Araştırılan literatür çalışmaları sonucunda yapılan çalışmalar zihinsel engelli, CP'li, eğitilebilir zihinsel engelli, ana sınıfı öğrencilerine bazı dikkat geliştirici programlar uygulanarak ya da görsel algı programları şekillere dayanan biçimlerde oluşturulmuştur. Bu konuda yapılan çalışmaların daha çok dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar üzerinde yapıldığı, geliştirilebilir düzeyde dikkat problemi olan ya da normal çocuklarla ilgili oyun, etkinlik kartları ve zeka oyunları kullanılarak yeterli sayıda çalışma olmadığına dikkat çekilmek istenmiştir.
Bu çalışma yürütülürken, ülkemiz açısından yeni bir çalışma alanı olan zeka oyunları dersine yönelik yeterli araştırma olmadığı gibi yeterli kaynaklara da ulaşılamamıştır. Bu alandaki önemli ihtiyacı karşılamak üzere çalışmaların yürütülmesi gerekmektedir.
Aslında ZOD‟un sadece ortaokul öğrencileri seviyesinde değil, okul öncesi eğitimden başlayarak lise, üniversite eğitimine kadar ve hatta daha da ilerisi yetişkin eğitimine kadar sürdürülmesi, yaşam boyu öğrenme ve yetişmiş beyin gücünün daha etkin kullanımı yönünde olumlu katkılarının olacağına inanılmaktadır. Bu nedenle bu derse yönelik kazanımların ulusal düzeyde kazandırılmasını amaçlayan eğitim programlarının planlanarak yaygınlaştırılmasının ülkemiz açısından çok olumlu bir kazanım olacağı düşünülmektedir.
Bu doğrultuda dikkat edilmesi gerekenler Ģunlardır:
Oyun zamanı çocuğun en önemli zamanlarından biridir. Bu zaman diliminde onun için güvenli bir ortam oluşturmaya çalışın. Çok fazla uyaran vermekten kaçının.
Çocuklara beceriler ve işe yarayan davranışlar bütününü öğretmeye odaklanın. Örneğin saldırgan bir çocuğun sporcu tarafını ortaya çıkarıp onu yönlendirmeye çalışın. Dersi hareketli molalarla kesin. Derste monotonluğu ve yorgunluğu azaltmak için 2-3 dk'lık fiziksel egzersizler yaptırın. Bu, yerinde zıplamak, sınıf içinde sıra olup yürümek vb. olabilir.
Bütün çalışmalarda olduğu gibi OYUN çalışmalarında da sabır, güler yüzlülük, gergin olmayan bir ortam gerekmektedir. Çocuğa öyle bir ortam hazırlanmalı ki, bu ortamda kendini rahat hissedebilsin, bu ortamdan korkmasın ve başarısının ölçüleceği duygusunu yaşamasın.
115
Çocuğun dikkatinin dağılmasına neden olabilecek iç ve dış şartlar ortadan kaldırılmalıdır. Çocuklar isteyerek oyunlara katılmalı, bu çalışmadan hoşlanmalıdır. Çocuk aç olmamalı, eğitimciden korkmamalı, sevdiği oyunları oynamasına engel olunmamalıdır.
Önce hafif ve basit oyunlar daha sonra artan zorluklarla kurallı oyunlara geçilmelidir. Yarışmalı oyunlarda çocuklara başarma duygusu tattırılmalıdır. Aynı zamanda da yenilgiyi kabullenme duygusu da kazandırılmalıdır.
Ayrıca bu çalıĢma sırasında gözlemlenen bazı aksaklıklara bağlı olarak;
Sınıf öğretmenlerine oyun ve fiziki etkinlikler dersine yönelik hizmet içi eğitim verilmesi gerektiği,
Sınıf öğretmenlerine fiziksel etkinlik kartlarında bulunan oyunların görsel olarak sunulduğu bir CD'nin hazırlanması gerektiği,
Oyun ve fiziki etkinlikler dersini amacına yönelik uygulanabilmesi için araç ve gereçlerin sağlanması gerektiği,
Oyun ve fiziki etkinlikler dersine beden eğitimi öğretmenlerinin girmesi gerektiği,
İlkokul programlarına zeka oyunları dersinin konulması gerektiği ve aynı zamanda öğretmenlerin bu derse yönelik de eğitilmesi gerektiği,
Okullarda bulunan psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerinin öğrencilere zaman zaman dikkat ve görsel algı testi yaparak gelişim düzeylerini rapor etmeleri gerektiği önerilmektedir.
