• Sonuç bulunamadı

2.1. Kuramsal Çerçeve

2.1.7. Sosyal Medya Türleri

2.1.7.1. Blog (Ġnternet Günlüğü)

2010). Blog kavramının ortaya çıkması bir süreç dâhilinde oluĢmuĢtur. 1997 yılında “Weblog” sözcüğü kullanılmaya baĢlanarak, “Web” ve “log” kelimelerinden oluĢan bu yeni sözcük “ağ” içerisinde “günlük” tutmayı nitelemekte olup, daha sonra “Weblog” kelimesi “we blog” yani “blogluyoruz” Ģeklinde kullanılmaya baĢlanmıĢ ve kullanıcılar artık kendilerini blog yazarı olarak adlandırmıĢlardır. Böylece, internet üzerinde tutulan günlüklere “blog”, bu iĢi yapmaya “blogging”, bu iĢi yapanlara ise “blogger” denilmeye baĢlanmıĢtır (Zarella, 2010).

Blog, genellikle teknik bilgi gerektirmeksizin, kiĢilerin kendi istedikleri Ģeyleri, istedikleri gibi yazabildiği insanların meydana getirdiği web siteleri olup, bunların birçoğu kiĢinin kendi keyfine göre tasarlanmıĢ ve içerikle donatılmıĢ internette yayınlanan ekran veya sayfalar Ģeklindedir. Bir çeĢit günlük veya rehber olan bloglar, çoğunlukla insanların hayatlarında olup bitenlerle, internette konuĢulanların harmanlanmıĢ halidir (Telli Yamamoto ve ġekeroğlu, 2014). Blog, sosyal olarak kullanıcılarını paylaĢıma ve katılıma yönelten araçlar Ģeklinde tanımlanmaktadır. Blog yazma; bireyin haberleri, düĢüncelerini, günlük olayları günlüğüne not etme fiilinin çevrimiçi tanımıdır. Okuyucu sayısı çok olan bloglarda yazılan ve yayınlanan yazılar blog takipçilerince yorumlanır, oylanır ve değerlendirilir. Bu Ģekilde yorumlar yoluyla bir fikir alıĢveriĢi ve karĢılıklı konuĢma oluĢmuĢ olur.

Blog yazılımları sayesinde kendi kelimelerini ve düĢüncelerini kendi blog sitesine anlık olarak yerleĢtirebilen kullanıcı, bloğu bir günlük gibi yazı ve diğer içeriklerin toplanmasını sağlayarak, zamanla geniĢleyen ve sürekli güncellenen bir kaynak haline getirir. Bu Ģekilde kullanıcı, var olan bilgiyi arĢivlenmiĢ bilgiye dönüĢtürür. ArĢivlenmiĢ

bu bilgiye ulaĢımı ise, giriĢler yapıldığı tarihleri öne çıkararak basit bir takvim yardımıyla yapar (Akar, 2006). KuruluĢ amaçlarına göre bloglar farklı olup, bunlar Telli Yamamoto ve ġekeroğlu (2014) tarafından aĢağıdaki gibi belirtilmiĢtir:

Kişisel Bloglar; hobi, fotoğraf, spor, gelinlik, moda, günlükler bv.,

Temasal Bloglar; gazete blogları, dedikodu blogları, moda blogları, hobi blogları, Kurumsal Bloglar; informal, formal, profesyonel iĢ blogları, kütüphane blogları,

Topluluk Blogları; üyelerin birlikte kurmuĢ olduğu bloglar olup, bu bloglar bazen birkaç kiĢi ile birlikte yazılan kiĢisel bloglar olabileceği gibi, bazen de geniĢ kitlelere ulaĢabilen blog topluluklarının oluĢturduğu bloglar olabilir. Konu olarak ise kiĢisel bloglara benzerler. Karma Bloglar; proje yönetimindeki bloglar,

Mikro Bloglar;Küçük içerik parçalarını paylaĢmaya ortam sağlar. Örneğin, kısa cümleler, anlık gfotograflar veya video linkleri gibi küçük içerik parçalarını paylaĢmak.

İçerdiği Medya Türüne Göre Bloglar; metin blogları, fotoğraf blogları, müzik blogları, video blogları,

İçeriğine göre; amatör bloglar ve profesyonel bloglar Ģeklindedir.

