HAFTALIK RAPOR
22 Ekim 2012
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
TCMB Ekim ayı toplantısında faiz koridorunu 50 baz puan daralttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında beklentilere paralel olarak politika faiz oranını %5.75 seviyesinde sabit bırakmasına karşın borç verme faiz oranını 50 baz puan düşürerek faiz koridorunu daralmıştır. Bu haftaki raporumuzda, PPK kararının gerekçeleri ile birlikte incelemesi yapılmış ve söz konusu kararın piyasa faizlerine ve getiri eğrisine yansıması ele alınmıştır.
Eylül PPK Ekim PPK Değişim
Para Politikası Araçları
Politika Faiz Oranı 5.75 5.75
Borç Alma Faiz Oranı 5.0 5.0
Borç Verme Faiz Oranı 10.0 9.5
Faiz Koridoru 5.0 4.5
ROK Bütün dilimlerde 0.2 puan
artış
Bütün dilimlerde 0.1
puan artış
Enflasyon TÜFE Son çeyrekte belirgin
gerileyecek.
Son çeyrekte belirgin
gerileyecek.
Makro Ekonomi Cari Açık Kademeli azalıyor Kademeli azalıyor
Politika Duruşu Para Politikası Esnek Esnek
Kaynak: TMCB
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ekim ayı toplantısında faiz koridorunun üst limiti olan borç verme faiz oranını beklentilerin altında 50 baz puan indirerek
%10 seviyesinden %9.5 seviyesine çekmiştir (Beklenti:100 baz puan indirim). TCMB faiz koridorunun alt limiti olan borç alma faiz oranını ise %5 düzeyinde sabit tutmuş, böylece faiz koridorunu 50 baz puan daraltmıştır. TCMB politika faiz oranını ise herhangi bir değişikliğe gitmeden %5.75 seviyesinde bırakmıştır. Açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını ise TCMB %9.5’ten %9’a, geç likidite penceresi uygulaması çerçevesindeki borç verme faiz oranını da
%13’ten %12.5’e düşürmüştür.
TCMB’nin Ekim ayı toplantısında faiz koridorunu beklentilerin altında daraltması enflasyona karşı temkinli bir duruş sergilediğini göstermesi bakımından da önemli görünmektedir. Özellikle enerji fiyatlarının enflasyonun hedefin üzerinde seyretmesinde temel rol oynadığı diğer yandan talep koşullarının ise enflasyonu düşüş yönünde desteklediği belirtilmiştir. Enerji fiyatlarındaki artışlar ile manşet enflasyonun yüksek seviyelerini korumasına karşın kontrol edilemeyen kalemleri dışlayan çekirdek enflasyonun sakin bir seyir izlediği görülmektedir. Ayrıca manşet enflasyonun 4
6 8 10 12 14
10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012
TCMB Faiz Oranları (%)
Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti Borç Verme
Borç Alma Politika Kaynak: TCMB
Grafik 1
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
TÜFE (y-y,%)
Kaynak: TCMB, VakıfBank Grafik 2
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2 geçen yıldan gelen olumlu baz etkisi ile son çeyrekte belirgin bir düşüş eğilimine girmesi beklenmektedir.
Geçtiğimiz yıl gerek yeni vergi düzenlemeleri gerekse döviz kuru geçişkenliği ile enflasyon Ekim-Kasım aylarında sırasıyla aylık %3.3 ve %1.7 artış yaşamıştır. Enflasyonun bu yılın Ekim-Kasım ayında, genel trendinin oldukça üzerinde bir artışa işaret eden bu seviyelerin, altında gerçekleşmesi yıllık bazda sert düşüşler yaşanmasına neden olabilecektir. Beklentimiz enflasyonun yılın son çeyreğinde belirgin bir düşüş yaşayacağına işaret etmektedir. Ayrıca çekirdek enflasyonun da yılın geri kalanında yatay hareket etmeye devam etmesi mümkün görünmektedir.
TCMB faiz koridorunu daraltmasının yanı sıra son dönemde aktif bir politika aracı olarak kullandığı rezerv opsiyon katsayısında (ROK) da artırıma gitmiştir.
Finansal istikrarı desteklemek amacıyla TCMB bütün dilimlere ilişkin ROK’ları 0.1 puan artırmıştır. Böylece ilk %40’lık dilim için ROK %1.4, %5’lik diğer dilimler içinse ROK sırasıyla %1.7, %2, %2.2 ve %2.3 olmuştur.
