VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
Türkiye ve Dünya Ekonomi Gündemi (15-21 Mart 2021)
Türkiye
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faiz kararını açıkladı. Buna göre politika faizi 200 baz puan artışla %19 seviyesine çıkarıldı. Piyasanın beklentisi faizin 100 baz puan artırılması yönündeydi. Karar metninde önden yüklemeli, güçlü bir sıkılaştırmaya karar verildiği belirtildi.
Şubat ayı bütçe dengesi açıklandı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye ekonomisi için 2021 yılı büyüme tahminini güncelleyerek %3.5'ten %6.7'ye revize etti. 2022 yılı için büyüme beklentisini ise %4.5'ten
%4.7'ye yükseltti. Fitch, Türkiye'nin 2021 yılsonu enflasyon beklentisini %10.5'ten %11.5'e yükseltirken, 2022 yılsonu enflasyon beklentisini ise %9.5'ten %9.2'ye indirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faizini %19'a çıkaran kararının ardından haftalık swapta kullanılan Türk Lirası faizini %19'a yükseltti.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal görevinden alınarak, yerine Prof.
Dr. Şahap Kavcıoğlu atandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, serbest piyasa mekanizmasından taviz olmayacağını ve liberal kambiyo rejiminin uygulanmasına devam edileceğini belirtirken, maliye politikalarını, para politikasını tamamlayıcı yönde fiyat istikrarını desteklemek amacıyla uygulamaya devam edeceklerini açıkladı.
ABD
Fed‘in Mart ayı toplantısı 16-17 Mart’ta gerçekleşti.
Avrupa
Almanya’da ZEW beklentiler endeksi Şubat ayındaki 71.2’den Mart ayında 76.6’ya çıktı. Bu, Eylül’den beri en yüksek seviye oldu.
İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini %0.1’de, varlık alım programını da 895 milyar sterlin seviyesinde tuttu. BoE, ekonomik toparlanmaya dair kesin kanıtlar görülmeden para politikasında sıkılaşma olmayacağını tekrarladı. İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, İngiliz ekonomisinin, bu yılın sonunda Kovid-19 salgını öncesi seviyesine yeniden döneceğini söyledi.
Asya
Japonya Merkez Bankası (BOJ), Mart toplantısında faiz oranını değiştirmedi.
Çin Merkez Bankası (PBOC) bir yıllık faiz oranını %3.85, beş yıllık faiz oranını %4.65 seviyesinde sabit bırakarak, faizi 11. ayda da sabit bıraktı.
Diğer
Uluslararası Para Fonu (IMF) Raporu’nda, Kovid-19 salgınından dolayı belirli firmaların pazarı domine etmesinin, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin bir iflas dalgasıyla karşı karşıya kalmasına neden olabileceğini ifade etti.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) yayımladığı raporda, 2021 yılı küresel ekonomik büyüme oranını %4.3’ten %4.7’ye çektiğini açıkladı.
Fitch Ratings, ABD'nin 1.9 trilyon dolarlık mali yardım paketi sonrasında küresel büyüme tahminlerini revize etti. Küresel GSYH için 2021 yılı büyüme tahmini Aralık ayındaki %5.3'ten %6.1'e çıkarıldı.
Rusya Merkez Bankası, politika faizini 25 baz puan artışla %4.50 seviyesine çıkardı. Banka önümüzdeki toplantılardan birisinde de faiz artışının mümkün olduğunu belirtti.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2
Ayrıntılar…
TCMB politika faiz oranını beklentilerin üzerinde 200 baz puan artırdı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 18 Mart’ta gerçekleşen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 100 bp olan beklentilerin üzerinde 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. Piyasadaki en yüksek artırım beklentisi 125 baz puandı.
Toplantı sonrası yayımlanan notta TCMB, yurtdışı ekonomik görünüme değindi ve küresel büyüme görünümünde iyileşme ve uluslararası emtia fiyatlarında artış görüldüğünü, yükselen küresel enflasyon beklentilerinin, gelişmiş ülke para politikalarına ilişkin belirsizliklere ve küresel finansal piyasalarda dalgalanmaya yol açtığını söyledi.
