KARA KUTU YAYIN İNFORMAL YAYINLARI

(1)

ALES

00000.00004

SORU KİTAPÇIK NUMARASI

KARA KUTU YAYIN İNFORMAL YAYINLARI

SINAV SALONU NUMARASI :...

SALON SIRA NUMARASI :...

T.C. KİMLİK NUMARASI :...

SOYADI :...

ADI :...

ÇÖZÜM ^KİTAPÇIĞI

Akademik Personel ve

Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı

(2)

ALES

4 4

ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

İNFORMAL YAYINLARIKARA KUTU YAYIN İNFORMAL YAYINLARIKARA KUTU YAYIN

SAYISAL BÖLÜM 1. , , : , ,

1 0 20 4 2 0 20 6

2 2

- -

^ h ^ h

,,

: ,, :

0 160 8 0 361 8

1680 18036 1 55 1

$

=

Cevap B

2. , . ,

, ,

0 6 0 2 4 8 1 2

106 102 1048

1012

$

+ = +

2 310 10 4 3

10 2 3

10 6 3

2 3 10

3 10

= $ +

=

Cevap C

3. AB9 – C7A = 2AC işlemini toplama şeklinde yazalım.

2 A C C 7 A A B 9

A + C = 9 olacaktır.

+

1. adım 2 A C C 7 A A B 9

A + 7 toplamından elde gelmezse 2 + C = A olmalıdır.

+

A + C = 9 ve 2 + C = A mümkün değildir. (Çünkü C = 3,5 gelir.) 2. adım

2 A C C 7 A A B 9

A + 7 toplamından elde 1 geldiğinde 3 + C = A olur.

+

3 + C = A ve A + C = 9

& C = 3 ve A = 6 olacaktır.

2 6 3 3 7 6 6 3 9

+ B = 3 olur.

A + B + C = 12

Cevap E

4. 21 6x21 27

3

- + =

-

f p ise

21 6x21 13

- + = olmalıdır.

x x

x

21 21 18 21 3

5

&

- + = + =

=

Cevap B

5. A = (7!)² – (5!)² A = (7! – 5!) . (7! + 5!)

A = (7 . 6. 5! – 5!) . (7 . 6 . 5! + 5!) A = 5! . 41 . 5! . 43

A = 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 41 . 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 43 12

96 8

A’yı tam bölen iki basamaklı en büyük doğal sayı 96’dır. Rakamla- rı toplamı 15’dir.

Cevap D

6. 2x yx y 1 &2x y x y +

- = - = +

x& =2y

yy z5z 14 &4y 4z y 5z +

+ = + = +

&3y z= x = 2 y ve z = 3y x + y + z = 24

& 2y + y + 3y = 24

& 6y = 24 & y = 4 y = 4, x = 8 ve z = 12

Cevap C

7. (a + b) . c işleminin sonucu tek sayı ise (a + b) ve c değerleri tek sayıdır.

(a + b) tek sayı olduğuna göre, (a – b) nin değeri de tek sayıdır.

(a – b) . (a + c) çift sayı ve (a – b) tek sayı olduğuna göre, (a + c) çift sayıdır.

c tek sayı (a + c) çift sayı (a + b) tek sayı teka

bift tekc ç I. a . b . c " çift sayıdır.

II. (b + c) . a " tek sayıdır.

III. a + (b . c) " tek sayıdır.

Cevap E

8. a . b + a . c = 10a + 9

.

a b c a

b c aa

b c a

10 9

+ = +

] g

a sayısı 9’u bölen bir asal sayı ola- cağından a = 3 dür.

b + c = 13 . . 2 11 11 2

a . b . c = 3 . 2 . 11 = 66

Cevap D

9. _ a- bi²=]4g²

22

a-2 ab b+ =16

. .

ab ab

a b a b

22 2 16 2 6

3 9

&

- = =

=

= Cevap B

10. a³ < a² . b < a – b eşitsizliğini parçalayalım.

a³ < a² . b & a³ – a² . b < 0 & a² . (a – b) < 0 a² ifadesi daima (+) olduğundan (a – b) işleminin sonucu (–) olmalıdır.

. a³<a b a b² < -

-

[] g

a³ < 0 ve a² . b < 0 olacak a³ < 0 ise a < 0 a² . b < 0 ise b < 0 a – b < 0 ise a < b sonuç olarak a < b < 0 dır.

I. a + b < 0 doğrudur.

II. ba 1< yanlıştır.

III. a² < a . b yanlıştır.

Cevap A

(3)

ALES

4 4

18. En hafif dört kişinin ağırlık toplamı 56 + 70 + 72 + 80 = 278 kg asan- sör kapasitesinden fazla, en ağır üç kişinin ağırlık toplamı

72 + 80 + 92 = 244 kg asansör ka- pasitesini geçmemektedir.

244 # Asansör Kapasitesi < 278 244, 245, ..., 277

Cevap E

19. Açıkta bulunan her bir raf 15 şişe almakta ve 20 raf olduğuna göre, toplam 300 şişe raflara yerleştiri- lebiliyor.

Toplam şişe sayısı = x x$10080 =300&x=375 Buzdolabında bulunan bir raf a tane şişe alsın.

. a a

25 375 10060 9

= $

=

Cevap C

20. 1. 2. .... 11. 12. 13. .... 20.

Pazartesi Sabah x x ... x x 0 0 Pazartesi Gün x-6 x-6 x-6 x-6 0 0 sonu

Salı sabah 12 kişinin her birinden 6 dosya alınırsa 72 dosya olur ve bu 72 dosya 8 kişiye eşit sayıda dağıtıldığında adam başı 9 dosya düşer.

1. 2. .... 12. 13. .... 20.

Salı Sabah x-12 x-12 ... x-12 9 9 x – 12 = 9 & x = 21

Başlangıçta 12x dosya dağıtılmıştı.

12 . 21 = 252

Cevap A

21.

C A

6 dk sonra

C A 6C

6A

Cem’in 9 dakikalık yolu kalır.

9 . C = 6A & C = 2V ve A = 3V 30V

Ali’nin varış süresi VV dakika 303 =10

Cevap C 15. (gog)_(g(7)) fonksiyonunda önce g₍₇₎’yi

bulalım.

