3. KADINLARIN BLOGALANDA ALTERNATİF KAMUSAL ALAN
3.8. Kadın Bloggerların Bloglar Hakkındaki Düşünceleri
3.8.3. Blogalana Yeni Girecek Diğer Kadınlara Öneriler
Görüşmenin sonunda bloggerlara, blog yazmaya yeni başlayacak diğer kadınlara yönelik önerileri sorulmuştur.
Bu noktada diğer kadınlara tek bir konuya odaklanmaları ve o konuda uzmanlaşmalarını öneren 4 blogger önerilerini şöyle ifade etmişlerdir:
Bu şey olabilir. Bir kere kesinlikle sürekliliğini devam ettirebilecekleri bir tema olması gerekiyor. Ben mesela çok fazla şey hakkında konuşmak istiyorum, çok fazla gördüğüm deneyimlediğim şeyi anlatmak istiyorum. Ama aslında bence bu bloğun içinde insanların kaybolmasına neden oluyor.(B1)
Tabii ki var. Her birey zaten başlı başına farklı bir kişiliğe görüşe sahip. Herkes kendi görüşünü düşüncelerini yazabilir. Siz anne bebek üzerine yazabilir, diğeri makyaj üzerine yazabilir. İşinde profesyonelliği yapabiliyorsan, bunu herkes yazabilir diye düşünüyorum. Herhangi bir konu olabilir. (B3)
94
Öncelikle blog açmak isteyen neyle ilgilendiğini bilmeli. Sadece çocuk mu yemek üzerine mi gibi. (B4)
Aslında blog yazarken bir konu belirleyip onun üzerinden gitmeliler.(B5)
Yazma eylemi konusunda cesur davranmalarını öneren 4 blogger ise şöyle ifade etmişlerdir:
Yazsınlar. Paylaşmak çok güzel, insan paylaştıkça kendisini daha iyi hissediyor.
Saygı çerçevesini aşmadıkça, çok özellerini yazmadıkça bence herkes paylaşsın.(B7)
Korkmayın. İkincisi de orijinal olun. En kötü orijinal içeriğiniz en iyi başkasından alınmış içerikten değerli.(B10)
Herhalde tavsiye edeceğim şey bir şey yazmak istiyorlarsa hiç korkmadan yazmaya başlasınlar. Cesur olup, bir kere o blog ismini aldıktan sonra girip güncellemek oldukça kolay oluyor.(B11)
Hemen başlasınlar, niye duruyorlar. Başlasınlar, zamanla öğrenirler. Ne yapacağım, nasıl olacağı bıraksınlar, içlerinden geldiği gibi yazsınlar. Kervan yolda düzülür, bir an önce başlasınlar. Cesaret ve motivasyon.(B12)
Blogosfere girdikten sonra önemli olanın yazmak konusunda sürekliliği sağlamak olduğunu vurgulayan B2 şu şekilde ifade etmiştir:
Ben onlara şöyle bir şey önereceğim. Öncelikle yazmayı seviyorlarsa bu işe başlamalılar. Devamlılığı çok önemli. Bir iki tane yazı yazıp, deneyim paylaşıp sonra bırakmak değil. Bu iş gerçekten zaman ve emek işi. Bunu bilsinler. Bu zor bir iş. Blog açmak kolay ama devamı önemli içini doldurmak önemli. Bu zorlukları bilerek yola çıksınlar. Daha sonra seviyorlarsa zaten bu işi devam ettirirler.(B2)
Yazmaya başlarken gerçekçi ve küçük hedefler koymanın önemli olduğunu belirten B8 önerisini şu şekilde aktarmıştır:
Ulaşılabilir hedefler koysunlar. Ben mesela ilk başladığımda haftada bir paylaşım yazsam diye düşünüyordum. Bu biraz günlük iş yükünüz var mı çoluğunuz çocuğunuz var mı biraz onunla da alakalı. Biraz daha gerçekçi hedeflerle başlamak lazım.
Bunların yanı sıra diğer kadınlara blogalana hiç girmemelerini öneren B6’nın önerisi dikkat çekmektedir:
95
Açmayın derim. Çünkü artık yalan söylemeden bloglarını çok aktif tutamazlar. O duruma geldi. Çünkü şöyle düşünün siz bir makyaj bloğu yazıyorsunuz karşınızda tüm ürünlerin bedava geldiği ve böyle tanıtan bir blogger var siz kendiniz ürünü alıp yapmak zorundasınız bu şekilde devam edebilmek mümkün mü?