Yurtiçi ekonomik faaliyetlerin güçlü bir seyir izlediğini belirten TCMB, kısıtlamaların hafifletilmesiyle hizmetler ve bağlantılı sektörlerde iktisadi faaliyetin artmasını bekliyor.
İç talep koşulları, döviz kuru başta olmak üzere birikimli maliyet etkileri, uluslararası gıda ve diğer emtia fiyatlarındaki yükselişin ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyelerin fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümünü olumsuz etkilemeye devam ettiği belirtildi. Son dönemde kredi büyümesindeki yükseliş eğilimi ile ithal maliyetlerdeki artışın, talep ve maliyet unsurlarında öngörülen kademeli iyileşmeyi geciktirdiği ifade edildi.
Tüm bu gelişmelerin enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve orta vadeli enflasyon görünümü üzerinde oluşturduğu yukarı yönlü risklerin dikkate alınarak, önden yüklemeli ve güçlü bir ilave parasal sıkılaştırma yapılmasına karar verildiği belirtildi.
0 5 10 15 20 25 30
Mar.17 Haz.17 Eyl.17 Ara.17 Mar.18 Haz.18 Eyl.18 Ara.18 Mar.19 Haz.19 Eyl.19 Ara.19 Mar.20 Haz.20 Eyl.20 Ara.20 Mar.21
Gecelik Borç Verme (20.50) Gecelik Borç Alma (17.50) 1 Hafta Vadeli Repo İhale (19.00) GLP Borç Verme (23.50)
Kaynak: TCMB
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3
Şubat ayında bütçe 23.2 milyar TL fazla verdi.
2020 yılı Şubat ayında 7.4 milyar TL açık veren bütçe, 2021 yılı Şubat ayında 23.2 milyar TL fazla verdi. 2020 yılı Şubat ayında 6.8 milyar TL faiz dışı fazla verilmiş iken, 2021 yılı Şubat ayında 35.9 milyar TL faiz dışı fazla verildi.
Şubat ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre %38.8 oranında artarak 119.6 milyar TL, bütçe giderleri ise %3.1 oranında artarak 96.4 milyar TL oldu. Gelirler kaleminde vergi gelirlerinde olduğu kadar vergi dışı gelirlerde de görülen güçlü yükseliş, gelirleri artırıcı bir etkide bulundu. Vergi gelirlerindeki gözle görülebilir artış, ekonomik toparlanmaya ilişkin sinyaller verdi. Kamu maliyesinde tasarruf eğiliminin yanı sıra salgın nedeniyle ertelenen harcamaların etkisi bütçe giderlerindeki sınırlı artışta etkili oldu.
Fitch Ratings, Türkiye büyüme tahminini güncelledi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye ekonomisi için 2021 yılı büyüme tahminini güncelleyerek %3.5'ten %6.7'ye revize etti. Kurum "Küresel Ekonomik Görünüm" raporunda, Türkiye'nin, 2022 yılında ise %4.5 yerine %4.7 büyüme kaydetmesinin beklendiğini bildirdi.
Fitch, Türkiye'nin 2021 yılsonu enflasyon beklentisini %10.5'ten %11.5'e yükseltirken, 2022 yılsonu enflasyon beklentisini ise %9.5'ten %9.2'ye indirdi.
Büyüme Tahmini (%) Enflasyon Tahmini (%)
2021 2022 2021 2022
Aralık Raporu
Mart Raporu
Aralık Raporu
Mart Raporu
Aralık Raporu
Mart Raporu
Aralık Raporu
Mart Raporu
3.5 6.7 4.5 4.7 10.5 11.5 9.5 9.2
-20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30
0 20 40 60 80 100 120 140
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Şubat Ayları Bütçe Gerçekleşmeleri (milyar TL) Gelirler
Giderler
Bütçe Dengesi (Sağ Eksen)
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
4
Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) Mart ayı toplantısında faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
Fed‘in Mart ayı toplantısı 16-17 Mart’ta gerçekleşti. ABD Merkez Bankası (Fed), Mart ayı toplantısının ardından beklentilere paralel olarak federal fonlama faizini değiştirmeyerek oy birliği ile %0-0.25 aralığında sabit bıraktı.