117
KAYNAKLAR
Adsız, E. (2010). Ġlköğretim çağındaki öğrencilerde düzenli yapılan sporun dikkat üzerine etkisinin araĢtırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Akandere, M., Baştuğ, G., Asan, R., Baştuğ, K. (21-23 May 2010). Çocuklarda eğitsel oyunun dikkat üzerine etkisi. İnternational Scientific Conference „Perspectives in Physical Education and Spor, Constanta, Romania.
Akaroğlu, E. G., Dereli, E. (2012). Okul öncesi çocukların görsel algı eğitimlerine yönelik geliştirilmiş eğitici oyuncakların çocukların görsel algılarına etkisi. Journal of World of Turks. 4(1), 201-222.
Akcınlı, N. (2005). Sekiz yaĢ grubu çocuklarda hareket eğitimi ile dikkat ve hafıza geliĢiminin iliĢkisi. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
Altun, M., Hazar, M. (2013). Düzenli eğitsel oyun oynayan 11-12 yaĢ grubu çocuklarda problem çözme becerisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Altun, M. (2013). Obeziteyle Mücadele. KırĢehir Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim-Kültür ve Sanat Dergisi, 5(5), 24.
Altun, M. (21-24 Nisan 2016). Ġlkokul oyun ve fiziki etkinlikler dersi yeni öğretim programının sınıf öğretmenlerinin görüĢleriyle değerlendirilmesi (KırĢehir ili örneği). 25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi'nde sözel olarak sunulmuş bildiri, Antalya.
Altun, M. (2016). İlkokul oyun ve fiziki etkinlikler dersi yeni öğretim programının sınıf öğretmenlerinin görüşleriyle değerlendirilmesi (Kırşehir ili örneği). Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 327-347.
118
Altun, M., Hazar, M., Hazar, Z. (2016). Investigation of the effects of brain teasers on attention spans of pre-school children. Internatıonal Journal Of Envıronmental & Scıence Educatıon,11(15), 8112-8119.
Amen, D. G. (2002). Healing ADD; The Break Through Program That Allows You to See and Heal the 6 Types of ADD. Berkley Publishing Group, USA.
Asan, R. (2011). Sekiz haftalık masa tenisi egzersizinin 9-13 yaĢ arası çocuklarda dikkat üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Aydın, A. (1999). GeliĢim ve Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Anı.
Bahrick, H. P., Bahrick, P. O., Wittlinger, R. P. (1975). Fifty Years of Memory for Names and Faces: A Cross-Sectional Approach. Journal of Experimental Psychology: General, 104, 54-75.
Bates, M. E., Lemay, E. P. (2004).The d2 Test of Attention: Construct validity and extensions in scoring techniques.Journal of the International Neuropsychological Society, 10(3), 392-400.
Benıgno, J. P., Farrar, M. J. (2012). Determinants of Joint Attention in Young Siblings‟ Play, Infant and Child Development Inf. Child. Dev. 21, Published online 31 August 2016 in Wiley Online Library.
Bezrukikh, M. M., Terebova, N. N. (2009). Characteristic of the development of visual perception in five-to seven year-old children. Human Physiology, 35(6), 684-689. Bonney, H. (2000). Neues vom "Zappelphilipp"-die Therapie bei Kindern mit
Hyperkinetischen Strörungen (ADHD) auf der Basis vom Kommunikations-und Systemtheorie. Praxis der Kinderpsychologie und Kinderpsychiatri, 49, 285-199. Borchert, J. (1998). Effective trainings programme zur erhöhung schulischer
aufmerksamkeit. Ein überblick für lehrkraffte in sonderschulen. Sonderpaedagogischer kongress in Hannover. www. Vds bundesverband. de/material/kongress98/borchert. htm. sayfasından erişilmiştir.
