• Sonuç bulunamadı

Fonksiyonel ve lateral boyun diseksiyonu sonras nda spinal aksesuvar sinir fonksiyonlar : Elektromiyografik çal flma

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Fonksiyonel ve lateral boyun diseksiyonu sonras nda spinal aksesuvar sinir fonksiyonlar : Elektromiyografik çal flma"

Copied!
5
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Fonksiyonel ve lateral boyun diseksiyonu sonras›nda spinal aksesuvar sinir fonksiyonlar›: Elektromiyografik çal›flma

Spinal accessory nerve functions after functional and lateral neck dissections:

an electromyographic study

Dr. ‹mdat YÜCE,1Dr. Sedat ÇA⁄LI,1Dr. Emel KÖSEO⁄LU,2Dr. Ercihan GÜNEY1

Amaç: Supraglottik larenks karsinomlu N0hastalar- da, elektif fonksiyonel (seviye II-V) ve lateral (seviye II-IV) boyun diseksiyonu sonras›nda spinal aksesu- var sinir (SAS) fonksiyonlar› elektromiyografi (EMG) ile de¤erlendirildi.

Hastalar ve Yöntemler: Supraglottik larenks kanse- ri nedeniyle fonksiyonel boyun diseksiyonu (FBD) yap›lan on hasta (befli iki tarafl›) ve lateral boyun di- seksiyonu (LBD) yap›lan on hasta (tümü iki tarafl›) çal›flmaya al›nd›. Miyopati, nöropati, nüks etmifl has- tal›¤› olanlar ve radyoterapi gören hastalar çal›flma d›fl› b›rak›ld›. Hastalarda ameliyattan en az bir y›l sonra SAS fonksiyonlar› EMG ile de¤erlendirildi.

Elektromiyografi sonuçlar›, normal fonksiyon, hafif, orta derecede ve a¤›r nörojenik hasar olmak üzere dört grupta de¤erlendirildi.

Bulgular: Elektromiyografi çal›flmalar› sonucunda, FBD yap›lan grupta sternokleidomastoid kas›nda (SKM) sekiz boyunda (%53.3), trapez kas›nda ise yedi boyunda (%46.6) nörojenik hasar saptand›. La- teral boyun diseksiyonu yap›lan grupta ise iki boyun- da (%10) her iki kasta nörojenik hasar saptand›. ‹ki grup aras›nda SAS fonksiyonlar› aç›s›ndan anlaml›

fark vard› (p<0.05).

Sonuç: Spinal aksesuvar sinir diseksiyonuna ba¤l›

nörojenik hasar LBD yap›lan hastalarda FBD yap›- lanlara göre daha azd›r.

Anahtar Sözcükler: Aksesuvar sinir/yaralanma; elektromi- yografi; larenks neoplazileri/cerrahi; boyun diseksiyonu;

boyun kaslar›/yaralanma.

Objectives: This study was designed to determine electromyographic findings of the spinal accessory nerve (SAN) after elective functional (level II-V) and lateral neck dissections (level II-IV) in N0 patients with supraglottic larynx carcinoma.

Patients and Methods: The study included 10 patients (five bilateral) who underwent functional (FND), and 10 patients (all bilateral) who underwent lateral (LND) neck dissection for supraglottic larynx carcinoma. Those with a history of myopathy, neu- ropathy, recurrent disease, or previous radiotherapy were excluded. Functions of the SAN were evaluat- ed with EMG after at least 12 months postoperative- ly. The results were assessed in four groups as nor- mal functions, or neurogenic deficit of mild, moder- ate, or severe degree.

Results: Neurogenic deficits were found in the ster- nocleidomastoid muscle in eight necks (53.3%) and in the trapezius muscle in seven necks (46.6%) in the FND group. However, only two necks (10%) exhibited neurogenic deficits affecting both muscles in the LBD group. Comparison between the two groups showed a significant difference in terms of SAN functions (p<0.05).

