HAFTALIK RAPOR 23 Haziran 2014

(1)

HAFTALIK RAPOR 23 Haziran 2014

Yılın ilk çeyreğini daralmayla sonlandıran cari işlemler açığı Nisan ayında da toparlanmasına devam etti.

Nisan ayında cari işlemler açığı 4.8 milyar dolar ile piyasa beklentisine paralel gerçekleşti. Yılın ilk çeyreğinde BDDK’nın aldığı önlemler ve faizlerdeki yükseliş sebebiyle ithalatın daralması ve altın ticaretinin cari açık üzerindeki olumsuz etkisinin azalması sebebiyle toparlanma gösteren cari işlemler dengesinin 12 aylık kümülatif bazda gözlemlenen bu seyri Nisan ayında da devam etti. Aynı zamanda tasarruf açığı olarak da bilinen ve büyüme içindeki payı oldukça önem arz eden cari işlemler açığının Nisan ayı gelişmeleri bu haftaki raporumuzda yakından ele alınacaktır.

Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre Nisan ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %41 oranında gerileyerek 4.8 milyar dolar ile 5.1 milyar dolar olan beklentimizin altında açıklandı (piyasa beklentisi: 4.9 milyar dolar). 12 aylık kümülatif verilere göre geçtiğimiz yılın Nisan ayında 52.2 milyar dolar olan cari işlemler açığı, 2014 yılının Nisan ayına gelindiğinde 56.8 milyar dolar seviyesine ulaştı. Cari işlemler dengesinde önemli bir paya sahip olan dış ticaret açığının altın ihracatındaki sert düşüşe bağlı olarak ihracattaki iyileşmenin yavaşlaması sebebiyle artış göstermesi, Nisan ayı cari işlemler açığındaki artışta en büyük etken oldu. Nisan ayında enerji ve altın hariç cari işlemler açığı ise, 12 aylık kümülatif toplamda Mart ayındaki 1.6 milyar dolar seviyesinden 162 milyon dolar seviyesine geriledi. Geçen yılın Nisan ayında altın ithalatında ve cari açıkta yaşanan sert artıştan kaynaklanan baz etkisinin bu gelişmede payı olduğunu görüyoruz.

Ödemeler dengesi, alt kalemleri itibarıyla incelendiğinde, hizmetler dengesinde yer alan turizm gelirlerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre %6 artış kaydettiği, yılın ilk 4 ayında ise toplam 4.2 milyar dolara ulaşarak cari işlemeler dengesine pozitif yönde katkı yaptığı görülüyor.

Yıllar itibarıyla dalgalı bir seyir izlediği gözlenen cari işlemler açığı/GSYH oranı, 2013 yılında bir önceki yıla göre 1.7 puan artış kaydederek %7.9 seviyesinde açıklandı. 2014 yılı birinci çeyreğinde beklenenin üzerinde bir büyüme performansı gerçekleşirken, net ihracatın büyümeye pozitif katkıda bulunduğunu gördük. Türkiye’nin makroekonomik ve finansal istikrarı açısından kritik bir gösterge olan cari işlemler açığının, döviz kurundaki nispi yükselişe bağlı olarak rekabet gücünün artmış olması dolayısıyla

-15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14

Cari İşlemler Açığı (yıllık, milyar $)

Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Açığı (yıllık milyar $) (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

6.1*

51.0*

0 10 20 30 40 50 60 70 80

0 2 4 6 8 10 12 14

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Cari İşlemler Açığı/GSYH (%)

Cari İşlemler Açığı (yıllık, milyar $) (sağ eksen)

Kaynak: IMF, TCMB, *Vakıfbank beklentisi

(2)

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

2 yılın geri kalanında azalmaya devam edeceğini düşünüyoruz. İlk çeyreğe ilişkin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla verilerini

Ocak-Nisan 2014 dönemi cari işlemler açığı ile birlikte değerlendirdiğimizde, 51 milyar dolar düzeyindeki cari işlemler açığı tahminimizle uyumlu olduğunu görüyoruz.