Halihazırda bankaların bu imkandan yararlanma oranı
%89 olup, Türk lirası zorunlu karşılıklar için tutulan dolar miktarı ise 25.9 milyardır. ROK’larda yapılan artırımın ardından imkanın aynı oranda kullanılması durumunda TCMB rezervlerinin yaklaşık 1.8 milyar dolar artacağı tahmin edilmektedir. TCMB’nin ROK’ları artırım kararı, Banka’nın piyasaya sağladığı TL likiditesinde temkinli duruşunu sürdürdüğünü göstermektedir.
Merkez Bankası’nın Perşembe günkü faiz toplantısında alacağı karara ilişkin fiyatlama davranışları beklentiler çerçevesinde daha önceden başta piyasa faizleri olmak üzere etkisini göstermiştir. Piyasalarda faiz kararının öncesinde faiz koridorunun üst bandında 100 baz puanlık bir indirimin yapılacağı dile getirilmeye başlanmıştır.
Toplantı sonrasında indirimin 50 baz puanda kalması piyasa faizleri üzerindeki etkinin nispeten sınırlı kalmasına neden olmuştur. Kararın ardından gösterge tahvil getirisi ilk aşamada son bir ayın en düşük seviyesine gerilemesine karşın daha sonra yükselmiştir. TCMB’nin faiz indiriminde temkinli bir duruş sergilemesi ve gelecek hafta yayımlayacağı Enflasyon Raporu’nda 2012 yılı enflasyon beklentisini yukarı yönde revize etme olasılığının artması faizlerdeki düşüşü sınırlandırabilecek gelişmeler olarak karşımıza çıkmaktadır. Piyasaların uzun süredir sonucunu beklediği dünkü PPK toplantısında faiz koridorunun üst bandındaki indirimin 50 baz puan ile beklentilerin altında kalması TL’nin USD karşısında ilk aşamada değer kazanmasını sağlamıştır. Toplantı öncesinde 1.7970-1.8030 bandında yatay bir seyir izleyen endeks kararın açıklanmasının ardından 1.7910
1.780 1.785 1.790 1.795 1.800 1.805 1.810 1.815 1.820
Grafik 4 USD/TL Kuru
Kaynak: Reuters 0
0.5 1 1.5 2 2.5
10 20 30 40 45 50 55 60
Rezerv Opsiyon Katsayıları
Eylül PPK Ekim PPK
Kaynak: TCMB Grafik 3
16.10 17.10 18.10 19.10
Karar Öncesi
Karar Sonrası Grafik 5 Getiri Eğrisi
Kaynak: Bloomberg
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3 seviyesine kadar gerilemiştir. Ancak USD/TL kuru daha sonra dar banttaki yatay hareketine geri dönmüştür.
Geçen haftaki faiz indirimi piyasa beklentilerinin altında kalmış olmasına karşın faizlerin hali hazırda düşük seviyelerde bulunması ve yatırımcıların fiyatladığı not artırımının 2013 yılının ilk çeyreğini bulabilecek olması USD/TL’nin aşağı yöndeki hareketlerinde zorlanmasına neden olmaktadır.
TCMB Ekim ayı toplantısında faiz koridorunu beklentilerin altında daraltırken son dönemde aktif bir politika aracı olarak kullandığı ROK’ları ise kademeli artırmaya devam etmiştir. Açıklanan sanayi üretimi ve işsizlik oranı gibi gecikmeli verilerin zayıf bir görünüme işaret etmesine karşın TCMB’nin öncül verilere odaklandığı dikkate alındığında öncül verilerden PMI imalat endeksinin Eylül ayında 49.99 seviyesinden 52.2’ye yükselmesinin TCMB’nin beklentilerden daha az indirime gitmesinde etkili olduğunu düşünüyoruz. Diğer yandan TCMB’nin bu kararı büyüme yönlü bir politika izlemeye devam ettiğini göstermesinin yanı sıra enflasyon açısından ise temkinli olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca TCMB’nin önümüzdeki haftaki yılın son Enflasyon Raporu’nda yılsonu enflasyon beklentisinde revizyona gidebileceği sinyalleri de artmıştır. Açıklanacak Ekim ayı enflasyon rakamlarında enflasyonun yıllık bazda beklentilere paralel olarak gerilemeye devam etmesi durumunda büyüme yönlü riskler de dikkate alındığında TCMB’nin yılın geri kalanında da faiz koridorunu kademeli daraltmaya devam etmesi mümkün olabilir. Önümüzdeki dönemde finansal istikrarın sürmesi ve TL’de beklenmedik bir dalgalanma yaşanmaması durumunda, TCMB’nin faiz koridorunun üst bandı olan borç verme faiz oranını Kasım ve Aralık aylarında 50’şer baz puan indirerek yılsonunda daha önceki beklentimiz olan %9.0 yerine %8.50 seviyesine çekmesini bekliyoruz. TCMB’nin son yayımladığı raporda para politikasında esnekliğin devam edeceğini vurgulaması da faiz koridorunda indirime devam edebileceği beklentimizi desteklemektedir.