Conclusion: Compared to FND, LND is associated with significantly less neurogenic damage sec- ondary to SAN dissection.

Key Words: Accessory nerve/injuries; electromyography;

laryngeal neoplasms/surgery; neck dissection; neck mus- cles/injuries.

KL‹N‹K ÇALIfiMA

Erciyes Üniversitesi T›p Fakültesi, 1Kulak Burun Bo¤az Hastal›klar› Anabilim Dal›, 2Nöroloji Anabilim Dal› (Departments of 1Otolaryngology and2Neurology Medicine Faculty of Erciyes University), Kayseri, Turkey.

Dergiye gelifl tarihi - 1 Temmuz 2006 (Received - July 1, 2006). Düzeltme iste¤i - 12 Ekim 2006 (Request for revision - October 12, 2006).

Yay›n için kabul tarihi - 12 Ekim 2006 (Accepted for publication - October 12, 2006).

‹letiflim adresi (Correspondence): Dr. Sedat Ça¤l›. Erciyes Üniversitesi T›p Fakültesi, Kulak Burun Bo¤az Hastal›klar› Anabilim Dal›, 38039 Kayseri, Turkey.

Tel: +90 352 - 437 49 37 / 21433 Faks (Fax) : +90 352 - 437 91 64 e-posta (e-mail): caglisedat@yahoo.com

(2)

Larenks kanserleri bafl boyun bölgesinde en s›k gözlenen kanser türlerinden olup üst solunum ve sindirim yolu kanserlerinin yaklafl›k %30’unu olufl- turur.[1]Supraglottik tümörler tüm larengeal tümör- ler içerisinde %24-42 gibi önemli bir yer tutar.[2]Tüm bafl boyun kanserlerinde oldu¤u gibi supraglottik larenks kanserlerinde de boyun hastal›¤› önemlidir.

Boyunda metastaz geliflmifl olan hastalarda sa¤ka- l›m %50 oran›nda azalmaktad›r. Bu nedenle tedavi- de primer lezyonla birlikte boyun hastal›¤›n›n teda- visi de dikkate al›nmal›d›r.[3]

Bugün bile N0 yani klinik olarak lenfadenopati saptanmayan boyna yaklafl›m konusunda farkl› gö- rüfller bulunmaktad›r. Yak›n takiplerle “bekle-gör”ü savunanlar›n yan›nda; elektif radyoterapiyi veya elektif cerrahiyi savunanlar da vard›r. Bu üç de¤iflik yaklafl›m bilgisayar yard›m› ile ilgili literatür eflli-

¤inde veri sentezi yap›larak karfl›laflt›r›ld›¤› bir çal›fl- mada, boyunda gizli metastaz oran› %20’ye ulafl›yor ise boyun hastal›¤›n›n mutlaka tedavi edilmesi ge- rekti¤i sonucuna var›lm›flt›r.[4]

Boyun hastal›¤›n›n klinik olarak belirgin oldu¤u durumlarda uygulanacak boyun diseksiyonunun öncelikli hedefi, onkolojik aç›dan kür elde etmek iken, boyunda lenfadenopati saptanmam›fl hastalar- da amaç tan› ve profilaksidir. Günümüzde özellikle tan› ve profilaksi amaçl› boyun diseksiyonlar›nda daha belirgin olmak üzere fonksiyonlar›n elden gel- di¤ince korunmas› fikri ön plana ç›km›flt›r. Bu ne- denle ilk defa tan›mland›¤› 1906’dan itibaren hem küratif hem de profilaktik amaçlarla uygulanan ra- dikal boyun diseksiyonu (RBD), yerini 1951 y›l›nda Martin ve ark.[5]taraf›ndan tan›mlanan modifiye ra- dikal boyun diseksiyonuna (MRBD), 1963 y›l›nda Ferlito ve ark.[6]taraf›ndan tan›mlanan ve Bocca ve ark.[7] taraf›ndan s›kça kullan›larak yayg›nlaflt›r›lan fonksiyonel boyun diseksiyonuna (FBD) b›rakm›flt›r.