2.1.7.1.1. Blogger. Blogger.com‟u Pyra Labs geliĢtirmiĢtir. Blogger.com Google tarafından satın alınarak, internet'teki ilk blog hizmet sağlayıcısı olarak, en çok ziyaret edilen ilk on ağ sitesinden biri arasına girmiĢtir. Üye sayısı 2 milyon‟a civarına yaklaĢmıĢ olup, günde 18 milyon civarında tıklanmaktadır. Ayrıca Türkçe dıĢında 60 dil desteği ile birlikte de hizmet sunmaktadır (http://tr.wikipedia.org/wiki/Blogger.com). ġu anda ise Blogger, Ġngilizce, Fransızca, Ġtalyanca, Almanca gibi 41 dilde hizmet vermektedir. Ayrıca kullanıcılar Arapça, Ġbranice ve Farsça dillerinde konuĢanlar Blogger'ı sağdan sola görüntüleme ve Ģekillendirme özelliklerini de kullanabilmektedirler. Blogger kullanıcıları bloglarını yalnızca birkaç kolay adımda oluĢturabilmekte olup, birkaç dakikada metin, fotoğraf, video ve daha fazlasını bloglarına gönderebilmektedirler. Ayrıca kullanıcılar istedikleri sıklıkta ücretsiz kayıt gönderme olanağına sahip olup, burada kullanımı basit ara yüz yazı tiplerinin değiĢtirilebilme, metnin kalın veya italik hale getirilebilme, metin renginin ve hizalama düzeninin ayarlanabilme ve daha fazla iĢlem yapabilme imkânı bulabilmektedir. Blog kayıtlarına kolay bir Ģekilde fotoğraf ve video içerikler eklenebildiği gibi kullanıcılar tarafından kayıtlara kolayca yorum yapılabilmektedir (Bostancı, 2010).

2.1.7.1.2. Wordpress. WordPress, internette bir yayımcı olarak kullanıcının tecrübesini mümkün olduğu kadar çekici hale getirmek için tasarlanmıĢ özellikler ile güçlü bir kiĢisel yayım platformu olup, özgürce dağıtımı yapılan, standart, hızlı, hafif ve kiĢisel ayarlarıyla ve tamamen istenilen özelliklere göre değiĢtirilebilir çekirdeğiyle bir yayım ortamı sunmuĢtur (http://tr.wikipedia.org). Daha öncesinde blog siteler için kullanılan WordPress daha sonra tüm web sistemleri için kullanılır hale geldi. Örneğin E-ticaret sistemleri, haber yayın siteleri, rezervasyon sistemleri gibi çok sayıda yapılar için WordPress kullanılmaktadır. Yapılan güncelleme sonrasında WordPress üzerine yeni ortam düzenlemelerinden ses ve video çalma listelerine, canlı bileĢen ön izlemelerinden, galeri ön izlemelerine kadar birçok yeni özellik eklenmiĢtir. (https://tr.wikipedia.org/wiki/WordPress). WordPress, dünya çapında en geliĢmiĢ içerik yönetim sistemlerinden (CMS) olup, yaygın olarak kullanılmasının sebebi açık kaynak kodlu yapısı, kolay kurulumu ve kullanıcılar tarafından üretilen tema ve eklenti desteği bulunmaktadır (http://www.wp-tr.org/). Android ve IOS yazılımlarına sahip cep telefonlarından indirilebilen mobil uygulaması da çıkmıĢtır. 06 Mayıs 2016 tarihinde çıkan son sürümü ise; 4.5.2‟dir. Wordpress birçok özelliğini kullanıcılar için ücretsiz sunmasına rağmen geliĢmiĢ özelliklerinin kullanımı için ücretli kullanıcı üyeliği istemektedir. Bu çerçevede ücretli kullanıcılarına daha geliĢmiĢ bloglama imkânları sunabilmektedir.

2.1.7.2. Microblog. ÖzelleĢmiĢ bir blog türü olan Mikroblog, genel itibariyle 140 karakter veya daha az olmak Ģartıyla, Twitter, Plurk, Jaiku gibi çevrimiçi araçlar yardımıyla kısa güncellemeleri yayınlamaya yarayan bir Web sitesi formatıdır (Gunelius, 2011). Diğer araçlara nazaran çok daha popüler olduğundan mikroblog denildiği zaman ilk akla gelen, Twitter‟dır. Twitter, kullanıcılarına paylaĢım yapabilme ve diğer kullanıcıların paylaĢımını görme fırsatı sunan ücretsiz bir sosyal ağ ve mikroblogging sitesi olarak tanımlanmaktadır (Chaney, 2009). Twitter 2006‟daki kuruluĢundan bu yana her geçen gün popülaritesini ve kullanım alanlarını arttırmaktadır. Bunun sebebi ise Twitter‟ın kullanımının ücretsiz, kolay ve eğlenceli olmasıdır (Gunelius, 2011).

