HAVZA MESLEK YÜKSEKOKULU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PROGRAMI ISG 108 ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ. Dr. Cihan YAYLACI

(1)

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PROGRAMI

HAVZA MESLEK YÜKSEKOKULU

ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ

Dr. Cihan YAYLACI

(2)

GİRİŞ

Hafta-5

ISG 108 – ARAMA VE

KURTARMA BİLGİSİ

(3)

İş yerindeki fiziki çevre şartları, çalışma ortamı gibi sebeplerden ötürü işçilerin

karşılaşabilecekleri

sağlık sorunları ve mesleki sorunların

en aza indirilmesi veya ortadan kaldırılması için analizler ve çalışmalar yapılmasına

İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

(4)

BASINÇLI GAZ TÜPLERİ

4. ÜNİTE’NİN DEVAMI….

(5)

http://www.habas.com.tr/Category/Alias/emniyet-

(6)

Sağlıktaki renkler (Standart tüp renkleri)

 Oksijen:beyaz,

 Azotprotoksit:mavi,

 Siklopropan:turuncu,

 Karbondioksit:gri,

 Helyum:kahverengi,

 Azot:siyah,

 Hava:beyaz/siyah renkli tüplerde bulunur

(7)

 Kimyasal işlemler,

 Lehimleme, kaynak ve alevle kesme işlemleri (ısıl işlemler),

 Solunum sağlama uygulamaları (ör: dalgıçlıkta, acil yardım kurtarma hizmetlerinde),

 Tıbbi ve laboratuar işlemleri,

 Araç yakıt sistemleri (ör: forkliftlerde),

 Yangın söndürme faaliyetleri,

 Isınma ve mutfak işleri,

 Su arıtımı, vb.

Basınçlı Gaz Tüplerinin Kullanım Alanları

https://ailevecalisma.gov.tr/medias/6077/brosur_04.pdf

(8)

Tüplerin patlaması veya basınçlı gazın ani boşalması,

Tüplerin patlaması sonucu parça fırlaması,

Yayılan gaz veya sıvıyla temas (ör: klor),

LPG gibi yanıcı gaz veya sıvı kaçağı sonucu oluşan yangın,

Basınçlı gaz tüplerinin düşmesi veya devrilmesi

Basınçlı Gaz Tüplerinin Tehlikeleri

(9)

Tüpün üzerinde, içindeki gazı ve

tehlikelerini gösteren uyarı etiketinin olup olmadığını kontrol edin.

Etiket yok veya okunamıyor ise durumu tüpü dolduran firmaya iletin!

Gaz Dolum Firmasından Gelen Tüplerin Teslim Alınması

(10)

Tüp boğazının bir yanal yüzünde;

 Tüpü üreten firmanın ticari ünvanı,

 İlk test tarihi,

 Tüpü dolduran ve testini yapan firmanın ticari ünvanı,

 Son test tarihinin 0,5 mm derinliğinde kalıcı olarak yazılmış olup olmadığını kontrol edin. Yazılmamış ise tüpü teslim almayın!

Gaz Dolum Firmasından Gelen Tüplerin

Teslim Alınması

(11)

Gazın tehlikeleri ve özelliklerine ilişkin bilgilerin bulunduğu güvenlik bilgi formlarını isteyin.

Gaz Dolum Firmasından Gelen Tüplerin Teslim Alınması

(12)

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

Zehirli, kriyojenik ve asal gazları ayrı yerlerde depolayın.

Bütün gaz tüplerini dik ve düşmesine engel olacak

şekilde depolayın.

(13)

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

 Asetilenin ve propanın, kullanılırken veya istiflenirken yatay bırakılmamasına dikkat edin.

(14)

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

 Depolama planını, depolama ve boşaltmayı uygun zamanda yapabilmeyi sağlayacak şekilde tasarlayın.

 Gaz tüplerinin bulunduğu depolarda birden fazla çıkış olmasını sağlayın.

(15)

Gaz tüplerini, ısı ve alev kaynağından uzak tutun.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(16)

 Gaz tüpleri üzerine ağır malzeme düşmesine karşı tedbir alın.