Bankanın varlık alımını sürdüreceğine işaret edilen açıklamada, hazine tahvilleri için ayda en az 80 milyar dolar ve ipoteğe dayalı menkul kıymet alımları için ayda en az 40 milyar dolar olmak üzere varlık alımına maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerinde "önemli ölçüde ilerleme" kaydedilene kadar devam edileceği bildirildi.
ABD ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahmini, %4.2'den %6.5'e yükseltildi. Ülke ekonomisinin 2022'ye ilişkin büyüme tahmini %3.2'den %3.3'e çıkarılırken, 2023 tahmini %2.4'ten %2.2'ye çekildi. Bu yıla ilişkin enflasyon tahmini de %1.8'den %2.4'e yükseltildi. Enflasyon tahminleri 2022 için %1.9'dan %2'ye ve 2023 için %2'den %2.1'e çıkarıldı.
Büyüme Tahmini (%) Enflasyon Tahmini (%)
2021 2022 2021 2022
Aralık Mart Aralık Mart Aralık Mart Aralık Mart
4.2 6.5 3.2 3.3 1.8 2.4 1.9 2
Fed Başkanı Jerome Powell, Mart ayı toplantısının ardından yaptığı açıklamada "Fed, gerektiği sürece ekonomiyi desteklemeye devam edecek" dedi. En kötü ekonomik sonuçların bazıları önlendi diyen Powell, "Ekonomik göstergeler son dönemde yükseldi ancak ekonominin izleyeceği yol büyük ölçüde virüsün seyrine bağlı" şeklinde konuştu. Powell, "Ekonomik toparlanma inişli çıkışlı olmaya devam ediyor ve toparlanma tamamlanmaktan oldukça uzak. Enflasyonun bir süre %2'nin üzerine çıkmasına izin vereceğiz. Enflasyonda geçici artış faiz artışını gerektirmez. Aşılama daha normal zamanlara dönüş için ümit verici" dedi.
Japonya Merkez Bankası faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
Japonya Merkez Bankası (BoJ), faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmedi. Faiz oranının -%0.1 olarak kalmasına karar verildiği belirtildi.
Piyasa beklentisi de faizlerin değişmeyeceği yönündeydi.
BoJ, uzun vadeli faiz oranlarının %0 olan hedefin civarında hareket etmeleri için izin verilen bandı genişletti.
Banka ayrıca, riskli varlıkları yıllık olarak belirlenmiş bir hızla değil gerekli olduğunda satın alma taahhüdünde bulundu.
-0.15 -0.10 -0.05 0.00 0.05 0.10 0.15
2008-Ç4 2009-Ç2 2009-Ç4 2010-Ç2 2010-Ç4 2011-Ç2 2011-Ç4 2012-Ç2 2012-Ç4 2013-Ç2 2013-Ç4 2014-Ç2 2014-Ç4 2015-Ç2 2015-Ç4 2016-Ç2 2016-Ç4 2017-Ç2 2017-Ç4 2018-Ç2 2018-Ç4 2019-Ç2 2019-Ç4 2020-Ç2 2020-Ç4
Politika Faiz Oranı (%)
Kaynak: Bloomberg, VakıfBank
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
5 BoJ yaptığı açıklamada, borsa yatırım fonları (BYF) için yıllık 6 trilyon hızla ve Japon gayrimenkul yatırım ortaklıklarında yıllık 90 milyar yenle alım yapma taahhütlerini kaldırdığını belirtti. Ancak BYF'ler için yıllık 12 trilyon yen ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları için 180 milyar yen tavanlarını korudu. Banka, uzun vadeli faiz oranları için +/- 0.20 olan hareket bandını +/- 0.25 olarak değiştirdi.
BoJ Beklentiler 2021 Mali Yılı 2020 Mali Yılı
Yeni Eski Yeni Eski
GSYH (y-y, %)
3.9 3.6 -5.6 -5.5Enflasyon (y-y, %)
0.5 0.4 -0.5 -0.6VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
6
D İ P N O T
Merkez Bankası Faizleri Nelerdir?