Ayrıca TCMB’nin ROK’larda yaptığı artırım faiz koridorunu daraltma yönünde attığı adımın bir kısmını kompanse ettiğinden önümüzdeki dönemde TCMB’nin ROK’larda daha fazla artırım yapma ihtimalinin azaldığını düşünüyoruz.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
4
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
22.10.2012 Türkiye Merkezi Yönetim Dış Borç Stoku (Eylül) 143.2 milyar TL --
Merkezi Yönetim İç Borç Stoku (Ekim) 384.9 milyar TL --
Japonya Dış Ticaret Dengesi (Eylül) -754.1 milyar -570.1 milyar
23.10.2012 Türkiye İktisadi Yönelim Anketi ve Reel Kesim Güven Endeksi (Ekim) 103.1 --
ABD Richmond FED İmalat Endeksi (Ekim) 4 --
Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Ekim) -25.90 -26.00
İtalya Dış Ticaret Dengesi (Eylül) -0.97 milyar --
24.10.2012 Türkiye Enflasyon Raporu (2012-IV) -- --
ABD Haftalık Mortgage Verileri 964.0 --
PMI İmalat Endeksi (Ekim) 51.1 51.5
İkinci El Konut Satışları (Eylül) 0.373 milyon 0.385 milyon
Fed toplantısı ve Faiz Kararı (Ekim) -- --
Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Ekim) 46.1 46.5
PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 46.1 46.4
Almanya PMI İmalat Endeksi (Ekim) 47.4 48.0
PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 49.7 50.0
IFO İş Dünyası Endeksi(Ekim) 101.4 101.5
İtalya Tüketici Güven Endeksi (Ekim) 86.2 86.5
Fransa PMI İmalat Endeksi (Ekim) 42.7 44.0
PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 45.0 45.7
25.10.2012 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri(Eylül) -%13.2 %7
Haftalık İşsizlik Başvuruları 388 bin 370 bin
Chicago PMI İmalat Endeksi (Eylül) -0.87 --
Bekleyen Konut Satışları (Eylül, %a-a) -%2.6 %2.5
İnşaat İzinleri (Eylül) 0.894 milyon --
Euro Bölgesi M3 Para arzı (Eylül) %2.9 %3.0
İtalya Tüketici Güven Endeksi (Ekim) -- 97.7
Perakende Satışlar (Ağustos, %a-a) -%0.2 -%0.2
İngiltere TÜFE (y-y,%) -%0.5 -%0.5
Japonya TÜFE (Eylül, y-y) -%0.3 -%0.2
26.10.2012 ABD Büyüme Oranı (3.çeyrek, ç-ç) %1.3 %1.9
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (3.çeyrek, ç-ç) %1.7 %1.3
Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (3.çeyrek, ç-ç) %0.7 %1.8
Haftalık Veri Takvimi (22-26 Ekim 2012)
5
TÜRKİYE
Sektörler (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%) (2012)
2011 II.
Çeyrek 2011
III.
Çeyrek 2011
IV.
Çeyrek 2012
I.
Çeyrek 2012
II.
Çeyrek
Tarım 5.7 6.5 4.9 5.8 5.4 3.5
Sanayi 26.0 9.3 9.5 5.3 2.8 3.4
İnşaat 5.8 13.1 10.3 7.0 2.7 0.4
Ticaret 13.4 13.7 10.6 3.2 0.7 1.2
Ulaş. ve Haber. 15.4 12.1 11.4 6.6 5.1 3.9
Mali Kur. 11.6 9.2 12.9 6.8 4.5 3.6
Konut Sah. 4.7 1.7 1.3 2.3 1.7 1.7
Eğitim 2.1 4.1 6.9 5.4 4.5 4.5
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.3 3.3 6.8 7.8 4.9 4.1
Vergi-Süb. 8.7 10.8 10.1 4.8 2.5 1.4
GSYİH 100 9.1 8.4 5.0 3.3 2.9
Kaynak: TÜİK
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
2.9-20 -15 -10 -5 0 5 10 15
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4
Reel GSYİH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0
2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK
-20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
6
Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%)
2011 II.
Çey.