Böylece SAS, internal juguler ven (IJV) sternokleido- mastoid (SKM) kas› gibi lenfatik olmayan yap›lar›n korunabilmesi ve iliflkili morbiditelerin azalt›labil- mesi mümkün olmufltur.

Daha sonralar› Lindberg[8]bafl boyun kanserleri- nin özellikle servikal lenfatik zincirin belirli bölgele- rine daha çok metastaz yapt›¤›na iflaret etmifltir. Bu noktadan hareketle Shah[9] 1990 y›l›nda profilaktik amaçla uygulanacak boyun diseksiyonlar›nda pri- mer tümörün yeri göz önünde bulundurularak sa- dece ilgili lenf nodu gruplar›n›n ç›kart›labilece¤ini, bir baflka deyiflle selektif boyun diseksiyonunu

(SBD) gündeme getirmifltir. Selektif boyun diseksi- yonunun uygun olgularda onkolojik olarak yeterli oldu¤unu savunanlar gereksiz yere daha genifl bo- yun diseksiyonlar›n›n hastaya daha fazla morbidite yükledi¤i görüflündedirler. Bu düflünce ile yola ç›k›- larak SAS’nin korundu¤u boyun diseksiyonlar› ve RBD sonras›nda fonksiyonlar›n karfl›laflt›r›lmas›yla ilgili çok say›da çal›flma yap›lm›flt›r. Ancak elektif fonksiyonel (seviye II-V) ve lateral (seviye II-IV) bo- yun diseksiyonu sonras›nda SAS fonksiyonlar› kar- fl›laflt›r›lmas› ile ilgili literatür taramas›nda yaln›zca bir adet yay›n bulunmufltur.[10]

Çal›flmam›zda, supraglottik larenks karsinomlu ve klinik olarak boyunda palpe edilen lenf nodu bu- lunmayan (N0) olgularda uygulanan Ferlito ve ark.n›n[6]tan›mlad›¤› FBD (seviye II-V) ve LBD (sevi- ye II-IV) sonras› SAS fonksiyonlar› elektromiyografi ile karfl›laflt›r›ld›.

HASTALAR VE YÖNTEMLER

Erciyes Üniversitesi T›p Fakültesi Kulak Burun Bo¤az Hastal›klar› Anabilim Dal›’nda, 1992-2001 y›l- lar› aras›nda N0 skuamöz hücreli supraglottik la- renks kanseri nedeniyle boyun diseksiyonu uygu- lanm›fl 142 hasta içinden rastgele seçilen, FBD yap›- lan 10 hasta (5’i iki tarafl›) ve LBD yap›lan 10 hasta (tümü iki tarafl›) çal›flmaya al›nd›. Miyopatisi, nöro- patisi, nüks etmifl hastal›¤› olanlar ve radyoterapi alanlar çal›flma d›fl› b›rak›ld›. Gruplar aras›nda yafl ve cinsiyet aç›s›ndan anlaml› fark yoktu. Ameliyat- lar›n hepsi ayn› cerrahi ekip taraf›ndan yap›ld›. Kli- nik muayene ve radyolojik incelemeler (USG ve BT) sonucunda boyunda lenfadenopati tespit edilmeyen hastalar, klinik olarak N0kabul edildi.

Boyun diseksiyonundan en az bir y›l sonra yap›- lan EMG ile SAS fonksiyonlar› incelendi. Hastalara EMG ünitesinde, ayn› ö¤retim üyesi taraf›ndan, han- gi tip boyun diseksiyonu yap›ld›¤› bilinmeden, D‹SA Neuromatic 2000 (Electronic, Skovlunde, Denmark) cihaz› kullan›larak EMG yap›ld›. Elektromiyografide istirahat halinde fibrilasyon ve fasikülasyon varl›¤›;

orta derecede istemli kontraksiyonda, aksiyon po- tansiyelinin süresi, amplitüdü ve flekli; maksimum istemli kontraksiyonda yine amplitüd ve interferans paterninin kayb› de¤erlendirildi. Elektromiyografi sonuçlar›n›n yorumlanmas›nda, Çal›fl ve ark.n›n[11]

kulland›¤› ölçütler esas al›nd›. Sonuçlar normal, ha- fif, orta derecede ve a¤›r nörojenik hasar olmak üze- re dört grupta de¤erlendirildi (Tablo I).

