Bir Referans Kaynağı Olarak Asr-ı Saadet Dönem

İslamcı kadınların bir referans kaynağı olarak Asr-ı Saadet döneminde örnek aldıkları şahsiyetlerin kimler olduğuna ve o dönemdeki kadının konumuna ilişkin tartışmalar aşağıda sunulmuştur:

4.5.1. Asr-ı Saadet Döneminde Kadın

Asr-ı Saadet Müslüman kesim için önemli bir referans kaynağı oluşturmaktadır. Katılımcılara bu dönemden kimleri kendilerine model olarak aldıklarına ilişkin sorulan soruya Mazlum-Der üyesi 41 yaşındaki ilkokul mezunu F isimli üye şu şekilde yanıt vermektedir:

Biz İslam‟ı en güzel Hz. Peygamberden öğreniriz. Çünkü o bizim rol modelimizdir. O‟nun dışında Hz. Ömer, Hz. Ebubekir, Hz. Ali beni çok etkilerler. Kadınlardan özellikle Esma Binti Üneysin hayranıyım. Hz. Peygamber‟in hayatına baktığımızda kadına öyle bir rol biçilmediğini görüyoruz.

Anadolu Gençlik Derneği üyesi 41 yaşındaki üniversite mezunu Z isimli üye ise şu yanıtları veriyor:

Asr-ı Saadet denince mutluluk asrı aklıma geliyor. Yüzümüzü güldüren o mutluluk asrı bizim içinde ışık tutar ve o döneme baktığımda Hz. Peygamber‟in bir hadisi aklıma geliyor. Diyor ki“Benim ashabım yıldızlara benzer onlardan hangisini taklit ederseniz inşallah o yol sizi Allahın cennete getirir.”Hakikaten baktığımda gerçekten de bende etki oluşturan çok sahabe vardır. Hz. Ömer, Hz. Ebubekir, Hz. Ali beni çok etkilediler. Kadınlardan özellikle Esma Binti Üneysin hayranıyım. Her özelliğinden dolayı. Kadın denince aklıma Esma Binti Üneys gelir. Mesela Hz. Aişe, Rümeysa, Zeynep Binti Caş, Hz. Hafza vardır.

Umut Işığı Derneği üyesi 34 yaşındaki ilkokul mezunu S isimli üye ise bu konuda şu ifadelerde bulunmaktadır:

Bir Müslüman olarak benim için de Asr-ı Saadet dönemi çok güzel bir örnektir. Bizim için model olan ilk başta Peygamber Efendimiz sonra da ailesi ve sahabe-i kiramdır. Mesela hanım sahabelerden Hz. Hatice tüm malını İslam uğruna harcamış, Hz. Aişe‟nin ilmi ve özellikle de hadis ilmindeki uzmanlığı, Hz. Fatma, Hz. Zeynep, Hz. Rümeysa gibi. Erkek sahabelerden de Hz. Ebubekir, Hz. Ali, Bilal-i Habeş, Hz. Ömer gibi sahabelerin hayatları beni etkiler.

İslamcı kadınlar ilk olarak Hz. Peygamberin hayatını, kadın ve erkek sahabelerin her birinin ayrı özelliklerini örnek aldıklarını ifade ederken, Hz. Peygamberin kadınlara ne kadar önem verdiğini örneklerle desteklemektedirler. İslamcı kadınların Asr-ı Saadet dönemini referans alırken kadının o günkü konumuna vurgu yaptıkları söylenebilir. İslam‟ın bugünkü uygulamasıyla Asr-ı Saadet dönemindeki İslami yaşam farklılığı, İslamcı kadınlar tarafından sıkça dillendirilmekte ve İslam‟ın kökenine, özüne dönüldüğünde kadın-erkek eşitliğinin sağlanabileceği savunulmaktadır. Gündelik pratiklerde ortaya çıkan cinsiyetler arası eşitsiz rol dağılımlarının ve kadınların ezilmesinin nedenini, İslam‟ın gerektirdiği gibi hayata geçirilmemesi olarak açıklanmaktadır. Çayır‟ın ifade ettiği gibi “bugün panellerde erkeklerle beraber konuşmacı ve hatta yönetici olarak yer alan İslamcı kadınlar geleneksel mahremiyet duvarlarını yıkıyor, Asr-ı Saadete referansla yeni bir mahremiyet tanımı yapıyorlar”(2009: 67). Böylece kadınlar, hareketin hem kendi içindeki kadın-erkek ilişkisini dönüştürmektedirler ve hem de üzerine bir daha düşünülmesini sağlamaktadırlar.