2.1.7.2.1. Twitter. Ġngilizcede “cıvıldama” anlamına gelen ve 140 karakterden oluĢan internet kısa mesajlarının gönderildiği ve baĢkalarının mesajlarının okunabildiği bir mikro-blog servisi olan Twitter, 2006 yılında Amerikalı yazılım mimarı ve iĢ adamı Jack Dorsey tarafından kurulmuĢ olup, her geçen gün karmaĢıklaĢan internet dünyasında basit

bir takip mekanizması oluĢturmaktadır (Sanlav, 2014). Twitter web sitesi daha önceleri, ana ekranındaki mesaj kutusunda “What are you doing?” [ġu anda ne yapıyorsun?] diye sorarken, Kasım 2009‟dan itibaren kullanıcılarına“What‟s happening?” [ġu anda ne oluyor?] Ģeklinde soru sormaya baĢlamıĢtır. Oysaki Twitter, ilk zamanlarda insanların anlık durumlarını paylaĢmasını hedeflemiĢ, ancak kullanıcı sayısının artması ve Ģahısların bireysel kullanımının dıĢında, ticari ve kültürel çeĢitli kurumların da iletiĢim ortamı olarak Twitter‟ı kullanmaya baĢlaması sitenin kullanıcılara sorduğu temel soru Ģeklini de değiĢmiĢtir (Genç, 2010).

Özutku ve diğ.‟ne göre (2014) Twitter içerik kontrolü oldukça zor bir ortam olduğundan mümkün olduğunca dikkatli kullanılmayı gerektirmektedir. Bu arada kullanıcılar Twitter‟a özgü bazı kavramları bilmek durumundadırlar. Bu kavramlar; “TT, DM, Mention, Hastag, RT” Ģeklinde kısaltılmıĢ olup, açılımları ise Ģöyledir: 1)Direkt Message [(DM) Doğrudan mesaj] : karĢılıklı takipleĢen kiĢilerle özel bir Ģekilde mesajlaĢmak anlamına gelip, paylaĢtığınız içeriği sadece mesaj gönderdiğiniz kiĢinin görmesini sağlamaktadır. Twitter‟dan yapılan açıklamalara göre, yakın zamanda değiĢeceği düĢünülen bu durumun artık takip etmediğiniz hesaplara da doğrudan mesaj atmanızın mümkün olacağı yönündedir. 2) Retweet[(RT) Yeniden tweet‟lemek]: Facebook‟ta baĢarılı bulunan paylaĢımlar için beğen tuĢu varken, Twitter‟da ise, “retweet” seçeneği mevcut olup, bu uygulama ile takipçilerinize retweetlediğiniz uygulamayı beğendiğinizi göstermiĢ oluyorsunuz. Ancak bunun yanında “retweet” seçeneği, paylaĢılan bir tweet‟e dikkat çekmek veya onu eleĢtirmek için de kullanılabilir. 3) Favorilerime Eklemek [(Fav) Bir tweet‟i arşivlemek]: bu uygulama daha çok bir tweet‟i beğenmeniz veya çok önemli bulmanızdan dolayı o tweet‟i arĢive kaydedip, istediğiniz zaman ona yeniden ulaĢmanızı olanak verir. 4) Mention (Bir kişiden bahsetmek): Takip ettiğiniz veya etmediğiniz bir kimseye “@kullanıcı adı” sonrasında o kiĢiye istediğinizi yazmanızı sağlar. Birine cevap vermek istediğinizde o kiĢinin hesabı tweet içerisinde @kullanıcı adı Ģeklinde eklenip, o kiĢiye attığınız “mention”lar üçüncü Ģahıslar tarafından da görülür. 5) Trend Topic [(TT) Trend olan konu]: Günün en fazla konuĢulan ilk 10 konusuna Twitter‟da TT adı verilir. Twitter‟ın en önemli parçası haline gelen TT‟ye Türkiye‟de günde yaklaĢık 100 konu ya da etiket girmekte olup, kimisi 1 dakika kimisi de 24 saatten uzun süre bu listede yer almaktadır. 6) Hashtag [(#) Etiket]: Hashtag‟ler yoluyla bir etiket açılıp, iliĢkili tüm konular bir baĢlık altında toplanabilir.