7 sayısı, tek sayı olduğundan g₍₇₎ = f₍₈₎ dir.

f₍₈₎ = 8 – 2 & f₍₈₎ = 6 ve g₍₇₎ = 6 g_(g(6)) fonksiyonunda önce g(6) yı bulalım.

6 sayısı, çift sayı olduğundan .

g]⁶=f dir2]⁶

g g

f₍₆₎ = 6 – 2 & f(6) = 4 ve g(6) = 2 ve son olarak g(2) yi bulalım. 2 sa- yısı, çift sayı olduğundan

g f

f 2 f ve g

2 2 0

2 2

2 2 2

&

=

= - =

]

] ]

g

g g

gogog 7 =0

^ h]g dır.

Cevap A

16. a_n = 1 + 2 + - - - + n .

.

. .

, , ,...,

a n n

a k k

k k k k

k

2 1 2 1

2 1 100 1 200

1 2 3 13

< <

n k

&

= +

+ +

= ]

] ]

g ] g g

g Cevap C

17. Sayının kendisi 5 ile tam bölünece- ğine göre son basamağındaki rakam “0” veya “5” olmalıdır.

ab0 veya ab5 şeklindedir.

Rakamları toplamı 5’e bölünmesi için ise a + b toplamı 5, 10 veya 15 olmalıdır. Bu durumda a nın her değeri için 2 farklı b değeri gelir.

(Örneğin;

a = 1 ise b = 4 veya b = 9 a = 2 ise b = 3 veya b = 8 gibi)

a’nın değerleri 1, 2, ... , 9 olmak üzere 9 tanedir.

a . b . c 9 . 2 . 2 = 36

9 değer 2 değer

2 değer

Cevap D 11. |a – b| = 2a ise a > 0

|b – c| = –b ise b < 0

|a – b| = 2a iken

a – b = 2a veya a – b = –2a –b = a b = 3a olmaz

(a > 0 ve b < 0)

|b – c| = –b iken b – c = –b veya b – c = b c = 2b c = 0 olmaz.

a = –b ve c = 2b olacaktır.

a . b . c = 54 & –b . b . 2b = 54

& b³ = –27

& b = –3

a = 3 , b = –3 ve c = –6 Cevap B

12. . .

a b

a b a b ba

b 1a

3 3

- $

- b + + l

. .

. . ..

.

a b a a b b

a b a b

a a ba b b a b

a b a b a b

2 2

2 2 2 2

= $

- + +

= -

+ -

= + ]

] _

^

^ g

g h

h i

Cevap B

13. _B

A x

C y

m

k n

r p

Verilen kümelerden hangisinde sadece “y” elemanı varsa, o küme doğru küme olacaktır.

I. A \ C = {x , y} ve B = {y, m, p, r}

{x, y} k{y, m, p, r} = {y}

II. AkB = {y, m} ve C = {n, k, m, p}

{y, m} \ {n, k, m, p} = {y}

III. B = {y, m, p, r} ve AkC = {m, k}

{y, m, p, r} \ {m, k} = {y, p, r}

doğru kümeler I. ve II. öncülde ve- rilenlerdir.

Cevap D

14. 183_]-2g=18 2 18- .] 3]-2gg .

.

18 2 2 18 2 18

3 18 2 18

18 2 6

3 3

- + - =

- =

] ]

g g

6 6

6

@ @

@ Cevap C

(4)

ALES

4 4

29. 12x = 1800 & x = 150

18y = 1800 – 450 & 18y = 1350 y = 75 C marka 4x = 600 sakız varken bunların 6 . y = 450 tanesi satıl- mıştır.

k k

600 100 450$ = & =75 Cevap E

30. xy

xy 59

10018

101

&

= =

x , 4y 6 46

101

203 0 15

= $ = =

Cevap C

31. Arda üzerinde 9 yazan kartı çekti- ği takdirde oyunu yüzde yüz kaza- nır. Soru rakam toplamı en az olsun dediği için diğer iki kartın üzerinde 1 ve 0 yazması yeterli olur.

9 + 1 + 0 = 10

Cevap B

32. Buse üzerinde 8 veya 9 yazan kart- lardan birini çektiği takdirde oyunu kazanacaktır.

Eğer 8 seçerse diğer iki kart 2, 5, 7 ve 9 dan farklı olması koşuluyla

25 =10 b l

Eğer 9 seçerse diğer iki kart 2, 5, 7 ve 8 den farklı olması koşuluyla

25 =10 b l

Eğer seçtiği iki karttan birisi 8, di- ğeri 9 ise 1b l5 =5

10 + 10 + 5 = 25

Cevap E

33. Oyunu Arda kazanıyor ise kartlar- dan birisi 8 veya 9 olmalıdır.

9ab ise 9 + a + b = 11 2 0 8ab ise 8 + a + b = 11

3 0 2 1 920

830 821 2571 +

Cevap B 26. x tane öğrenci olsun. Öğrencilerin

her biri x tane getireceğinden toplam kibrit çöpü sayısı x . x = x² tane olur.

Kullanılan kibrit çöpü sayısı 4 . 5 + (x – 4) . 3 = 3x + 8 tane Kullanılmayan kibrit çöpü sayısı x² – (3x + 8) olur.

x² – 3x – 8 = 146

& x² – 3x – 154 = 0

& (x – 14) (x + 11) = 0

& x = 14

Cevap C

27. A = x TL K = 3y TL B = 2x TL L = 4y TL C = 3x TL M = 5y TL Bankalara toplam 6x TL ve şirket- lere toplam 12y TL para yatırmış ve her iki grubu yatırılan toplam para miktarı eşittir.

6x = 12y & x = 2y

A = 2y K = 3y

B = 4y L = 4y

C = 6y M = 5y

2y + 3y = 4000 & y = 800 6y + 5y = 11 . y = 8800

Cevap E

28 - 30. Soruların çözümü ile il- gili açıklama

1. grafikteki verilen açı değerlerini 30° ile, 2. grafikte verilen açı de- ğerlerini 20° ile sadeleştirip orantı- lı oldukları değerleri bulalım.

