1. MUkfcfat. Mimar A. Sabri ve Emin Onat. Genel görünüş.
Y ü r ü k A l i p l a j ı p r o j e m ü s a b a k a s ı
1. mükâfat İ z a h n o t u M i m a r A h m e t S a b r i v e E m i n O n a t
İki tepe arasında içeri doğru düz olarak sokulan arazi vaziyetinden istifade ederek, modern plajlarda muhakkak bulunması lâzım olan, spor çayırı ve kumluk ; projede, bir t a - raftan plâjın erkekler kolu, diğer taraftan ka- dınlar kısmı ve hususî kabinelerle çevrilmiştir.
İstanbul Şarbaylığınca Büyük Adada yap- tırtacak plâjın projesi için bir müsabaka ya- pıldı. Buna, vaktin azlığından ancak 5 eser iş- tirak, etti. Birinciliği Mimar A. Sabri ve Emin Onat'm projesi kazandı. Bu sayımızda müsaba- kaya giren eserlerden üçünü gösteriyoruz.
Giriş, kadın ve erkeklerin hemen kapıda ayrılmaları için, iki kolun birleştiği yere ko- nulmuş; restoran şimdiki terasların bulundu- ğu yerde, kumluk ve denizle en sıkı münase- bette bulunacak şekilde yapılmıştır. İki katlı olarak düşünülen restoranın üst kısmı, plâja
girmeyerek yalnız burada oturmak isteyenlere mahsustur. Buranın girişi plâjdan tamamile ayrıdır.
Atlama kulesi; restoran, kumluk ve çayır- dan en güzel görünebilecek bir yere yapılmış- tır.
Kabineler dört kısma ayrılmıştır:
1 — Aile kabineleri,
2 — Bir kişilik hususî kabineler, bunlar ya saatla veya günlük olarak kiraya verilirler.
3—Değişme kabineleri; soyunma ve gi- yinme müdeti 20 dakika hesap edildiğine göre bunlar saatte üç kişi tarafından kullanılırlar.
Elbiseler bir askıya asılarak bir pencere vası- tasile arkada bulunan gardroba verilirler. Bun-
»111 ııı ı ıy 11 ıııı ı ııı 11 im ı IH 11 MIM ııın'iırrı ııı, ;i'mi|-
dan sonra kabine diğer müşteri için serbesttir.
4 — Umumî soyunma yerleri; vapur za- manlarında ve havanın bozduğu anlarda de- ğişme kabineleri dolu olduklarından, beklemek istemeyenler yandaki umumî soyunma mahal-
line giderek elbiselerini buradan isterler ve gi- yinirler. Değişme kabinlerinin yanında bu u- mumt soyunma yerleri muhakkak bulunmalı- dırlar. Ayni zamanda bunlardan ucuz banyo yapmak isteyen halk ta istifade eder.
İ z a h r a p o r u 2. Mük Afat
M i m a r N i z a m e t t i n v e M i m a r S e d a t
a — P r o j e tanziminde düşünülen esaslar:
1 - P l â j ve gazino kısmı vaziyet itibarile birbirinden tamamen ayrı bir şekilde tertip e- dilmiş yalnız her iki kısım bir esas methal ve hol ile birleştirilmiştir. Bu esas methal va- pur iskelesinden gelen araba yolunun Yörük Alide nihayet bulduğu yerde ve bu yolun mih- veri üzerindedir.
2 - P l â j günün her saatinde güneş alacak- tır. Gazinonun cepheleri şimale ve garbe çev- rilmiştir. Bu suretle g a z i n o serin olacaktır.
Bütün p l â j ı , atlama kulesinden atlayanları, kaymak kızağından kayanları gazinoda otu- ranlar mükemmel surette seyredeceklerdir. Ga- zinonun önünde deniz yolile gelecek müşteri- ler için b i r iskele yapılmış ve gelecek sandal ve motörlerin p l â j önünü işgal etmemeleri için ayrıca küçük bir liman bırakılmıştır. At- lama kulesinin bulunduğu iskele ile gazino ö- Aündeki iskele arasında 25 metre mesafe bı- rakılmıştır. Bazı heveskâr sporcular burada hususî yüzme yarışı antrenmanları yapabilir- ler.
3 - P l â j da zemin ve birinci katta olmak
üzere yetmiş yedi adet birer kişilik hususî ka- bine ve birinci katta yirmi beş adet iki ve daha ziyade kişilik lüks kabin vardır. Bunlar- dan başka zemin katında on üç adet muvak- kat umumî soyunma kabineleri vardır.
4 - Sirkülasion: Hususî ve lüks kabin a- lanlar arka koridordaki kapıdan kabineye gi- recekler ve soyunduktan sonra diğer kapıdan plâja çıkacaklardır. Çıkarken kapıyı kilitleye- cekler ve anahtarını bir bronz marka muka- bilinde garsona teslim edeceklerdir. Alacakları markayı mayolarının kenarına bağlayacaklar- dır.
Daha ucuz olan umumî kabinde soyun- mak isteyenler biletlerini vererek karşıki ves- tiyerden bir hususî torba alacaklar ve kabinde soyunduktan sonra elbiselerini bu torbaya ko- yarak tekrar bir marka mukabilinde vestiye- re teslim edecekler ve kabini terkedceklrdir.