Kök‟e (2013) göre, Twitter günümüzde çok yoğun kullanılan mikrobloglardan biri olup, her durumun ve anın her zaman paylaĢılabildiği, ünlülerin, siyasetçilerin, sanatçıların

her an hedef kitleleriyle mesajlaĢmasını sağlayabildiği, bu arada insanların istediği ünlüyü takip edip onlarla karĢılıklı konuĢabildiği bir sanal ortam var etmiĢtir. Misal çok sevdiğiniz bir futbolcunun, mankenin yaptıklarını ve gittiği yerleri an ve an twitterda attığı mesajlarla görebilirsiniz. Günümüzde Türkiye‟de siyasi liderler üst düzey yöneticiler, artık gündemle ilgili olaylarda verecekleri mesajları twitter aracılığıyla duyurup, bu mesajlardan kısa sürede geri bildirimler alabilmektedirler.

Twitter‟ın günümüzde kullanımı daha da artmakta olup, ülke ve dünya bazında Twitter kullanımına yönelik bazı istatistiklere bakacak olursak (Özutku ve diğ., 2014):

 Türkiye‟de saniyede 92 tweet atılmaktadır.  Ortalama bir tweet 72 karakterden oluĢuyor.

 Dünya genelinde Twitter kullanıcılarının %53‟ü kadın, %47‟si erkeklerden oluĢuyor.

 Siyasi bir hareket olan Arap Baharı‟nın en sıcak yaĢandığı dönemlerde 239 bin kullanıcılı Kuveyt‟ten 58 milyon tweet atıldı.

 Mısır‟da Twitter kullanımının toplam nüfusa oranı % 0. 26‟dır.  Twitter dünyada aktif internet kullanıcılarının %22‟sine ulaĢabiliyor.  Twitter‟da en fazla RT olan tweetler 70-100 karakter arası olanlardır.

 Hashtag kullanımı tweetlerin RT edilme olasılığını daha da yükseltmektedir.

 Digital Policy Council araĢtırmasına göre dünya liderlerinin %75‟i Twitter kullanıyor.

 2015-2016‟daki bazı verilere göre twitter‟ın bazı özellikleri değiĢmiĢtir. Örneğin artık 42 dil seçeneği bulunmaktadır (https://twitter.com/signup).

 Retweet artık beğeni olarak kullanılmıyor. Favori butonu kalktı ve onun yerine retweet butonunun hemen yanında bulunan küçük kalp ikonuna yer verilmiĢtir. Eğer tweet, fotoğraf, yer bildirimi ya da videolar beğenilecekse kalp ikonuna tıklanır ve ikon kırmızı renge dönüĢür. Kalp ikonu, paylaĢımlar beğeni almamıĢsa renksizdir (https://onedio.com/tr).

 Ayrıca Twitter‟a anket yapma özelliği de eklendi eklenmiĢtir (http://www.aljazeera.com.tr).

 19 Eylül 2016 tarihinde yapılan yeniliklerle beraber artık atılan tweetlere resim veya video eklendiğinde 140 karakterlik alan azalmayacak. Kullanıcılar kendi yazdıklarını retweet edip alıntılayabilecek. Böylece eski tweetler yeniden gün ıĢığına çıkarılıp yorum yazılabilecek. Ek olarak herhangi bir tweete yanıt yazarken

@kullanıcıadı ifadesi artık 140 karakter sınırı içinde yer almayacak. Bu değiĢiklikle Twitter‟da sohbet yürütmek daha kolay ve doğrudan hale gelecek

(http://www.ntv.com.tr).

 Günümüzde Twitter ile dünyada her dakika ortalama 98 bin tweet atılmaktadır. (https://tr.wikipedia.org/wiki/Twitter).

 Yapılan bazı araĢtırmalara göre Twitter‟da profilleri bulunan dev markaların; Google, Twitter, Youtube takipçilerinin %33‟ü, Facebook takipçilerinin ise %44‟ünün sahte veya spam profillerden oluĢtuğu tespit edildi(https://tr.wikipedia.org/wiki/Twitter).