4.5.2. Rol Model Olma

Asrı Saadet dönemini referans olarak gösteren kadınlar o dönemde yaşamış olan sahabeleri rol model olarak aldıklarını ve aynı zamanda rol model olmaya çalıştıklarını da ifade etmektedirler. Örneğin Gökkuşağı Derneği üyesi 23 yaşındaki lise mezunu S isimli üye rol model olma kaygısını şu şekilde ifade etmektedir:

Başta Peygamber Efendimizi örnek alıyorum ve O‟nun ashabı da bizim için önemli bir referans kaynağı. Her bir sahabenin ayrı bir özelliğini seviyorum. Hz. Ebubekir‟in sadakatini, Hz. Ali‟nin o küçücük yüreğinde taşıdığı cesaretini, Hz. Ayşe‟nin ilmini, Hz. Hatice‟nin fedakârlığını, Musab Bin Umeyr‟in Peygamberimize olan sevgisini ve daha birçokları var. Ben de çocuklarıma ve çevremdekilere örnek olmaya çalışıyorum tabi. Kimi zaman davranış sözlerden daha etkili oluyor. Rol model olmak zorundayım. Böyle

bir kaygım var. Çünkü bizler temsil insanıyız. Allah Resulünün davasını üstlendiysek temsil etmek zorundayız.

Umut Işığı Derneği üyesi 36 yaşındaki ön lisans mezunu S isimli üye ise şunları ifade etmektedir:

Ben bir bayan olarak Hz. Fatıma‟yı örnek almaya çalışıyorum. Onun dışında Hz. Hatice, Hz. Ayşe de var. Hz. Ayşe‟nin ilmi bilgisine bakınca Müslüman kadınlar olarak biz de onlar gibi olmalıyız diyorum. Bana gelen öğrencilerime de örnek olmaya çalışıyorum. Örtümle, ibadetlerimle, ahlakımla olsun onlara örnek olmaya çalışıyorum. İnşallah verimli de oluyorumdur.

Kardelen Kadın Derneği üyesi 32 yaşındaki ilkokul mezunu S isimli üye ise konuya ilişkin düşüncelerini şu şekilde ifade ediyor:

Onlar bizim için önemli bir referans kaynağı. Onlardan söz edince hala da heyecanlarınız. Örnek alıyoruz. Hz. Fatma, Hz. Zeynep, Hz. Aişe‟miz var. Biz onlardan söz edince heyecanlanıyoruz. Onlar bizim için semboldür, örnektirler. Onları okudukça nasıl olmamız gerektiğini daha iyi anlıyoruz. Onlara benzemek istiyoruz. Ben de çocuklarımı güzel bir şekilde yetiştirmeye çalışıyorum ve onlara örnek olmaya çalışıyorum. Tek endişem de onlar. Attığım adıma dikkat ediyorum.

İslamcı kadınlar, özü itibarıyla İslamiyet‟in kadınlara ve erkeklere eşit haklar tanıdığını, iki cinsiyet arasında ayırım yapmadığını, kadını eğitim haklarından yoksun bırakmadığını, ev içi sorumluluklarının da erkeklerle paylaştırıldığını ifade ederken, Asr-ı Saadet‟te yaşayan sahabelerden ve Hz. Muhammed‟in hanımları ile olan ilişkisinden örnekler vermektedirler. İslamcı kadınların kamusal alanda çalışmaları ve eğitim almaları konusunda İslam‟ın altın çağı olarak bilinen Asr-ı Saadet dönemindeki kadının konumuna dayanan dini referanslar ile kendilerini kamusal alanda daha rahat konumlandırdıkları ileri sürülebilir Ayrıca, İslami düşünceyi yaşama ve yaşatma misyonlarından dolayı, bu kadınların önce ailelerine daha sonra çevrelerindekilere rol model olmaya çalıştıkları da söylenebilir.