Cari işlemler açığına mevsimsellikten arındırılmış veriler itibarıyla baktığımızda ise, Nisan ayında toparlanmanın devam ettiğini söyleyebiliriz. Yandaki grafikten de görüldüğü gibi, Nisan ayında mevsimsellikten arındırılmış cari işler açığı 3.5 milyar dolardan 3.2 milyar dolar seviyesine; altın hariç cari işlemler açığı 3.6 milyar dolar seviyesine gerilerken, enerji ve altın hariç cari işlemler dengesinin 3 ay sonra ilk kez Mart ayında verdiği fazlayı Nisan ayında da koruduğu görülüyor. Dönemsel etkileri ortadan kaldırmayı sağlayan mevsimsellikten arındırma sonucu görülen toparlanmanın önümüzdeki günlerde de devam etmesi halihazırda yatırım yapılabilir kredi notuna sahip Türkiye ekonomisi için oldukça önem arz edecektir.

Cari işlemler açığının bir diğer ifadesi olan tasarruf açığına tarihsel olarak baktığımızda söz konusu açığın özellikle 2000’li yıllardan sonra kamu tasarruflarından çok özel tasarrufların yetersiz kalmasından kaynaklı olduğu söylenebilir. Özel tasarruflar açısından ise hanehalkı tüketiminin ilk çeyrek büyümedeki performansı tasarruf açığı bakımından işaretler barındırıyor. Son dört çeyrektir büyüme hızı bakımından %2.9’luk artışla en düşük performansı gösteren hanehalkı tüketimi ve bireysel kredilerin yıllık artış hızının 2014 yılının ilk çeyreğinde

%18.3’e gerilemesi cari işlemler açığının toparlanma sürecine olumlu katkıda bulunuyor. 2013 yılının son çeyreğinde cari işlemler açığı yıllık bazda %72.4 artış gösterirken, %42’ye gerilemesi olumlu görünüyor.

-8 -6 -4 -2 0 2

Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14

Cari İşlemler Açığı (Mevs. Arınd; 3 Ay.Har.Ort)

Altın Hariç Cari İşlemler Açığı Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Açığı Cari İşlemler Açığı

Kaynak: Tüik, Vakıfbank

3.4 5.1 4.7 5.3 2.9

21.8 24.7 26.6 24.9

18.3

-9.8

20.0

28.3

72.4

-41.9 -60

-40 -20 0 20 40 60 80

2013Q1 2013Q2 2013Q3 2013Q4 2014Q1 Hanehalkı Tüketimi ve Cari İşlemler Açığı (y-y, %)

Hanehalkı Tüketimi Bireysel Krediler Cari İşlemler Açığı

Kaynak: Tüik

(3)