Bottino, R. M., Ott, M. (2006). Mind games, reasoning skills, and the primary school curriculum: hints from a field experiment. Learning Media & Technology, 31(4), 359-375.
119
Bower, G. H. (1975). Cognitive Psychology: An Introduction. In W. Estes (Ed.). Handbook of Learning and Cognitive Processes (Vol. 1, pp.25-80). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Broadbent, D. E. (1958). Perception and communication. London and New York: Pergamo Press.
Broadbent, D. E. (1981). Selevtive and control processes. Cognition, 10, 53-58.
Brown, T. E. (2009). Dikkat eksikliği bozukluğu: Çocuklarda ve yetiĢkinlerde odaklanamayan zihin. (E. Ç. Sönmez, Çev.). Ankara: ODTÜ.
Bulduk, S. (2014). Duyum ve algı psikolojisi. İstanbul: Nobel Tıp.
Butler, S., Marsh, H., Sheppard, M., Sheppard, J. (1983). Predicting reading achievement from kindergarten to third grade - ımplications for screening. The Australian Journal of Education, 27(3), 288-296.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2012). Bilimsel araĢtırma yöntemleri. (12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cammann, R., Spiel, G. (1991). Neurophysiologische Grudlagen von Aufmerksamkeits- und Konzentrationsleistungen. In. H. Barchmann, W. Kinze, N. Roth (Eds.), Aufmerksameit und Konzentration im Kindesalter. Ġnterdisziplinaere Aspect (p. 11- 26). Berlin: Verlag Gesundheit.
Chase, W. G., Simon, H. A. (1973a). The Mind's Eye in Chess. In W. G. Chase (Ed), Visual Ġnformation Processing. New York: Academic Press.
Chase, W. G., Simon, H. A. (1973b). Perception in Chess. Cognitive Psychology, 4, 55-81. Clikeman, M. S., Nielsen, K. H., Clinton, A., Sylvester, L., Parle, N., Connor, R. T. (1999).
An intervention approach for children with teacher and parent- identified attentional difficulties. Journal of Learning Disabilities, 32, 581 - 590.
Çamlıyer, H. (1994). Eğitilebilir zekâ düzeyindeki çocuklarda hareket eğitiminin algısal geliĢim düzeylerine etkileri. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Dağdelen, O., Kösterelioğlu, İ. (2015). İlkokullardaki oyun ve fiziki etkinlikler dersinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(19), 97-128.
120
Delen, F. (2015). Maksimum dikkat maksimum odaklanma. İstanbul: Dolce Vita.
Demirova, G. (2008). Piyano eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin dikkat toplama yetisine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Dempsey, J. V., Haynes, L. L., Lucassen, B. A., Casey, M. S. (2002). Forty simple
computer games and what they could mean to educators. Simulation and Gaming, 33(2), 157-168.
Devecioğlu, Y., Karadağ, Z. (2014). Amaç, beklenti ve öneriler bağlamında zeka oyunları dersinin değerlendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41- 61.
Dikkat ve Algı Testleri Eğitim Notları. (2012). Frostig GeliĢimsel Görsel Algı Testi ve Bourdon Dikkat Testi (Harf Formu). Mavi Martı Klinik Psikoloji Enstitüsü Derneği. www.klinikpsikoloji.com.tr, Tel: 0216 481 70 70.
Dorsch, F. (1987). Psychologiesches wörterbuch. (11. Auflage). Bern: Verlag Hans Huber. Downing, P., Liu, J., Kanwisher, N. (2001). Testing cognitive models of visual attention
with fMRI and MEG . Neuropsychologia, 39(12), 1329-1342.
Dönmez, N. B., Abidoğlu, Ü., Dinçer, Ç., Erdemir, N., Gümüşçü, S. (1981). Okul öncesi dönemde dil geliĢimi etkinlikleri. (3. Baskı). İstanbul: Ya-Pa.
Eran, N., Öztürk, A. (08-10 Haziran 2015). Okul öncesi çocuklarında görsel öğrenme ve dikkat becerisine yönelik geliĢtirilmiĢ oyuncaklarda eğitim almıĢ ile almamıĢ çocukların görsel algılama düzeylerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi, EJER Congress Conference Proceedings, Ankara: Anı, 686-689.
