S ü m e r B a n k p r o j <
m ü s a b a k a s ı
J ü r i h e y e t i r a p o r u Sümer Bank tarafından müsabakaya konulan, Anka-
ra'da Cumhuriyet alanında yapılacak, Sümer Bank Bina- sı taslak müsabakasına iştirak eden mimar ve mühendis- lerin eserleri Ankara'da Sergi Evi binasında İç İşler Bakam Şükrü Kayanın başkanlığı altında toplanan Sü- mer Bank Umum Müdürü Nurullah Sümer. Bolu Sayla- vı Falih Atay, Emlâk Bankası İdare Meclisi azasından Raufi, Ankara şehri imar müdürü Mimar Semih Rüs- tem, Mühendis Cemal, Ankara mimarlar birliği namına mimar Asım Kömürcüoflu, Güzel San'atlar birliği mi- mari şubesi namına mimar Zühtü, Sümer Bank inşaat servisi şefi Reşattan müteşekkil Jüri:
1 — Bu müsabakaya, ilişik listede İsim ve rumuzları yazılı 21 adet taslak geldiğini ve bunların müsabaka şar-
tlarına uygun olarak tayin edilen müddetler zarfında Bankaya verildiklerini tesbit etmiş ve,
2 — Birinci iş olmak üzere taslakların her birini bü- yük bir dikkatle gözden geçirerek içinden ayırdığı bir seç- me komisyonuna bu taslaklardan en değerli olanlarını seçmek işini vermiştir.
Taslakları seçme komisyonunun üyeleri şunlardır:
A ) Sümer Bank İnşaat Servisi Şefi Bay Reşat, B) Ankara şehri İmar Müdürü Mimar Semih Rüs- tem,
C) Mühendis Cemal,
D) Mimar Asım Kömürcüoğlu, Türk Mimarlar Birli- ği Mürahhası.
E) Mimar Zühtü, Güzel San'atlar Birliği Mimarlık şubesi murahhası.
Yukarıda isimleri yazılı olan zevattan teşekkül eden seçme komisyonu taslakların seçilmesi lşüıe her gün ça- lışmak şartile bir hafta devam etmiş ve aşağıda isim ve remizleri alfabe sırasile yazılı olan eserleri ayırmıştır:
1 — Profesör Breuhaus 2 — Mimar Hüsnü 3 — S. B.
.1 — S. B. 777 5 — Mimar Şevki 0 — Yerli malı
Yukarıda yazılı taslaklarla birlikte, müsabaka tas- laklarının hepsi 9. 12. 11)31 de toplanan Jüri Hey'eti ta- rafından ayrı ayrı bir daha tetkik edilmiş ve seçme ko- misyonu görüşlerinin doğruluğu hakkında ittifak hu sil olmuştur.
Seçilen bu altı taslaktan arta kalan diğer taslaklar Jüri talimatnamesi 3 üncü maddesinin (b) fıkrası muci- bince tasfiye edilmişlerdir. Talimatnamenin bu fıkrası aşağıya çıkarılmıştır:
(Madde ::, Fıkra - İlk toplantılar müsabaka şartla- rının uymayan projelerle estetik veya teknik noksanları olan projelerin tasfiyesine hasredilir.)
İlk seçimin dışında bırakılan taslaklardan ı< rtan altı taslak üzerinde üyeler reylerini gizli olarak ve her kes kendi kanaati mucibince numara esasına istinaden rey pusulaları üzerine yazmış ve pusulalar sarflara konarak kapanmıştır.
Azami not 3 itibariyle Jüri azası tarafından her altı proje için 1 - 2 - 3 numaralarından biri verilmiştir.
içtlmada bulunmayan iç işler Bakanı ve Jüri Hey'e- ti Başkanı not vermemiştir.
Rey pusulaları Sergi Evinde 10/1/1!»3 I tarihinde İç İşleri Bakanı Şükrü Kaya, Dış İşleri müsteşarı Numan Rifat. Sümer Bank Umum Müdürü Nurullah Sümer, Bolu Saylavı Palih Atay ve Ankara İmar Müdürü Semih Rüstemin hazır bulunduğu içtimada açılmış ve aşağı- daki netice tespit edilmiştir:
- Yerli Malı : - Profesör Breuhaus
• Mimar Şevki
» Hüsnü
numara
11 Yukarıdaki rey neticelerine göre Yerli Malı remizli proje birinci ve Profesör Breuhaus'un projesi müsabakada ikinciliği kazanmıştır.
Son reye konan projelerin muhtelif nokralardan bazı kabili tashih işlenecek yerleri olduğu görülmekte beraber mevzuun güçlüğü nazarı itibare alınırsa sureti umıımiye- de gösterilen gayretlerden ve çalışma tarzlarından dolayı Jüri Hey'eti takdirini yazmağı bir vazife bilmiştir.
Jüri heyeti üyeleri imzaları
Birinci. Mimar Seyfettin Erkan. Kat pl&nları.
TÛLANI MAKT&
Bankaya tevdi edilen projeler listesi:
1 — Mimar Süreyya 2 — S. B.