(3)

Elde edilen veriler istatistiksel olarak SPSS 11.0 paket program› ile de¤erlendirildi. ‹ki grup aras›n- daki fark› araflt›rmak için ki-kare testi (X2) kullan›l- d›. p<0.05 anlaml› kabul edildi.

BULGULAR

Fonksiyonel boyun diseksiyonu ve LBD sonucu oluflan SAS hasar› ile ilgili EMG bulgular› Tablo II ve III’te sunulmufltur.

Fonksiyonel boyun diseksiyonu yap›lan grupta on hastaya 15 adet boyun diseksiyonu yap›lm›flt›.

Sternokleidomastoid kas ile ilgili EMG sonuçlar›na göre 15 adet EMG’nin yedisi (%46.6) normal olarak de¤erlendirilirken, sekizinde (%53.3) de¤iflen dere- celerde hasar belirlendi. Hasar saptanan sekiz bo- yundan dördünde hafif (%26.6), ikisinde orta dere- cede (%13.3), kalan ikisinde de a¤›r derecede nöroje- nik hasar (%13.3) vard›. Trapezius kas› sekiz boyun- da (%53.3) normal olarak de¤erlendirilirken, yedi boyunda (%46.6) de¤iflen derecelerde hasar tespit

edildi. Hasar tespit edilen yedi boyundan üçünde hafif (%20), birinde orta derecede (%6.6), üçünde a¤›r derecede (%20) nörojenik hasar vard›.

Lateral boyun diseksiyonu yap›lan grupta on hastaya 20 adet boyun diseksiyonu yap›lm›flt›. Bu gruptaki hastalarda hem SKM hem de trapezius ka- s› ile ilgili EMG sonuçlar›na göre; 20 adet EMG’nin 18’i normal (%90) bulunurken ikisinde (%10) de¤i- flen derecelerde hasar tespit edildi. Nörojenik hasar iki boyundan birinde hafif di¤erinde orta derecede idi.

‹ki grup karfl›laflt›r›ld›¤›nda LBD yap›lan boyun- larda cerrahi sonras› SKM’ye ait XI. sinir fonksiyon- lar›n›n FBD yap›lan hastalara k›yasla daha iyi oldu-

¤u görüldü. Bu farkl›l›k istatistiksel olarak da an- laml› bulundu (Ki-kare=Fisher, p<0.05). Benzer fle- kilde trapezius kas›na ait XI. sinir fonksiyonlar›n›n LBD yap›lan hastalarda FBD yap›lan hastalara göre daha iyi oldu¤u görüldü. Bu farkl›l›k da istatistiksel olarak anlaml›yd› (Ki-kare Fisher, p<0.05).

TARTIfiMA

Boyun diseksiyonlar› ile ilgili olarak en s›k karfl›- lafl›lan komplikasyonlardan biri SAS hasar› ile iliflki- lidir. Bu RBD’de belirgin flekilde görülmektedir. Bo- yunda oluflan flekil bozuklu¤una ek olarak ortaya ç›- kan belirgin omuz a¤r›s› ve omuz hareketlerinde azalma ile kendini gösteren omuz sendromu, SAS’nin kesilmesine ba¤l› olarak trapez kas›nda meydana gelen denervasyon ve atrofi ile ilgilidir.[12]

Güney ve ark.[13] N0supraglottik larenks karsinomu nedeniyle FBD uygulanm›fl 56 boynu, SAS fonksi- yonlar› aç›s›ndan EMG ile de¤erlendirmifl ve sonuç olarak; trapezius kas›nda boyunlar›n %12.5’inde a¤›r, %87.5’inde orta ve minimal derecede nörojenik hasar saptam›fllard›r. Ayn› çal›flmada SKM’de ise bo- TABLO I