Eisenstadt, M., Kareev, Y. (1975). Aspects of Human Problem Solving: The Use of
İnternal Represantation. In D. Norman & D. Rumelhart (Eds.), Exploration in Cognition. San Francisco: Freeman.
Ercan, E. S., Aydın, C. (2003). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. İstanbul: Gendaş.
Ercan. E. S. (2008). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. İstanbul: Doğan.
Ercan, E. S. (2012). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. (8. Baskı). İstanbul: Doğan. Ettrich, C. (1998). Konzentrations-Trainings-Programm für Kinder: II: 1. und 2.
121
Ettrich, C. (1998). Konzentrations-Trainings-Programm für Kinder: III: 3. und 4. Schulklasse. Göttüngen: Vandenhoeck & Rubrecht.
Frommer, W. (1993). Yönlendirilmeden düĢünerek yaĢama. ( E. Duygulu, Çev.). İstanbul: Düşünen Adam.
Gallahue D.L. (1982). Understanding Motor Development in Children. John Wiley and Sons Publishing New York/ USA.
Gegenfurtner, K. R. (2005). Beyin ve algılama. (B. Konukman, Çev.). İstanbul: İnkılap. Gören, E. (2014). Zeka oyunları. İstanbul: Favori.
Gören, E. (2014b). Zeka oyunları (1. Seviye). İstanbul: Aktif Akademi Eğitim ve Danışmanlık.
Gözalan, E. (2013). Oyun temelli dikkat eğitim programının 5-6 yaĢ çocuklarının dikkat ve dil becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
Hallowell, E. M., Ratey, J. J. (2013). Dikkat eksikliği bozukluğu: Çocukluktan yetiĢkinliğe dikkat eksikliği bozukluğunu tanımak ve onunla baĢa çıkmak. (İ. K. Yücel, Çev.). İstanbul: Pozitif.
Hazar, M. (2006). Beden eğitimi ve sporda oyunla eğitim. (5. Baskı). Ankara: Tutibay. Hazar, Z., Hazar, M., Altun. (2016). 6-14 Yaş Çocukların Dijital Oyun Oynamalarına
İlişkin Ebeveyn Görüşleri (Nitel Bir Araştırma). Uluslararası Hakemli ĠletiĢim ve Edebiyat AraĢtırmaları Dergisi. 12, 40-67.
Helmke, A., Renkl, A. (1992). Das Münchener Aufmerksamkeitinventar (MAI). Ein İnstrument zur Systematischen Verhaltensbeobactung der Schüleraufmerksamkeit im Unterricht. Diagnostica: Zeitschrift für Psychologische Diagnostik und Differentielle Psychologie, 38, 130-141.
Helmke, A., Renkl, A. (1993). Unaufmerksamkeit in Grundschulklassen. Problem der Klasse Oder der Lehrers? Zeitschrift für Entwicklungspsychologie und Paedagogische Psychologie, 25, 185-205.
Housner, L. D. (2009). Intgrated physical education: A guide for the elementary classroom teacher. 2nd. ed., Morgantown, WV: Fitness Information Technology.
122
İnceoğlu, M. (2011). Tutum algı iletiĢim. Ankara: Siyasal.
İrez, S. G. (2012). Fiziksel etkinlik kartları uygulamasının ilköğretim öğrencilerinin beden eğitimi derslerindeki fiziksel aktivite düzeyleri ders içerikleri ve öğretmen davranıĢları üzerine etkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
James, W. (1890). Principles of psychology. New York: Holt.
Julesz, B. (1971). Foundations of cyclopean perception. Chicago: University of Chicago Press.
Kalfa, M. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde temel düzeydeki öğrencilerin eğitsel oyunlarla yazma becerilerinin geliştirilmesi.Hacettepe Üniversitesi Türkiyat AraĢtırmaları Dergisi, 20, 85-102.
Karaduman, B. D. (2004). Dikkat toplama eğitim programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama düzeyi, benlik algısı ve baĢarı düzeylerine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kaya, Ö. (1989). Frostig görsel algılama eğitim programının anaokulu çocuklarının görsel algılama ve zihinsel geliĢmelerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kaya, S., Elgün. A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
Kaymak, S. (2003). Dikkat toplama eğitimi programının ilköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama becerilerinin geliĢtirilmesine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kazu, H., Aslan, S. (2014). Oyun ve fiziki etkinlikler dersinin birinci sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi (Elazığ ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24( 1), 49-63.