5 - Umumî holde bir kiralık m a y o verilen yer, bir emanet veznesi, ve bir de berber var- dır. P l â j da kabinlerin önünde açıkta altı sor- tili bir soğuk ve tatlı su duşu vardır. A t l a m a kulesinin en üstünde p l â j m h e r yerinden ve
i J l Ö U U f U J I I I O J İ H İ I M I U İ I 1EM i K (kTl l.tî MI H t I 11 i.l^OO
Denizden görünüş ve kat plânları.
j j j . f . . O O O O
[ÜŞ;
gazinodan görülebilecek vaziyette ve büyük- lükte bir saat konacaktır. Cephelerde görülen ve üzerinde bayrak direği bulunan kulenin i- çinde su deposu vardır. Duşlara ve sair yer- lere buradan su temin edilecektir.
b — İnşaat sistemi ve malzeme:
1 - İnşaat umumiyetle betonarme karkas olarak düşünülmüştür. Gaaino önündeki atla- ma kulesinin bulunduğu iskele, atlama kulesi ve kayma kızağı beton arme olacaktır. Gazino kısmında bölme duvarları tuğladan ve plâj kısmında hafif betondan olacaktır. Çatı umu- miyetle teras şeklinde ve ruberoit ve emsali bir malzeme ile örtülecektir. Birinci kat ka- binlerin önünde betonarme pergola yapılacak- tır.
2 - Birer kişilik kabinlerin döşemesi şaplı
beton döşeme üzerine ahşap ızgara olacaktır.
Lüks kabinlerin döşemesi mantarlı muşamba olacaktır. Kabin kısmı ve gazino kısmı haricen normal bir şekilde sıvanacak fakat dahilen yani plâj tarafından sıva yapılmayacaktır. Bü- tün betonarme aksam yağlı hususî kalıpla dö- külecek ve kalıplar alındıktan sonra tırtıllı çekiçle tokmaklanacaktır.
C — Mefruşat:
1 - Birer kişilik hususî kabinlerde bir kaç elbise çengeli, bir küçük raf ve ayna ve otur- ma sırası (bu ayni zamanda arka kapının kilidi makamındadır) bulunacaktır.
2 - Lüks kabinde bir muşamba şezlong, bir raf ve ayna kâfi miktarda elbise çengeli ve yerde kenevirden küçük bir halı bulunacaktır
İzah raporu Mimar Nazif Asal
Bu projede plâj ve gazino için şu esaslar üzerinde çalışılmıştır.
1 — P l â j yapılacak y e r i n temiz tutulabil- mesi ve nezareti olan arazinin sınırlarının tesbiti, sahil ve deniz hudutlarının toplu ol- ması.
n — Yüzenlerin yakınında bir nezaret İs- tasyonu v e tahlisiye motoru bulunması, sahili baraka v e kabinelerle işgal etmemek.
Soyunma ve giyinme kabineleri üç şekilde düşünülmüştür.
a - ( M ü n f e r i t kabineler), b - (Değişen kabineler), c - (Toplu giyinme y e r i ) ,
a - ( M ü n f e r i t kabineler). T a h m i n e n 120 m2, dir ve bunlar saatla kiralanır.
b - ((Değişen kabineler); Müteferrik kabi- nelerle ayni büyüklükte, yalnız elbiseler gar- droba verilir ve yalnız bekçi t a r a f ı n d a n açılır bir şekilde kilitli. Yıkanacak adam soyunduk- t a n sonra basit bir zil ile bekçiyi haberdar eder ve bekçiye b i r numara ile elbiselerini tes- lim eder. Böylece kabine başka bir soyunaca- ğa açıktır. Bu kabinelerde bir yüzmek isteyene şoyunmak v e (giyinmek için 20 dakika hesap
edildiğine göre saatte bu kabinelerden üç k i - şi istifade edebilir. Bu kabinelerin âni hava bozmasında kolay işgal edilebilmesi için kala- balığı alacak, üstü kapalı yerler yapılmıştır.
c - (Toplu giyinme y e r l e r i ) :
r Büyükçe ve e t r a f ı oturma ve soyunma yerleri bulunan oda. Orada denize girenler toplu olarak soyunur ve giyinirler. Elbiseler gardroba gişe vasıtasile "verilir ve alınır.
I I I . Duş yerleri ve ayak yıkama yerleri:
Gardrop holünün yakınında veya içinde olabilir ve havanın anî bozmasında yıkanan- lar için üstü kapalı mahal yapılacaktır.
I V - Süt, meyve, tütün, sucuk ve saire so- ğuk şeyler, gazete, banyo elbiseleri, saire İçin satış yerleri yapılacak.
V — M u t f a k aksamile lokantası ve kiralık ikametgâhlar yapılacak.
Yukarıdaki esaslara göre p l â j ve gazino projesi hazırlanmış ve plâj, gazino ihtiyaçları- nı temin edecek, d a n s yeri, müzik ve temsil ve varyete oynanabilecek bir sahne, deniz yo- lile geleceklere ait bir istasyon yapılmıştır.
P l â j memuru ve gişe ve kasa gibi ihtiyaçlar da ayrıca karşılanmıştır.