Araştırma sürecinde anlaşılmıştır ki; Cantek’ in ifadesiyle kadınlar blog yazarlığı deneyimiyle birlikte, yazıya dökülen hayatın değer kazanıp bir hikâyeye dönüştüğünü keşfetmeye başlamıştır (2011:34). Böylece başka hayatlara ait farklı hikâyelerle karşılaşırken, kendi hikâyelerini de başka hayatlarda bulmuşlardır. Böyle bir keşfin getirdiği özgüven ve rahatlama duygusu, diğer kadınlara özellikle cesaret aşılama ve yazma edimine “korkmayın” diyerek yönlendirme sonucunu doğurmuştur.
96 SONUÇ
Kadın blog yazarlarının blogosfer deneyimine yönelik algısını ve bu deneyimin bir tür feminist karşıt kamusal alana dönüşme potansiyelini sorgulamak bu tez çalışmasının temel amacıdır. Çalışma sürecinde; bu amaç göz önünde bulundurularak kadın blog yazarlarının blog ortamında kendilerini ifade etme biçimlerini, blog yazma amaçlarını, bloglarda etkileşim için kullandıkları ortamları değerlendirmek üzere irdeleme gerçekleştirilmiştir.
Bu amaç doğrultusunda başlangıç yapılan bu tez çalışmasının birinci bölümünde öncelikle genel anlamda kamusal alan ve tarihçesine ilişkin kavramsal ve kuramsal tartışmalar kısaca özetlenmiştir. Bu kuramsal tartışmalar, sistemli bir değerlendirme yapılmasına ve ikinci bölümde yer alan yeni medya başlığındaki kavramlar için bir çerçeve oluşturulmasına imkân yaratmıştır. Bununla birlikte, söz konusutartışmalar neticesinde ortaya çıkan sorulararaştırmanın ampirik kısmına rehber olmuştur. Üçüncü Bölüm ise, araştırmanın uygulamaya konularak bulguların tartışıldığı bölümdür.
Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu tez çalışmasındaki verilerin, sonuçların ve değerlendirmelerin bütün kadın blog sahiplerini kapsadığını iddia etmek mümkün değildir. Aynı zamanda yeni medyanın dinamik ve değişken yapısı göz önünde bulundurulduğunda, içerik ve teknik anlamdaki değişme sıklığı nedeniyle de güncel olduğunu iddia etmek de olanaklı değildir. Ancak, bu tez çalışmasının iddiası, yapıldığı süreç içerisinde, Türkiye’de kadın bloggerların içerisinde yer aldığı sanal topluluk üzerinden çıkarımlar yaparak; blogların feminist karşı kamu potansiyelini sorgulamak ve bu konuyla ilgili yeni çalışma alanlarına katkı sağlamaktır.
97
Temelleri Antik Yunan’a kadar uzanan kamusal alan kavramı günümüzün iletişim teknolojileri göz önünde bulundurularak tekrar değerlendirilmeye ihtiyaç duymaktadır.
Gerek yapısal özellikleri gerekse kullanım sıklığı bakımından bu iletişim teknolojileri içerisinde en çok dikkat çeken mecralardan birisi bloglardır. Özellikle bu çalışmanın başlıca meselesi olan toplumsal cinsiyet ve kadın yazını söz konusu olduğunda blogosferin inceleme konusu olması tesadüfi değildir. Blogların özellikle etkileşimsellik niteliği, kamusal alan içerisindeki demokrasiye ilişkin edimlerin yeniden tanımlanmasına olanak tanıması nedeniyle kurumsal yapılardaki dönüşümler göz önüne alındığında yeni medyadaki kadın yazını bu çalışmanın merkezine alınmıştır.
