AraĢtırmaya Katılacak Binaların Belirlenmesi

Nitel araĢtırmalar genelleme kaygısı güdülmeyen araĢtırmalardır. Bu durum ise örneklem sayısının belirlenmesi üzerinde önemli bir etkendir. Çünkü nitel araĢtırmalarda konuyu anlamaya dönük derinlemesine bir çalıĢma mantığı izlenmektedir. Bu noktada çok kiĢiye ulaĢmak yerine görünen ve görünmeyen durumları açıklanması hedeflenmelidir. Yani örneklemin temsil etme kabiliyeti yerine olayın anlaĢılmasına katkısı daha öne çıkan bir durumdur (YeĢil, 2014: 64). Nitel araĢtırmada birkaç mekânla veya bireylerle çalıĢmanın yanında çalıĢılan herbir mekan veya birey hakkında detaylı geniĢ bilgilerin edinilmesi örneklem büyüklüğüne karar vermede genel bir kuraldır (Creswell, 2015: 157).

Bu ölçütler doğrultusunda kamu binalarının etkin yönetilmesi konusunda çalıĢma grubu olarak, Ankara ilinde hizmet veren merkezi yönetim kuruluĢlarının binaları ve hizmet boyutu olarak aynı standartlarda olan taĢrası olmayan merkezi yönetim binalarının yöneticilerden seçilmiĢtir. Bu anlamda aĢağıda Tablo 11‟de detayları verilen 52 adet bina yöneticisi ile mülakat yapılmıĢtır. Kamu hizmet binaları anlamında çok önemli bir görev üstlenen adliye binasında alan araĢtırması yapmak amacıyla Adalet Bakanlığı‟na resmi baĢvuru yapılmıĢ; ancak uygun bulunmadığı yazı ile bildirilmiĢtir.

Örnekleme yapılırken, Ankara ilinin baĢkent olması ve bina yönetimi olarak küçük Ģehirler veya büyükĢehirlere uygun kamu binalarının bulunabilmesi, binaların merkezi idarenin taĢra birimlerinden seçilmesi vb. Ģekilde daha çok binaların etkin yönetilip yönetilmediğine ve sorun alanlarına iliĢkin Türk kamu yönetiminde

107

durumun anlaĢılmasın uygun olması Ģeklinde seçim için önemli olduğu düĢünülen ölçütler belirlenmiĢtir.

Ölçüler dikkate alınarak örnek 52 adet bina belirlenmiĢtir. Bu binalar, Milli Eğitim Bakanlığı‟na bağlı okul binaları ve idari binalar, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu‟na bağlı hastane binaları, Emniyet Genel Müdürlüğü‟ne bağlı hizmet binaları, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü‟ne bağlı hizmet binaları, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟na bağlı hizmet binaları ve bakım merkezleri, Sosyal Güvenlik Kurumu‟na bağlı hizmet binaları, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu‟na bağlı aile hekimliği binaları, Sağlık Bakanlığı, Çevre ve ġehircilik Bakanlığı, Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı, Afet ve Acil Durum BaĢkanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı, ĠçiĢleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı‟na bağlı hizmet binaları bulunmaktadır. Ayrıca merkezi idare kapsamında büyüklük ve yönetim tarzı olarak özel bütçeli bir Kurum‟da alınarak değerlendirmeye tabi tutulmuĢtur.

Bu anlamda Tablo 8 ve 9‟da Türkiye geneli ve Ankara Ġli sınırları içerisinde Hazine adına kayıtlı ve genel bütçeli kuruluĢların idaresinde olan binaların sayısı, Tablo 10‟ da ise mülakat yapılan kurumlar temelinde Ankara Ġlinde hizmet sunan farklı kamu kurumlarına ait yaklaĢık bina sayıları sunulmaktadır.