Kinze, W., Spiel, G. (1991). Kinderneuropsychiatrische aspect. In. H. Barchmann, W. Kinze, N. Roth (Eds.). Aufmerksameit und Konzentration im Kindesalter. İnterdisziplinaere Aspect (s. 3-10). Berlin: Verlag Gesundheit.
123
Kirriemuir, J., McFarlane, A. (2004). Literature Review in Games and Learning, Report 8, Futurelab series,
http://admin.futurelab.org.uk/resources/documents/lit_reviews/Games_Review.pdf. Klaus, H. G. (2009). Çocuklarda dikkat eksikliği. İstanbul: Ekinoks.
Koçyiğit, S., Tuğluk., M. N., Kök, M. (2007). Çocuğun gelişim sürecinde eğitsel bir etkinlik olarak oyun. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 324-342. Köhler, W. (1947). Gestalt psychology: An introduction to the new concepts in modern
psychology. New York: Liveright.
Lauster, U. (1975). Konzentrationsspiele 1./2. Für das Erste und Zweite Grundschuljar. Reutlingen: Ensslin & Laiblin Verlag.
Lou, Y., Abrami, P., D'Apollonia, S. (2001). Small group and individual learning with technology: a meta-analysis. Review of Educational Research, 71(3), 449-521. Mackey, A. P., Hill, S. S., Stone, S. I. and Bunge, S. A. (2011). Differential effects of
reasoning and speed training in children. Developmental Science, 14(3), 582-590. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1467-7687.2010.01005.x, sayfasından erişilmiştir.
Martin, M., Waltman-Greenwood, C. (2000). Çocuğunuzun okulla ilgili problemlerini çözebilirsiniz. (F. Z. Dağıdır, Çev.). İstanbul: Sistem.
Maslow, P., Frostig, M., Lefever, D. W., Whittlesey, J. R. B. (1964). Marianne Frostig Developmental Test of Visual Perception 1963 Standardization. Perceptual and Motor Skills, 19(2), 463-499.
McCleary, L. (2009). Beyin geliĢtirme programı. (A. Durmuş, Çev.). İstanbul: Crea.
Memiş, A., Harmankaya, T. (2012). İlköğretim okulu birinci sınıf öğrencilerinin görsel algı düzeyleri. TSA. 16(1), 27-46.
Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. (2012). Oyun ve fiziki etkinlikler dersi öğretim programı 1-4 sınıflar. Anakara: MEB.
Moray, N. (1959). Attention in dichotic listening: affective cues and the influence of instraction. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 11, 56-60.
124
Nickel, H. (1991). Die Entwicklung von aufmerksamkeit und konzentartion aus ökologisch- systemischer perspektive. In. H. Barchmann, W. Kinze, N. Roth (Eds.). Aufmerksameit und Konzentration im Kindesalter. İnterdisziplinaere Aspect (p. 64- 71). Berlin: Verlag Gesundheit.
Nickerson, R. S. (1965). Short-Term Memory for Complex Meaningful Visual Configurations: A Demonstration of Cpacity. Canadian Journal of Psychology, 19, 155-160.
Nickerson, R. S. (1968). A Note on Long-Term Recognition Memory for Picture Material. Psychonomic Science, 11, 58.
Ott, E. (1994). Das konzentrationsprogramm. konzentrationsschwaeche überwinden- denkvermögen steigem. Hamburg: Rowohlt Taschenbuch Verlag.
Öktem, F., Sonuvar, B. (1993). Dikkat eksikliği tanısı olan çocukların özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 4, 267-272.
Özaydın, S. (Ed). (1984). Psikiyatri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Çapa Tıp Fakültesi Klinik Ders Kitapları.
Özdoğan, B. (2004). Çocuk ve oyun: Çocuğa oyunla yardım. Ankara: Anı.
Özer, S. D. (2005). Engelliler için beden eğitimi ve spor. (2. Baskı). Ankara: Nobel.