Söz konusu kavramsal ve kuramsal çerçeve rehberliğinde blogger kadınlarla derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak yapılan bu çalışmada yanıt aranan ilk soru weblogların bu sayfaları kullanan kadınlar için alternatif bir kamusal alan yaratma potansiyelidir. Eski Yunan’dan bu zamana kadar özel/kamusal ayrımı; özgür hayatın kendini ifade edebilen erkeği ile ev ve özel yaşamın sınırlandırılmış kadını simgeleriyle tanımlanmıştır. Bu noktada feminist teori kamusal alanı, yarattığı toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve diğer toplumsal sonuçları kapsamında eleştirmektedir. Özellikle Fraser’ın altını çizdiği haliyle kamusal alanların erkek egemen ve tek yanlı bir kamusallık oluşturması temel sorunsaldır. Onun bu kamusal alandan kopuş olarak gördüğü çözüm ise ancak karşı kamularla mümkündür. Bununla birlikte yüzyıllardır kadınlara ait olarak görülen ev ve özel yaşama ait konuların da kamusallaştırılması gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında yapılan görüşmeler göstermiştir ki; kadınlar blog sayfaları aracılığı ile sözleri kesilmeden, istedikleri konuda (ki buna özel yaşama ait olarak nitelenenler de dâhil) kendilerine özgü ifade biçimleriyle farklı bir kamusal alanda söz söylemektedirler.
98
Bloglar özellikle etkileşimsellik özellikleri nedeniyle, alternatif bir kamusal alan olarak değerlendirilmektedirler(Sütçü Bayraktutan, 2010: 219). Bu çalışmada da görüldüğü üzere, yeni medya aracılığıyla kadınlar bloglarında etkileşime geçmektedirler. Bloglar;
her ne kadar sadece kadınlara açık olmaması bakımından feminist karşıt-kamu özelliğine pek uymasa da kadınların kendilerini geliştirebilmeleri ve güçlendirmelerine diğer alanlarda görünmez kılınan ortak sorunlarını paylaşıp bu konularda stratejiler üretebilmelerine imkân sunmaları, söylediklerinin önemsizleştirilmesi ve aşağılanması, sözlerinin kesilmesi, duymazdan gelinmesi gibi müdahaleler olmaksızın kendilerini çok daha rahat ifade edip isteklerini, görüşlerini daha belirgin biçimde ortaya koyabilmeleri bakımından bu tür alanlarla benzer özellik göstermektedir. Bu noktada araştırmanın başka bir sorusu olan, internetin kadınlar için kendini olduğu gibi ifade edebildiği yegane bir özgürlük ortamı sağlayıp sağlamadığı sorunsalı elbette ütopik kalmaktadır.
Her alanda olduğu gibi ataerkil düzenin ve eril nitelikli devletin her alana sirayet ettiği gerçeğini kabul etmek gerekmektedir. Böyle bir ortamda gerek kadınların kendi içselleştirdikleri bu düzen gerekse beğenilme veya dışlanmama kaygısıyla yazı ve paylaşımlarını yönetmesi bu mecranın birtakım sınırlılıklarını göstermektedir.
Blogosferdeki kadın bloggerların en önemli motivasyonu; paylaştıkları kişisel deneyimlerin birileri tarafından okunarak dikkate alınıyor olmasıdır. Yapılan görüşmelerde kadınların öncelikli blog yazma amacı deneyim ve düşüncelerini paylaşma arzusu ile okuyan kişiler tarafından onay görmesi ihtiyacı olduğu saptanmıştır. Bu haliyle blogların erişime açık günlük olma özelliğiyle birlikte kadınları kamusal ile özel alan arasında başka bir mekânda konumlandırdığı ve bu sınırları bulanıklaştırdığı görülmektedir. Bunun yanında kadınlar gündelik hayatlarını içerik üreticisi olarak paylaşırken; blogların maddi olanak yaratma ve kadınlara kendini ifade etme fırsatı sunduğu anlaşılmıştır.
99
Blogger kadınların genel olarak blog yazmaya başlamadan önce büyük çekincelerinin olmadığı ve süreç içerisinde teknolojik yeterlilik konusunda bir sıkıntı yaşamadıkları anlaşılmaktadır. Söz konusu duruma blogosferin erişim ve kullanım kolaylığı sağlayan yapısal özelliklerinin büyük etkisi olduğu söylenebilir. Böylelikle ataerkil ideolojide erkek dünyasına ait olduğu düşünülen teknolojinin kadın yazını tarafından ele alınarak söz konusu ayrımların nasıl bulanıklaştığını bize göstermektedir. Böylelikle kendini ifade etme konusunda cinsiyetlendirilmiş teknik yetersizlik algısına takılmayan kadınların sosyal medya dünyasında özgüveni artış göstermiştir. Bu özgüvenin izlerine özellikle çalışmanın sonunda diğer kadınlara “korkmayın yazın” tavsiyesi verme biçimlerinde rastlanmıştır. Bununla birlikte kadınları yazma edimine yönelten bu mecra;
onlara eril olmayan bir yazma şeklini tekrar hatırlatmaktadır. Söz konusu yazım şekli;
kopuklukları içerisinde barındıran birbirinden bağımsız parçalar halinde olmasıyla kendini belli eder. Aynı zamanda ironik ve espirili yapısıyla, kendini makro temellere dayandırmaya ihtiyaç duymayan mütevazı anlatıma başvuran bir yazındır. Kadın yazınının bu alçak gönüllü ifadesi, dolaylı değil doğrudan bir dil kullanmaktadır(Depeli, 2015: 276).