 Gaz tüplerini acil çıkış yolları ve kapılarına, bina giriş ve çıkışlarına ve ulaşım yollarına koymayın.

 Depolama düzenini, “Acil Durum Planı”nda açıkça belirtin.

 Depoda yangınla mücadele ekipmanları bulundurun.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(17)

 Dolu tüpleri sıcaklık değişmelerine, güneşin dik ışınlarına, radyasyon ısısına, soğuğa ve neme karşı koruyun.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(18)

Dolu tüplerin işyerlerinde depolanmasında mümkün olduğu kadar az miktarda tüpü bir arada bulundurun.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(19)

 Tüpleri, içinde bulunan gazın özelliğine göre ayırarak depolayın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(20)

Dolu ve boş tüpleri ayrı yerlerde depolayın.

Boş oksijen tüpleriyle boş yanıcı gaz tüplerini birlikte depolamayın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(21)

Aşındırıcı sıvılar ve yanıcı-tutuşturucu madde kaynaklarını, gaz tüplerinin

depolandığı alanda bulundurmayın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(22)

Yanıcı ve zehirli gazları,

Havalandırması iyi ve girişleri kontrollü olan sahalarda ayrı ayrı depolayın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(23)

Depolama sahasındaki tüplerin devrilmemesi için gerekli tedbirleri alın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(24)

 Depolama sahasındaki tüplerin içeriğini ve muhtemel tehlikelerini gösterecek etiketlerinin olmasına dikkat edin.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(25)

Depolama sahasına tüplerdeki gazların cinsine göre uyarı levhaları asın.

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN DEPOLANMASI

(26)

(27)

Söndürme ekibi,

Kurtarma ekibi,

Koruma ekibi,

İlk yardım ekibi.

(28)

YANGIN SÖNDÜRME EKİP ŞEFİNİN GÖREVLERİ

Yangın tedbirlerini kontrol altında tutar.

Yangın söndürme ve yangından korunma araç-gereç ve cihazlarının tespitini yapar,

 Eksiksiz ve çalışır durumda olmalarını, bakım, kontrol ve korunmasını sağlar,

(29)

TESPİT EDİLEN AKSAKLIKLAR

 Acil durum yöneticisi,

 İşveren/işveren vekili,

eksikliklerin giderilmesini konusunda bilgilendirilir,

(30)

Yangın anında ekip personelini acilen göreve sevk ederek söndürme, kurtarma, koruma ve ilkyardım çalışmalarını yönetir,

(31)

Personel acil çıkış kapılarına doğru yönlendirilir,

Panik yapmadan dışarıya çıkışlarını

sağlanır,

(32)

İŞYERİNİN BOŞALTMA AŞAMASI

İlk alarmda acil durum ekip görevlileri olay yerine gider,

İşyerindeki diğer personeller görevleri başında kalır.

İkinci alarm veya işyeri tahliye duyurusu halinde görevli olduğu makineleri durdurur.

(33)

İŞYERİNİN BOŞALTMA AŞAMASI

Koşmadan,

Acil çıkış işaretleri yön

izlenir,

İşyeri ortamı terk

edilir,

Belirlenen toplanma

yerine gidilir,

Sakin bir şekilde beklenir,

Sorumluların talimatlarına uyulmalıdır !

(34)

Personellerin Toplanma Bölgesinde toplanmasını sağlar.

Personel yoklamasını yapar,

Acil durum Koordinatörüne rapor verir.

Yangını söndürmeye veya genişlemesini önlemeye çalışır.

Gerekli hallerde elektriğin kesilmesini, kazanlar ve yakıt besleme sistemlerinin devre dışı bırakılmasını, Yanıcı ve parlayıcı kimyasalların güvenli alana

uzaklaştırılmasını sağlar.

Yıllık eğitim ve tatbikatlarının yaptırılmasını sağlar.