Sayıca

Dağılım Satılan Adet

A 3x 3y

B 5x 9y

C 4x 6y

28. x y xy

3 $10040 =3 &52=

x k y k xy

k k

4 100 6 150

150 52 60

&

$ $

$

= =

=

Cevap D 22. B bölümün yaş ortalaması: x

A bölümün yaş ortalaması: x + 1 A bölümünün yaş toplamı: 10x + 10 B bölümünün yaş toplamı: 10x Mert a, Kaan b yaşında olsun.

10x + 10 – a + b = 10x + a – b 10 = 2a – 2b

5 = a – b

Cevap D

23. 7. ve x. sorudan puan kazana- maz ve kazandığı puandan da 3 . (x + 7) puan silinecektir.

1 + 2 + .... + 20 – (7 + x) = 203 – x kazandığı puandır. Toplam puanı;

203 – x – 3(x + 7) = 162 182 – 4x = 162 4x = 20 x = 5

Cevap B

24. Toplam 7x oda olsun.

Çalışan sayısı: 6x . 4 Çalışan sayısı: (7x – 6) . 6 24x = 42x – 36 & x = 2 Çalışan sayısı = 12 . 4 = 48

Cevap D

25. Oluşabilecek tüm isabetli ikili atış- lar bunlardır;

9,9 9,10 9,11

10,9 11,9

10,10 10,11

11,10 11,11 Bu atışlardan ödül kazananları ise yuvarlak içine alınan 6 tanesidir.

İstenen Olasılık Değeri = 96

32

=

Cevap A

(5)

ALES

4 4

41. A

E

A B

D

B C

C

C D

B E

A

Yuvarlakların her biri 2 dk ve çizgi- lerin her biri 1 dk olacaktır.

12 . 2 + 12 . 1 = 36 dk geçer.

13.00 13.36 36 dk sonra

Cevap B

42. _A _B _C _D _E

2 dk 2 dk 2 dk 2 dk 2 dk 1 dk 1 dk 1 dk 1 dk 1 dk Sistem her 15 dk da bir başa geri döner.

14.49 – 10.00 = 4.49 saat’te 4.60 + 49 = 289 dk bulunmaktadır.

289 15

139 135 4

15 – 19

–

19 tekrardan sonra 4 dk kalır.

A B

2 dk 2 dk 1 dk

B lambası yanar.

Cevap B

43. A B C D E

19:20 19:23 E lambası 5. kez 19.23’de yanar.

E

E E

E 19:23

18:53

18:23

15 dk önce

15 dk önce 15 dk önce

15 dk önce 19:08

18:38 5.

3.

1.

4.

2.

Cevap A

38. 34

4 r – m

& 34 = r . m + 4 ve r > 4 r . m = 30

1 30

2 15

3 10

5 6

6 5

10 3

15 2

30 1

5 tane

Cevap D

39. n

x

n

x 15

a

9

– – b

ve

n = 15a + x = 9b + x n – x = 15a = 9b

n – x = 45’in bir katı olmalı n – x = 45 . k n’nin iki basamaklı en büyük değeri için k = 2 ve x = 8 alırız. n = 98

n – x = 45 . k n’nin üç basamaklı en küçük değeri için k = 3 ve x = 0 alırız n = 135

135 – 98 = 37

Cevap E

40. n

1

n

4 5

a 6

– – b

ve

n = 5a + 1 = 6b + 4 n + 14 = 5a + 15 = 6b + 18 n + 14 = okek(5, 6) n + 14 = 30’un katı olmalıdır.

n + 14 = 30 . k &

12 3 n + 14 = 30 & n = 16 n + 14 = 60 & n = 46 n + 14 = 90 & n = 76 16 + 46 + 76 = 138

Cevap A 34. Günlük kazancının minimum olması

için birim satış fiyatı en az olan on birli demeti çok sayıda satmalıdır.

11’li demetten 10 tane olmak üze- re 110 gül

7’li demetten 1 tane olmak üzere 7 gül

Tek gülden 3 tane 110 . 5 + 7 . 6 + 3 . 8 = 616

Cevap C

35. Yedili 2x tane buket olmak üzere 14x gül

On birli x tane buket olmak üzere 11x gül

14x . 6 + 11x . 5 + 12 . 8 = 791 139x + 96 = 791 & 139x = 695

& x = 5

70 + 55 + 12 = 137

Cevap A

36. Rakamları farklı olduğundan ra- kamları toplamı 36 olmaz. Bu yüz- den rakam toplamı (tam kare olaca- ğından) en fazla 25 olmalıdır.

Rakamları farklı olduğundan ra- kamları toplamı 1 veya 4 olamaz.

Bu yüzden rakam toplamı en az 9 olmalıdır.

En büyük sayı: 9871 En küçük sayı: 1026 9871 – 1026 = 8845

Cevap A

37. A20B’nin rakamları toplamı ya 9 ya da 16 olabilir.

A + 2 + 0 + B = 9 & A + B = 7

7 0

6 1

5 2

4 3

3 4

2 5

1 6

4 tane

ya da

A + 2 + 0 + B = 16 & A + B = 14

9 5

8 6

7 7

6 8

5 9

4 tane

Cevap D

(6)

ALES

4 4

50.

aa

a a a

a

a a

2a

3a = 90° & a = 30°

5a = 20 a = 4

60 60°

4 4

8 2§3

Alan 4 82 2 3 12 3

= + $

=

b l

Cevap B 47.

B

D E

A

50° C x

x+y 65

65-y

y y

(65 – y) + (65 + x + y) + x = 180 130 + 2x = 180

x = 25

Cevap A

48.

B O

C D

A

3 a

2

2² = a . (a + 3) & a = 1

|AB|² = 3 . 4 & |AB| = 2§3 Yarıçap = §3

Cevap B

49.

X kabı 15

x

Y kabı 8 y

Y kabındaki su miktarı = r . y² . 8 Bu su X kabına boşaltıldığında X kabındaki değişim r . x² . 5 oluyor.

Bu yüzden:

. .x . .y yx

5 8 58

2 2

2

& 2

r =r =

Son durumda X kabındaki suyun yüksekliği 20 cm dir.

