Din Sosyolojisi I

Din

Sosyolojisi I

Doç. Dr. İhsan ÇAPCIOĞLU 13. Hafta: Dini Etkileyen Sosyal

Hayat

Sosyal Hayatın Dine Etkisi

•

Din sosyolojisi alanında yapılan

araştırmalar, dinin, kendi başına ayrı bir gerçeklik/varlık olarak anlaşılmaması ve araştırılmaması gerektiğini

göstermektedir. Bilakis, onun daima belirli bir sosyokültürel çevre içerisinde yerleşik olduğu unutulmamalıdır.

Sosyal Hayatın Dine Etkisi

• Dini tecrübeleri ve kurumları bilgilendiren, belirleyen ve şekillendirenler daima sosyal

güçler, beşeri kurumlar ve kültürel ürünlerdir.

Toplumsal cinsiyet normları, cinsiyet ayrımı,

siyasi tartışmalar, iktisadi olgular, ırki meseleler, ekolojik ortamlar, medya güçleri, aile yapıları, teknolojik gelişmeler, sanatsal hareketler, özetle sosyal hayatın geneli için önemli olan herhangi bir şey ya da her şey dini hayat açısından da önemli olacaktır.

Sosyal Hayatın Dine Etkisi

•

İster pekiştirici ya da reddedici, ister teşvik edici ya da mücadeleci ve isterse övücü ya da yerici bir biçimde olsun din, her zaman ve her tarihsel durumda, içinde bulunduğu daha geniş kültürün belirli

sosyal normları, değerleri, sembolleri ve kurumlarıyla girift bir ilişki içerisindedir.

Sosyal Hayatın Dine Etkisi

•

Elbette din bu ilişkide her zaman etkileyen taraf değildir. Toplum ya da kültür, çeşitli bileşenlerden oluşan bir pastaya

benzetilirse, din daima sosyokültürel hamurun ana bileşenidir. Sosyokültürel hayata özel bir tat veren din daima

tamamlayıcı unsur olur. En nihayetinde de diğer bütün bileşenleri etkiler ve pastanın bütünlüğünü büyük oranda belirler.

Sosyal Hayatın Dine Etkisi

• Sosyologların çoğu dini hayatı etkileyen diğer sosyal faktörler üzerinde çalışsa da, biz, dini tecrübeler ve kurumların toplumun diğer

unsurlarını da sürekli bilgilendirdiğinin, onlara açıklık kattığının ve onları şekillendirdiğinin

farkındayız. İşte din sosyologlarını büyüleyen de bu diyalektiktir. Başka bir ifadeyle, çeşitli sosyal olguların dini hayatı ve dini hayatın sırasıyla

diğer sosyal olguları nasıl etkilediğidir.

Sonuç

•

Sonuç olarak bu dersin amacı, sosyal

yönelimlerin kaçınılmaz olarak dini hayatı etkilediği düşüncesini göstermekti. Bu

durum, din-toplum ilişkisinin diyalektik ve etkileşimsel karakterini göstermesi

bakımından önemlidir.