 Twitter logosunda yer alan meĢhur kuĢ bir erkektir ve adı Larry'dir. Eskiden daha sert ve göze kaba gelen kuĢ logosu artık daha yumuĢak ve güzel bir hale getirilmiĢtir (https://tr.wikipedia.org/wiki/Twitter).

 2016 yılı istatistiklerine göre dünyada Twitter aktif kullanıcı sayısı yaklaĢık 325 milyon kiĢidir https://www.webtures.com.tr).

2.1.7.2.2. Tumblr. Tumblr, ABD kökenli bir sosyal ağ sitesidir. David Karp tarafından ġubat 2007‟de kurulmuĢtur. Kurulmasının ardından iki hafta içerisinde 75.000 kullanıcıya ulaĢmıĢtır. Tumblr‟ın, diğer popüler sosyal paylaĢım siteleri ile bir uyum içerisinde çalıĢıyor olması, 8-24 yaĢ aralığındaki blog kullanıcılarının gücünü elinde tutması, Tumblr‟ı kullanıcı trafiği ve genç kullanıcı potansiyeline sahip olan bir blogservisi haline getirmiĢtir (http://sosyalmedyakulubu.com.tr). Tumblr basit ve kolay kullanımı ile gençler arasında sıklıkla kullanılmakta olup, WordPress ve Blogger gibi sitelerden daha sade ve kolay bir Ģekilde öğrenilebilmektedir (Sanlav, 2014).

Özutku ve diğ. (2014) ise, Tumblr‟ın diğer bloglardan ayrılan bazı özelliklere sahip olduğunu belirtmiĢtir. Tumblr, uzun blog yazılarından sıyrılarak kısa metin parçaları, resim, video ve bağlantıların paylaĢıldığı bir mikroblog olmasıyla dünyadaki diğer birçok mikroblog sitesinden daha rağbet görmektedir. Temmuz 2013 itibariyle 126 bloğu barındıran Tumblr‟da 56 milyar düzeyinde gönderi yer almakta olup, Türkiye‟de ancak son dönemde yayılmasından dolayı üye sayısı 3 milyon civarındadır. Dünyadaki cazibesini kaybetmeyen Tumblr, Yahoo tarafından 20 Mayıs 2013‟te 1,1 milyar dolar karĢılığında satın alınmıĢ olup, kullanıcıların metin, fotoğraf, video, bağlantı paylaĢıp, diğer takipçilere sorular sorabilecekleri bir platform haline gelmiĢtir. Tumblr‟un milyonlarca bloğun olduğu daha büyük bir dünyada eğlenme fırsatı sunması onu sadece arkadaĢlarınızla bir dünya

kurmanıza yarayan Facebook‟tan farklı kılmaktadır. Sosyal medyanın hız demek olması ve insanların çoğunun hızlıca paylaĢımlara bakarak beğendiğini “beğenir” ve devam eder halde olması, yorumdan ziyade “beğenme” ve “yeniden bloglama” esasına dayalı olan Tumblr‟ın cazibesini arttırmıĢtır. Bu yüzden Tumblr‟ın sayfa gösterim sayısı yüksektir. Tumblr, mikroblog olduğu kadar sunduğu multimedya paylaĢım artılarıyla birlikte, sosyal ağ-mikroblog karıĢımı “melez bir program”a benzetilebilir. Ayrıca Tumblr ile ilgili bazı güncel bilgiler aĢağıda verilmiĢtir.

 Tumblr 2015 senesinin en hızlı büyüyen sosyal ağı olmuĢtur. Facebook ve Instagram gibi sosyal medya sitelerini geride bırakan Tumblr, üye sayısını tam % 45 oranında arttırdı. Global Web Index‟in verilerine göre aktif kullanıcı sayısını % 120 arttıran Tumblr, Facebook ve Instagram‟ın önüne geçti (https://tr.wikipedia.org/wiki/Tumblr).

 Tumblr her Ģeyi barındıran, birbirinden farklı 328 milyon bloğun oluĢturduğu bir bütündür (https://www.tumblr.com/).

 2016 verilerine göre dünyada Tumblr‟ı aktif kullanan kiĢi sayısı yaklaĢık 230 milyondur (https://www.webtures.com.tr/).