. .x . .y k y

x k

k k

20 20

58 20 32

2 2

2

& 2

&

r =r =

=

= Cevap D 44. Mümkün oldukça komşu altıgenle-

ri seçmemeye çalışacağız.

2 2 1 3 2

Cevap D

45.

3 A

4 5 C

B 2

İçinde 4 yazan kutucuğun 4 kom- şusu var 4’ü de maviye boyanır.

İçinde 2 yazan kutucuğun 2 kom- şusu da boyandığı için, içinde B yazılı altıgen boyanamaz.

3 A

4 5 C

B 2

İçinde 5 yazan kutucuğun 5 kom- şusu boyalı olmalı fakat B yazılı altıgen boyanamaz.

İçinde 3 yazan kutucuğun 3 kom- şu boyalı olacaktır. 3. altıgen A ola dabilir, olmaya dabilir.

Cevap C

46.

2

1 2 1

1

2 3 0

0

2 2

Cevap D

(7)

ALES

4 4

SÖZEL BÖLÜM

1. Boşluk doldurma sorularında en önemli bölüm, boşluğun ya da boş- lukların hemen yanındaki ifadeler- dir. Boşluğun doldurulması, hemen önünde ya da arkasında söylenen- lerin (cümleye uygun olarak) boş- lukla sözcük ve anlam bağı sağlan- masıyla mümkündür. Boşluk için bunu yaptığımızda, boşluktan sonra söylenen “hiçbir denetime girme- mek” ifadesinden yoka çıkarak “dü- şünceler” akla gelecektir.

Cevap B

2. Boşluk doldurma sorularında en önemli bölüm, boşluğun ya da boş- lukların hemen yanındaki ifadeler- dir. Boşluğun doldurulması, hemen önünde ya da arkasında söylenen- lerin (cümleye uygun olarak) boş- lukla sözcük ve anlam bağı sağlan- masıyla mümkündür. Boşluklar için bunu yaptığımızda, birinci boşluk- tan sonra gelen “davet etmek” ve

“harekete geçmek” sözleri dikkat çeker. Bu sözler bizi “bir şeylerin farkına varmaya” götürür. Yine ikinci boşluktan önceki “çocuk” sözcü- ğü de “felsefe için” ifadesiyle bağ- lantılı olmalıdır.

Cevap D

3. Boşluk doldurma sorularında en önemli bölüm, boşluğun ya da boş- lukların hemen yanındaki ifadeler- dir. Boşluğun doldurulması, hemen önünde ya da arkasında söylenen- lerin (cümleye uygun olarak) boş- lukla sözcük ve anlam bağı sağlan- masıyla mümkündür. Birinci boşluk için bunu yaptığımızda, boşluktan sonra söylenen “ağır ve açık ya- pabilen” ifadesiyle seçeneklerde söylenenler arasında bağ kurulmaya çalışılır. “Turgut Uyar” isminden yola çıkarak “öz eleştiri” kavramı dikkati çeker. Yine ikinci boşluktan önce söylenen “insani bir durum”

ve “gerçeklik” kavramları “görmek”

sözcüğüyle ve üçüncü boşluktan önce söylenen “bu ülkenin tarihini”

ifadesi de “anlamak isteyenler için”

sözüyle ilgilidir.

Cevap E

4. Boşluk doldurma sorularında en önemli bölüm, boşluğun ya da boş- lukların hemen yanındaki ifadeler- dir. Boşluğun doldurulması, hemen önünde ya da arkasında söylenen- lerin (cümleye uygun olarak) boş- lukla sözcük ve anlam bağı sağlan- masıyla mümkündür. Birinci boşluk için bunu yaptığımızda, boşluktan sonra gelen “güzellik” sözcüğü bize “kadın” kavramını hatırlatır. Yine ikinci boşluktan sonra gelen “zorunda mıyız” sözü parçaya göre “gü- zellik”le ilgilidir. Aynı şekilde boş- luktan önceki “doğa” sözcüğü bize bu sözcüğün cümlede tekrar etti- ğini gösterir.

Cevap C

5. Anlam bütünlüğünü bozan cümle- yi bulma sorularında ilk olarak pa- ragrafın konusu (paragrafta işle- nen) bulunur. Daha sonra cümlelere sırayla bakılır ve konunun dışına kayan ifadeler aranır. Parçaya buna göre baktığımızda II, III, IV, V.

cümlelerde “sunulan eserin fark- lı özellikler barındıran bir eser ol- duğu iddiası”ndan, I. cümlede ise

“edebiyatımızda her dönemde farklı eserler vermek isteyen yazarlar ol- duğu”ndan bahsedildiğini görürüz.

I. cümlede akışın dışına çıkılmıştır.

Cevap A

6. Anlam bütünlüğünü bozan cümleyi bulma sorularında ilk olarak parag- rafın konusu (paragrafta işlenen) bulunur. Daha sonra cümlelere sı- rayla bakılır ve konunun dışına kayan ifadeler aranır. Parçaya buna göre baktığımızda I, III, IV, V. cüm- lelerde “yazarın ön yargılı olduğu”n- dan, II. cümlede ise “bazen insanla- rın ön yargılı olmasını engellemenin mümkün olmadığı”ndan bahsedildi- ğini görürüz. II. cümlede akışın dı- şına çıkılmıştır.

Cevap B

7. Anlam bütünlüğünü bozan cümleyi bulma sorularında ilk olarak parag- rafın konusu (paragrafta işlenen) bulunur. Daha sonra cümlelere sı- rayla bakılır ve konunun dışına kayan ifadeler aranır. Parçaya buna göre baktığımızda I, II, III, IV. cüm- lelerde “Dünya’ya ulaşan ve kozmik toz”dan, V. cümlede ise “atmosfer- de değişiklik olmasının insana çok şaşırtıcı gelmediği”nden bahsedil- diğini görürüz. V. cümlede akışın dışına çıkılmıştır.