ELEKTROM‹YOGRAF‹ SONUÇLARININ DE⁄ERLEND‹RME KR‹TERLER‹

Nörojenik hasar EMG bulgular›

Normal ‹leti ve i¤ne normal

Hafif Hafif ileti kusuru ve/veya i¤ne EMG’de polifazi art›fl›

Orta Hafif ileti kusuru+nörojen tutulum (i¤nede seyrelme+polifazi) veya belirgin ileti kusuru+i¤nede polifazi art›fl› ve/veya seyrelme

A¤›r A¤›r parsiyel denervasyon veya tam denervasyon (ileti herhangi bir durumda olabilir)

EMG: Elektromiyografi.

TABLO II

STERNOKLE‹DOMASTO‹D ‹LE ‹LG‹L‹ ELEKTROM‹YOGRAF‹ BULGULARI

Elektromiyografi Fonksiyonel boyun Lateral boyun Toplam

diseksiyonu diseksiyonu

Say› Yüzde Say› Yüzde Say› Yüzde

Normal 7 46.6 18 90 25 71.4

Hafif nörojenik hasar 4 26.6 1 5 5 14.2

Orta derecede nörojenik hasar 2 13.3 1 5 3 8.5

A¤›r derecede nörojenik hasar 2 13.3 2 5.7

Toplam 15 100 20 100 35 100

(4)

yunlar›n %21.4’ünde a¤›r nörojenik hasar %78.6’s›n- da normal bulgular veya minimal nörojenik hasar saptanm›flt›r.

Zibordi ve ark.[14] FBD’yi de¤erlendirdikleri 35 hastal›k çal›flmalar›nda EMG sonuçlar›na göre; tra- pezius kas›nda %2.3 a¤›r, %84.1 orta, %13.6 hafif de- recede, SKM’de ise %48.8 hafif, %51.2 orta derecede nörojenik hasar olufltu¤unu bildirmifllerdir.

Di¤er taraftan cerrahi sonras›, SAS hasar›na ba¤- l› belirgin beceri kayb› oranlar›, yaklafl›k olarak SBD için %19, MRBD için %42 ve RBD için %58’dir. Bu farkl›l›klar SBD d›fl›ndaki tüm boyun diseksiyonlar›- n›n omuz a¤r›s› ve abdüksiyonun s›n›rlanmas›nda önemli risk faktörü oldu¤una iflaret etmektedir.[15]

Washington Üniversitesi taraf›ndan haz›rlanan ve a¤r› skorlar› ve omuz fonksiyonlar› ile ilgili sorula- r›n yer ald›¤›, yaflam kalitesinin araflt›r›lmas›na yö- nelik olarak yap›lan prospektif bir çal›flmada, 6. ve 12. aylarda SBD’nin omuz fonksiyonlar› aç›s›ndan MRBD’ye göre daha az fonksiyon kayb›na neden ol- du¤unu göstermifltir.[16]Tüm bu subjektif ve objektif çal›flmalar SBD’lerin omuz hareketlerini bozma ris- kinin daha az oldu¤una iflaret etmektedir. Fakat Köybafl›o¤lu ve ark.[17]MRBD ve LBD’yi SAS fonksi- yonlar› aç›s›ndan karfl›laflt›rd›klar› 20 hastal›k çal›fl- malar›nda, MRBD yap›lan grupta SAS fonksiyonla- r›n›n göreceli olarak daha iyi oldu¤unu bildirmifller ve LBD s›ras›nda sinirin daha çok traksiyona maruz kalmas›n› bunun nedeni olarak göstermifllerdir.