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

3 Ödemeler bilançosunun finansman tarafına

yıllar itibarıyla bakıldığında geçtiğimiz iki yıla göre cari işlemler açığı finansman tarafındaki gerilemenin diğer aylardaki gibi devam ettiği görülüyor. Finans hesabının alt kalemlerine baktığımızda, 12 aylık kümülatif rakamlara göre geçen yılın Nisan ayında 52 milyar dolar seviyesindeki portföy yatırımlarının 7.9 milyar dolar seviyesine gerilemesi ilk olarak dikkatimizi çekiyor. Doğrudan yatırımların cari açığın finansmanı içindeki payı düşük olmakla birlikte Nisan ayında yıllık kümülatif toplamda 11.1 milyar dolar ile geçen yılın aynı döneminin üzerinde bir performans göstermesini olumlu bir gelişme olarak değerlendirebiliriz. Diğer yatırımlar kalemi ise 12 aylık kümülatif rakamlara göre 2014 yılının Nisan ayında 18.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Finans hesabının en önemli kalemlerinden olan portföy yatırımlarında Mart ayında yaşanan sermaye çıkışının ardından, Nisan ayında 4.7 milyar dolarlık sermaye girişi dikkat çekiyor. Bu gelişmede yurtiçinde yerel seçimlere yönelik belirsizliğin azalması belirleyici oldu. Ayrıca, TCMB’nin TL cinsi zorunlu karşılık oranlarına faiz uygulayabileceği yönündeki açıklamalarının da portföy girişine katkıda bulunduğunu söyleyebiliriz. Nisan ayı verileriyle birlikte Ocak- Nisan döneminde net 1.7 milyar dolarlık sermaye girişi gerçekleşmiş oldu. Portföy yatırımlarını oluşturan alt kalemlerin gelişimine bakacak olursak, 12 aylık kümülatif toplamda DİBS’lerdeki çıkış devam ederken, hisse senetlerinde toparlanma olduğunu görüyoruz. Nisan ayında yurtdışı yerleşikler devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 467 milyon dolar tutarında alım yaparken, 12 aylık kümülatif rakamlara göre ise 7.9 milyar dolarlık net satım gerçekleştirdi. Hazine’nin yurtdışına yaptığı Eurobond ihracı ile Nisan ayında 1.4 milyar dolar döviz girişi oldu. Hisse senetleri piyasasında yurtdışı yerleşikler, Nisan ayında 579 milyon dolarlık; yıllık bazda ise 1.3 milyar dolarlık net alım gerçekleştirdi. Böylece, Nisan ayında hisse senetleri piyasası kanalı ile 579 milyon dolarlık; borç senetleri kanalı ile de 4 milyar dolarlık yurtiçine döviz girişi oldu. Ayrıca, bankaların yurtdışından net 1.7 milyar dolar tutarında tahvil satışı yoluyla kaynak sağlaması geçen aylardan farklı olarak Nisan ayında yatırım imkanlarında belirgin bir düzelme yaşandığını gösterdi. Bu doğrultuda, tahvil ve hisse senedi piyasasında Nisan ayında seçim sonrası azalan belirsizliklerin olumlu fiyatlamasının etkili olduğunu gördük.

Diğer yatırımların gelişimini incelediğimizde, bankaların net yurtdışı kredi kullanımlarında kredi geri ödeyicisi oldukları, bankacılık sektörü hariç özel kesimin ise vadesi gelen kredilerini çevirmekte zorlanmadıkları ve ilave 1 milyar dolar kredi temin ettikleri dikkatimizi çekiyor. Bankaların yurtdışı muhabir hesaplarında Aralık ayından itibaren yaşanan azalışın Nisan’da 2 milyar dolar artışa dönüştüğünü görüyoruz.

0 2 4 6 8

-10 0 10 20 30

Şub.12 Nis.12 Haz.12 Ağu.12 Eki.12 Ara.12 Şub.13 Nis.13 Haz.13 Ağu.13 Eki.13 Ara.13 Şub.14 Nis.14

Portföy Yatırımları (yıllık, milyar $)

DİBS

Hisse Senetleri (Sağ Eksen) Kaynak: TCMB

12.7

8.9 11.1

13.5

52.0

7.9 23.7

32.7

18.8

2012 2013 2014

Finans Hesabı (yıllık, milyar dolar, Nisan ayları)

Doğrudan Portföy Diğer

Kaynak: TCMB

(4)

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

4 TCMB’nin kullanıma hazır olan dış varlık

gelişimini takip ettiğimiz rezerv varlıklarda Mart ayında 696 milyon dolarlık azalış görülmesinin ardından, Nisan’da 2.7 milyar dolarlık artış olduğu dikkat çekiyor. Böylece, rezervlerde 2013 yılının Ağustos ayından bu yana en yüksek artış yaşandı. Son olarak, net hata noksan kaleminde Mart ayında 2.3 milyar dolar olan döviz artışı Nisan ayında azalarak yerini 873 milyon dolarlık azalışa bıraktı.

Sonuç olarak, cari işlemler açığı Nisan ayında 4.8 milyar dolar ile beklentimizin bir miktar altında gerçekleşti.

Cari işlemler açığının Mart ayındaki 3.2 milyar dolar seviyesinden 4.8 milyar dolara yükselmesinde, Nisan ayında dış ticaret açığında görülen artış temel olarak etkili oldu. Finansman tarafında ise geçen yılın aynı dönemine göre belirgin bir azalış olsa da, Nisan ayında yurtiçinde yerel seçimlerin ardından belirsizliklerin azalması ile sermaye girişlerinin yeniden canlanması, yurtdışından fon girişlerinin önceki aylara göre artmasında etkili oldu.