Görüşmeler esnasında kadınların yazarken kullandıkları dilin biçimini özellikle
“samimi, kasmadan” gibi ifadelerle betimlemeleri böyle bir yazını temsil etmektedir.
Toplumsal cinsiyetle ilgili hassasiyet konusunda özellikle” anne-çocuk” bloglarının bu konuda daha az duyarlı oldukları ve paylaşımlarında ataerkil toplum tarafından onaylanan içerik ürettikleri görülmüştür. Bu konu başka bir çalışmanın ayrıntılı araştırma konusu olmakla birlikte, sosyal medyanın bir taraftan da toplumda var olan toplumsal cinsiyet rollerinin devamlılığını sağlaması bir tür sınırlılığı olarak nitelendirilebilir. Bu sınırlılığa rağmen kadınların özellikle birbirlerinin sayfalarını
100
referans vererek tanıtım yapmaları ve blogosferdeki dayanışma halleri bu mecranın kadınlar için umut vadeden önemli taraflarındandır.
Görüşülen kadınların özellikle blog yazmaya başladıktan sonra sosyal hayatlarının zenginleştiğini ifade etmeleri ve özel yaşamlarında daha özgüvenli diyaloglara girebilmeleri toplumda kadının konumu açısından başka bir kapı sağlamaktadır.
Özgüven artışı, benliğin inşası ve diğer hayatlara dokunabildiği ölçüde özdeğerlik hislerinin artışı tüm sınırlılıkları ve olumsuz taraflarına rağmen blogları önemli bir konuma taşımaktadır.
Blogların görüşülenlere bu kadar olumlu yönde katkı sağlamasına rağmen; hem kendi blog sayfaları hem de genel anlamda blogosfer için devamlılık umutları olmadığı görülen kadın bloggerları yazmaya daha fazla teşvik eden çalışmalar yapılması ve bu konunun akademik çevrede daha fazla ele alınması gerekliliği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte amacı gereği kadın deneyimlerini odak noktası olarak alan bu çalışmanın dışında, blogosferde erkek görüş ve deneyimlerini de hesaba katarak toplumsal cinsiyet konusunu irdeleyen başka çalışmalar yapılmasının alana farklı bir bakış açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
101 KAYNAKÇA
ACAR, SAVRAN, G. (2002), Özel/Kamusal, Yerel/Evrensel İkilikleri Aşan Bir Feminizme Doğru, Praksis: Üç Aylık Sosyal Bilimler Dergisi Güz, Sayı: 8
ALİKILIÇ,Ö.,ONAT, F. (2007) , Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Kurumsal Bloglar/
Journal of Yaşar University 8(2) 899-927.
ALTUNAY,A.(2015), Bir Sosyalleşme Aracı Olarak Yeni Medya, SelçukÜniversitesi İletişim Fakültesi, 9 (1): 410-428
ARENDT, H. (1998), The Human Condition, The University of Chicago Press, Chicago.
ATABEK,N., DAĞTAŞ, E.(1998) , Kamuoyu ve İletişim. Eskişehir: Anadolu sÜniversitesi Yayınları.
ATİKKAN, Z. ve TUNÇ, A. (2011), Blogdan Al Haberi: Haber Blogları, Demokrasi ve Gazeteciliğin Geleceği Üzerine, İstanbul: YKY.
AYAN, Y. E.(2013) , Twitter, Dönüşen Kamusal Alan ve Kanaat Oluşumu, Kadir Has Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
BARLOW, A. (2008), Blogging America, The New Public Sphere. Londra: Praeger.
