• Sonuç bulunamadı

Araştırma Alanı ve Yakın Çevresine İlişkin Çalışmalar

1.2. KAYNAK ÖZETLERİ

1.2.2. Araştırma Alanı ve Yakın Çevresine İlişkin Çalışmalar

Anonim (1971) DSİ tarafından Düzce ovasının sulanması için Küçük Melen üzerine yapılacak Hasanlar Barajı ile ilgili planlama çalışmaları ve projelerin yer verildiği raporda ayrıca bölgedeki, diğer akarsularla ilgili bilgiler verilmiştir.

Kesim ve Mansuroğlu (1996)’nun Mersin’de düzenlenen ulusal kongrede sunulan “Efteni Gölü Çevresindeki Sorunlar” isimli çalışmalarında, Efteni gölü sulak alanında yaşanan sorunlar üzerinde durulmuştur. Bu sorunların engellenmesi için alanın sınırlarının genişletilmesi ve “B sınıfı Sulak Alan” ilan edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Mansuroğlu ve Kesim (1997)’in Antalya’da düzenlenen uluslararası konferansta sunulan “ Düzce Ovasında bir Sulak Alan: Efteni Gölü (A Wet Land in Düzce Plain: Lake Efteni)” isimli bildirilerinde, Bolu ili Düzce ve Gölyaka ilçeleri sınırları içerisinde bulunan Efteni Gölü’nün, 1992 yılında “Su Kuşları Koruma ve Üretme Alanı”, 1996 yılında ise “Yaban Hayatı Koruma Alanı” olarak ilan edildiği, ornitolojik açıdan önemli olan bu alanın, değişik göçmen kuş türlerinin konaklama ve beslenme alanı, daha güneye inmeyen türlerin kışlama alanı ve Türkiye’de nesli tükenmekte olan ya da ender rastlanan türlerin bulunması nedeniyle önem taşıdığı bildirilmiştir.

Türkiye için önemli bir sulak alan olan Efteni Gölünün geçmişteki ve günümüzdeki durumu değerlendirilerek, sorunları ortaya konulmuş, gölün geleceği açısından önem taşıyan bazı öneriler verilmeye çalışılmıştır.

Kesim ve Mansuroğlu (1997)’nun “Düzce Ovasında Değişik Alan Kullanımlarının Doğala Yakın Vejetasyonlara Etkilerinin Saptanması Üzerinde Bir Araştırma (I. Bölüm: Efteni Gölü Yaban Hayatı Koruma Alanı)” isimli BAP destekli araştırmalarında, “Efteni Gölü Yaban Hayatı Koruma Alanı“ sınırları içerisinde bulunan bitki toplulukları ve türlerinin saptanması amaçlanmıştır. İlk olarak alanda bulunan alan kullanımları ve alanın ekolojik yapısı ile ilgili bilgiler toplanmış ve daha sonra hazırlanan örnek alanlarda (10x10 m ölçülerinde) bitki toplulukları ve bitki türleri belirlenmiştir. Alandaki bitkiler su içi ve su kıyısı bitkileri ile çayır-mera bitkileri başlıkları altında incelenmiştir.

Kesim (1996) Düzce kenti mücavir alan sınırları içerisinde varolan potansiyel açık ve yeşil alanları saptadığı çalışmasında sorunları ortaya koymuş, kentte bir açık ve yeşil alan sistemi oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılmasını önermiştir.

Uzun (1999) “Asarsuyu Vadisi Alan Kullanım Potansiyelinin Düzce Kent Gelişiminde Su Kaynakları Açısından Değerlendirilmesi” isimli yüksek lisans tez çalışmasında,

Su kaynaklarının Ülkemizde, Avrupa Birliği ve ABD’de nasıl yönetildiğine ilişkin bazı örnekler vermiştir.

Çalışma alanına ilişkin veri toplanması, sorunların ortaya konulması sonrasında, bu sorunların nasıl çözülebileceğine ilişkin kullanımlar bazında ve Asarsuyu havzası için nasıl bir idari yapılanmanın olabileceği konusunda öneriler getirilmiştir.

MTA Genel Müdürlüğü ve Ankara Üniversitesi (1999) tarafından “17 Ağustos 1999 Depremi Sonrası Düzce (Bolu) İlçesi Alternatif Yerleşim Alanlarının Jeolojik İncelemesi” isimli ortak araştırma projesi hazırlanmış ve yeni yerleşimler için yer seçimi yapılmıştır (Uzun 2003).