Tablo 8. Türkiye Genelinde Hazine Adına Tescilli Bina Vasfında TaĢınmaz Bilgisi

TaĢınmazın Cinsi

Adedi Oran Adet Bazında

(%) Hazine Yüzölçümü (m2 ) Oran Yüzölçüm (m2) Bazında (%) Bina 167.067 4.44 % 731.096.652,76 0,31 %

Kaynak: Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü: 08/04/2015 tarihi itibariyle güncel veriler

http://www.milliemlak.gov.tr/Sayfalar/KurumsalBilgiler/istatistikselBilgiler/TasinmazCinsDagilimi.aspx

(EriĢim Tarihi: 19/08/2015)

Tablo 9. Ankara Ġlinde Hazine Adına Tescilli Bina Vasfında TaĢınmaz Bilgisi

ĠL ADI TAġINMAZ CĠNS ADI TAġINMAZ ADEDĠ HAZĠNE YÜZÖLÇÜMÜ(m2

)

Ankara Bina 8.963 31.100.809,51

Kaynak: Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü: 08/04/2015 tarihi itibariyle güncel veriler

http://www.milliemlak.gov.tr/Sayfalar/KurumsalBilgiler/istatistikselBilgiler/TasinmazCinsDagilimi.aspx

108

Tablo-10. Mülakat Yapılan Kurumlara Ait Ġl Bazında Bina Verileri24

1

EMNĠYET BĠNALARI

2000 yılından günümüze kadar 31 (otuz bir) adet muhtelif hizmet binasının (Ġlçe Emniyet Müdürlüğü, Polis Merkezi Amirliği, trafik, Çevik Kuvvet ek binası, lojman) kullanıma sunulmuĢ olduğu

2 KAMU HASTANELERĠ

78 (YetmiĢ sekiz) adet hastane ve bunlara bağlı semt poliklinikleri dahil

3

TAPU BĠNALARI

1 adet Bölge, 1adet Kadastro, 25 adet Tapu Müdürlüğü mevcuttur. Bunlardan 7 tanesi müstakil, 20 tanesi hükümet konakları içinde bulunmaktadır.

4

EĞĠTĠM BĠNALARI

2013-2014 öğretim yılında Resmi Örgün Eğitim kurumları toplamı 1708 adet okul bulunmaktadır.

5

VERGĠ DAĠRESĠ VE DEFTERDARLIK BĠNALARI

32 adet Vergi Dairesi BaĢkanlığı ve

Müstakil Vergi Dairesi-7 adet

Malmüdürlüğü binasında hizmet sunan vergi dairesi; 1 adet Defterdarlık ve 1 adet Defterdarlık binası ve 25 adet malmüdürlüğü binasından 7 adeti müstakil 18 adedi ise hükümet konakları içerisinde hizmet vermektedir.

6

MÜFTÜLÜK BĠNALARI

1 adet il müftülük binası ve 25 adet ilçe müftülük binası vardır. Bunlardan 1 tanesi hükümet konağı içinde 24 tanesi müstakildir

7

GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BĠNALARI

1 adet il müdürlüğü binası, 25 adet ilçe binasının 5 tanesi müstakil, 20 tanesi ise bakanlık binası ve hükümet konakları içerisinde hizmet vermektedir.

8 AĠLE SAĞLIĞI MERKEZĠ BĠNALARI

Ankara genelinde 345 adet Aile Sağlığı Merkezi hizmet sunmaktadır.

10 HALK KÜTÜPHANESĠ

Ankara'da hizmet sunan 42 adet halk kütüphanesi vardır.

11 KAYMAKAMLIK BĠNALARI 25 adet kaymakamlık binası vardır.

12 SOSYAL GÜVENLĠK KURUMU BĠNALARI

SGK'ya ait il binası olarak iki ayrı binada hizmet sunulmakta ve 26 adet merkez müdürlük binası bulunmaktadır.