Cevap E

8. Cümleden kesin olarak çıkarılacak yargıyı bulma sorularında cümle doğru biçimde okunur ve cümleden yargılar çıkarılmaya çalışılır. Verilen cümleye göre bu cümlelerin itiraz edilemeyecek nitelikte olması gerekir. Cümlede, “Portekiz, Hollan- da, Türkiye gibi ülkelerde seviye 7 hastanelerinin bulunduğu” anlatıl- dığından dolayı cümleden “Farklı ülkelerde seviye 7 hastaneleri bu- lunmaktadır.” ifadesi kesin olarak çıkarılır.

Cevap D

9. Cümleden kesin olarak çıkarılacak yargıyı bulma sorularında cümle doğru biçimde okunur ve cümle- den yargılar çıkarılmaya çalışılır.

Verilen cümleye göre bu cümlelerin itiraz edilemeyecek nitelikte olma- sı gerekir. Cümleden, “geliştirilen yeni bir tedavi” ifadesinden dola- yı “Hemofili tedavisinde farklı tedavi yöntemleri vardır.” ifadesi kesin olarak çıkarılır.

Cevap C

10. Cümleden kesin olarak çıkarılacak yargıyı bulma sorularında cümle doğru biçimde okunur ve cümle- den yargılar çıkarılmaya çalışılır.

Verilen cümleye göre bu cümlele- rin itiraz edilemeyecek nitelikte ol- ması gerekir. Cümleden, “yaptığı biçimlendirmelerin yanı sıra” ifadesinden dolayı “İnsanlar biçimlendir- meyi sadece yaşama alanı amaçlı yapmamaktadır.” ifadesi kesin olarak çıkarılır.

Cevap B

(8)

ALES

4 4

I. cümlenin giriş olduğundan emin olunursa I’in geçtiği seçenekler ele- nir. I. cümle giriş değilse cevabın bu cümleyi içermesi gerekecektir.

Cümleler I’den itibaren anlam ve sözcük bağı kurularak sıralandı- ğında parça oluşturulur. Bu soruda I numaralı cümle giriştir, II. cüm- le anlamca onun devamıdır ancak III. cümlede akış bozulmuştur. Ayrı- ca V. cümlenin içerdiği “babası” ke- limesi II. cümlede de yer almaktadır.

III ve V. cümleler yer değiştirmelidir.

Cevap D

17. Paragrafın yer değiştirmiş cümle- lerini doğru sıraya getirme sorula- rında ilk olarak giriş cümlesi bulun- malıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söylenenle- ri işaret etmeyen ögeler” içerir. Gi- riş cümlesi I. cümle ise diğer cümle- ler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sıralanır. Buna göre I. cümlenin giriş olduğundan emin olunursa I’in geçtiği seçenekler ele- nir. I. cümle giriş değilse cevabın bu cümleyi içermesi gerekecektir.

Cümleler I’den itibaren anlam ve sözcük bağı kurularak sıralandı- ğında parça oluşturulur. Bu soruda I. numaralı cümle giriştir ancak II. cümlede akış bozulmuştur. Ayrı- ca III. cümlenin içerdiği “Big Bang”

sözü I. cümlede de yer almaktadır.

II. ve III. cümleler yer değiştirmelidir.

Cevap C

18. Cümlede geçen bir sözün anlamı- nı arama sorularında verilen cüm- le ile seçeneklerde geçen ifadeler arasında anlam bağı kurulmaya ça- lışılır. Aynı noktada anlam bakımın- dan buluşan cümle seçenek olarak seçilir. Burada, soru kökündeki me- cazlı sözlerin gerçek anlamlı söz- lere çevrilerek seçeneklere bakıl- ması bize yardımcı olacaktır. Bunu yaptığımızda soru kökünde verilen

“askıda bırakılmak” sözünün “belir- sizlik oluşturmak (belirsiz hâlde bı- rakmak)” anlamı içermesinden do- layı A’ya ulaşılır.

Cevap A 14. Paragrafın cümlelerini sıralama so-

rularında ilk olarak giriş cümlesi bu- lunmalıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söyle- nenleri işaret etmeyen ögeler” içe- rir. Giriş cümlesi bulunduktan sonra diğer cümleler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sıra- lanır. Buna göre bakıldığında giriş cümlesinin V. cümle olduğu görü- lür. Bu cümleyle anlam ve sözcük bağı kurularak diğer cümleler sıra- landığında sıralama: “V, II, III, I, IV”

şeklinde olur.

Cevap B

15. Paragrafın yer değiştirmiş cümle- lerini doğru sıraya getirme sorula- rında ilk olarak giriş cümlesi bulun- malıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söylenenle- ri işaret etmeyen ögeler” içerir. Gi- riş cümlesi I. cümle ise diğer cümle- ler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sıralanır. Buna göre I. cümlenin giriş olduğundan emin olunursa I’in geçtiği seçenekler ele- nir. I. cümle giriş değilse cevabın bu cümleyi içermesi gerekecektir.

Cümleler I’den itibaren anlam ve sözcük bağı kurularak sıralandığın- da parça oluşturulur. Bu soruda I numaralı cümle giriş değildir çün- kü daha önce söylenen ifadeleri ha- tırlatmaktadır. Yine seçeneklere I.

cümlenin yer değiştirdiği durumla- ra bakıldığında cevap ihtimali A ve B seçeneklerinde görülür ancak II.

cümle de giriş özelliği taşımaz. IV.

cümle I’in yerine getirildiğine II’nin bu cümleyle anlam bağının oldu- ğu görülür.

Cevap B

16. Paragrafın yer değiştirmiş cümle- lerini doğru sıraya getirme sorula- rında ilk olarak giriş cümlesi bulun- malıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söylenenle- ri işaret etmeyen ögeler” içerir. Gi- riş cümlesi I. cümle ise diğer cümle- ler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sıralanır. Buna göre 11. Sözlerden cümle oluşturma sorula-

rında yüklemin olduğu son bölüm bulunur, ardından cümleye giriş ya- pılan bölüm (daha önce bir şey söy- lenmiş havası vermeyen ve bağlaç, işaret edici ifade içermeyen bölüm) bulunarak diğer bölümler başta anlam olmak üzere bağlaç, tamlama gibi bağlayıcı ifadeler aranarak, bu bölüme bağlanarak cümle tamam- lanır. Bunu yaptığımızda girişin I, sonucun IV numaralı söz olduğu görülür. Sözlerin sıralanışı “I, III, V, II, IV” şeklindedir.