Sümer ve diğ. (2001) tarafından hazırlanan Büyük Melen ve Kollarındaki Su Kalitesi konulu çalışmada Karadeniz bölgesinde bulunan ve İstanbul su temini projesi kapsamında olan Büyük Melen Nehri ve kolları üzerindeki sekiz noktadan her ay alınan su numunelerinde yapılan ölçümler değerlendirilmiştir. Sonuç olarak ise Büyük Melen Nehri’nin kollarından Asar Suyu’nun su kalitesi 3. Sınıf, Küçük Melen'in 2. Sınıf, Aksu ve Uğur Suyu’nun 1. Sınıf, Büyük Melen’in su kalitesinin ise 2. Sınıf olduğu tespit edilmiştir. Bölgede yerleşme ve sanayileşme hızla arttığı için nehirlerdeki su kalitesinin olumsuz yönde etkilendiği gözlenmiştir. Ayrıca Büyük Melen nehrinde erozyondan kaynaklanan sediment yüksek görülmüştür.

DPT (2001) tarafından hazırlatılan Düzce İli raporlarında Düzce ilinin mekansal yapısı, sorunları ve çözüm önerileri, düzce ilinde kamu yönetimi/ idaresi, sorunları ve çözüm önerileri, düzce ilinin sanayi yapısı, sorunları ve çözüm önerileri, düzce ilinin tarımsal yapısı, sorunları ve çözüm önerileri ve düzce ilinin turizm potansiyelleri, sorunları ve çözüm önerileri gibi konular yer almaktadır.

12 Kasım 1999 depreminden sonra idari statüde oluşan değişiklik merkezinde olmak üzere, Düzce İli’nin başlıca potansiyellerini, sorunlarını ve çözüm önerilerini irdelemektedir.

Atik (2002) tarafından hazırlanan çalışma, çalışma alanı ve çevresindeki mevcut turizm faaliyetleri ile ilgili verilere Düzce Valiliği Turizm İl Müdürlüğünce hazırlanan 2002 tarihli Turizm Envanteri ve Turizmi Geliştirme Planından, turizm firmalarından ve yerel yönetim kaynaklarından ve Turizm İl Müdürlüğü kayıtlarından yararlanılmıştır.

Düzce İl Gelişme Planı (2004) Plan’da Düzce İli mevcut durum analizi yer almaktadır. İl’in güçlü ve zayıf yönlerinin dökümü ve İl için fırsat ve tehdit yaratan çevresel ve konjonktürel koşulların analizi yapılmıştır. Kamu yöneticileri, özel sektör, toplum önderleri ve İl’de yaşayanlar için bir rehber niteliği taşımaktadır. Düzce ‘nin coğrafi konumu, jeoloji ve jeomorfolojisi, bitki ve hayvan varlığı, toprak yapısı, sosyo-ekonomik yapısı, tarım ve hayvancılık, sanayisi ve ekonomisi, Turizm potansiyeli ve ulaşım ile ilgili verileri içermektedir.

Düzce Tarım Master Planı (2005) içerisinde yer alan tarımsal kaynaklar (toprak, su, ekoloji, işgücü ve teknik bilgi düzeyi), kısıtlayıcılar (üretim tekniği, örgütlenme, yatırım gereksinimi, işgücü ve pazarlama problemleri vb), tarımsal kaynak ve potansiyelin değerlendirilmesi ile ilgili öneriler, tarımın çevre, sanayi, turizm gibi diğer sektörlerle ilişkileri, doğal kaynakların ve çevrenin korunması ile ilgili verilerden yaralanılmıştır. Aksoy (2006) “Elmacık Dağı (Düzce) Vejetasyonu” adı altında, doktora tezi olarak 2002- 2005 yılları arasında, Batı Karadeniz Bölgesinin batısında, oldukça zengin floristik içeriğe sahip Elmacık Dağı (Düzce)’nın flora ve vejetasyon yapısını ortaya koymuştur.

Aydın (2009)’ın, “Efteni Sulak Alanında Kurutulmuş Kısımlardaki Toprağın Karbon ve Besin Değişimi” isimli çalışmasında, Batı Karadeniz Bölgesinde önemli bir sulak alan olan Efteni Sulak alanının, yerleşim, tarım ve tarım amaçlı kurutulmasının toprağın organik madde (OM), karbon (C) depolama ve katyon değişim kapasitesi (KDK) ile makro besin miktarına etkisi belirlenmiştir.

Bu nedenle, sahanın etrafında ekolojik açıdan tekrar kazanılabilecek veya genişletilebilecek yerlerin alan olarak belirlenip, sulak alanın genişletilmesi ve sulak alana bağlantılı akarsu ve havzalara yapılan olumsuz baskıların yasal düzenleme altına alınması gerekmektedir.