Özmen, S. K. (2011a). Dikkat toplama becerisini geliĢtirici etkinlikler: Okulöncesi, anne babalar ve öğretmenler için el kitabı. (2. Baskı). Ankara: Anı.
Özmen, S. K. (2011b). Dikkat toplama becerisini geliĢtirici etkinlikler, ilköğretim 1. 2. 3. sınıf. (4. Baskı). Ankara: Anı.
Palmer, S. E. (1989). Reference Frames in the Perception of Shape and Orientation. In B. E. Shepp & S. Ballesteros (Eds). Object Perception: Structure Process. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Palmer, S. E. (1999). Vision science: Photons to phenomenology. Cambridge, MA: The MIT Press.
Pehlivan, H. (2005). Oyun ve öğrenme. Ankara: Anı.
Pick, A. D. (1975). The Development of Strategies of Attention. Paper Presented at the Biennial Meeting of the Society for Research in Child Development, Denver.
125
Pişkin, A. (2015). Dikkat toplama eğitim programının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama becerilerinin geliĢimine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
Posner, M. I., Boies, S. J., Eichelman, W., Taylor, T. L. (1969). Retantion of visual and name codes of single letters. Journal of Experimental Psychology Monographs, 79,1-16.
Posner, M. I. (1992). Attention as a cognitive and neural system. Current Directions in Psyhological Science, 1, 11-14.
Rapp, G. (1982). Aufmerksamkeit und konzentration: Erkalaerungsmodelle-störungen- handlungsmöglichkeiten. Klinkhrdt: Bad Heilbrun/Obb.
Rosas, R., Nussbaum, M., Cumsille, P., Marianov, V., Correa, M., Flores, P., Grau, V., Lagos, F., López, X., López, V., Rodriguez, P., Salinas, M. (2003). Beyond Nintendo: design and assessment of educational video games for first and second grade students. Computer & Education, 40(1), 71-94.
Roth, N., Schlottke, P. F. (1991). Psychophysiologische aspekte der aufmerksamkeit und ihrer störungen. In. H. Barchmann, W. Kinze, N. Roth (Eds.). Aufmerksameit und Konzentration im Kindesalter. İnterdisziplinaere Aspect (p. 27-39). Berlin: Verlag Gesundheit.
Selçuk, Z. (2001). Dikkat eksikliği ve hiperaktif çocuklar. Ankara: Pegem.
Semerci, Z. B., Turgay, A. (2011). Bebeklikten eriĢkinliğe dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. (5. Baskı). İstanbul: Alfa.
Shepard, R. N. (1967). Recognition memory for words, sentences and pictures. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 6, 156-163.
Solso, R. L., MacLin, M. K., MacLin, O. H. (2014). BiliĢsel psikoloji. (A. Ayçiçeği-Dinn, Çev.). İstanbul: Kitabevi.
Sökmen, S. (1994). Frostig görsel algı testi geçerlik ve güvenirlik çalıĢması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Standing, L. (1973). Learning 10.000 pictures. quarterly journal of experimental. Psychology, 25, 207-222.
126
Sürücü, Ö. (2003). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. anne-baba-öğretmen el kitabı. İstanbul: Ya-Pa.
Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2013). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu zekâ oyunları
dersi öğretim programı. MEB 2013, sayı 118. TTKB.
https://ttkb.meb.gov.tr/dosyalar/programlar/ilkogretim/zekaoyunlari.pdf sayfasından erişilmiştir.
Tepeli, K. (2013). TheRelationship between gross motor skills and visual perception of preschoolers. Turkish Journal of Sport and Exercise,15(1), 43-53.
Thampson, R. A., Nelson, C. A. (2001). Developmental science and the media: early brain development. American Psychologist, 56(1), 5-11.
Treisman, A. (1986). Features and Objects: The Fourteenth barlett memorial lecture. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 40A, 201-237.
Topçu, B., Yıldız, S., Bilgen, Z. T. (2007). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda folklor egzersizinin etkisi. Genel Tıp Derg. 17(2),89-93.
Topkaya, İ. (2012). Ġlkokullarda "Oyun ve Fiziki Etkinlikler" dersi öğretimi. İstanbul: Kriter.
