potansiyelinin, bilimsel
ve teknolojik çalışmaların
sanayinin gelişiminde
kullanılabilmesi için
üniversiteler ve sanayi
arasında işbirliğinin
geliştirilmesi, sadece
bölgesel değil ulusal
çapta teknolojik ve
endüstriyel gelişim için
bir zorunluluk olarak
görülmektedir.
Beşeri Gelişme ve Sosyal Altyapı
116
olup; bunların yanında her iki il için de 1150’şer yataklı sağlık kampüslerinin yapımı için hazırlıklar devam etmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın 2010 yılı 50 sayılı genelgesi kapsamında sağlık bölge plan-lamasına ilişkin uygulamaların çerçevesi çizilmekte ve Adana ve Mersin illerinin sağlık altyapısında iyileştirmeler öngörülmekle birlikte, yatak sayılarının artırılmasından ziyade mevcut kapasitenin nite-likli hale getirilmesi hedeflenmektedir.
Düzey 2 bölgeleri bazında hastane yatak sayıları ve yüz bin kişi başına düşen yatak sayıları incele-necek olursa bölgenin 26 bölge içinde 18. sırada yer aldığı görülmektedir (Tablo 23).
Tablo 23: Düzey 2 bölgeleri itibarıyla hastane yatak sayıları ve yüz bin kişi başına düşen yatak sayısı
Çukurova Bölgesi’nde 2009 yılı itibarıyla Adana ilinde 14’ü devlet hastanesi, 2’si üniversite hastanesi ve 9’u özel hastane olmak üzere toplam 25 adet hastane bu-lunmaktadır. Mersin ilinde ise 12’si devlet hastanesi, 1’i üniversite hastanesi ve 9’u özel hastane olmak üze-re toplam 22 adet hastane bulunmaktadır.
Mersin ve Adana illerindeki toplam sağlık personeli sayısına bakıldığında ise illerin yaklaşık aynı sayıda personele sahip olduğu gözlemlenmektedir (Şekil 95).
Bölgedeki hastanelerin ilçelere göre dağılımı incelen-diğinde, Şekil 96’da da görüldüğü üzere kapasitenin merkez ilçelerde yoğunlaştığı görülmektedir.
Sıra Bölge kodu Bölge adı
1 TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 6.059 379
2 TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 3.914 364
3 TR51 Ankara 16.027 359
4 TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın 3.432 338
5 TR61 Antalya, Isparta, Burdur 8.262 336
... … … … …
... TR Türkiye 184.983 262
... … … … …
17 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 7.388 242
18 TR62 Adana, Mersin 8.668 241
19 TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir 3.508 237
... … … … …
24 TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye 4.335 152
25 TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 2.213 115
26 TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 1.314 115
Hastane
yatak sayısı Yüz bin kişi başına düşen yatak sayısı
Kaynak: İl Sağlık Müdürlükleri (2009).
Şekil 95: Sağlık personeli dağılımı
Kaynak: TÜİK, (2007).
117
Beşeri Gelişme ve Sosyal Altyapı
Şekil 96: Hastanelerin ve yatak kapasitelerinin ilçelere göre dağılımı
Merkez ilçeler dışındaki ilçelerin sağlık altyapıları, yatak sayısı ve personel bazında incelendiğinde, bölge içinde nüfusun yoğunlaştığı ilçelerde sağlık altyapısının da yoğun olduğu görülmektedir (Şe-kil 97). Anamur, Erdemli, Silifke, Ceyhan ve Kozan ilçelerinde sağlık personeli ve yatak sayılarının görece yoğunlaştığı görülmektedir. Fakat personel sayısı ile yatak sayısı ve sağlık ocağı sayısının eşleşmediği ilçeler de göze çarpmaktadır. Anamur’daki sağlık ocağı ve yatak sayısının, personel sayısına oranla düşük kaldığı, Yumurtalık’ta ise personel sayısının, sağlık ocağı sayısına göre düşük kaldığı görülmektedir.
Şekil 97: Dış ilçeler sağlık personeli, yatak sayısı ve sağlık ocakları
18
AKDENİZ ANAMUR AYDINCIK BOZYAZI ÇAMLIYAYLA ERDEMLİ GÜLNAR MEZİTLİ MUT SİLİFKE TARSUS TOROSLAR YENİŞEHİR ALADAĞ CEYHAN ÇUKUROVA FEKE İMAMOĞLU KARAHİSARLI KARATAŞ KOZAN POZANTI SAİMBEYLİ SARIÇAM SEYHAN TUFANBEYLİ YUMURTALIK YÜREĞİR
Hastane sayısı Yatak sayısı
Hastaneler (2009) Üniversite Hastaneler (2009) Kamu
Hastaneler (2009) Özel
Hastane yatak sayısı (2009) sağ endeks
18
ANAMUR AYDINCIK BOZYAZI ÇAMLIYAYLA ERDEMLİ GÜLNAR MUT SİLİFKE ALADAĞ CEYHAN FEKE İMAMOĞLU KARATAŞ KOZAN BOZANTI SAİMBEYLİ TUFANBEYLİ YUMURTALIK
Hemşire
Sağlık ocağı (2009) sağ endeks Kaynak:Adana ve Mersin İl Sağlık Müdürlükleri (2009).