102
BAYRAKTUTAN SÜTÇÜ, G. (2010), “Blog Ortamı Ve Türkiye’de Blogosferdeki Akademik Entelektüeller Örneği”, Ankara Üniversitesi, Doktora Tezi
BENHABİB, S. (1993). Feminist Theory and Hannah Arendt’s Concept of Public Space. History of the Human Sciences, Vol. 6, No. 2, s. 97-114.
BENHABİB, Ş. (1999), “Modernizm, Evrensellik ve Birey- Çağdaş Ahlak Felsefesine Katkılar” , (çev) Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
BERKTAY, F. (2011). Politikanın Çağrısı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
BERKTAY, F. (2012), Dünyayı Bugünde Sevmek – Hannah Arendt’in Politika Anlayışı, İstanbul: Metis Yayınları.
BİNARK, M. (2007), “Yeni Medya Çalışmalarında Yeni Sorular Ve Yöntem Sorunu”, Yeni Medya Çalışmaları (der. Mutlu Binark) içinde, Ankara: Dipnot Yayınevi, 21–44.
BOYACI, N. P. (2014), Platon’da Kadın Sorunu Üzerine Bir Tartışma. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), Güz, sayı: 18, s. 205-230
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, (10.Baskı), Ankara: Pegem Akademi
CRESWELL, J. W. (2017), Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları, (çev.)Selçuk Beşir DEMİR, Ankara: Eğiten Yayınları.
ÇAĞLAYAN, H. (2006) , “Kamusal Alanı Önce Feminist Hareket Sorguladı”, Bianet
ÇAHA, Ö. (1999). Sivil Toplum, Aydınlar ve Demokrasi, İstanbul: İz Yayınları.
ÇELEBİ, P.(2009), “ Türkiye’de İnternet Ortamında Toplumsal Cinsiyetin Kuruluşu:
Bloglar”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
103
ÇETİN, A.(2006), “Kamusal Alan Ve Kamusal Mekan Olarak ‘Sokak’ ”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
ÇEVİKEL, T. (2010), “Web 2.0, Bloglar Ve Gazetecilik: Türkçe Politik Blogların Profesyonel Medya Ve Gazetecilikle İlişkisi”, Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi
ÇOBANOĞLU, K., KENİŞ, Ş. (2008), Neden Sadece Kadınlara Açık Kamusal Alanlar?, Boğaziçi Üniversitesi, Bü' de Kadın Gündemi, Güz, Sayı :15
DEMİRCAN, B. (2006), “İnternet ve kamusal Alan: Kamusal Tartışma Zemini Olarak Çevrimiçi Forumlar” Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
DEPELİ, G. (2015),“Kadın Bloggerlar: Yeni Dil, Yeni Kadınlık, Yeni Tartışmalar”, Folklor/Edebiyat Dergisi yeni Medya Çalışmaları Özel Sayısı, Cilt:21, Sayı:83.
EKİZ, D. (2009), Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 2.Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık
ERBEN, Ş.E.(2014), “Blogalan Kullanıcılarının Blogalan Deneyimlerine Ve Etkileşimlerine Yönelik Algısı”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
ERSOY, ÇAK, Ş. (2010), “Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm Teorileri Bağlamında Türkiye'deki Reklam Filmleri ve Popüler Müzik Videoları” Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Sayı 4, Sayfa 101 – 110.
FRASER, N. (2004), “Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek”, (Çevirenler: Meral Özbek, Cemal Balcı), (Editör: Meral Özbek).Kamusal Alan, İstanbul: Hil Yayınları, ss.103–
132
104
GANDER, H.-H. (2009), “Dünya, Politika ve Otorite Sorunu”, Doğumunun 100.
Yılında Hannah Arendt (der.) Sanem Yazıcıoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
GERAY, Haluk. (2004), Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş
İletişim Alanından Örneklerle. Ankara: Siyasal Kitabevi.
GİDDENS, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
GÜDÜCÜ, B. (2006) “Bir Kamusal Alan Olarak Türkiye’de İnternet Kullanımı”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
GÜLAŞIK, Ö. (2011),“ İnternetin Kamusal Alan Niteliği Üzerine Bir Araştırma:
Ankara’daki Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanımı”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
GÜNİNDİ , ERSÖZ, A. (2015), Özel Alan / Kamusal Alan Dikotomisi: Kadınlığın
"Doğası" Ve Kamusal Alandan Dışlanmışlığı Sosyoloji Araştırmaları Dergisi ,Sayı:18, (Nisan) : (80-102)
GOFFMAN, E. (2009). “Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu”. Çev. Barış Cezar.