Cevap C

12. Paragrafın cümlelerini sıralama so- rularında ilk olarak giriş cümlesi bu- lunmalıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söyle- nenleri işaret etmeyen ögeler” içe- rir. Giriş cümlesi bulunduktan sonra diğer cümleler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sıra- lanır. Buna göre bakıldığında giriş cümlesinin III. cümle olduğu görü- lür. Bu cümleyle anlam ve sözcük bağı kurularak diğer cümleler sıra- landığında sıralama: “III, II, IV, I, V”

şeklinde olur.

Cevap D

13. Paragrafın cümlelerini sıralama so- rularında ilk olarak giriş cümlesi bu- lunmalıdır. Giriş cümlesi, “paragrafta anlatılacak olanlara giriş yapılan bir bölümdür ve daha önce söyle- nenleri işaret etmeyen ögeler” içe- rir. Giriş cümlesi bulunduktan sonra diğer cümleler anlam ve sözcük bağı kurularak birbiri arkasına sı- ralanır. Buna göre bakıldığında gi- riş cümlesinin I. cümle olduğu gö- rülür. Bu cümleyle anlam ve sözcük bağı kurularak diğer cümleler sıra- landığında sıralama: “I, III, V, II, IV”

şeklinde olur.

Cevap A

(9)

ALES

4 4

19. Cümlede geçen bir sözün anlamı- nı arama sorularında verilen cüm- le ile seçeneklerde geçen ifadeler arasında anlam bağı kurulmaya ça- lışılır. Aynı noktada anlam bakımın- dan buluşan cümle seçenek olarak seçilir. Burada, soru kökündeki me- cazlı sözlerin gerçek anlamlı söz- lere çevrilerek seçeneklere bakıl- ması bize yardımcı olacaktır. Bunu yaptığımızda soru kökünde verilen

“alıp veremediği olmak” sözünün

“sorun” anlamı içermesinden dola- yı B’ye ulaşılır.

Cevap B

20. Cümlenin anlamını arama sorula- rında verilen cümle ile seçenekler- de geçen ifadeler arasında anlam bağı kurulmaya çalışılır. Aynı noktada anlam bakımından buluşan cümle seçenek olarak seçilir. Bunu yaptığımızda soru kökündeki “Güç olduğunu gayet iyi biliyoruz ama özel olanın yorumu ve işlenmesi sanatın asıl hayatıdır.” cümlesinde

“sanatın asıl hayatı” sözü anlamca ön plandadır. Bu söz de “ilk görev”

anlamı taşıdığı için B’ye ulaşırız.

Cevap B

21. Cümlenin anlamını arama sorula- rında verilen cümle ile seçenekler- de geçen ifadeler arasında anlam bağı kurulmaya çalışılır. Aynı noktada anlam bakımından buluşan cüm- le seçenek olarak seçilir. Bunu yap- tığımızda soru kökündeki “İnsanlar birinci mevkide giderken edebiyat yük katarına atılırsa dünya mahvol- muş demektir.” cümlesinde “edebiyat” sözcüğü ile ilgili olarak an- latılmak istenen “edebiyatın insan hayatından uzak olmasının dünya- ya zarar vereceği”dir.

Cevap C

22. Parçada son cümlede geçen “şiir- le yaşadım ama onun ne olduğu- nu hâlâ öğrenemedim” sözünden de anlaşılacağı gibi “şiirin ne oldu- ğunun tam olarak anlaşılamadığı”

anlatılmaktadır.

Cevap E

23. Parçada yazarın “belge fotoğrafla- rının hayatın tam da kalbine açılan bir pencere” olduğunu düşünmesi- nin sebebi “insan olmamızın gerek- liliği olan duygularımızı tüm gerçek- liğiyle önümüze sermesi”dir. Bu da C’de söylenmiştir.

Cevap C

24. Parçanın yazarı ana düşünceyi yani asıl anlatmak istediğini ilk cümlede açıkça dile getirmiştir. (Şu bir ger- çek ki kişinin kendini bilebilmesi için kendine zaman ayırması gerekir.) Buna göre “Kendine zaman ayıran kişi kendisini daha iyi bilecektir.”

Cevap A

25. Parçada “Halikarnas Balıkçısı”- nın sanatçılığı dışında “Bodrum’a 100’ün üzerinde tohum getirdiği ve yarımadayı yeşillendirmek için ne- redeyse ömrünün büyük bölümünü adadığı” ve “Halikarnas Balıkçısı sayesinde biz Anadolu’nun Helen Uygarlığı’ndan önce Luilere, Kar- lara, Dorlara ait olduğunu öğren- dik.” cümlesiyle “eserlerinde böl- gede yaşamış uygarlıkları anlattığı”

verilmiştir.

Cevap D

26. Parçada “kitabın özellikleri” ara- sında; A’da (Gençliğimin en sarsı- cı kitabıydı.), B’de (kan davası ol- gusu işleniyordu), D’de (buna alet olmak zorunda kalan ve çevresin- de bundan etkilenen insanların hayat hikâyeleri de ele alınıyordu) ve E’de (kitap bugün bile güncelliğini koruyor) söylenenler vardır. Ancak C’de söylenen “yazarın okuduğu ilk kitap olması” durumu parçada bu- lunmamaktadır.

Cevap C

27. Parçada; “Paçalı Bulut” ile ilgili olarak A’da (hiçbir yerde yayımlanma- mış), B’de (Ahmet Ada’nın yeni şiir kitabı), C’de (incelikli şiirler), D’de (Dünyanın algıladığımız kadar ol- madığını görüyoruz) söylenenlere değinilmiştir. Ancak E’deki (Yaratı- cısının sanat anlayışındaki değişi- mi gösterdiğine) sözüne parçada değinilmemiştir.

Cevap E

28. Parçaya göre A (belediyelerin şeh- rin hava kalitesini korumak için elektrikli araçları zorunlu tutması), B (Bu araçları “yolda giderken temas- sız şarj etme” düşüncesi), D (güçlü bir aküyle yola devam) ve E (ben- zin doldurma durumunun şarj için de geçerli olması) “elektrikli araç- ların yaygınlaşması için kullanıla- cak yöntemlerden”dir.