Önümüzdeki dönemde döviz kurundaki göreli yükselişin ihracata olumlu katkısının devam etmesi cari işlemler açığının kümülatif toplamda azalmaya devam etmesini sağlayacaktır. Ayrıca, BDDK tarafından yurtiçi tasarrufları arttırmak amacıyla tüketici kredilerine getirilen sınırlamaların cari işlemler açığı üzerindeki etkisini görmeye devam edeceğiz. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Haziran ayında aldığı faiz indirim kararının ardından genişletici para politikası duruşunu önümüzdeki aylarda koruması ve ilave kararlar alması, dış talebi artırarak cari işlemler açığındaki azalışı bir ölçüde destekleyebilecektir. Öte yandan, Irak kaynaklı jeopolitik risklerin petrol fiyatlarını artırması ve Irak’ın Almanya’dan sonra gelen ikinci büyük ihracat pazarımız olmasının yanı sıra bu ülkedeki Türk müteahhitlik hizmetlerinin de yüksek olması önümüzdeki dönemlerde cari işlemler açığını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, Mayıs ayındaki PPK toplantısında faiz indirim kararı alan TCMB’nin, faiz indirimlerine ölçülü bir şekilde devam edebilecek olması cari işlemler açığındaki toparlanmayı bir miktar sınırlandırabilecektir. Nisan ayı verilerinin ardından cari işlemler açığının 2014 yılsonunda 51 milyar dolar ve GSYH’ye oranının ise %6.1 seviyesinde gerçekleşeceği yönündeki tahminlerimizi koruyoruz.

2.7

-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8

Rezerv Varlıklar (milyar dolar)

Kaynak: TCMB

(5)

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

5

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

23.06.2014 ABD Chicago Fed İmalat Endeksi (Mayıs) -0.32 0.20

İkinci El Konut Satışları (Mayıs, a-a) 1.30% 1.90%

Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Haziran, öncül) 52.2 52.2

PMI Hizmetler Endeksi (Haziran, öncül) 53.5 53.4

Almanya PMI İmalat Endeksi (Haziran, öncül) 52.3 52.5

PMI Hizmetler Endeksi (Haziran, öncül) 56 55.8

Fransa PMI İmalat Endeksi (Haziran, öncül) 49.3 49.3

PMI Hizmetler Endeksi (Haziran, öncül) 49.6 49.5

Japonya PMI İmalat Endeksi (Haziran, öncül) 49.9 --

24.06.2014 Türkiye TCMB PPK Toplantısı (Haziran) -- --

Kapasite Kullanım Oranı (Haziran) 74.4 --

Reel Kesim Güven Endeksi (Haziran) 113.3 --

ABD Case Shiller Konut Fiyat Endeksi (Nisan) 166.8 169.57

Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 83 83.5

Richmond Fed İmalat Endeksi (Haziran) 7 6

Yeni Konut Başlangıçları (Mayıs) 433 Bin 439 Bin

Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi (Haziran) 110.4 110.3

25.06.2014 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Mayıs) 0.80% 0.00%