Bir hafta vadeli repo faizi (politika faizi): TCMB, 1 hafta vade ile repo ihalesi açarak, bankaların ellerindeki tahvil ve bonoları alıp karşılığında para verir ve vade sonunda parayı geri alıp tahvil ve bonoları iade eder. TCMB bu araçla banka ve finans kurumlarının piyasada uyguladığı faiz oranlarını, varlık fiyatlarını, beklentileri ve döviz kurunu etkileyebilir. 1 Haziran 2018’de bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının TCMB politika faiz oranı olmasına karar verilmiştir. 19 Mart’tan itibaren faiz oranı %19 olarak uygulanmaktadır.
Gecelik işlemlerde uygulanan faizler: TCMB’nin, piyasa faizlerini ve likiditesini etkilemek amacıyla gecelik olarak borç almak ya da gecelik olarak borç vermek isteyen bankalara uyguladığı faizdir. 19 Mart’tan itibaren TCMB’nin gecelik borç alma faiz oranı %17.50 ve gecelik borç verme faiz oranı %20.50’dir.
Geç likidite penceresi (GLP) faizi: Gecelik vadede gün sonunda 16.00-17.00 saatleri arasında bankalara uygulanan faiz oranlarına verilen addır. Geç likidite penceresi işlemlerinde uygulanan borç alma faiz oranı %0, borç verme faiz oranı ise 19 Mart’tan itibaren %23.50’dir.
Faiz koridoru: TCMB, piyasa faizlerini ve likiditesini etkilemek amacıyla piyasada ihtiyacı olanlara kısa vadeli (günlük veya haftalık) likidite sağlayabildiği gibi, fon fazlası olanlardan gecelik vadede borç alabilmektedir. TCMB’nin gecelik vadede bankalardan borçlanabileceği ve bankalara borç verebileceği faiz seviyelerinin arasında kalan alan “faiz koridoru” olarak tanımlanmaktadır.
Merkez Bankası Ağırlıklı Ortalama Fonlama (AOFM) Maliyeti: Merkez Bankasının gecelik borç verme faizi ile haftalık repo faizinin ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. TCMB Kasım 2020’de Merkez Bankası fonlamasının temel politika aracı olan bir hafta vadeli repo faiz oranı üzerinden yapılmasına karar vermişti. Bu nedenle mevcut durumda AOFM, bir hafta vadeli repo faizi ile aynı seviyede oluşmaktadır.
TCMB’nin faiz oranlarını buradan takip edebilirsiniz.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
7
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
22.03.2021 Türkiye Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku (Şubat) 1.8 trilyon TL --
ABD İkinci El Konut Satışları (Şubat, a-a) %0.6 -%3
Chicago Fed Aktivite Endeksi (Şubat) 0.66 --
Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 51.9 milyar € 5.8 milyar € (Açıklandı)
Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Ocak) 97.7 98.5 (Açıklandı)
23.03.2021 ABD Yeni Konut Satışları (Şubat, a-a) %4.3 -%6.5
Richmond FED İmalat Endeksi (Mart) 14 --
İngiltere İşsizlik Oranı (Ocak) %5.1 %5.2
24.03.2021 Türkiye TCMB Toplantı Özeti (Mart) -- --
Tüketici Güven Endeksi (Mart) 84.5 --
Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Mart) -14.8 -14.5
ABD İmalat PMI (Mart, öncül) 58.6 59.4
Hizmet PMI (Mart, öncül) 59.8 60.2
Dayanıklı Mal Siparişleri (Şubat, a-a) %3.4 %1.2
Euro Bölgesi İmalat PMI (Mart, öncül) 57.9 57.5
Hizmet PMI (Mart, öncül) 45.7 46
Almanya İmalat PMI (Mart, öncül) 60.7 60.4
Hizmet PMI (Mart, öncül) 45.7 46.5
Fransa İmalat PMI (Mart, öncül) 56.1 56.3