3 — Kale 4 — Türk 5 — Doksan Derece 6 — S. B. 77".
7 — Akat S — Anahtar i) — Yerli Malı 10 — Aydemir 11 — Büro M. Aydın 12 — Mimar İhsan Kâzım
13 — Mimar Behçet Şabri vo Bedrettin Hamdi
14 — Mühendis Schweickert 15 — Mimar Behçet Sabri 16 — Mimar Şevki 17 — Mimar Hüsnü
18 — Sayılı 1!» — Mimar Burhan Arif 20 — Ahmet ve Koryo 21 — Profesör Breuhaus
B i r i n c i . İ z a h n o t u . M i m a r S e y f e t t i n E r k a n
I — Binanın mevkii Siimer Bank tarafından Anka- rada Hakimiyeti MUliye meydanına nazır Taş han bi- nası arsası olarak intihap edilmiştir.
Şehircilik ııoktai nazarından izahat:
Yeni Ankara şehrinin methalini teşkil eden ve An- kara istasyonundan başlıyarak Hakimiyeti Milliye mey- danına kadar lmtidat eden şimdilik Büyük Millet Mec- lisi ve Ankara palas gibi iki mühim binanın önünden geçen oldukça geniş bir caddeden ibaret olan bu yol Hakimiyeti Milliye meydanında ufak bir duraklamadan sonra iki istikamette Zafer âbidesini ortalayarak tarihi büyük bir kıymeti olan Ankara kalesine kadar uzanan Anafartalar caddesi teşkil eder.
Şehir methali, Anafartalar, Bankalar, Vekâletler caddesi gibi beş mühim yolun telâkisinden hâsıl olan Hakimiyeti Milliye meydanının gösterişli bir noktasın- da inşa edilecek olan bina şehrin müstakbel hayatı ü- zerinde çok milhim bir rol oynaması dolayısile buraya konulacak olan binaya verilecek şekil de çok mühimdir.
Bütün bu düşünceler ve binanın ticari bir müessese ol- ması ve şehir ile olan münasebeti gibi mühim sebepler binanın karakterini az çok tayin etmiş ise de bugün için düşünülecek yegâne esas yalnız binanın göreceği hiz- mete göre binaya karakter vermekle kalmayıp bundan evvel şehircilik esaslarını göz önünde bulundurarak dü- şünülmüş ve istasyondan Ankaraya değru giren şehir methalini teşkil eden caddenin Hakimiyeti Milliye mey- danından Anafartalar caddesine geçen kısmı hissedile- cek suretle olması için gayet hafif ve tatlı bir münha- ni olarak çevrilmiş ve bu suretle oradan geçen cadde- nin de ehemmiyeti hissettirilmiş oluyor. Ve binanın bu dönüşü Milli Zafer âbidemize de kuvvetli bir kavis teş- kil etmiş oluyor.
Taksimat:
Bina taksimat itibarile iki kısımdan ibarettir. Birin- ci kısım Sümer Bank fabrikalarının mallarını tanıtmak üzere düşünülen mağaza kısmı diğeri ise bankaya ait
bürolardır. Bu her iki kısım da oicari müessese olmala- rı hasebile halk ile ve dolayısile şifi ile olan mü- nasebetlerinin en güzel bir şekilde olması için binanın umumi methali Anafartalar caddesi üzerinde sitiyc yakm bir kısımdan verilmiş ve zemin katı mağazalarla beraber Bankanın Ankara şubesine tahsis edilmiştir.
Bundan başka binanın iki girişi daha vardır. Birisi A- nafartalar caddesi üzerinde binanın son kısımlarında o- lup bu giriş sitiye daha yakın olduğu için kasa da- ireleri girişi buradan verilmiştir. Ayni zamanda yapı- lan hususi tertibatla memurların dahi buradan girme- sine imkân verilmiştir. Diğer giriş bugünkü Vekâletler binalarına giden cadde üzerindedir ve memurların gir- mesine tahsis edilmiştir. Bu üç giriş sayesinde gayet ko- laylıkla binanın servisleri birbirine bağlanmıştır. Bod- rum katta kasa daireleri vardır. Zemin kattan hususi bir merdlvenle buraya İnilir. Herhangi bir tehlikeye karşı bodrum katı için hususi tertibat yapılmıştır. Bu terti- bat Veznedar Umum Müdür ve Umum müdür muavini edalarına merbuttur. Tehlike vukuunda bu tertibata ba- sıldığı zaman bankanın bütün kapıları ayni zamanda kapanmaktadır. Birinci, ikinci ve üçüncü katlar da bü- rolara tahsis edilmiştir. Hakimiyeti Milliye meydanı ile Anafartalar caddesi üzerine tesadüf eden kısımlara Mü- düriyet, İdare meclisi ve içtima salonları gibi mühim o- dalar konmuş ve arka taraflar servislere tahsis edil- miştir. Dördüncü kat yalnız Vekâletler tarafından gelen kelun üzerinde yapılmış ve ön kısma doğru bir lokanta düşünülmüştür ki bu kısımdan İstasyon ve Çan kaya- ya kadar olan bütün manzaraya hâkim olan bir teras yapılmıştır.
