Din Sosyolojisi I
Doç. Dr. İhsan ÇAPCIOĞLU
4. Hafta: Sosyal davranış örüntüleri ve din
Sosyolog, sosyal davranış örüntülerini inceler.
• Sosyal örüntüler, boşanma oranlarından moda
eğilimlerine, suç göstergelerinden insanların nasıl
öpüştüklerine, uyuşturucu kullanımından insanların neler yediklerine kadar her şeyi içine almaktadır.
Sosyolog, sosyal davranış örüntülerini inceler.
• Kişisel olarak, Uluslararası Los Angeles Havaalanında gözlemlenebilen sosyal örüntüleri, özellikle etnisite ve cinsiyetle ilgili olanları dikkatlice düşünmeyi isterim:
Sosyolog, sosyal davranış örüntülerini inceler.
• Koridor kenarında bagajlarını kontrol edenler, neredeyse tamamıyla orta yaşlı siyahlardır. Uçuş görevlileri
genellikle beyaz hanımlardır. Bagajların geçtiği x rey
makinelerinin başında bulunanlar neredeyse tamamıyla genç siyah hanımlardır. Pilotlar ise daima beyazlardır.
Sosyal davranış örüntülerinin niteliği
• Niçin? Bazı mesleklerin belirli cinsler veya etnik gruplar tarafından icra edilmesi gibi sosyal örüntülerin anlaşılması ve açıklanması sosyolojik ilginin tipik bir örneğini teşkil
etmektedir.
Sosyal davranış örüntüleri ve din
• Kadınlar, dini hizmetler sunan kurumlara erkeklerden
daha mı fazla yönelmektedir? Siyahlar, şeytanın varlığına inanmaya beyazlardan daha mı çok eğilimlidirler?
Yahudiler, Hristiyanlardan çok liberalleri mi
desteklemektedirler? Dindarlar dindar olmayanlara göre daha mı az boşanmaktadırlar?
Sosyal davranış örüntüleri ve din
• Din sosyologları, toplumda dinle ilgili ortaya çıkan
davranış örüntülerini incelediklerinde işleriyle ilgili temel noktayı yakalamış olurlar.
Sosyal davranış örüntüleri ve din
• Geçtiğimiz on sene boyunca din sosyolojisinde tartışılan en hararetli konu, belirli bir sosyal davranış örüntüsünün temel bir sorgulaması şeklinde cereyan etmiştir: İnsanlar bugün geçmişte olduğundan daha fazla mı, yoksa daha az mı dindardırlar şeklindeki sekülerleşme tartışmaları
(Swatos and Olsun 2000; Bruce 1992).
Soru-cevap, tartışma ve örnekler
• Görüldüğü gibi sosyal davranış örüntüleri din sosyolojisi alanında önemli bir örnekler grubunu oluşturmaktadır.
Sizde kültürel ve dini çevrenizden davranış örüntüleri
bulabilir misiniz? Bu örüntülerin belirleyici karakteri sizce nereden kaynaklanmaktadır?
Ödev
• Sizden önümüzdeki derse kadar bu sorulara cevap niteliğinde örnekler bulmanızı ve arkadaşlarınızla paylaşmanızı istiyorum.
Teşekkür…
• Derse katkınızdan dolayı teşekkür ederim…