İstanbul: Metis Yayıncılık.
GÖKER G.ve KESKİN S. (2015), “Sosyal Medya Türevi Olarak Sosyal İçerik Platformları: Betimsel Bir İnceleme”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 39
HABERMAS, J. (1971), Strukturwandel der Öffentlichkeit, Herman Luchterhand Ver-lag GmbH, Berlin.
HABERMAS, J. (1999), “Demokrasinin Üç normatif Modeli”, S. Benhabib (ed.) içinde, Demokrasi ve Farklılık Siyasal Düzenin Sınırlarının Tartışmaya Açılması, İstanbul:
Dünya Yerel Yönetim ve Demokrasi Akademisi Yayınları
105
HABERMAS, J. (2010). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. Bora, T., Sancar, M. (Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
HOOKWAY, N. (2008) “ ‘Entering the blogosphere’: some strategies for using
blogs in social research”. Qualitative Research. Vol. 8 (1): 91–113.
IOSIFIDIS, Petros (2011), “The Public Sphere, Social Networks and Public Service Media”
Information, Communication & Society, London, 14:5, syf 619-637
KALAYCI, N.(2013), Farklılıkların Temsili Sorunu ve Kamusal Alan. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 46, Sayı 4, Aralık, s. 1-25.
KARADAĞ,A. (2003), Kamusal Alan Modelleri: Çoğulcu Perspektiften Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi e 58-3.
KAYE, Barbara K. (2005),“It’s a Blog, Blog, Blog World: Users and Uses of Weblogs.” Atlantic Journal of Communication 13(2): 73-95.
KIRIK A., Aydoğan F.(2012), “Alternatif Medya Olarak Yeni Medya” , Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 18,Aralık, s. 58.
KÖKER, E. (2004),“Saklı Konuşmalar”, (Editör: Meral Özbek), Kamusal Alan, İstanbul: Hil Yayınları, ss.539–550.
KÖROĞLU,C. Z. (2013), Modern Kamusal Alana Eleştirel Yaklaşımlar: Genel Bir Değerlendirme (Postmodernizm, Feminizm Ve Din), Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/6 Spring, p. 431-457, Ankara.
106
KUBİLAY, Ç. (2008), Hegemonik Söylem Karşısında Siyasal İslam’ın Kamusal Alan Tasavvuru: Türkiye’de Türban Tartışmaları, Ankara Üniversitesi, Doktora Tezi.
KÜMBETOĞLU, Belkıs. (2005), Sosyolojide ve Antrolopolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
MURUGESAN, S. (2007), Understanding Web 2.0, IT Pro, Temmuz-Ağustos 2007, 34-41.
NARİN, B. (2013), “Sosyal Medya ve Gazetecilik Etiği: Yemeğimi Yedim, Konsere Gidiyorum”, Sosyal Medya ve Ağ Toplumu-1, İstanbul: Reklam Yaratıcıları Derneği, s.
85 100.
NEUMAN, W. L. (2007), Toplumsal Araştırma Yöntemleri – Nicel ve Nitel
Yaklaşımlar, Cilt 2. (Çev. Sedef Özge), İstanbul: Yayın Odası
OKUR, M.R. (2013), “Web 2.0 ve Sonrası. Yeni İletişim Teknolojileri”, (Ed: V. Yüzer ve M.E. Mutlu), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
ÖCAL, S. B. (2006), Hannah Arendt'te Kamusal Alan Kavramının Epistemolojik Temelleri, İzmir, Ege Üniversitesi Felsefe Anabilim dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
ÖZBEK, M.(2004), Kamusal Alan, İstanbul: Hil Yayınları
ÖZDEMİR, M.,( 2010 ),“Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran, Cilt: 11, Sayı: 1.
ÖZTAN G. G.( 2006), “Politik Olana İtibarını İade Etme Teşebbüsü: Hannah Arendt Üzerine”, Doğu Batı, sayı. 36,Ankara, Subat, Mart, Nisan, s. 100.
107
ÖZÜDOĞRU, Ş. (2014), Bir Web 2.0 Uygualaması Olarak Bloglar: Blogların Dinamikleri Ve Blog Alemi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC January Volume 4 Issue 1.
PATEMAN, C.( 2004), ‘Kardeşler arası Toplumsal Sözleşme’, John Keane (der) içinde, Sivil Toplum ve Devlet. Avrupa’da Yeni Yaklaşımlar, Asku Bora (çev). Ankara:
Yedikıta Yayınları.