Hizmet PMI (Mart, öncül) 45.6 45.5
İngiltere TÜFE (Şubat, y-y) %0.7 %0.8
İmalat PMI (Mart, öncül) 55.1 55
Hizmet PMI (Mart, öncül) 49.5 51
Japonya İmalat PMI (Mart, öncül) 51.4 52
Hizmet PMI (Mart, öncül) 46.3 --
25.03.2021 ABD Kansas Fed İmalat Endeksi (Mart) 26 24
Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 770 bin kişi --
GSYH (4. çeyrek, ç-ç) %33.4 %4.1
Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (4. çeyrek, ç-ç) %3.7 %2
Almanya Tüketici Güven Endeksi (Nisan) -12.9 -12.2
26.03.2021 Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Mart) 109.3 --
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Mart) 74.9 --
ABD Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi (Mart) 76.8 83
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Fiyat Endeksi (Şubat,
y-y) %1.5 %1.5
Öncü Mal Ticaret Dengesi (Şubat) -83.74 milyar $ --
Kişisel Gelirler (Şubat, a-a) %10 -%7.2
Kişisel Harcamalar (Şubat, a-a) %2.4 %0.1
Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi (Mart) 92.4 93.2
İngiltere Perakende Satışlar (Şubat, y-y) -%5.9 -%2.9
İtalya Tüketici Güven Endeksi (Mart) 101.4 100.5
Haftalık Veri Takvimi (22 – 26 Mart 2021)
8
Türkiye Büyüme Oranı
Kaynak: TÜİK -15.0
-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
2009Ç4 2010Ç2 2010Ç4 2011Ç2 2011Ç4 2012Ç2 2012Ç4 2013Ç2 2013Ç4 2014Ç2 2014Ç4 2015Ç2 2015Ç4 2016Ç2 2016Ç4 2017Ç2 2017Ç4 2018Ç2 2018Ç4 2019Ç2 2019Ç4 2020Ç2 2020Ç4
Reel GSYH (y-y, %)
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
-60.00 -40.00 -20.00 0.00 20.00 40.00 60.00 80.00
2015-II 2015-IV 2016-II 2016-IV 2017-II 2017-IV 2018-II 2018-IV 2019-II 2019-IV 2020-II 2020-IV
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
Kaynak: TCMB
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
-80.0 -60.0 -40.0 -20.0 0.0 20.0 40.0 60.0 80.0
2015-II 2015-IV 2016-II 2016-IV 2017-II 2017-IV 2018-II 2018-IV 2019-II 2019-IV 2020-II 2020-IV
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
Kaynak: TÜİK
Sanayi Üretim Endeksi TÜRKİYE
-40 -30 -20 -10 0 10 20 30
May.16 Eyl.16 Oca.17 May.17 Eyl.17 Oca.18 May.18 Eyl.18 Oca.19 May.19 Eyl.19 Oca.20 May.20 Eyl.20 Oca.21
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y- y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %)
Kaynak: TÜİK
9
60 65 70 75 80 85
Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Ağu.18 Şub.19 Ağu.19 Şub.20 Ağu.20 Şub.21
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB 1000000 1500000 2000000 2500000 3000000 3500000
Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15 Oca.16 Tem.16 Oca.17 Tem.17 Oca.18 Tem.18 Oca.19 Tem.19 Oca.20 Tem.20 Oca.21
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine ve Maliye Bakanlığı
0 20000 40000 60000 80000 100000 120000
Şub.03 Şub.04 Şub.05 Şub.06 Şub.07 Şub.08 Şub.09 Şub.10 Şub.11 Şub.12 Şub.13 Şub.14 Şub.15 Şub.16 Şub.17 Şub.18 Şub.19 Şub.20 Şub.21
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Kapasite Kullanım Oranı İmalat PMI
30 35 40 45 50 55 60
Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Ağu.18 Şub.19 Ağu.19 Şub.20 Ağu.20 Şub.21