Cevap C

29. Parçada; Sultanahmet Camisi ile ilgili olarak “külliyenin büyük bir kıs- mı günümüze ulaşmayı başarama- mış” ifadesinden A’ya, “bahçesinde 28 yaşında vefat eden I. Ahmet’in tek kubbeli mezarını … görebilirsi- niz” ifadesinden C’ye, “İstanbul’un en çok ilgi çeken tarihî yapıların- dan birisi” ifadesinden D’ye, “‘Al- lah’ın evine gelen padişah bile olsa girerken eğilmek zorundadır.’” me- sajı” ifadesinden E’ye ulaşabiliriz.

Cevap B

30. Parçaya göre Serkan Keskin ve Tansu Biçer; “…Tansu Biçer’in yö- netmenliğinde oynuyorlar. Serkan Keskin ise dünyanın gelmiş geç- miş en meşhur “Cimri”si Harpagon olarak…”A’da, “İkisi de memleke- tin son yıllarının en etkili aktörle- rinden.” C’de, “14 senedir Semaver Kumpanya’ya dayanan arkadaşlık- ları” D’de, “…çabaları sinemada ve TV işlerinde de sürüyor.” E’de söy- lenenlerle nitelenmiştir.

Cevap B

31. Parçaya göre “yayınevi” ile ilgili olarak “pek çok metni henüz okuruy- la karşılaşmamışken word dosyası olarak okuyup hatta okutup değer- lendiriyoruz” sözünden A’ya, “he- nüz özgün dillerinde yayımlanma- dan bizim programımıza alınmıştı”

sözünden B’ye, “kitap dünya çapın- da ses getirmeden çok önce alındı”

sözünden C’ye “iyi metinleri hedefliyoruz” sözünden E’ye ulaşabiliriz.

Cevap D

(10)

ALES

4 4

32. Paragrafın bir sorunun cevabı ol- duğu soru tipinde paragraf okunur ama daha çok ilk cümlelere yoğun- laşılır. Çünkü bu soru tipinde cevap genelde ilk cümlelerde verilmekte- dir. Bu da cevabın başta verilip ar- dından açıklamaların yapılmasın- dan kaynaklanmaktadır. Parçaya buna göre baktığımızda parçanın başındaki “Özellikle ödüllü ya da lis- telere girmiş kitapları değil, iyi metinleri hedefliyoruz” ifadesi ilgimizi çekecektir ve bu ifade bizi “Yayımla- ma için özellikle hangi kitapları de- ğerlendirmeye alıyorsunuz?” soru- suna götürecektir.

Cevap E

33. Parçanın yazarının şiir yazma sü- recinde B’de (Çoğunlukla onlarca kere, belki daha fazla geri dönülü- yor.), C’de (sürekli bir çaba içinde oluyorsunuz), D’de (Bu süreci eskisine göre daha uzun tuttuğumu söyleyebilirim.), E’de (farklı biçim- leri de birbirlerine aşılamaya çalış- tığım oluyor.) söylenenler vardır.

Cevap A

34. Parçada amaç-sonuç (edindikle- rinizi yapıtınıza istediğiniz şekilde eklemek için sürekli bir çaba için- de olmak), parçadaki kişisel gö- rüşlerden dolayı kişisel görüşleri aktarma, karşılaştırma (Bu süreci eskisine göre daha uzun tuttuğu- mu söyleyebilirim.), niteleyici öge- ler (kesin süreç, estetik odak vb.) bulunmaktadır.

Cevap D

35. Parçada A’da (Nature Chemistry dergisinde yayımlandı), B’de (gü- neş enerjisi santrallerinin ve batar- ya teknolojisinin gelişimine katkıda bulunacak bu gelişme), D’de (Ko- lumbia Üniversitesi araştırmacıları), E’de (fazla güç elde etmenin bir yo- lunu geliştirmeyi başardı) söylenen- lere değinilmiştir.

Cevap C

36. Parçaya göre “eksitonların daha hızlı oluşması ve daha uzun süre hayatta kalması” “...organik mole- küllerin belirli bir dizaynının her fo- ton atımında iki eksiton üretebile- cek şekilde detaylandırılabileceğini tespit etti. Bu koşullar altında eksitonlar, inorganik karşılığında oldu- ğundan çok daha hızlı oluşabiliyor ve daha uzun süre hayatta kalıyor.”

ifadelerinde söylenenlere bağlıdır.

Cevap D

37. Bu parçaya göre “akademi ile bi- limsellik arasında durur” ifadesinden A’ya, “Bildiğimiz gibi edebî eser karmaşık bir bütündür.” cümlesin- den B’ye, “‘Bugün edebiyat eleş- tirisi yazmak yirmi yıl önce eleştiri yazmaktan daha zor.’ diye bir sav ileri sürmek” ifadesinden C’ye, “İyi eleştiri yargısını verirken dolayısıyla da önemli düşünsel, toplumsal tar- tışmaların da içinde yer alır.” cüm- lesinden E’ye ulaşılabilir.

Cevap D

38. Parçaya göre eleştirmen “Bir sanat yapıtı hakkında yargısını belirten ve bu yargıyı temellerinden kişidir.”

Cevap C

39. Parçaya göre “Eserin karmaşık bütünlüğünü çözmenin hem eserin kendi içindeki göndermeleri hem de dönemsel ve toplumsal gönder- melerini çözmeyi gerektirmesinin sebebi” “‘metnin tekniği/üslubu ile ideoloji arasındaki ilişkiyi açığa çı- karmak’ zorunluluğu”dur.

Cevap A

40. Parçadan A’da (Omurganın anatomik yapısına göre gövde ve başı pelvisin üzerinde dengeleyebilmek için birbirinin tersi olan bu iki eğrilik gereklidir.), B’de (Normal bir omur- gada, omuzlardan göğüs kafesinin alt tarafına kadar olan sırt bölgesin- de “torakal kifoz” adı verilen ılımlı bir yuvarlaklaşma ve bel bölgesin- de ise “lomber lordoz” denilen bu- nun tersi bir eğrilik mevcuttur.), D’de (Sırt bölgesindeki yuvarlaklaşma 45 derecenin üzerine çıktığında), ve E’de (Normal bir sırt 1 ve 12’nci omurlar arasında yer alır.) söyle- nenler çıkarılabilir.

