında küçük bir pencere yer almaktadır (Şekil C.299). 50 cm genişliğindeki pencere, 150 cm genişlikteki basık kemerli bir açıklığı sınırlayan bölücü bir duvarın (10 cm.) köşesinde açılmıştır. Pencerenin duvar içindeki konumu ve boyutları ile bölücü duvarın ince kesiti, bölücü duvarın ve pencerenin ilk tasarıma ait olmadığını düşündürmektedir. Yaklaşık 40 cm derinliğe

sahip kemerli açıklığın yan duvarları, iç mekana doğru genişleyen bir biçimdedir. Anlatılan tüm veriler ışığında, B14’ün yapıya merkezi ısıtma sistemi getirildiği