14

ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ BĠNALARI

Bakanlığın yeniden yapılanması

çerçevesinde; 2012 yılı Ağustos Ayından itibaren Ġl Sağlık Müdürlüğü ve Halk Sağlık Müdürlüğü ayrıldığından dolayı, Müdürlüğümüzce 2012 yılından itibaren 3 adet Aile Sağlığı Merkezi, 1 adet KETEM (kanser erken teĢhis merkezi) binası yaptırılmıĢtır. 1 adet hizmet binamız (kiralık) bulunmaktadır.

Yine 52 adet kurum binasında toplam 63 adet yönetici ile mülakat yapılmıĢtır. Yöneticiler hizmet yapan kurumun özelliğine göre, 9 tanesi teknik hizmetler sınıfından iken geri kalan 54 tanesi ise idari birimlerde görevli kiĢilerden

24 _{Kurumların bazılarından sağlıklı bilgiler alınmıĢ; ancak bazı kurumlardan sağlıklı bilgiler} alınamadığı için yaklaĢık sayılar verilmiĢtir.

109

oluĢmaktadır. Ayrıca 63 adet yöneticiden sadece ikisi bayan iken geri kalan 61 kiĢi ise erkek yöneticilerden oluĢmaktadır. Bu anlamda mülakat yapılan binaların detayı ve yöneticilerine ait kiĢisel bilgilere bilimsel etik dikkate alınarak yer verilmemiĢ, olup (Koç ve Demir, 2013: 7), alan araĢtırmasında seçilen binalar “Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)-Okul-1” örneğinde olduğu gibi hangi kuruma bağlı olduğu ve binanın hizmet türü Ģeklinde, bunun yanında mülakat yapılan yöneticilere iliĢkin olarak “Yönetici-1”in kısaltması Ģeklinde “Y1” ve devamı Ģeklinde kodlama yapılmak suretiyle gizliliğe riayet edilmiĢtir. Ayrıca her kurumun kodlaması kendi içerisinde tekrarlanmıĢtır.

Tablo 11. Mülakat Yapılan Yöneticilere Ait Bilgiler

SIRA

NO Bina Adı GörüĢme 1 GörüĢme 2 GörüĢme 3

1 Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM)- idari bina-1 Y1 Y2 2 EGM-idari bina ve polis merkezi-2 Y3 3 EGM-idari bina ve polis merkezi-3 Y4 Y5 Y6 4 EGM-idari bina ve polis merkezi-4 Y7 5 Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu-(TKHK)-Hastane-1 Y1 6 (TKHK)-Hastane-2 Y2 Y3 7 (TKHK)-Hastane-3 Y4 Y5 8 (TKHK)-Hastane-4 Y6

9 (TKHK)-Hastane-5 Y7 10 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM)-Ġdari bina Y1 Y2 Y3 11 (TKGM)-Tapu Müdürlüğü-1 Y4 Y5

12 (TKGM)-Tapu Müdürlüğü-2 Y6 13 Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)-Okul-1 Y1

14 (MEB)-Okul-2 Y2 15 (MEB)-Okul-3 Y3 16 (MEB)-Okul-4 Y4 17 (MEB)-Okul-5 Y5 18 (MEB)-Okul-6 Y6 19 (MEB)-Okul-7 Y7 20 (MEB)-Okul-8 Y8 21 (MEB)-Okul-9 Y9 Y10 22 (MEB)-Okul-10 Y11 Y12 23 (MEB)-Okul-11 Y13 24 (MEB)-Ġdari Bina-1 Y14 25 (MEB)-Okul-12 Y15

110 26 (MEB)-Okul-13 Y16 27 (MEB)-Okul-14 Y17 28 (MEB)-Okul-15 Y18 29 (MEB)-Okul-16 Y19 30 (MEB)-Okul-17 Y20 31 (MEB)-Okul-18 Y21 32 (MEB)-Okul-19 Y22 33 (MEB)-Okul-20 Y23 34 (MEB)-Ġdari bina-2 Y24 35

Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı (GĠB)- Vergi Dairesi ve

Malmüdürlüğü 1 Y1

36 Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı (GĠB)- Vergi Dairesi 2 Y2 37 Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı (DĠB)- Ġdari bina Y1 38 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı- Ġdari bina Y1 39 Afet ve Acil Durum BaĢkanlığı- Ġdari bina Y1 40 Çevre ve ġehircilik Bakanlığı-Ġdari bina Y1 41 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB)- Ġdari bina Y1 42 APSB-Huzurevi YaĢlı Bakım ve Reh. Merkezi-1 Y2 43 APSB-Huzurevi YaĢlı Bakım ve Reh. Merkezi-2 Y3 44 Gençlik ve Spor Bakanlığı- Ġdari bina Y1

45

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (THSK)- Aile Hekimliği

Binası-1 Y1 46 (THSK)- Aile Hekimliği Binası-2 Y2 47 Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kütüphane binası Y1

48 ĠçiĢleri Bakanlığı- Ġdari bina Y1

49 Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)- Ġdari bina Y1 50 (SGK)- Sosyal güvenlik merkez binası Y2 51 Özel Bütçeli Merkezi KuruluĢ- Ġdari bina Y1 52 Sağlık Bakanlığı- Ġdari bina Y1 Y2

AraĢtırmanın evreni olarak seçilen Ankara ilinde mülakat amacı ile belirlenen kurum binaları ve bu binalar ile doğrudan ilgilenen yöneticilerin seçiminde örneklem büyüklüğü ve çeĢitliliği açısından çalıĢmanın amacının gerçekleĢtirebileceği ve derinlemesine araĢtırma neticesinde durumun anlaĢılabileceği kurum bina sayısına ulaĢılmıĢtır. Çünkü bina yöneticilerinin cevaplarında ve değerlendirmelerinde benzerlikler görülmüĢtür. Bu konuda Lincoln ve Guba (1985: 233), nitel çalıĢmalarda, araĢtırmacıların örneklem seçiminde olabildiğince en geniĢ miktarda bilgi sağlayacak kiĢilerin seçimine yöneldiklerini ve bundan maksat ise örneklemin sayısı yani büyüklüğü ya da küçüklüğü yerine, örneklemin araĢtırmacının gereksinim

111

duyduğu bilgi miktarını karĢılayıp karĢılamadığıyla ilgilenilmesi olarak belirtmektedirler. Bu nedenle de örneklem seçiminde çalıĢmanın genellenmesini karĢılayabilmesi yanında, çalıĢmanın amacını da karĢılayacak Ģekilde gerçekleĢtirilmektedir. Yine kamu binalarının etkin yönetiminin belirlenmesine dönük seçilen örneklemin seçiminde Patton‟a göre (1990: 169) hedef, çalıĢılan konu ile ilgili olarak daha fazla bilgi sunacak kiĢileri seçmenin temel amaç olduğunu ve sayı konusunda esnek olunabileceğini belirtmektedir. Bu çalıĢmada nitel araĢtırma yöntemlerinde görüĢme tekniği kullanılmıĢ olup, bu tür çalıĢmalarda temel amaç çalıĢılan örneklemden elde edilen bilginin örneklemin temsil ettiği evrene genellemesi değil, tersine çalıĢılan kiĢilere benzer ya da ayni özellik gösteren kiĢilere genellemesidir (Stake, 2005: 453). Yine Patton‟a göre (1990: 184) görüĢme gibi nitel araĢtırma tekniklerinin kullanıldığı bilimsel çalıĢmalarda örnekleme dair çok sıkı kuralların bulunmadığını belirtmektedir. Örneklemin sayısı, ne öğrenilmek istendiğine, çalıĢmanın amacına, neyin daha fazla kullanıĢlı ve güvenilir olduğuna ve son olarak da sahip olunan kaynak ve zaman içinde nelerin yapılabileceğine bağlı olarak değiĢebileceğini belirtmektedir.