YANGIN SÖNDÜRME

EKİP ŞEFİNİN GÖREVLERİ

(35)

YANGIN SÖNDÜRME EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

 Yangın ve kurtarma olayında paniğe kapılmamalı,

 Söndürme ve kurtarma çalışmalarını yapmalı,

 Sorumlu bulunduğu alanlarda meydana gelebilecek yangına müdahale etmeli,

 Yangını söndürmeli,

 Yangının yayılmasını önlemeli,

(36)

YANGIN SÖNDÜRME EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Yangın söndürücüyü alıp rüzgarı arkasına alarak;

 Cihazın mührünü kopartmalı,

 Cihazın pimini çekmeli,

 Cihazın hortum ucundan çıkan kimyasal maddeyi alevin ön ve alt kısmına doğru tutarak alevin arkasına doğru söndürerek ilerlemeli,

(37)

 Elektrikli Cihaz,

 Kablo,

 Pano,

 Jeneratör,

elektrik yangınlarda kesinlikle su kullanmamalı,

KURU TOZ TİPİ YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANMALI,

(38)

 Yangın ve kurtarma ekip şefinin vereceği emirler yerine getirilmeli,

 Yangın eğitimlerine ve yangın tatbikatlarına

 Katılmalı,

 Yangın tedbirlerini sürekli kontrol altında tutmalı,

 Tespit ettiği aksaklıkları yangın söndürme ve kurtarma ekip şefi bildirilmeli,

YANGIN SÖNDÜRME EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

(39)

YANGIN SÖNDÜRME EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

 Yangın kaçış yollarını denetler,

 Kullanılabilir durumda olmasını sağlamalı,

 İtfaiye ve diğer müdahale-kurtarma ekiplerine yardımcı olur,

 İtfaiye ekibi ile koordineli çalışır,

(40)

YANGINDA YAPILMASI GEREKENLER

Ortamda insan yoksa:

Y angının yayılmasını önlemek/yavaşlatmak için

kapı ve pencereleri kapatın.

(41)

YANGINDA YAPILMASI GEREKENLER

Yangın ortamında kurtarılacak insan varsa;

Dumanın dışarı çıkması, Isı etkisinin azaltmak için,

Tehlikesiz tek taraftan,

Üstten pencere açılır,

(42)

Yangının yakınlığını anlayabilmek için

elinizin tersiyle metal kapı

Kolların sıcaklığını kontrol edilir !!!

Sıcaksa yangın size yakın

(43)

 Kapı kolları sıcaksa kapı kesinlikle açılmamalı,

 İçeri duman sızmasının önlenmesi için kapı çevresi ve delikler mümkünse ıslak bezle kapatılır,

 Cam kenarından mümkünse beyaz bir bez sallanarak yardım istenir,

 Patlama tehlikesi dikkate alınarak karşı uzun süre cam kenarında durulmamalı,

(44)

 Kapı kolu sıcak değilse yangın henüz yakınınızda değildir,

 Vücudun açık yerleri sentetik olmayan görmeye engel olmayacak şekilde sarınır (mümkünse ıslak bezle),

 Olabildiğinde tabana yakın olarak çıkışa ilerleme yapılmalı,

 Kesinlikle asansörleri kullanmamalıyız,

 Duvara yakın olarak ilerlenir, (en sağlam yer)

(45)

(46)

 Yangın kaçış yollarını denetler,

 Kullanılabilir durumda olmasını sağlar,

 Acil durumda kişilerin tahliyesine yardımcı olur,

 Kurtarma ile ilgili eğitim ve tatbikatlara katılır,

Öncelikle kurtarılması gereken;

 Kıymetli Dosya,

 Belge,

 Bilgisayar Vb. Kurtarır ekip şefine teslim eder.

(47)

 Acil durumlarda çevre güvenliğini sağlar (trafiği yönlendirir),

 Olay yeri etrafının emniyet şeridiyle çevreler,

 Olay yerine dışarıdan herhangi bir şekilde insanların girişini engeller,

 Toplanma mahallindeki insanların güvenliğini sağlar,

 Toplanma alanındaki insanların sayımını ve tespitini yapar.