GSYH (1.çeyrek, ç-ç) -1.00% -1.80%

Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi

(1.çeyrek, ç-ç) 1.20% 1.20%

PMI Hizmetler Endeksi (Haziran, öncül) 58.1 58

Almanya Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 8.5 8.6

İtalya Perakende Satışlar (Nisan, a-a) -0.20% --

Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 106.3 107

Fransa İş Dünyası Güven Endeksi (Haziran) 94 94

26.06.2014 ABD Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Mayıs, a-a) 0.20% 0.30%

Fransa Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 85 85

27.06.2014 Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 76 --

ABD Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi

(Haziran) 81.2 81.9

Euro Bölgesi Ekonomik Güven Endeksi (Haziran) 102.7 103

Tüketici Güven Endeksi (Haziran) -7.4 --

İş Dünyası Güven Endeksi (Haziran) 0.37 0.4

Almanya TÜFE (Haziran, öncül, a-a) -0.10% 0.20%

İtalya İş Dünyası Güven Endeksi (Haziran) 99.7 99.8

Fransa GSYH (1.çeyrek, ç-ç) 0.00% 0.00%

ÜFE (Mayıs, a-a) -0.10% --

Japonya İşsizlik Oranı (Mayıs) 3.60% 3.60%

TÜFE (Mayıs, a-a) 3.40% 3.70%

Perakende Satışlar (Mayıs, a-a) -13.60% 2.80%

İngiltere GSYH (1.çeyrek, ç-ç) 0.80% 0.80%

Cari İşlemler Dengesi (1.çeyrek, ç-ç) -22.4 Milyar £ -17.3 Milyar £

Haftalık Veri Takvimi (23 – 27 Haziran 2014)

(6)

6

TÜRKİYE

Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi

-5 -3 -1 1 3 5 7

-5 0 5 10 15 20

Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000

May.01 Kas.01 May.02 Kas.02 May.03 Kas.03 May.04 Kas.04 May.05 Kas.05 May.06 Kas.06 May.07 Kas.07 May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi

172.7

70 90 110 130 150 170 190

Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK 4.3

-20 -15 -10 -5 0 5 10 15

1999Ç3 2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-10 0 10 20 30 40 50

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK

-5 0 5 10 15

20 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK

(7)

7

Kapasite Kullanım Oranı

55 60 65 70 75 80 85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

Beyaz Eşya Üretimi

700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

50.1

30 35 40 45 50 55

60 PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

(8)

8

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

100 120 140 160 180 200 220 240 260

30.04.2007 28.09.2007 29.02.2008 31.07.2008 31.12.2008 29.05.2009 30.10.2009 31.03.2010 31.08.2010 31.01.2011 30.06.2011 30.11.2011 30.04.2012 30.09.2012 28.02.2013 31.07.2013 30.12.2013 31.05.2014 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

Kaynak: Bloomberg

9.77 9.66

0 2 4 6 8 10 12 14

May.04 Kas.04 May.05 Kas.05 May.06 Kas.06 May.07 Kas.07 May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

11.3

-05 00 05 10 15 20 25

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Şub.14 May.14

Gıda Enerji Tüfe

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi

7.19

6.62 5.5

6 6.5 7 7.5 8

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru

100 105 110 115 120 125 130 135

May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14

TÜFE Bazlı (2003=100)

Kaynak: TCMB

110.24

TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE

(9)

9

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

35 37 39 41 43 45 47 49 51 53

Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14

İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK 07

08 09 10 11 12 13 14 15 16 17

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

700 1,200 1,700 2,200 2,700 3,200 3,700 4,200 4,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

İşsizlik Oranı

(10)

10

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni

0 5000 10000 15000 20000 25000

Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000

-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

55 65 75 85 95 105

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0

Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB

(11)

11

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

-60000 -50000 -40000 -30000 -20000 -10000 0 10000

May.07 Kas.07 May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14

Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak: TCMB

Bütçe Dengesi

28.1

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Faiz Dışı Denge

-3 7 17 27 37 47 57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

60 80 100 120 140 160 180 200 220

200 250 300 350 400 450

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

(12)

12

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5 0 5 10 15 20 25

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

Reel Büyüme

(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH*

(%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven Endeksi

ABD 2 2.1 -2.26 0.25 83.01

Euro Bölgesi 0.9 0.5 2.88 0.25 -7.40

Almanya 2.3 0.60 7.52 0.25 106

Fransa 0.80 0.80 -1.61 0.25 -22.00

İtalya -0.80 0.40 -1.99 0.25 106.30

Macaristan 3.50 -0.10 1.05** 2.40 -19.30

Portekiz 1.30 -0.30 -2.02** 0.25 -26.10

İspanya 0.50 0.20 0.70 0.25 -6.70

Yunanistan -5.50 -2.10 0.68 0.25 -52.50

İngiltere 3.10 1.50 -3.34 0.50 0.00

Japonya 3.00 3.40 0.70 0.10 39.30

Çin 7.40 2.50 2.35** 6.00 104.80

Rusya 0.90 7.60 1.56 8.25 --

Hindistan 4.60 7.08 -1.99 8.00 --

Brezilya 1.91 6.37 -3.63 11.00 107.60

G.Afrika 1.60 6.60 -5.24** 5.50 -6.00

Türkiye 4.30 9.66 -7.9 9.50 76.00

Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir.