Keten (2009)’in “Düzce-Efteni Gölü Vertebrata (Omurgalı) Faunası Üzerine Araştırmalar” isimli çalışmasında, Efteni Gölü’nün alanı ve hacmi hesaplanmış, su kaynakları araştırılmış ve taban profili çıkarılmıştır. Alanda yaşayan omurgalı türlerden balık, çiftyaşamlı, sürüngen, kuş ve memeli türleri araştırılmıştır.

Kuş türlerinden sulak alana bağımlı olanlar, yırtıcı türlerinden yerli ve üreyenler ile nesli tehlike altında bulunanlar alan için önemli tür olarak belirlenmiştir. Alanı tehdit eden etkenler ortaya konulmuştur. Ayrıca, Efteni Gölü’nün sulak alan fonksiyonları irdelenmiştir.

Düzce Çevre İl Durum Raporu (2009) Düzce İli çeşitli yönleri ile ele alınmıştır. Kapsamlı bir envanter niteliğindedir. Düzce İli coğrafi sınırları, jeoloji ve jeomorfolojisi, enerji kaynakları, bitki ve hayvan varlığı, korunan alanlar, toprak özellikleri, su kaynakları, mineral kaynakları, iklimi, arazi kullanımı, turizm potansiyeli, tarım ve hayvancılık, madencilik, sanayi, ulaşım, yerleşim alanları, atıkların kontrolü gibi konular ele alınmıştır. Uzun ve diğ. (2011) Efteni gölü sulak alan ekosistemi Peyzaj yönetim planının oluşturulması bilimsel araştırma projesinde peyzaj planlama ya da peyzaj planlama yaklaşımlarının farklı sektörlerde de rahatlıkla uygulanabileceğini göstermek amacıyla sulak alan ekosistemi için bir peyzaj yönetimi planı hazırlanması amaçlanmıştır. Efteni Gölü Sulak Alan Peyzaj yönetim planının oluşturulmasında sulak alan ekosistemi içinde yer alan diğer ekosistemlerle (tarım, orman, mera vb.) bütüncül olarak değerlendirmeler yapılarak peyzaj yönetim kararları sulak alan ekosistemi özelinde geliştirilmiştir.

Aydın (2011) “Yerel sivil toplum kuruluşlarının turizme etkilerini belirlemeye ilişkin bir Araştırma: düzce ili örneği “ başlıklı çalışmada Yerel STK’lar bölgedeki diğer paydaşlarla birlikte ortak hareket ederek turizme ilişkin projeler geliştirebilir; bölge turizmi için planlama ve yatırım çalışmalarında aktif görev alabilirlecekleri vurgulanmıştır. Yerel STK’lar turizm etkinlikleri sayesinde kırsal alanların ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimine de ciddi katkılar sağlayabilirler. Çalışmanın temel amacı, yerel STK’ların bölge turizmi üzerindeki etkilerinin neler olabileceğini incelemektir. Bu amaçla, Düzce ili sınırları içerisinde faaliyet gösteren toplam 254 STK tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilmiş ve veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır.

MARKA (2011) “Düzce’nin geleceği 1. Çalışma toplantısı sonuç raporu” Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) koordinatörlüğünde 15 Eylül 2011 tarihinde düzenlenen Düzce’nin Geleceği Çalışma Toplantısı, kamu ve özel sektör ile sivil toplum örgüt temsilcilerinin katılımı ile gerçekleştirilen toplantının önemli bir çıktısıdır. Katılımcılar, Düzce’nin temel sorun ve fırsatlarını, gelecek vizyonunu ve buna ulaşmak için uygulanabilir stratejik hedefleri tartışmışlar, Beklenti ve tematik başlıklar altında 6E ve 6K (BEK) Analizlerini yapmışlardır.

Düzce Doğa Yürüyüş Parkurları (2012) Düzce Valiliği tarafından hazırlanan Düzce Doğa Yürüyüş parkurları; Düzce ilinin sınırları içerisindeki ormanları, yürüyüş rotalarını içermektedir. Çalışamada önce 22 adet parkur tespit edilmiş ardından GPS koordinatları alınmış ve son olarak tüm güzergahlar yön levhalarıyla belirlenmiştir.

Düzce İli Doğa Turizm Master Planı (2013-2023) T.C. Orman ve Su İşleri bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan plan Düzce ili için 10 yıllık bir süreçte doğa turizminin geliştirilmesine yönelik amaç, hedef ve stratejilerin saptanmasına yönelik bir değerlendirme içermektedir. Düzce ili içerisinde bulunan doğa turizmine kaynak olabilecek alanları tanıtan bir envanter niteliği taşımaktadır. Sürdürülebilir doğa turizmine ilişkin stratejiler geliştirilmiştir.