Cevap C

41. Parçaya göre “omurganın iki eğri- lik içermesinin sebebi” “Omurga- nın anatomik yapısına göre gövde ve başı pelvisin üzerinde dengeleyebilmek”tir.

Cevap A

42. Parçada “1 ve 12’inci omurlar, 15 ile 45 derece” gibi ifadeler sayısal verilerdir, “omurga hakkında bilgi verme” söz konusudur, bilimsel ve nesnel ifadeler sebebiyle “kanıtla- nabilir ifadeler” kullanılmıştır, “göv- de ve başı pelvisin üzerinde dengeleyebilmek için birbirinin tersi olan bu iki eğrilik gereklidir” ifadesinde de amaç-sonuç vardır.

Cevap E

(11)

ALES

4 4

43. Verilere göre tüm kırmızı arabalar E’ye aittir ve E’nin başka arabası olmadığına göre 3 kırmızı araba- sı bulunmaktadır. Kırmızı arabalar E’de olduğuna göre B’nin üç fark- lı renkteki arabası beyaz, siyah ve gridir. A’nın iki arabası da aynı renkte olduğu için bu, siyah olamaz. Ge- riye gri arabalardan ikisi A’ya kalır.

Beyaz (6)Siyah (2)Kırmızı (3)Gri (4) A (2)//////////////////////////////2 B (3)++//////////+ C (3)??//////////? D (4)??//////////? E (3)////////////////////3//////////

Cevap B

44. Verilere göre tüm kırmızı arabalar E’ye aittir ve E’nin başka arabası olmadığına göre 3 kırmızı araba- sı bulunmaktadır. Kırmızı arabalar E’de olduğuna göre B’nin üç fark- lı renkteki arabası beyaz, siyah ve gridir. A’nın iki arabası da aynı renkte olduğu için bu, siyah olamaz. Ge- riye gri arabalardan ikisi A’ya kalır.

Cevap B

45. Verilere göre tüm kırmızı arabalar E’ye aittir ve E’nin başka arabası ol- madığına göre 3 kırmızı arabası bu- lunmaktadır. Kırmızı arabalar E’de olduğuna göre B’nin üç farklı renkteki arabası beyaz, siyah ve gridir.

A’nın iki arabası da aynı renkte ol- duğu için bu, siyah olamaz. Geri- ye gri arabalardan ikisi A’ya kalır.

Bu arabaların C’ye ait olma olası- lığı yoktur.

Cevap C

46. Verilere göre tüm kırmızı arabalar E’ye aittir ve E’nin başka arabası ol- madığına göre 3 kırmızı arabası bu- lunmaktadır. Kırmızı arabalar E’de olduğuna göre B’nin üç farklı renkteki arabası beyaz, siyah ve gridir.

A’nın iki arabası da aynı renkte ol- duğu için bu, siyah olamaz. Geri- ye gri arabalardan ikisi A’ya kalır.

Ancak D’nin siyah arabaların ta- mamına sahip olduğu doğru de- ğildir. Çünkü B’nin de siyah araba- sı vardır.

Cevap D

47. Şeftali, en son dikilen ağaç türü olduğuna göre mart ayında dikilmektedir ve diğer tek ürün dikilen ay olan kasımda çınar dikilmektedir. Bulunan bilgilerin di- ğer kutucuklarını kapattığımızda şöyle bir tablo ortaya çıkar:

Mobilyacılık Kasım (1)

Aralık (2) Ocak (2) Şubat (2) Mart (1)

Ardıç///////////////////// Çınar+//////////////////////////// Kestane///////////////////// Ladin//////////////+//////////////

Meyvecilik

Armut///////////////////// Dut//////////////+////////////// Elma///////////////////// Şeftali////////////////////////////+

Cevap A

(12)

ALES

4 4

48. Şeftali, en son dikilen ağaç türü ol- duğuna göre mart ayında dikilmektedir ve diğer tek ürün dikilen ay olan kasımda çınar dikilmektedir.

Bulunan bilgilerin diğer kutucukla- rını kapattığımızda şöyle bir tablo ortaya çıkar:

Ardıç///////////////////// Çınar+//////////////////////////// Kestane///////////////////// Ladin//////////////+//////////////

Meyvecilik

Armut///////////////////// Dut//////////////+////////////// Elma///////////////////// Şeftali////////////////////////////+

Cevap D

49. Şeftali, en son dikilen ağaç türü olduğuna göre mart ayında dikilmektedir ve diğer tek ürün dikilen ay olan kasımda çınar dikilmektedir. Verilere bu soru için

“şubatta ardıç ve kestane dikildiği”

bilgisini eklediğimizde aralık ayı- nın bilgileri de belli olur ve diğer ku- tucukları kapattığımızda şöyle bir tablo ortaya çıkar:

Ardıç/////////////////////+/////// Çınar+//////////////////////////// Kestane/////////////////////+/////// Ladin//////////////+//////////////

Meyvecilik

Armut///////+///////////////////// Dut//////////////+////////////// Elma///////+///////////////////// Şeftali////////////////////////////+

Cevap A

50. Şeftali, en son dikilen ağaç türü olduğuna göre mart ayında dikilmektedir ve diğer tek ürün dikilen ay olan kasımda çınar dikilmektedir. Verilere “aralıkta ar- dıç ve armut dikildiği” bilgisini ek- lediğimizde şubat ayının bilgileri de belli olur ve diğer kutucukları ka- pattığımızda şöyle bir tablo ortaya çıkar:

Ardıç///////+///////////////////// Çınar+//////////////////////////// Kestane/////////////////////+/////// Ladin//////////////+//////////////

Meyvecilik

Armut///////+///////////////////// Dut//////////////+////////////// Elma/////////////////////+/////// Şeftali////////////////////////////+

Cevap E