Bina betonarme İskelet, tuğla dolgu olarak yapıla- cak ve harici kısımları Ankaranın tabii taşından yapı- lacak. uzun band olarak modelde de görülen beyaz kı- sımlar Hacı Bektaş mermer taşından yapılacaktır. Bu suretle bütün bina İnkılâp Ankarasının karakterini taşı- yan bir bina olacaktır.
Mimar Hüsnü. Görünüş ve kat plAnlan-
Z E M İ N « T
M i m a r H U s n U T ü m e r . izah notu.
Ankarada Cumhuriyet meydanında Taşhan yerine yapılacak Sümer Bank ve Yeril Mallar Pazarı için ta- rafımdan tanzim edilen proje; bodrum, zemin, birinci, ikinci, Uçüncii katlarla küçük taraça katını ihtiva eder.
Esas itibarilc bina, orta kısımda muazzam bir müdüriyeti umumiye mechalile İş Bankası tarafı nihayetinde bir memurin methalinden ibarettir. Aynı zamanda Müdüri- yeti umumiye methalinden zemin katta te'sis olunan Ankara Şubesi holüne geçilir ve kiralık kasalara inilir.
Dahili irtibat aşağıda yazılı hizmetlerde kullanılmak üzere dört merdivenle temin edilmiştir.
Müdüriyeti umumiye methalinde: Müdürler, reisler ve ziyaretçilere mahsus yalnız birinci kata kadar devam eden büyük merdiven.
Ayni methalin sağ tarafında ikinci derecede halk ve banka memurinin müdüriyeti umumiye ile alâkalarının te'mini maksadile diğer bir merdiven, ve bundan mada memurlara mahsus hususî methallerinden kendi dairele- rinin katlarına çıkan merdivenle Banka kofrfor ve ki- ralık kasalar merdiveninden ibarettir.
Zemin katta müdüriyeti umumiye methali ve banka holünden mada mevcut bulunan mağazalar, plânda gö- rüldüğü veçhile arka taraftan yekdiğerine merbut ve icabında iki taraflı büyük bir mağaza halinde kullanıl- mağa müsait tarzda tanzim edilmiş olup arzu edildiği takdirde, satış daireleri yapmağa elverişli bodrumda tef- rik edilmiş bir kısma dahilen geniş bir merdivenle mer- buttur.
Banka umumi methalinden geçilen Ankara Şubesi;
zemin kat plânında ve dahili perspektifde görüldüğü veç- hile küçük amerikan sistemi bir banka holünden ibaret- tir. lO-lö memur çalıştırmağa müsait olup bodrumda tanzim edilen arşiv ve kasa dairesine hususi bir merdi- venle merbuttur.
Umumiyet itibarile binanın dahili ve harici aksa- mında kullanılacak belli başlı malzemenin cins ve nevi aşağıda yazılmıştır:
I — Banka umumî methal merdivenleri Ankara taşından,
Banka umumî methal zemini ve Banka hölü zemi- ni siyahla karışık beyaz mermerden,
Methal lambrileri somakiden kaplama, Banka hölü lambrileri cilalı Hereke taşından kaplama.
Banka kişeleri kök ceviz kaplama.
Büyük merdiven beyaz som mermerden, İkinci merdiven, beton üzeri, mermer kaplama ya- pılacaktır.
2 — Müdüriyeti umumiye, meclisi idare müdiran dairelerinin döşeme, lambri ve kapıları meşe veya kara- ağaçtan,
Odalar arasındaki kapılar çift dahilen maroken kap- lı ve bu kısma ait duvarlar, tavanları mat yağlı boya yapılacaktır.
3 — Bilûmum odaların zemini şap üzerine «Çeloleks»
ve «linoleum»,
Koridorlar ksilolit, gardıroplar ve tualetler ze- mini mozayik, çini ve kışlık bağçe zemini mermer kap- lanacaktır.
Pencereler meşe veya karaağaçtan çift ve ıstorîu, kapılar beyaz ağaçtan yapılacaktır.
4 — Cephe işleri:
Methal motifi, sutunları cilalı Hereke taşı kaplama, Pencere kenarları, korkuluk harpuştaları, silmeler, subasman kısmı Ankara taşı kaplama,
Dükkânların üstü markize kadar mermer kaplama yapılacaktır. Bu kısımlardan mada cephe aksamı «pierre aıtificielle» dökme plaklarla kaplanacaktır.
Binanın bil'umum terasları tecrit edilip üstü iki kat çini ile örtülecektir.
Başlıkları yukarda yazılı malzemenin istimalilc
«poste pneumatique tecdidi hava, arşiv çelik dolapları, Bankakofnfor dairesi kapuları, kiralık kasalar» hariç olmak üzere verdiğim projeye göre birinci derecede bir banka binası vücude getirmek için takribi keşf yekûnu (425,880) Dört Yüz Yirmi Beş Bin Sekiz Yüz Seksen liraya baliğ olmuştur.
.a