KORUMA EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Eksik olması durumunda Kurtarma Ekibi’ne haber verir.

(48)

(49)

İLKYARDIM EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

 Ekip şefinin vereceği talimatlar doğrultusunda hareket eder,

 İşyerinde çalışanların tahliyesinde yardımcı olur,

 Tıbbi ilkyardım gelene kadar ilk yardım uygular,

 Durumu ağır olanları tespit eder,

 Eğitim çalışmalarına katılır,

 İlkyardım tedbirlerini sürekli kontrol altında tutar,

 Aksaklıkları ilkyardım sefine bildirir.

(50)

İLKYARDIM EKİP ŞEFİNİN GÖREVLERİ

ilkyardım tedbirlerini sürekli kontrol altında tutar,

 İşyerinde bulunan

 sedye,

 ilaç,

 sargı malzemeleri vb.

 araç-gereç ve cihazlarının tespitini yapar,

Eksiklik olması durumunda tamamlanmasını sağlar.

(51)

İLKYARDIM EKİP ŞEFİNİN GÖREVLERİ

Tespit edilen aksaklıklar,

Acil Durum Yöneticisi,

İşveren,

İşveren Vekiline Bildirilir,

Eksikliklerin giderilmesini sağlanır,

(52)

İLKYARDIM EKİP ŞEFİNİN GÖREVLERİ

İşyerinde meydana gelebilecek;

 Yangın,

 Patlama,

 İş Kazası Vb. Durumlarında

yangın ve kurtarma ekip şefi ile birlikte çalışır,

(53)

HABERLEŞME PERSONELİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Acil durumlarda dış ve iç haberleşmeyi sağlar,

İlgili yerlerde ait acil durum telefon listesini bulundurur,

Acil Durum Koordinatörünün talimatlarını uygular.

(54)

ENERJİ KESME PERSONELİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Acil hallerde;

 Elektrik Şalter,

 Sigortalar,

 Doğalgaz,

 Su Vanalarının

kapatılmasından sorumlu olan ekip,

(55)

Sarı İkaz

Devamlı Siren Sesi ( 3 Dakika )

Anlamı : Taaruz İhtimali Var Alarma Hazır Ol.

Tehlike İkaz Siren Sesleri

(56)

Kırmızı İkaz

Dalgalı Siren Sesi(3 Dakika)

Anlamı : Taaruz Tehlikesi Derhal Sığına Gir Ve Korun.

Tehlike İkaz Siren Sesleri

(57)

Radyoaktif Serpinti Tehlikesi 3'er Saniyelik Kesik Siren Sesi

Anlamı : Derhal En Yakın Kapalı Bir Yere Giriniz.

Tehlike Geçti ( Beyaz İkaz ) Radyo - Hoparlör - Megafonla Yapılacak Yayınlar

Anlamı : Saklandığın Yerden Çık.

(58)

KAYNAKLAR

İş Güvenliği Mühendisliği Eğitimi Ders Notları MMO, 2008

ÇAĞLAYAN Yücel, Ahmet KILINÇ, İş Güvenliği Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1992.

Meslek Hastalıkları, ÇASGEM, Ankara, 2013

Prof. Dr. GEREK N, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Anadolu Üniversitesi

MEB Erkek Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğü, İş Güvenliği, Ankara, 2001.

https://ailevecalisma.gov.tr/medias/6077/brosur_04.pdf https://www.baskentsaglik.com/ortam-gurultu-olcumu/

https://www.isgnedir.com/tatbikat-nasil-yapilir/

(59)

KAYNAKLAR

http://www.habas.com.tr/Category/Alias/emniyet- https://ailevecalisma.gov.tr/medias/6011/2012_54.pdf

Yrd. Doç Dr. Yıldırım Güngör, Temel Arama-Kurtarma I, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, Acil Yardım ve Afet Yönetimi Programı,

Prof. Dr. Suphi Ural, Prof. Dr. Özen Kılıç, Dr. İstemi Oral, Arama ve Kurtarma Bilgisi, Atatürk Üniversitesi ATA-AOF

59