Çal›flmam›zda LBD ve FBD’nin SAS üzerindeki etkileri EMG ile karfl›laflt›r›ld› ve bulgular›m›z›n Cappiello ve ark.n›n[10]çal›flmas›yla uyumlu oldu-

¤u görüldü. Cappiello ve ark.n›n[10] çal›flmas›nda, seviye II-IV ve seviye II-V boyun diseksiyonu ya- p›lan 20 hastal›k iki grup karfl›laflt›r›lm›fl, seviye II- IV boyun diseksiyonu yap›lan grupta elektromi-

yografik bozukluklar›n daha az görüldü¤ü vurgu- lanm›flt›r. Çal›flmam›zda, SKM EMG’si sonuçlar›na göre FBD uygulanan boyunlar›n %46.6’s›nda nor- mal EMG bulgular› saptan›rken, LBD yap›lan bo- yunlar›n %90’›nda normal EMG bulgular› vard›.

Ayr›ca FBD yap›lan boyunlar›n %26.6’s›nda orta ve a¤›r derecede nörojenik hasar tespit edilmiflken, LBD yap›lan boyunlarda a¤›r hasar yoktu ve orta derecede hasar da %5 idi (Tablo II, p<0.05). Trape- zius kas›na ait EMG sonuçlar›na göre ise FBD uy- gulanan boyunlar›n %53.3’ünde normal EMG bul- gular› saptan›rken, LBD yap›lan boyunlar›n

%90’›nda normal SAS bulgular› vard›. Ayr›ca FBD yap›lan boyunlar›n %26.6’s›nda orta ve a¤›r dere- cede nörojenik hasar tespit edilmiflken, LBD yap›- lan boyunlarda a¤›r hasar yoktu ve orta derecede hasar %5’ti (Tablo III, p<0.05). Biz V. bölge diseksi- yonu s›ras›nda SAS’nin daha uzun bir segment bo- yunca ortaya konmas›n›n daha fazla sinir hasar›

yapt›¤› düflüncesindeyiz.

Sonuç olarak, çal›flmam›zda, EMG ile ameliyat sonras› SAS nörojenik hasar›n LBD’de, FBD’den da- ha az görüldü¤ünü tespit ettik.

KAYNAKLAR

1. Curran AJ, Irish JC, Gullane PJ. Cancer of the larynx, paranasal sinuses and temporal bone. In: Lee KJ, edi- tor. Essential otolaryngology, head & neck surgery. 7th ed. Stamfort, Connecticut: Appleton & Lange; 1999. p.

549-61.

2. Sasaki CT, Carlson RD. Malignant neoplasm of the lar- ynx. In: Cummings CW, Schuller DE, editors.

Otolaryngology head and neck surgery. Vol. 3, 2nd ed.

St. Louis: Mosby; 1993. p. 1925-55.

3. Feinmesser R, Freeman JL, Feinmesser M, Noyek A, Mullen JB. Role of modern imaging in decision-mak- ing for elective neck dissection. Head Neck 1992;

14:173-6.

4. The N0 neck in head and neck cancer patients. Eur TABLO III

TRAPEZ‹US KASI ‹LE ‹LG‹L‹ ELEKTROM‹YOGRAF‹ BULGULARI

Elektromiyografi Fonksiyonel boyun Lateral boyun Toplam

diseksiyonu diseksiyonu

Say› Yüzde Say› Yüzde Say› Yüzde

Normal 8 53.3 18 90 26 74.2

Hafif nörojenik hasar 3 20 1 5 4 11.4

Orta derecede nörojenik hasar 1 6.6 1 5 2 5.7

A¤›r derecede nörojenik hasar 3 20 3 8.5

Toplam 15 100 20 100 35 100

(5)

Arch Otorhinolaryngol 1993;250:423.

5. Martin HE, del Valle B, Ehrlich H, Cahan WG. Neck dissection. Cancer 1951;4:441-99.

6. Ferlito A, Rinaldo A, Silver CE, Shah JP, Suarez C, Medina JE, et al. Neck dissection: then and now. Auris Nasus Larynx 2006;33:365-74.

