Türkiye’nin üçüncü yaş turizmi konusunda önemli avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Avantajları; Türkiye'deki hastanelerin teknoloji, kalite, akreditasyon bakımından ilerleme kaydetmiş olması, Türkiye'nin kültürel zenginliği ile iklimi ve son olarak Avrupa ve Asya'nın ortasında kesişme noktasında yer aldığı için Türkiye'ye havayolu ile ulaşımın kolay olmasıdır. Dezavantajları ise sağlık personeli azlığı, sağlık turizmindeki hukuksal boşluklar, ara eleman eksikliği, yabancı dil bilen personel sayısının az olması, devlet, özel sektör ve STK işbirliğinin yeterli olmaması ve sağlık turizmi tanıtımının yetersizliğidir (35).
Üçüncü yaş turizminde bazı destekleyici hizmetlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu hizmetler; tarihi turlar, inanç turları, medikal hizmetler, rehabilitasyon hizmetleri, tedavi kampları, meşguliyet terapileri ve sürekli bakım hizmetleridir (36). Bu hizmetlerin yanı sıra yaşlılara hizmet verecek personelin bazı özelliklere sahip olması gerekmektedir. Bu özellikler; toplumsal ve insanî duyarlılığının yüksek, empati kurma yeteneği geliştirmiş, incelik, zarafet ve insanları incitmeden iş görebilecek, konuşabilecek, sabırlı, anlayışlı, daha dikkatli, analitik düşünme gibi beceri ve yeteneklere sahip olmalıdırlar (37).
Birdal’a (38) göre; resmi ve özel sağlık kuruluşları ve turizm şirketleri Avrupa ülkelerindeki sosyal güvenlik şirketleri ile daha yakın işbirliği yapmalı, bu konuda hizmet veren tesislerin kalitesi artırılmalı, Türkiye'deki sağlık sektörünün tanıtımı yapılmalı, sağlık turizmi diğer turizm hizmetleri ile bir araya getirilerek paket halinde sunulmalı, sağlık kuruluşları sertifikalandırılmalı ve sigorta şirketleri ile anlaşılmalıdır.
MÜSİAD’a (39) göre ise bu konuda bazı öneriler şu şekildedir (MÜSİAD, 2012: 100-101):
144 SAĞLIK TURİZMİ
Pazarlama açısından doğru konumlandırma yapılmalıdır, Fiyatlar uluslararası alanda karşılaştırılarak belirlenmeli,
Hem ataşelikler aracılığıyla hem de sanal ortamda tanıtım sağlanmalı ve kampanyalar düzenlenmelidir,
Denetim ve kalite sağlanmalıdır,
Ürün paket olarak (diğer turizm olanaklarını da ilave ederek) sunulmalıdır,
Diğer ülkelerin sosyal güvenlik kuruluşları, sigorta firmaları ile iş birliği yapılmalıdır,
Hizmet hastanın evinden çıkıp tekrar evine gelene kadarki süreci kapsamalıdır.
145
KAYNAKÇA
1.https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/raporlar_istatistikler/TUIK_Yasli_Istatistik_201 8.pdf.
2. Orhun T. (2019) Türkiye’de Sağlık Turizminin Ekonomik Potansiyeli Ve Vergi
Düzenlemeleri T.C. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
3.T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2018). Sağlık ve Termal Turizm:
http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR-10392/saglik-ve-termal-turizm.html, (
Erişim Tarihi : 01.03.2020).
4. Ekinci E. (2019) Sağlık Turizmine İlişkin Düzenleme Ve Teşviklerin Sağlık
Turizmi Gelirlerine Etkisi: Müdahale Analizi. T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı İktisat Bilim Dalı. Syf 47
5. Aydin, D., Aktepe, C., Sahbaz, R. P., & Arslan, S. (2011). Türkiye’de Medikal Turizmin Geleceği. Sağlık Bakanlığı Yayınları, 1-22.
6.Kılıçlar, A., Aysen, E., & Küçükergin, F. (2017). Demografik Değişimlerin Turizm Türleri Üzerindeki Belirleyici Etkisi: Üçüncü Yaş Turizmi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (2), 80-100.
7. Sağlık Turizmi Faaliyet Raporu: 2012 T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü, S:131.
8. Cankül, D.: “Üçüncü Yaş Turizmi”, Sağlık Turizmi, Saadet Pınar Temizkan (Ed.), Detay Yayıncılık, Ankara, 2015, S: 219-245.
9. Sağlık Turizmi Faaliyet Raporu.: 2012 T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü, S:133.
10. Daştan, İlker (2014). Türkiye’de Sağlık Turizmi: Türkiye Ve Özelinde Izmir’de Sağlik Turizminin Mevcut Durum Analizi Ve Strateji Önerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 143-163.
11.EUROSTAT (2016). “1 in 5 Tourism Nights of EU Residents Spent by Tourists Aged 65 or Over…” https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/ 7664325/4-26092016-AP-EN.pdf/59bc5872-a0e0-4666-99b3-073a82672e71. (Erişim Tarihi: 21.01.2020).
146 SAĞLIK TURİZMİ
12. Çetinkaya T. (2010). “Sağlık Turizmi Açısından Bursa İlinin Pazarlana bilirliği Konusunda Sağlık Çalışanlarının Görüşlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma” Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
13. Doğan E.(2019).” Dünya Sağlık Turizminde Türkiye’nin Yeri Ve Ekonomiye Katkısı” Yüksek Lisans Tezi, T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Bilim Dalı, İstanbul.
14. Kozak N, Kozak M. A. ve Kozak M. (2015). Genel Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık
15. Erdoğan M.: Kamu Sağlık Politikalarında Yeni Bir Açılım Sağlık Turizmi: Sdü Hastanelerinde Çalışan Hekimlerin Sağlık Turizmi Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma, T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yükseklisans Tezi, 2018, Isparta.