PMI Imalat Eşik Değer
Kaynak: Bloomberg
10
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
-10 0 10 20 30 40 50
Şub.12 Kas.12 Ağu.13 May.14 Şub.15 Kas.15 Ağu.16 May.17 Şub.18 Kas.18 Ağu.19 May.20 Şub.21
Yİ-ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon Yİ-ÜFE
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
-5 0 5 10 15 20 25 30 35
Şub.12 Kas.12 Ağu.13 May.14 Şub.15 Kas.15 Ağu.16 May.17 Şub.18 Kas.18 Ağu.19 May.20 Şub.21
Gıda Enerji TÜFE
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
4 6 8 10 12 14 16 18
Mar.12 Ara.12 Eyl.13 Haz.14 Mar.15 Ara.15 Eyl.16 Haz.17 Mar.18 Ara.18 Eyl.19 Haz.20 Mar.21
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Reel Efektif Döviz Kuru
50.00 60.00 70.00 80.00 90.00 100.00 110.00 120.00
Şub.12 Kas.12 Ağu.13 May.14 Şub.15 Kas.15 Ağu.16 May.17 Şub.18 Kas.18 Ağu.19 May.20 Şub.21
TÜFE Bazlı (2003=100)
Kaynak: TCMB 0
5 10 15 20 25 30
Şub.12 Kas.12 Ağu.13 May.14 Şub.15 Kas.15 Ağu.16 May.17 Şub.18 Kas.18 Ağu.19 May.20 Şub.21
TÜFE (y-y, %) Çekirdek Enflasyon (y-y, %)
Kaynak: TCMB
11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
İşgücüne Katılım Oranı İşsizlik Oranı
7.0 8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0
Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15 Oca.16 Tem.16 Oca.17 Tem.17 Oca.18 Tem.18 Oca.19 Tem.19 Oca.20 Tem.20 Oca.21
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
40 42 44 46 48 50 52 54 56
Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15 Oca.16 Tem.16 Oca.17 Tem.17 Oca.18 Tem.18 Oca.19 Tem.19 Oca.20 Tem.20 Oca.21
İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
60 70 80 90 100 110 120 130
50 55 60 65 70 75 80 85
Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Ağu.18 Şub.19 Ağu.19 Şub.20 Ağu.20 Şub.21
Tüketici Güven Endeksi (mevsimsellikten arındırılmış) Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
12
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
120 170 220 270
Oca.14 May.14 Eyl.14 Oca.15 May.15 Eyl.15 Oca.16 May.16 Eyl.16 Oca.17 May.17 Eyl.17 Oca.18 May.18 Eyl.18 Oca.19 May.19 Eyl.19 Oca.20 May.20 Eyl.20 Oca.21
İhracat 12 Aylık Toplam (milyar $) İthalat 12 Aylık Toplam(milyar $)
Kaynak: TCMB
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
-120 -100 -80 -60 -40 -20 0
Oca.06 Oca.07 Oca.08 Oca.09 Oca.10 Oca.11 Oca.12 Oca.13 Oca.14 Oca.15 Oca.16 Oca.17 Oca.18 Oca.19 Oca.20 Oca.21
Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık Toplam (milyar dolar)
Kaynak: TCMB
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-40000 -20000 0 20000 40000 60000
Oca.08 Oca.09 Oca.10 Oca.11 Oca.12 Oca.13 Oca.14 Oca.15 Oca.16 Oca.17 Oca.18 Oca.19 Oca.20 Oca.21
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)
Kaynak: TCMB -90000
-70000 -50000 -30000 -10000 10000 30000
Oca.09 Oca.10 Oca.11 Oca.12 Oca.13 Oca.14 Oca.15 Oca.16 Oca.17 Oca.18 Oca.19 Oca.20 Oca.21
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Kaynak: TCMB
13
-240 -215 -190 -165 -140 -115 -90 -65 -40 -15
Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Ağu.18 Şub.19 Ağu.19 Şub.20 Ağu.20 Şub.21
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak: TCMB
Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge
-90 -70 -50 -30 -10 10 30
Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Ağu.18 Şub.19 Ağu.19 Şub.20 Ağu.20 Şub.21
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
TCMB Faiz Oranları
0 5 10 15 20 25 30
Mar.17 Haz.17 Eyl.17 Ara.17 Mar.18 Haz.18 Eyl.18 Ara.18 Mar.19 Haz.19 Eyl.19 Ara.19 Mar.20 Haz.20 Eyl.20 Ara.20 Mar.21
Gecelik Borç Verme (20.50) Gecelik Borç Alma (17.50) 1 Hafta Vadeli Repo İhale (19) GLP Borç Verme (23.50)
Kaynak: TCMB
14
Fiyat Gelişmeleri (y-y, %)
TÜFE Çekirdek TÜFE Yİ – ÜFE
2019 11.84 9.81 7.36
2020 14.6 14.31 25.15
2021 (Şubat) 15.61 16.21 27.09
Faiz Oranları (%)
TCMB O/N (Borç Alma) TCMB O/N (Borç Verme) TCMB Haftalık Repo TRLIBOR O/N
2019 10.50 13.50 12.00 10.49
2020 15.50 18.50 17.00 17.92
Son Yayımlanan
(19.03.2021) 17.50 20.50 19.00 19.68
Mal Ticareti ve Cari Denge (Milyar $)
Cari İşlemler Dengesi İthalat İhracat Dış Ticaret Dengesi
2019 6.8 210.3 180.8 -29.5
2020 -36.7 219.5 169.7 -49.8
Son Yayımlanan -1.87 (Ocak 2021) 18.1 (Ocak 2021) 15.0 (Ocak 2021) -3.0 (Ocak 2021)
Kamu Maliyesi (Milyar TL)
Bütçe Giderleri Bütçe Gelirleri Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge
2019 (Şubat) 83.7 67 -16.8 -2.1
2020 (Şubat) 93.5 86.1 -7.4 6.8
2021 (Şubat) 96.4 119.6 23.2 35.9
Rasyolar ( %)
Bütçe Açığı/GSYH AB Tanımlı Genel Yönetim Borç Stoku/GSYH Cari Denge/GSYH
-3.4 (Ç4) 42.6 (Ç3) -5.1 (Ç4)
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla, milyon
TL)
GSYH Büyüme Oranı (zincirlenmiş hacim
endeksi, y-y, %)
İşsizlik Oranı (%)
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) (takvim etkisinden
arındırılmış)
Kapasite Kullanım Oranı
(%)
2019 4,280,381 0.9 13.7 -0.5 75.9
2020 5,047,909 1.8 13.2 9.0 75.6
Son Yayımlanan 5,047,909 (2020) 1.8 (2020) 12.2 (Ocak
2021) 11.4 (Ocak 2021) 74.9 (Şubat 2021)
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 M2 M3 Emisyon TCMB Brüt Döviz Rezervleri
(Milyon $)
2019 712,833 2,457,543 2,575,195 145,007 81,240
2020 1,237,647 3,374,831 3,469,683 178,922 51,606
Son Yayımlanan
(12.03.2021) 1,173,856 3,339,242 3,437,862 168,623 52,664
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku Merkezi Yön. Dış Borç Stoku Kamu Net Borç Stoku
2019 755.1 574.0 693.2
2020 1,060.4 752.5 941.1 (Ç3 2020)
Son Yayımlanan 1,064.3 (Ocak 2021) 773.4 (Ocak 2021) 941.1 (Ç3 2020)
Kurum İçi Sınırsız Kullanım / Kişisel Veri
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0216-724 30 80
Fatma Özlem Kanbur Müdür Yardımcısı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0216-724 30 83
Naime Doğan Eriş Müdür Yardımcısı naimedogan.eris@vakifbank.com.tr 0216-724 30 82
Bilge Pekçağlayan Müdür Yardımcısı bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0216-724 30 84
Sinem Ulusoy Kasap Uzman sinemulusoy.kasap@vakifbank.com.tr 0216-724 30 86
Pınar Cansu Akargöl Uzman Yardımcısı pinarcansu.akargol@vakifbank.com.tr 0216-724 30 87
Selin Mumcu Uzman Yardımcısı selin.mumcu@vakifbank.com.tr 0216-724 30 88
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır.
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.