PAPACHARISSI, Z. (2007), “Audiences as Media Producers: Content Analysis of 260 Blogs.” in Blogging, Citizenship, and the Future Media. New York, London:Routledge- Taylor and Francis Group, 21-38.
RETTBERG, J.W. (2008), “Blogging”, Cambridge: Polity Press.
SANCAR, S. (2003), “Üniversitede Feminizm? Bağlam, Gündem ve Olanaklar”, Toplum ve Bilim, Güz, Sayı:97
SANCAR, S. (2009). Erkeklik: İmkânsız İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
SANCAR, S. (2011), Erkeklik. Ecevit, Y. ve N. Karkıner (Ed.). Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 168-193
SAVCI, İ. (1999), “Toplumsal Cinsiyet ve Teknoloji”, A.Ü. SBF Dergisi,Cilt:54, Sayı:1 (123–142)
SERTDEMİR, S. (2009), “Yaşam, Dünya ve Özgürlük İlişkisinden Hareketle”, Doğumunun 100. Yılında Hannah Arendt (der.) Sanem Yazıcıoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
SUBAŞI, N. (2005), “İnternet ve Sanal Cemaat Tartışmaları”. İnternet, Toplum, Kültür içinde, (der.) Mutlu Binark ve Barış Kılıçbay. Ankara: Epos Yayınları,106–117
108
ŞENOL CANTEK, F. (2011). “Mutfakta Pişer, İnternete de Düşer, Yemek Blogları Kadınlara Neler Vaad Ediyor?”, Kültür ve İletişim, A.Ü. İletişim Fk. Hakemli Dergisi, 14/1.
ŞİMŞEK, A. (2012) “Sosyal Medyada Kamusal Alandaki Kadına Dair Söylemler:
İtiraf.Com, Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt 4, No 2, ISSN: 1309-8012 (Online)
TİMİSİ, N. (2005), “Sanallığın Gerçekliği: İnternetin Kimlik ve Topluluk Alanlarına Girişi”. İnternet, Toplum, Kültür içinde, (der.) Mutlu Binark ve Barış Kılıçbay. Ankara:
Epos Yayınları, 89–105.
TURAN, N.( 2007), ‘Yeni Medya ve Gazetecilik’, Yüksek Lisans Tezi.
TURGUT, H. ve ARSLANTÜRK, G.(2014), “İsonomia”yı Yeniden Düşünmek: Ekşi Sözlüğün Kamusal Alan Olma Potansiyeli”, Atatürk İletişim Dergisi Sayı 6 / Ocak.
TURKLE, S. (1999), “Cyberspace and Identity” Contemporary Sociology- American Sociological Association”, syf. 643-648
TÖRENLİ, N. (2005), Yeni Medya, Yeni İletişim Ortamı. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
VAN DİJK, Jose (2007), “Writing the Self: of diaries and weblogs.” Sign Here!
Handwriting in the Age of New Media. Sonja Neef, Jose van Dijk, Eric Ketelar (der.) içinde. Amsterdam: Amsterdam Univesity Press. 116-134.
VAROL S.F. ve TAYANÇ N.G. (2014), “Blogların Cinsiyeti: Toplumsal Cinsiyet Kimliğinin Bloglarda Sunumu, International Conference on Communication, Media, Technology and Design, 24 - 26 April, Istanbul.
Waltz, Mitzi (2005), Alternative and Activist Media. Edinburgh: Edinburgh University Press.
109
YEĞEN, C. (2013), “Demokratik Ve Yeni Bir Kamusal Alan Olarak Sosyal Medya”, Muş Alparslan Ünı̇versı̇tesı̇ Sosyal Bı̇lı̇mler Dergisi ISSN: 2147-7655 Cilt:1 Sayı:2.
YENGİN, D. (2012), “Yeni Medyaya Eleştirel Bakış”, Yeni Medya ve… , İstanbul:
Anahtar Kitaplar Yayınevi, s. 123-133.
YILDIRIM, A., ŞİMŞEK H. (2006), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
YILMAZ, Z. (2007) Hannah Arendt’te Özel Alan-Kamusal Alan Ayrımı ve Modern Çağda Toplumsal Alan, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum.