2011 III.
Çey.
2011 IV.
Çey.
2012 I.
Çey.
2012 II.
Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har. 67.8 8.3 7.8 3.4 0.2 -0.5 Dev. Nihai Tük. Har. 10.0 9.0 10.3 -4.3 5.5 4.4 Gay. Safi Ser. Oluş. 25.8 29.0 15.0 1.3 1.5 -7.4
Kamu Sektörü 3.2 -0.2 0.3 -9.5 2.1 -4.0
Özel Sektör 22.6 35.1 18.2 3.9 1.4 -7.9
Mal ve Hiz. İhracatı 25.8 0.5 10.2 6.6 11.9 19.8 Mal ve Hiz. İthalatı 28.3 18.9 6.8 -5.1 -6.0 -3.6
GSYİH 9.1 8.4 5.0 3.3 2.9
Kaynak:TÜİK
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi
-8.0 -6.0 -4.0 -2.0 0.0 2.0 4.0 6.0
-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0
May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10 Tem.10 Ara.10 May.11 Eki.11 Mar.12 Ağu.12
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak:TÜİK -40.0
-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0
2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK
-30 -20 -10 0 10 20 30
May.07 Ağu.07 Kas.07 Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12
3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)
Kaynak: TCMB
7
-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00
Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12
Ara Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
Sektörler
Yıllık Değişim Oranı (%)
Ağustos Ayı
2011 2012
Petrol Ürünleri 7.6 0.5
Tekstil -3.3 0.3
Gıda 2.4 -1.7
Kimyasal Madde 3.1 -1.9
Ana Metal Sanayi 0.3 10.7
Metalik Olm. Diğ. Mineral 3.6 -10.1
Taşıt Araçları 1.4 -22.4
Elektrikli Teçhizat 20.9 -11.8
Giyim -1.5 -1.6
Kaynak: TÜİK
Sektörel Sanayi Üretim Endeksi
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000
Mar.01 Eyl.01 Mar.02 Eyl.02 Mar.03 Eyl.03 Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi
700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Sanayi Sipariş Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0
Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)
Kaynak:TÜİK
Sanayi Ciro Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0
Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
Kaynak:TÜİK
8
Kapasite Kullanım Oranı
74.0
55 60 65 70 75 80 85
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
45 55 65 75 85 95
Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları
Yatırım Malları
Kaynak: TCMB
Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0 90,000.0
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
52.2
30.00 35.00 40.00 45.00 50.00 55.00
60.00 PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters 90
95 100 105 110 115 120 125 130
Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
9
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
9.18
6.67
0 2 4 6 8 10 12 14
Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
4.03
-5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0
Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30 35
Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12
Gıda Enerji Tüfe
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE
-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0
May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB
-1 0 1 2 3
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Ev Eşyası
Eğitim Yıllık
Aylık
Kaynak: TCMB
500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300
100 120 140 160 180 200 220 240 260
Şub.05 Eyl.05 Nis.06 Kas.06 Haz.07 Oca.08 Ağu.08 Mar.09 Eki.09 May.10 Ara.10 Tem.11 Şub.12 Eyl.12
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
10
Türk- İş Mutfak Enflasyonu
İTO Enflasyon Göstergeleri
5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)
Kaynak:İTO
64.7
40 50 60 70 80 90 100
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
Kaynak: TCMB
Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri
-4 -2 0 2 4 6 8
Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)
Kaynak: Türk-İş
11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
8.4 9.1
8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0
Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
19,000 20,000 21,000 22,000 23,000 24,000 25,000 26,000 27,000 28,000 29,000
Tem.08 Kas.08 Mar.09 Tem.09 Kas.09 Mar.10 Tem.10 Kas.10 Mar.11 Tem.11 Kas.11 Mar.12 Tem.12
İşgücü Arzı İstihdam Edilenler
Kaynak: TÜİK
35.0 37.0 39.0 41.0 43.0 45.0 47.0 49.0 51.0 53.0
Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12
İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0
0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0
Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12
Tarım Sanayi
İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000
Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12
İş Arayanların Sayısı