7. Bocca E, Pignataro O, Sasaki CT. Functional neck dis- section. A description of operative technique. Arch Otolaryngol 1980;106:524-7.

8. Lindberg R. Distribution of cervical lymph node metastases from squamous cell carcinoma of the upper respiratory and digestive tracts. Cancer 1972;29:1446-9.

9. Shah JP. Patterns of cervical lymph node metastasis from squamous carcinomas of the upper aerodigestive tract. Am J Surg 1990;160:405-9.

10. Cappiello J, Piazza C, Giudice M, De Maria G, Nicolai P. Shoulder disability after different selective neck dis- sections (levels II-IV versus levels II-V): a comparative study. Laryngoscope 2005;115:259-63.

11. Çal›fl AB, Seven H, Çelik M, Diler Y, Turgut S. Boyun diseksiyonu sonras›nda spinal aksesuar sinir fonksi-

yonlar›n›n elektromiyografi ile incelenmesi. Türk Oto- larengoloji Arflivi 2002;40:201-7.

12. Nahum AM, Mullally W, Marmor L. A syndrome resulting from radical neck dissection. Arch Otolaryngol 1961;74:424-8.

13. Guney E, Yigitbasi OG, Canoz K, Ozturk M, Ersoy A.

Functional neck dissection: cure and functional results.

J Laryngol Otol 1998;112:1176-8.

14. Zibordi F, Baiocco F, Bascelli C, Bini A, Canepa A.

Spinal accessory nerve function following neck dissec- tion. Ann Otol Rhinol Laryngol 1988;97:83-6.

15. Dijkstra PU, van Wilgen PC, Buijs RP, Brendeke W, de Goede CJ, Kerst A, et al. Incidence of shoulder pain after neck dissection: a clinical explorative study for risk factors. Head Neck 2001;23:947-53.

16. Kuntz AL, Weymuller EA Jr. Impact of neck dissection on quality of life. Laryngoscope 1999;109:1334-8.

17. Koybasioglu A, Tokcaer AB, Uslu S, Ileri F, Beder L, Ozbilen S. Accessory nerve function after modified radical and lateral neck dissections. Laryngoscope 2000;110:73-7.

Referanslar

Benzer Belgeler

‹ki grup aras›nda yo¤un bak›m, hastanede kal›fl sü- resi ve hastanede kald›¤› sürede analjezik ihtiyac› yö- nünden anterior torakotomi grubu lehinde istatistiksel

Bu çal›flmada, hafif ve orta dereceli kalp yetersiz- li¤i olan hastalarda konvansiyonel tedaviye ek olarak uygulanan metoprolol veya karvedilol tedavisinin sol ventrikül

Yap›lan deneyler sonucu elde edilen ürünler baz›nda ortoklaz ve albit için hesaplanan seçimlilik de¤erleri s›ras›y- la fiekil 3a ve fiekil 3b’de, toplam alkali için

Acil koflullarda yap›lan servikal ve kranyal manyetik rezonans anjiografide (MRA) sol internal karo- tis arter servikal segmentinde disseksiyonla uyumlu görüntü saptand› (fiekil

Folliküler tiroid kanserlerinde profilaktik boyun diseksi- yonunun sağ kalıma etkisi gösterilememiştir, ancak lenf nodu tutulumu durumunda fonksi- yonel boyun

Her iki grup aras›nda spontan soluma ve LMA ç›kar›l- ma süreleri aras›nda anlaml› farkl›l›k bulunmazken, göz açma, sözel uyar›lara yan›t, kifli, yer ve zaman

DAS-28 ile HAQ ve DHI aras›nda pozitif yönde ve istatistiksel olarak ileri düzeyde anlaml› iliflki bulunurken (p&lt;0.01); DAS-28 ile MKI aras›nda negatif yönde ve

Çal›flmaya SSK Göztepe Hastanesi Göz Servisinde Nisan 2001-May›s 2003 tarihleri aras›nda katarakt ekstraksyonu yap›lan ve arka kapsül deste¤i olmad›¤›ndan 26’s›na