16. Seyyar, A., & Serdar, O. (2008). Sağlık turizminde yeni küresel eğilimler: Bakıma muhtaç yaşlı Almanların sosyal bakım hizmetlerinin Türkiye’den sağlanması. Balıkesir: III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 17-19 Nisan 2008, Balıkesir. Kongre Bildiri Kitabı, (5-11).
17. Çetinkaya T, Zengin B. Yaşlı bakımı ve turizm. Panel Bildiri Kitapçığı; Sakarya: 2009. s. 172-81
18. Albu, A., Chaşovschi, C., Müristaja, H., Tooman, H. And Patiar, S. (2016). Yaşlı Turizmi Kitapçığı. Web: www.cubitus-project.eu Erişim Tarihi: 10.01.2019. 19. Özsarı, S. H., & Karatana, Ö. (2013). Sağlık Turizmi Açısından Türkiye'nin
Durumu. Journal of Kartal Training & Research Hospital/Kartal Egitim ve Arastirma Hastanesi Tip Dergisi, 24(2).
20. Hinman RS, McCrory P, Pirotta M et al. (2014). “Acupuncture for Chronic Knee Pain: A Randomized Clinical Trial” JAMA, 312 (13): 1313-1322.
21. Arslan GG, Eşer İ. Yaşlıların kendi kendine ilaç kullanımına uyumu ve hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 21:147-57. 22. Bilir N, Paksoy NS. Bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolü ve yaşlılık sorunları,
içinde Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacettepe Üniversitesi Yayını, 2006 s1019-1044.
147 23. Ünsal A, Demir G, Çoban-Özkan A, Gürol Arslan G 2011. Huzurevindeki
yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2011; 12(3): 5-10.
24. Gülbayrak C, Açık Y, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Ozan AT. Yenimahalle eğitim araştırma sağlık ocağına başvuran yaşlılardaki kronik hastalıkların sıklığı ve maliyeti. Eurasion J Medicine, 2003; 35:7-12.
25. Kutsal YG. Yaşlılarda çoklu ilaç kullanımı. Türk J Geriatr 2006; 9: 37-44. 26. Dolu İÇ; Bilgili N: Ankara’da yaşayan bir grup yaşlı bireyde ilaç kullanım
uygulamaları ve ilaç bilgi düzeylerinin belirlenmesi. TAF Preventive Mecdicine Bulletin, 2010; 9:37-44.
27. Arslan Ş, Atalay A, Kutsal YG. Yaşlılarda ilaç tüketimi, Türk J. Geriatr 2000; 3: 56-60.
28. Yurtkuran, M., Yurtkuran, M., Alp, A., Nasırcılar, A., Bingöl, Ü., Altan, L., & Sarpdere, G. (2006). Balneotherapy and tap water therapy in the treatment of knee osteoarthritis. Rheumatology international, 27(1), 19-27.
29. Aydemir, B., & Kılıç, A. G. S. N. Dünyada ve türkiye’de üçüncü yaş turizmi thırd age tourısm ın turkey and ın the world. http://www.yyusbedergisi.com/dergi/ dunyada-ve-turkiyede-ucuncu-yas-turizmi20171228111128.pdf.
30.1Yıldırım, S. (1997). Üçüncü yaş turizmi ve bunun Türkiye açısından
değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, (1–2), 77–81. 31. Hacıoğlu, N., ve Şahin, B. (2011). Üçüncü Yaş Turizmi. N. Hacıoğlu ve C.
Avcıkurt (Ed.) içinde, Turistik Ürün Çeşitlendirmesi (2. Basım, s. 17–39). Ankara: Nobel.
32. Aydemir B ve Kılıç SN. (2017). “Dünyada ve Türkiye’de Üçüncü Yaş Turizmi” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (3),
33. Tufan İ, Tamer-Köse M ve Ayan SF. (2017). “Türkiye ve Üçüncü Yaş Turizmi” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1 (1): 29-36. 34. ERTÜRK H. (2019) Türkiye’de Sağlık Turizminde İmaj Ve Markalaşma:
Heybeliada “Sağlık Sdası” Modeli. T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim dalı syf 16
148 SAĞLIK TURİZMİ
35. MÜSİAD. (2012). Sağlık Sektör Kurulu Raporu 2012. http://www.musiad.
org.tr/F/Root /Pdf/Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20Raporlar%C4%B1/Sekt%
C3%B6r%20Raporlar%C4%B1/ Saglik_Sektor_Kurulu_Raporu_2012.pdf
adresinden 01.03.2020 tarihinde alındı.
36. Metin, A. (2012). Bakım ve rehabilitasyon turizmine genel bakış. I. Uluslararası Katılımlı Yaşlı Bakım Modelleri ve Rehabilitasyon Turizmi Kongresi ve III. Geriatrik Fizyoterapi Kongresi Bildirileri İçinde. İzmir: Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve Geriatri Fizyoterapistleri Derneği
37. T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2014). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2023. Ankara.
38. Birdal, E. (2012). Sağlık Turizminde İleri Yaş Ve Rehabilitasyon Turizmi İle İlgili Politikalar. I. Uluslararası Katılımlı Yaşlı Bakım Modelleri ve Rehabilitasyon Turizmi” ve “III. Geriatrik Fizyoterapi Kongresi içinde (ss. 345–356). İzmir. 39. MÜSİAD. (2012). Sağlık Sektör Kurulu Raporu 2012. http://www.musiad.
org.tr/F/Root /Pdf/Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20Raporlar%C4%B1/Sekt%
C3%B6r%20Raporlar%C4%B1/ Saglik_Sektor_Kurulu_Raporu_2012.pdf
149