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
İşkur İstatistikleri
92 94 96 98 100 102 104 106 108 110 112
2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I
Sanayi İstihdam Endeksi
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)
İşsizlik Oranı İşgücü Durumu
12
1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TCMB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0
2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I
Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
13
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140
Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
0 5000 10000 15000 20000 25000
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
İthalat
-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140
Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB
İhracat
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000
-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB
14
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
-15 -10 -5 0 5 10 15 20
Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
65 75 85 95 105 115
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Krediler CNBC-e Güven Endeksleri
0.0 50.0 100.0 150.0 200.0 250.0
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi CNBC-e Tüketim Endeksi
Kaynak: CNBC-e
0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00 60.00 70.00 80.00
Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
Bireysel ve Ticari Krediler
-5.00 15.00 35.00 55.00 75.00 95.00 115.00 135.00 155.00
Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
15
-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00
Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
-35.00 -15.00 5.00 25.00 45.00 65.00
Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)
Kaynak:TCMB, VakıfBank
-3 7 17 27 37 47 57
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
300.0 350.0 400.0 450.0 500.0 550.0
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
60.0 80.0 100.0 120.0 140.0 160.0
200.0 250.0 300.0 350.0 400.0
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150
200 250 300 350 400
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
16
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
-5 0 5 10 15 20 25
Oca.04 May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank 0
5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0 5 10 15 20 25 30 35
Ocak 2004 Ağustos 04 Mart 05 Ekim 05 Mayıs 06 Kasım 06 Haziran 07 Ocak 08 Ağustos 08 Mart 09 Ekim 09 Mayıs 10 Aralık 10 Temmuz 11 Şubat 12 Eylül 12
Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB 0.0
50.0 100.0 150.0 200.0 250.0
0 5 10 15 20 25 30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
50000000 70000000 90000000 110000000 130000000 150000000 170000000
100000000 300000000 500000000 700000000 900000000
Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12
M2 (bin TL) M3 (bin TL)
M1 (bin TL-sağ eksen)
Kaynak:TCMB
17
2012-IMF Beklentisi
(Ekim 2012) Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge /GSYH (%)
İşsizlik Oranı (%)
Borç St./GSYH (%)
Gelişmiş Ülkeler 1.29 1.69 -0.37 8.03 109.86
Gelişmekte Olan Ülkeler 5.28 6.18 1.34 -- 34.41
Tüm dünya 3.28 3.90 -- -- --
ABD 2.17 1.58 -3.11 8.23 107.18
Euro Bölgesi -0.41 2.08 1.13 11.17 93.63
Almanya 0.94 2.15 5.43 5.21 83.03
Fransa 0.12 1.92 -1.73* 10.14 89.97
İtalya -2.29 1.52 -1.47 10.55 126.33
Macaristan -1.02 5.40 2.62 10.93 73.99
Portekiz -3.00 2.27 -2.87 15.47 119.07
İspanya -1.54 3.28 -1.97 24.90 90.63
Yunanistan -6.00 0.40 -5.81 23.83 170.73
İngiltere -0.38 2.20 -3.31 8.13 86.68
Japonya 2.22 -0.17 1.59 4.51 236.56
Çin 7.83 2.80 2.31 4.10 22.16
Rusya 3.69 6.71 5.21 6.00 11.03
Hindistan 4.86 12.99 -3.83 -- 67.59
Brezilya 1.47 4.97 -2.57 6.00 64.08
G.Afrika 2.59 5.30 -5.47 24.38 41.25
TÜRKİYE 2.97 6.49 -7.54 9.44 37.70
Reel Büyüme
(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYİH*
(%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 2.1 2 -3.09 0.25 70.3
Euro Bölgesi -0.4 2.6 0.43 0.75 -25.90
Almanya 1 2.10 5.65 0.75 90
Fransa 0.30 2.20 -1.95 0.75 -27.80
İtalya -0.90 3.40 -3.26 0.75 86.20
Macaristan -1.30 6.60 1.22** 6.50 -49.50
Portekiz -3.30 2.90 -6.45 0.75 -56.00
İspanya -1.30 3.40 -3.53 0.75 -36.80
Yunanistan -5.50 0.30 -9.81 0.75 -75.60
İngiltere -0.50 2.20 -1.92 0.50 -28.00
Japonya 3.20 -0.40 2.03 0.10 40.10
Çin 7.40 1.90 2.76 6.00 99.40
Rusya 4.00 6.60 5.34 8.25 --
Hindistan 5.50 10.31 -3.44 8.00 --
Brezilya 0.49 5.28 -2.11 7.50 113.20
G.Afrika 3.00 5.00 -2.82** 5.00 -1.00
Türkiye 2.90 9.19 -6.38** 5.75 88.81
*Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2011 verileridir.