İnternet Kaynakları
http://wordpress.com/types-of-blogs/ Erişim tarihi: 27.01.2017
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/178269/ Erişim tarihi: 21.07.2019
110 ÖZET
Son yıllarda kullanımı giderek yaygınlaşan bloglar; fikirlerin ve deneyimlerin paylaşıldığı bir e-günlük görüntüsü çizmekle birlikte her türlü bilginin, gündeme ilişkin gelişmelerin kişilere ulaştırıldığı, toplumsal olayların yorumlandığı yeni bir iletişim mecrası olmaktadır. Özellikle günlük yazma edimine benzerliği, blogları kadınların kendini rahatça ifade edebildiği bir alan haline getirmektedir.
Bu çalışmanın temel amacı kadın blog yazarlarının blogosfer deneyimine yönelik algısını ve bu deneyimin bir tür feminist karşıt kamusal alana dönüşme potansiyelini sorgulamaktır. Bu temel amaç çerçevesinde 12 blogger kadınla derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak yapılan bu çalışmada; kadınların blog ortamında kendilerini nasıl ifade ettikleri, ne amaçla blog yazdıkları ve blogalanı ziyaret ettikleri, bloglarda etkileşim için kullandıkları ortamları irdelenmiştir.
Çalışma sonucunda blogların özellikle etkileşimsellik özelliği nedeniyle, kadınlar için alternatif bir kamusal alan olarak değerlendirilebileceği, erişime açık günlük olma
111
özelliğiyle birlikte kadınları kamusal ile özel alan arasında başka bir mekânda konumlandırdığı ve bu sınırları bulanıklaştırdığı görülmektedir. Bunun yanında blog sayfalarında kadınlar gündelik hayatlarını içerik üreticisi olarak paylaşırken; blogların maddi olanak yaratma ve sosyalleşen kadınlara kendini özgüvenle ifade etme fırsatı sunduğu anlaşılmıştır. Ataerkil kültürlerde erkeklere ait olarak görülen bilişim teknolojilerine ilişkin becerilerin, sanılanın aksine kadınlara uzak olmadığı ve bu becerilerin blog sayfaları yazarken gelişmeye devam ettiği görülmektedir.
Anahtar Sözcükler:
Toplumsal cinsiyet, kamusal alan, internet, bloglar, yeni medya
ABSTRACT
Blogs; increasingly popular in recent years; besides appearing as an e-diary which ideas and experiences have been shared; also has been a field that current issues are shared with people; and also social events are being discussed. Especially its similarity with the writing act makes it a sphere that women express themselves easily.
The common purpose of this study is questioning the women bloggers’ perception about the blogosphere experience and the transformation potential of this experience to a feminist opposing public sphere. By the way of using in-depth interview technique with 12 blogger women; this study examines how women describe themselves in blogs; why they write blogs and visit blogosphere, and the ambiance they use for interaction in blogs.
In the results of this study, especially because of the interaction feature of blogs; they can be evaluated as an alternative public sphere for women; also for being an available open diary, they position the women between the public and private sphere and blur
112
these borderlines. Besides these features; it appears while women are sharing their daily lives as a content makers in blog pages; writing blogs is an oppurtinity for gaining money and describing themselves confidently. Contrary to popular belief that skills about IT technologies are belong to men in patriarchal cultures; it seems that it doesn’t really far from women and these skills keep going to improve while writing blogs.
Keywords:
Gender, public sphere, internet, blogs, new media
Ek 1.Görüşme Soruları 1. Yaşınız?
2. Başka bir mesleğiniz var mı? Yoksa hayatınızı yalnızca bloggerlıkla mı kazanıyorsunuz?
3. Blog açma nedenleriniz ve motivasyonlarınız nelerdir?
4. Günde ortalama ne kadar vaktinizi internette geçiriyorsunuz?
5. Bloglardan ilk nasıl haberiniz oldu? Blog açmaya ne zaman karar verdiniz? Ne zamandır bloğunuz var?
6. Sizin blog sayfanız hangi türe girmektedir?
7. Hangi blog sağlayıcı hizmetini tercih ediyorsunuz? Neden?
8. Blog sayfanızı açarken yardım aldığınız kişi/kişiler oldu mu?
9. Genel olarak ne tür blog sayfalarını takip edersiniz? Bunların size katkıları nasıldır?
10. Başlamadan önce blog yazmayla ilgili çekinceleriniz var mıydı? Varsa bunlar nelerdi?