G. SEC Kurallarına Aykırılıklara İlişkin Yaptırımlar
2. Çağrıya İlişkin Kurallara Aykırılık Halinde Hukuki Sorumluluk
William Act 14 (e)’deki hileli/yanıltıcı manipülatif işlem yasaklarının tazminat hukukuna konu olabilecek bir tazminat talep etme hakkı sağlayıp sağlamayacağı ABD hukukunda tartışma konusu olan meselelerinden biridir. 223
220 Bainbridge, Mergers and Acquisitions, s. 187 vd.
ABD’de William Act içinde düzenlenen kuralların ihlali nedeniyle çok sayıda dava açılmaktadır. ABD mahkemeleri istikrarlı bir şekilde, sınırlı olsa da dava edilebilecek bir hakkın mevcut olduğu yönünde kararlar almaktadırlar. Exchange Act’in 18 (a) maddesinde, çağrı ile ilgili olarak SEC’ye kaydettirilen 13 D, 13 E, 14 D1 veya 14 D9 formlarında yanlış, yanıltıcı ve eksik bilgiler dolayısıyla uğranılan zararın tazmini konusunda açık bir hüküm yer almaktadır. Ancak bu hükme göre tazminat ödenebilmesi için zararın kaydettirilen dokümandaki
221
United States v. O’Hagan 521 U.S. 642 (1997) (Naklen: Bainbridge, Mergers and Acquisitions, s. 191).
222 Bainbridge, Mergers and Acquisitions, s. 191. 223 Hazen, s. 321.
131
bilgilere dayanılması neticesinde ortaya çıkmış olması şartı aranmaktadır. 224
Bu kapsamda SEC’ye yapılması gereken kayıt başvurularının gecikmesi, cezai ve idari yaptırımlara sebep olsa da sırf gecikme nedeniyle maddi tazminat ödenmesi söz konusu olmamaktadır. 225 ABD mahkemelerince verilen bir kararda çağrı için
SEC’ye yapılacak kayıt başvurusunda gecikme olması halinde, zararın gecikme nedeniyle doğduğunun ispat edilmesi gerektiğine hükmetmiştir. 226
Mahkemelerin tazminat taleplerini kabul etmemeleri üzerine ihtiyati tedbir kararı ile zararın giderilmesidir.
Mahkemelerce bu şartın aranması, William Act hükümlerine dayalı tazminat talepleri bakımından önemli bir sınırlama anlamına gelmektedir.
227
Hedef şirketlerin başvuruları üzerine çağrı yapan tarafından SEC’ye kayıt yapılmadan hisse toplanması halinde mahkemelerce hisse satın alımının durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verebilmektedir. 228
Çağrıya ilişkin hükümlerin ihlali durumunda tazminat ödenmesine ilişkin mahkeme kararlarının seyrek olmasına karşın SEC, sözü edilen hükümlerin ihlali nedeniyle tazminat istenmesinin mümkün olduğu görüşünü savunmaktadır.
Ancak mahkemeler ihtiyati tedbir kararını her türlü ihlal için vermemektedirler. Örneğin 13 (d)’deki kayıt yükümlülüğünün ihlaline ilişkin davada mahkeme tedbir kararı verilmesi için, yatırımcıların zarar görüp görmediğinin dikkate alınması gerektiğine hükmetmiştir.
229
13 (e)’ye aykırılığın ise genel olarak tazminat yükümlülüğünü doğuracağı kabul edilmektedir. 230
224 Hazen, s. 321.
13 (d) 13 (e) ve 14 (d)’ye ilişkin olarak düzenli olmasa da varolan zımni müeyyidenin varlığına ilişkin mahkeme kararlarının ABD yüksek
225 Hazen, s. 321.
226Rondeau v. Mosinee Paper Corp. davası için bkz. Hazen, s. 322.
227 International Broadcasting Corp. v. Turner, Conagra Inc. v. Tyson Foods, Morrison Knudsen Corp. v. Heil, Schnell v. Schnail, Berman v. Metzger, Stronfeld v. Great Atlantic Pasific Tea Co., Field-Trump, Sanders v.Thrall Cer Manufacturing, Dan River v. Unite&Limited, Chromalloy American Corp. v. Sun Chemical.Corp., General Aircraft Corp. v. Lampert, GAF Corp. v. Milstein, Liberty National İnsurance Holding Co. v. Charter, American Bakeries Co. v. ProMet Trading Co., Gateway Industries Inc. v. Agency Rent a Car davaları için bkz. Hazen, s. 328. 228 CNW Corp. v. Japonica Partners, Florida Commercial Banks v. Culverhouse, Partsmouth Square v.Shareholders Protective Committee, Cardiff Acquisitions v. Hatch, Dan River v. Unitex Ltd. davaları için bkz. Hazen, s. 322.