2.1.7.3. Wikiler. Wiki sayfaları herkesin oluĢturmasına katkı sağladığı sanal bir ansiklopedidir. Tüm kullanıcıların bu sayfalara eriĢerek bir konu hakkında yazılmıĢ olan bir bilgiyi değiĢtirme imkânına sahip olduğu rahat bir sitedir. Wiki uygulamaları açık birer kaynak ortamları olup, açık geliĢtirici gruplar tarafından geliĢtirilebilen ve isteyen herkesin kullanabileceği bir bilgi türü olduğu söylenebilir (Bostancı, 2010). Wiki ismi, Hawaii dilinde “çabuk” anlamına gelen “wikiwiki” kelimesinden türetilmiĢtir. Ġngilizce „What I Know is‟ sözcüklerinin kısaltması olan Wiki „Bildiğim kadarıyla…‟ Ģeklinde çevrilmektedir. Herkesin üzerinde istediği gibi değiĢiklikler yapmasına izin veren Wiki, bilgi sayfaları topluluğu olup, burada gruplar, kolayca geniĢ dokümantasyonlar oluĢturabilir ve bu belgeler arasındaki sürüm farklılıklarını takip edebilirler. (Wiki Nedir? http://yunus.hacettepe.edu.tr). Wikiler tüm sosyal medya araçları içerisinde ülkemizde en az ilgi çekeni ve yapısal olarak sayfaları kullanıcıları tarafından oluĢturulur. Kısacası Wikilerin bir kullanıcının diğer kullanıcılar tarafından oluĢturulan sayfaları istediği Ģekilde değiĢtirilebildiği web sitesi olduğu söylenebilir (Kahraman, 2013).

2.1.7.3.1. Wikipedia. Bostancı (2010) Wikipedia için “ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan, özgür, bağımsız, ücretsiz bir internet ansiklopedisi” tanımını kullanmıĢ olup,

bu ansiklopedinin Wiki teknolojisi yardımıyla hazırlandığını belirtmiĢtir. Bu sitelerde Sürekli ekleme ve değiĢiklikler yapıldığından tamamlanmasının hiçbir zaman mümkün olamayacağı belirtilmiĢtir. Kurucularından Jimmy Wales, Vikipedi‟yi “Dünya üzerindeki her insana kendi dillerinde, en üst kalitede bedava bir ansiklopedi yaratma ve dağıtma emeği” olarak tanımlamıĢtır (Akt. Bostancı, 2010, 64).

Bir açık kaynak ansiklopedi servisine benzeyen Wikipedia, 2013 itibariyle 200‟ün üzerinde dilde hizmet vermekte, kapsamında toplam 28.000.000 makale barındırmaktadır. Toplam kullanıcı sayısının 8.000.000; aktif kullanıcı sayısının 50.000 olduğu siteyi ayda 6 milyarın üzerinde ziyaretçiyi ağırlamaktadır. Wikiler, Türkiye'de de bulunmakta olup, benzeri uygulamalar üretilerek, aktif Ģekilde kullanılmaktadır. Türkçe uygulamada 300.000‟e yakın makale bulunup, 100.000 üzerinde kullanıcı mevcuttur (Argın, 2013).

Bostancı (2010) Wikipedia güvenilebilirliği ve doğruluğu üzerine tartıĢmaların var olduğu, sitenin yoğun olarak vandalizme maruz kaldığı, verilen bilgilerin bazen onaylanmamıĢ ve sorgulanabilir olabildiği ve kaynakların eksik olabileceğini belirtilmektedir. Bir Wikipedist, baĢka bir dilden tercüme talebinde bulunabilmenin yanında, Wikimedia Commons deposunda da tüm Wikipedilerin kullandığı medya dosyaları bulunmaktadır. Birçok dildeki Wikipedi'de tercüme edilmiĢ dosyalar küçük bir bölümü temsil etmekte olup, nerdeyse tüm ziyaretçiler Wikipedi'nin içeriğini değiĢtirebilmekte hatta yeni kullanıcılar da yeni madde baĢlatabilme olanağına sahip olmaktadırlar.