Tuğrul, B., Aral, N., Erkan, S., Etikan, İ. (2001). Altı yaşındaki çocukların görsel algılama düzeylerine frostig gelişimsel görsel algı eğitim programının etkisinin incelenmesi. Journal of Qafgaz University, 8, 1-10.
Tunç, A. (2013). Golf sporu yapan çocukların dikkat düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Tuzcuoğlu, N., Tuzcuoğlu, S. (2004). Dikkat geliĢtiren oyunlar "Çocuğumun Dikkatini Nasıl GeliĢtirebilirim?" (2. Baskı). İstanbul: Morpa Kültür.
Türkoğlu, B., Uslu, M. (2016). Oyun temelli bilişsel gelişim programının 60-72 aylık çocukların bilişsel gelişimine etkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 50-68.
127 Türk Dil Kurumu. (2016). Dikkat nedir?
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GT S.5566b99244c529.02772633. Sayfasından erişilmiştir.
Tüm Üstün Zekalılar Derneği. (2013). TÜZDER "Zeka ve Akıl Oyunları Eğitmenliği Eğitimi" notları kitapçığı. http://www.tuzder.org/ Sayfasından erişilmiştir.
Ulaş, H. (2014). Drama, oyun ve fiziki etkinlikler. İstanbul: Favori.
Uluğ, F. (1991). Okulda baĢarı. Etkili öğrenme ve ders çalıĢma yöntemleri. İstanbul: Remzi.
Ulutaş, A. (2011). Okul öncesi dönemde drama ve oyunun önemi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 233-242.
Uskan. C. (2011). Dikkat eksikliği bozukluğu olan 8-10 yaĢındaki çocukların dikkat becerilerini geliĢtirmeye dayalı bir programın etkililiğinin sınanması. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Volke, H. J., Dettmar, P., Richter, P., Rudolf, M., Buhss, U. (2002). On-Coupling and Off- Coupling of Neocortical Areas in Chess Experts and Novices as Revealed by Evoked EEG Cohorence Measures and Factor-Based Topological Analysis- A Pilot Study. Journal of Psychophysiology, 16(1), 23-26.
Wagner, H. L. (1990). The Spontaneous facial expressions of differential pozitive and negative emotions: Motivations and Emotions. Vol: 14, No:1, 27-43.
Wagner, I. (1991). Möglichkeiten der förderung. In. H. Barchmann, W. Kinze & N. Roth (Eds). Aufmerksamkeit und Konzentration im Kindesalter: İnterdisziplinaere Aspect. (p.184-197). Berlin: Verlag Gesundheit.
Weintraub, S. (1997). Natural Treatments for ADD and Hyperactivity. Woodland Pub. NY.
Wertheimer, M. (1923). Untersuchhungen zur Lehre von der Gestalt. II. Psychologie Forschung, 301-350. Reprinted in D. C. Beardsle & M. Wertheimer (Eds). Readings in Perception. Princeton, NJ: Van Nostrand, 1958.
Wiederholt, J.L. (1971). The predictive validity of Frostig’s constructs as measured by the developmental test of visual perception. Doctorate Thesis. Temple University, USA.
128
Yaycı, L. (2007). Ġlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinde seçici ve yoğunlaĢtırılmıĢ dikkat becerilerini geliĢtirmeye dayalı bir programın etkililiğinin sınanması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yavuzer, H., (2000). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi.
Yurdakul, N. A., Çamlıyer, H., Çamlıyer, H., Karabulut N., Soytürk, M. (2012).ı Sekiz yaş grubu çocuklarda hareket eğitiminin dikkat ve hafıza gelişimine etkileri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 103-108.