**2010 Verileri Kaynak: Bloomberg
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Beklentiler
18
2010 2011 En Son Yayımlanan
2012 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi
GSYİH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 098 799 1 294 893 349 630 (2012, 2Ç) --
GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 9.2 8.5 2.9 (2012, 2Ç) 3.1
Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) 13.1 8.9 -1.5 (Ağustos 2012) --
Kapasite Kullanım Oranı (%) 72.6 75.4 74.0 (Eylül 2012) --
İşsizlik Oranı (%) 11.9 9.8 8.4 (Temmuz 2012) 8.7
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y. %) 6.40 10.45 9.18 (Eylül 2012) 7.2
ÜFE (y-y. %) 8.87 13.33 4.03 (Eylül 2012) --
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 133,885 148,455 150,904 (05.10.2012) --
M2 587,815 665,642 702,527 (05.10.2012) --
M3 616,201 700,491 748,408 (05.10.2012) --
Emisyon 44,368 49,347 55,524 (05.10.2012) --
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 80,696 78,330 96,614 (12.10.2012) --
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma) 1.50 5.0 5.0 (19.10.2012) --
TRLIBOR O/N 6.54 10.89 5.454 (19.10.2012) --
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı 47,101 77,089 1,181 (Ağustos 2012) 58,000
İthalat 185,544 240,834 18,736 (Ağustos 2012) --
İhracat 113,883 134,971 12,874 (Ağustos 2012) --
Dış Ticaret Açığı 71,661 105,858 5,862 (Ağustos 2012) 89,000
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku 352.8 368.8 384.9 (Ağustos 2012) --
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 120.5 149.5 143.2 (Ağustos 2012) --
Kamu Net Borç Stoku 317.6 290.5 289.9 (2012 I. Çeyrek) --
Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2010 Eylül 2011 Eylül
Bütçe Gelirleri 18,493 22,061 23,207 (Eylül 2012) --
Bütçe Giderleri 25,395 23,932 29,037 (Eylül 2012) --
Bütçe Dengesi -6,903 -1,871 -5,830 (Eylül 2012) --
Faiz Dışı Denge -2,906 1,151 -2,561 (Eylül 2012) --
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
V
ek
Vakıfbank Ek
konomik.arastirm
Cem Eroğ
Nazan Kı Ümit Üns Emine Öz Naime Do Fatma Öz Sinem Ul
Bu rapor Türkiye V kullanılm vermek a alan bilgi
konomik Ar
malar@vakifbank
ğlu lıç sal zgü Özen oğan Eriş zlem Kanbur lusoy
Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası T ması nedeniyle do amacıyla hazırlan
lerde daha önced
aştırmalar
k.com.tr
Kıdemli Eko Ekonomist Ekonomist Ekonomist Araştırmacı Araştırmacı Araştırmacı
Bankası T.A.O. t T.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya do mış olup, hiçbir k den bilgilendirme
onomist
tarafından güven verilerin doğrulu laylı olarak oluşa konuda yatırım ön e yapmaksızın kıs
cem.eroglu@va nazan.kilic@vak umit.unsal@vak emineozgu.ozen naimedogan.eri fatmaozlem.kan sinem.ulusoy@
nilir olduğuna ina uğu hakkında her acak zararlardan nerisi olarak yoru men veya tamam
akifbank.com.tr kifbank.com.tr kifbank.com.tr n@vakifbank.com is@vakifbank.co nbur@vakifbank vakifbank.com.t
nılan kaynaklard rhangi bir garanti dolayı sorumlul umlanmamalıdır.
men değişiklik yap
Vak m.tr
m.tr .com.tr r
an sağlanan bilg vermemekte ve uk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi
kıfbank Ekonom 021 021 021 021 021 021 021
giler kullanılarak h bu rapor ve için ektedir. Bu rapo r Bankası T.A.O. b
ptir.
mik Araştırmalar 2‐398 18 98 2‐398 19 02 2‐398 18 99 2‐398 18 90 2‐398 18 92 2‐398 18 91 2‐398 19 05
hazırlanmıştır.
ndeki bilgilerin or sadece bilgi bu raporda yer
r