2015-2016 verilerine göre wikipedia (https://en.wikipedia.org).;  Eylül 2015 itibarıyla günlük 374 milyon tekil ziyaretçisi vardır

 294 dilde 41.000.000‟dan fazla makalede çalıĢan yaklaĢık 70.000 aktif kiĢi vardır  2016 itibarıyla Ġngilizce olarak 5.313.946 tane makale bulunmaktadır

 YaklaĢık 29.815.412 kayıtlı kullanıcısı vardır

2.1.7.4. Sosyal imleme. Sosyal imleme sitesi terimi, kullanıcılarına favori sitelerini saklama, organize etme ve paylaĢma hizmetleri sunan servislere verilen ortak addır. Bu terim delicious ile ortaya çıkmıĢtır (Kahraman, 2013). Sosyal imleme siteleri internetteki bir bağlantıyı geniĢ kitlelere duyurabilen yerler olup, yurt dıĢında Reddit, Digg, Delicious gibi popüler siteler Ģeklinde gösterilmiĢtir. Bu sitelere eklenen bağlantılar, kullanıcılar tarafından oylanır ve beğenilen bağlantılar ilk sıralarda yer alır. Bu suretle internetteki popüler bağlantılar tek bir siteden takip edilmiĢ olur ve bağlantılar hakkında yorum yapma

imkânı da oluĢur. Sadece moda veya teknoloji ile ilgili bağlantılar takip edilebilme imkânını sunması bakımından Sosyal imleme sitelerinin baĢka bir özelliğini yansıtır (http://www.internetbilgisi.com).

2.1.7.4.1. Digg. Bostancı (2010) Digg‟in insanların web üzerindeki içerikleri keĢfetmesi ve paylaĢmasına elveriĢli olup, sosyal etiketlemenin her türlü haber, video ve podcast üzerine uzmanlaĢmıĢ bir arzcısı olduğunu belirtmiĢtir. Digg, kullanıcılarca baĢlık, tasvir ve kategoriler ayarlayalı yenilikler sunulmakta diğer kullanıcılar tarafından “digg it!” butonu aracılığıyla pozitif Ģekilde değerlendirilmektedir. Bu iĢaretler spam veya bir baĢka açıdan sorunlu olarak değerlendirildiği takdirde iĢaret gömülmektedir. Kendine ait bir blog üzerine de konulabilen Digg it butonu bu hizmet popülerliğinden dolayı Slashdot‟la kıyaslanmıĢtır.

Digg.com‟a üyelik olunarak, anlık olarak bağlantı paylaĢılabilen, içerik olarak haber, resim ve video gurubundan birini seçmeniz gereken bir sistemdir. Digg.com kullanılırken, bağlantı linki ve içerik grubu seçilir. Digg.com botları sitenizde bağlantıyı inceler, yazınıza özgün baĢlık, giriĢ metni ve varsa resmi seçtikten sonra düzenleme yapabilmeniz amacıyla size sunar. Düzenleme iĢlemi esnasında içerik baĢlığı, giriĢ metni ve resmini düzenleyebilir aynı zamanda içerik kategorisi belirleyebilirsiniz. Digg çok geniĢ bir içeriğe sahip olduğundan, Google gözünde çok önemlidir. Özellikle SEO‟ların iĢlerini yazdıkları özgün makaleleri ve paylaĢtıkları yazıları Digg sayesinde Google botlarına daha çabuk indeksletebildikleri denenmiĢ ve kabul edilmiĢ bir gerçektir. Bilindiği gibi özgün içeriklerin her zaman Google gözünde çok değerlidir. Ancak indekslenme süresinin daha hızlı olması ve kopyala / yapıĢtır sitelerinin kiĢinin özgün yazılarında onlardan daha çabuk indeks alabilmesi nedeniyle, Digg vazgeçilmez araçlardandır. (http://www.yukselsisman.com).

2.1.7.4.2. Reddit. Reddit 2005‟te açılmıĢ olup, günümüze kadar inanılmaz bir kullanıcı katkısı olmuĢ ve bilgi kaynağı olmak adına ciddi bir arĢiv oluĢturmayı baĢarmıĢtır. Aylık yüz milyonları bulan ziyaretçi sayısı, her gün yerine bir yenisi eklenen ve kullanıcılarına katkı sunan tartıĢmaları, bu tartıĢmaların editörler tarafından kontrol altına alınması gibi kontrol mekanizmalarıyla kullanıcılarına hizmet sunan bir topluluk sitesi niteliğindedir. Dolayısıyla kullanıcılar burada kendilerine has topluluklar oluĢturabilmekte, bunları gönüllü olarak kendileri yönetebilmekte ve dıĢarıya açabilmektedirler. Reddit sitelerinde, gönüllü olarak hizmet veren redditörler sayesinde