Kaynak: İl Sağlık Müdürlükleri (2009).
Beşeri Gelişme ve Sosyal Altyapı
118
4.3 Beşeri Gelişme ve Sosyal Altyapının Değerlendirmesi
Çukurova Bölgesi’nin sosyal altyapısı değerlendirildiğinde; bölgenin zengin kültürel bir mirasa ve kültürel çeşitliliğe sahip olduğu görülmektedir. Bu durum ise sosyal yaşamda çeşitliliği ve zenginliği doğurmaktadır. Sinema, tiyatro, opera ve bale gibi sanatsal faaliyetler bölgede rağbet görmekte ve Türkiye ortalamalarının üzerinde izleyici ile buluşmaktadır. Bunun yanı sıra bölgedeki çeşitli müze ve kütüphaneler yine Türkiye ortalamasının üzerinde seyirci ve kullanım oranlarına sahip bulunmak-tadır. Bu değerlendirmeler ışığında bölge halkının farklı alanlardaki sanatsal ve kültürel faaliyetlere Türkiye’deki birçok bölgeye kıyasla daha fazla katılmakta oldukları söylenebilir.
Eğitimde Çukurova Bölgesi’nin de Türkiye’nin genelinde yaşanan sorunlara paralel sorunları olduğu gözlenmektedir. Metropoliten alanlarda okul altyapıları ve öğretmen sayıları olumlu seyrederken, merkez dışı ilçelerde eğitim altyapılarının yetersiz olduğu görülmektedir. Mersin’in dış ilçelerinde öğretmen başına düşen öğrenci sayıları merkeze oranla düşükken, Adana’nın bazı dış ilçelerinde öğretmen başına düşen öğrenci sayılarının metropoliten ilçelerden fazla olduğu görülmektedir. Ye-tersiz eğitim altyapısına sahip dış ilçelerde yaşayan kimi ailelerin çocuklarının daha iyi eğitim alması amacıyla il merkezlerine göç ettikleri bilinmektedir. Dolayısıyla merkez dışında kalan ilçelerin eğitim altyapısının güçlendirilmesi bu bölgeler için en önemli politika önceliği olarak ortaya çıkmaktadır.
Sağlık altyapısı açısından bölgenin performansı eğitim performansı ile benzer özellikler göstermek-tedir ve metropoliten alan dışındaki nüfusun kaliteli sağlık hizmetlerinden faydalanma imkânları ye-tersizdir. Yine dış ilçelerde başta uzman doktor olmak üzere sağlık personeli sıkıntısı yaşanmaktadır.
Burada önemli bir başka husus ise metropoliten bölgelerde dâhi yatak kapasitesi konusunda sıkıntı çekilmesi; buna rağmen bölgeye gerek dış ilçelerden gerekse de yakın bölgelerden sürekli hasta gelmesi ve bunun sağlık altyapısındaki sorunları artırmasıdır.
Bölgedeki istihdamın sektörel paylarına bakıldığında hizmetler sektörünün 1. sırada yer aldığı gö-rülmektedir. İktisadi açıdan gelişmiş ülkelerde hizmetler sektörünün istihdam bakımından en büyük payı aldığı göz önünde bulundurulduğunda bölgenin bu açıdan gelişmiş ülkelerle benzerlik göster-diği söylenebilir. Ayrıca bölgede şehirlerde yaşayan nüfus oranı Türkiye ortalamasının üzerinde yer almaktadır.
Çukurova Bölgesi genç nüfusa sahip, nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye’nin ikinci en yoğun böl-gesidir. Bölge genel itibarıyla eğitimsiz ve vasıfsız göç alıp eğitimli ve vasıflı göç vermektedir. Yaş bağımlılık ve iş gücüne dâhil olmama oranlarının yüksek olmasına rağmen, işsizlik oranının da çok yüksek olması dikkat çekmektedir. Bölgenin suç oranları açısından 8. sırada yer alması da büyük ölçüde yüksek işsizlik oranı ve eğitimsiz göç nedenlerine bağlanmaktadır.
Beşeri sermaye ve sosyal altyapı değerlendirmeleri ışığında bölgenin en önemli sorunları işsizlik ve bu sorunu besleyen vasıfsız göç alıp vasıflı göç verilmesi, alt bölgeler arasındaki gelişmişlik farkının yüksek olması ve göçle gelen nüfusun sosyo-kültürel olarak entegre olamaması öncelikli olarak çö-zümlenmesi gereken sorunlarıdır.
Mevcut
Durum Analizi
Ekonomik
5 Yapı
Ekonomik Yapı