129
130
Ek-1. Bourdon Dikkat Testi (Harf Formu)
Ad Soyad: Yaş : a e p z n z s u a h v k l a s i b i o u o e r v b p m i b i r b s m n t d a u f c f k a c k a h s e y p h b p s d g y z d v r i f g y d v c o y e r z h e z s e g m k f z d a y f s d y i b t d h m l r i e m t g t b d f u k c i c k o k o s t l u z u g m a f l v u t i z r f o u d V h y p n b p m v h n n g r y p v k l n t y o r z n c p h t e m z i o i m r a l y g s o i v a i n a r c h o d b f p h k u b s y g u e m k l t c g v g r i p c t e c i t e l r n z f u d t m s h d k u f d s m s i v e t c p l r g v g c t l r m e u g y e b o k e h b u k o p f ı d o h o r a n i a v i o s g y l a r m i f b z m e l h p z n z r o y t n a k v p y k g v n h v m p b n p y h v d u o f r h i t u v l u a m f a c u l t s o k o k c i c k u f s b t g t m e i n i z h d t b i y a s f y n d z f k m g e s z e h z r e n o c v d y f f l r v d z v g d z p b e p y c a a s c g c a h t n m p b r i b i k p a f n p v d m t o y m i l g d e o t o c n t l u p z n k r h p u c b o y g u d v y a o l s z o a p f f t c v k i r b p m n e r g e s b a h v i h s c k z r f d r a c g y n m h y t d ş v c g z y f m p t r o g e u u b b y h i u a n y a d u m f a p y z e b k d b o l z e l z h e a d z t c l p r y f m s n v i c v s b i v m z g p s m r k b k r e h c u v n s f l s l e i o l g l k t h z o k t d e a r h f m i u c f t i b s g k m k n p h v b g u i
131
Ek-2. Fiziksel Etkinlik Planı
T
ARĠH
KAZANIM
LAR ETKĠNLĠK AÇIKLAMALAR
28 E YL ÜL - 2 E K ĠM 1.Yer değiştirme hareketlerini artan bir doğrulukla yapar.
Yer Değiştirme Hareketleri” Kartlarındaki (sarı, 3‐8 arasındaki kartlar) etkinlikler kullanılmalıdır.
Koşma kartı ile (3. kart) başlanarak sıra olmaksızın diğer kartlardaki etkinlikler yeri geldiğinde kullanılabilir.
Oyunlar: Sıranı Bul, Müzikli
Yer Kapmaca, Seken Yılan, Tanışma Dansı, Aç Fil, Mısır Patlatma, Oyuncak Oyunu, Kıvrımlı Koşu vb.
“Kartlarda verilmiş olan “öğrenme anahtarı”
etkinliklerde öğrencilere geri bildirim verirken
kullanılmalıdır.
Etkinliklere kısa mesafe ve yavaş tempoda yer değiştirme hareketleri ile başlanmalı, daha sonra mesafe ve hız kademeli şekilde artırılmalıdır. 5 - 9 E K ĠM 12 - 1 6 E K ĠM 2.Yer değiştirme hareketlerini vücut, alan farkındalığı ve hareket ilişkilerini kullanarak yapar.
“Yer Değiştirme Hareketleri” kartlarındaki (sarı, 3‐8 arasındaki kartlar) etkinlikler kullanılmalıdır.
Galop–kayma kartı (6.kart) ile uygulamalara başlanıp diğer kartlardaki etkinlikler yeri geldiğinde kullanılmalıdır.
Oyunlar: Bak Gör Uygula,
Hey Dansı,
Bakkallar‐Manavlar‐
Balıkçılar, Uzak‐Yakın, Elma Toplama, Günaydın, Sekerek Yer
Kapmaca, Kuzular Yarışması vb.
Farklı ebatlarda oyun alanları kullanılarak öğrencilerin kişisel ve genel alanını öğrenmesi sağlanmalıdır. Yer değiştirme hareketlerinin yönü, seviyesi ve hızı değiştirilerek bireysel, eşli ve grupla yapabilecekleri etkinlikler düzenlenmelidir.
Atlama ve sıçrama hareketlerinde öğrencinin seviyesine uygun olarak düşük ve orta seviyede engeller ve alan seçilmelidir. 19 – 23 E K ĠM
132 26 E K ĠM – 6 K ASI M 3. Dengeleme hareketlerini artan bir doğrulukla yapar. “Dengeleme Hareketleri” kartlarındaki (sarı, 9‐17 arasındaki kartlar) etkinlikler kullanılmalıdır.
Dengeleme hareketleri kart grubundan ağırlık aktarımı (12.kart) ve statik‐dinamik