**: 2012 verisi.

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

0 5 10 15 20 25

May.06 Kas.06 May.07 Kas.07 May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14

Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Kaynak:TCMB

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

(13)

13

2012 2013 En Son Yayımlanan

2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 407 309 (2014 1Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 4.3 (2014 1Ç) 3.5

Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 4.6 (Nisan 2014) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 74.4 (Mayıs 2014) --

İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 9.7 (Mart 2014) 9.3

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 9.66 (Mayıs 2014) 7.9

ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 11.28 (Mayıs 2014) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 167,404 225,331 226,953 (13.06.2014) --

M2 731,770 910,052 938,339 (13.06.2014) --

M3 774,651 950,979 981,207 (13.06.2014) --

Emisyon 54,565 67,756 71,796 (13.06.2014) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 110,176 (13.06.2014) --

Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 8.00 (20.06.2014) --

TRLIBOR O/N 5.78 8.05 9.87 (20.06.2014) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 4,788 (Nisan 2014) 51,000

İthalat 236,545 252,140 20,662 (Nisan 2014) --

İhracat 152,462 152,803 13,448 (Nisan 2014) --

Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 7,213 (Nisan 2014) 86,000

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 412.4 (Mayıs 2014) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 182.3 (Mayıs 2014) --

Kamu Net Borç Stoku 240.6 198.3 198.3 (2013. 4Ç) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2012 Mayıs 2013 Mayıs

Bütçe Gelirleri 30,826 34,901 37,555 (Mayıs 2014) --

Bütçe Giderleri 26,239 30,337 36,080 (Mayıs 2014) --

Bütçe Dengesi 4,587 4,564 1,475 (Mayıs 2014) --

Faiz Dışı Denge 6,996 8,107 8,556 (Mayıs 2014) --

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm

(14)

V

ek

Vakıfbank Ek

konomik.arastirm

Cem Eroğ

Nazan Kı Buket Alk Fatma Öz Sinem Ul Elif Engin

Bu rapor Türkiye V kullanılm vermek a alan bilgi

konomik Ar

malar@vakifbank

ğlu lıç kan zlem Kanbur lusoy n

Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası T ması nedeniyle do amacıyla hazırlan

lerde daha önced

aştırmalar

k.com.tr

Müdür Müdür Yard Uzman Uzman Uzman Yard Uzman Yard

Bankası T.A.O. t T.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya do

mış olup, hiçbir k den bilgilendirme

dımcısı

dımcısı dımcısı

tarafından güven verilerin doğrulu laylı olarak oluşa konuda yatırım ön e yapmaksızın kıs

cem.eroglu@va nazan.kilic@vak buket.alkan@va fatmaozlem.kan sinem.ulusoy@

elif.engin@vaki

nilir olduğuna ina uğu hakkında her acak zararlardan nerisi olarak yoru men veya tamam

akifbank.com.tr kifbank.com.tr akifbank.com.tr nbur@vakifbank

vakifbank.com.t fbank.com.tr

nılan kaynaklard rhangi bir garant dolayı sorumlul umlanmamalıdır.

men değişiklik yap

Vak .com.tr r

an sağlanan bilg i vermemekte ve uk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi

kıfbank Ekonom 021 021 021 021 021 021

giler kullanılarak h e bu rapor ve için

ektedir. Bu rapo r Bankası T.A.O. b

ptir.

mik Araştırmalar 2‐398 18 98 2‐398 19 02 2‐398 19 03 2‐398 18 91 2‐398 19 05 2‐398 18 92

hazırlanmıştır.

ndeki bilgilerin or sadece bilgi bu raporda yer

r