229Söz konusu SEC’nin görüşü için bkz. Hazen, s. 325.
132
mahkemesinin zımni müeyyideyi sınırlayan kararları karşısındaki konumu oldukça tartışmalıdır. William Act’a ilişkin tazminat yükümlülüklerinin varlığını savunanlara karşı ciddi itirazlar mevcuttur. 231
William Act’in çağrıya ilişkin hükümlerinde söz konusu hükümlerin ihlali neticesinde zarar gören kişiler lehine tazminat ödenmesine ilişkin açık bir hükme yer verilmemiştir. Ancak SEC’ye kaydettirilen çağrı dokümanlarında yanıltıcı bir beyana dayanmak suretiyle zarar gören yatırımcılar, Exchange Act 18 (a)’daki açık bir tazminat hükmüne dayanarak zararlarını tazmin ettirebilirler. Özellikle zımni tazminata ilişkin kısıtlamaların varlığı altında William Act’in bir tazminat yükümlülüğü sağlayıp sağlamadığı tartışmalıdır. 232
Bununla birlikte Exchange Act 14 (e) maddesi, hükümlere aykırılık durumunda hedef şirket ve hedef şirket hissedarları lehine tazminat ödenmesi gerektiğini düzenlemekte ve bu düzenleme, çok sayıda mahkeme kararında kabul görmektedir. 233 Örneğin, çağrıda kendilerine hisse satma fırsatı verilmeyen hissedarların hem hedef şirket hem de çağrıyı yapana karşı dava hakkının mevcut olduğu kabul görmektedir. 234
Pier-Chris–Craft Industries Inc. davasında mahkeme hedef şirket ve hedef şirket hissedarlarının tazminat isteyebileceğine, çağrı yapanın bunu isteyemeyeceğine karar vermiştir. Zira mahkemeye göre, William Act hedef şirket ve hedef şirketin
231 Thomas Hazen, Implied Private Remedies under Federal Statutes, Neither a Death Knell Nor a Moratonium v. Civil Rights, Securities Regularation and Beyond 33 Vand L. Rev. 1333 (1980); Thomas Hazen, The Suprime Court and the Securities Laws: Has The Pendulum Slowed? 30 Emoly L.J. 5 (1981) bkz. Hazen, s. 325, dn. 37.
232 Hazen, s. 326. 233
Sclesinger Investment Partnership v Flour Corp, Osofsky v. Zipf, Seaboard World Airlines v. Tiger International, Smallwood v. Pearl Brewing Co., Crane Co. v. Westinghouse Air Brake Co., Electronic Specialty Co. v. International Controls Corp., Caleb&Co v. E.I DuPont de Nemours&Co, Schmidt v. Enertec Corp., Ewstern District Council of Lumber Production and Industrial, Workers v. Louisiana Pacific Corp., Daly v. Neworld Bank for Saving, Poloroid Corp. v. Disney, Scientific Computers v. Edudata Corp., Mobil Corp. v. Marathon Oil Co., Southdown Inc v. Moore McCormack Resouurces, Grumman Corp.LTV Corp., Weeks Dredging and Contracting Inc v. American Dredging Co. Humana v. American Medicorp, Gray Drug Stores v. Simmons, Crane Co. v. Hurses Corp. v. E.H.I of Florida v. Insurance Co. of Nourth America, Piper v. Chris- Craft Industries, Whittaker Corp. v. Edger, Burlington Industries v. Edelman, United States v. Chestman kararları.
133
hissedarlarını korumayı amaçlamaktadır, çağrı yapanı korumayı hedeflememektedir. 235
Yanlış veya eksik beyanlar nedeniyle 14 (e)’ye göre açılan davada davacının 18.1.(a)’nın aksine bilgiye dayanmasından kaynaklandığı, zarar ile sebep arasında genel bir ilişkinin olmasının yeterli olduğu kabul edilmiştir. 236
Bu durumda kendi hisselerini çağrıda satmayan bir kişinin de çağrı dokümanlarının yanlışlığı/eksikliği nedeniyle dava açabileceği kabul edilmektedir. 237
14 (e) hükmüne aykırılık nedeniyle ayrıca hedef şirket ihtiyati tedbir kararı verilmesini de talep edebilecektir.
235 Hazen, s. 327.
236
Western District Council of Lumber Production and Industrial Workers v. Lousiana Pacific Corp., Sandberg v. Virginia Bankshares Inc., Daly v. Neworld Bank for Savings davaları.
237 Polaroid Corp. v. Disney, Florida Commercial Banks v. Culverhouse, Prudent Real Esatate Trust v. Johncamp Realty Hazen, s. 328.
134
IV. ABD’de Kontrol Değişikliği Karşıtı Düzenlemeler (Anti-Takeover