PİYASALAR
EUR/USD paritesi, ABD ve Euro Bölgesi'ndeki makro verilerin takip edildiği günde günü %0,1 ekside tamamladı. Bugün Euro Bölgesi'nde GSYH ve ÜFE verileri açıklanacak. ABD'de ise ADP tarım dışı istihdam değişimi, fabrika siparişleri ve FED Başkanı Yellen‘ın konuşması da pariteye etki edecektir.
Günlük bazda en çok değer kazancı Kolombiya Pezosu ve Brezilya Real'inde görülürken; Rus Rublesi en çok değer kaybeden gelişmekte olan ülke para birimlerinden oldu. Türk Lirası ise Dolar karşısında %0,5 değer kaybıyla günü sonlandırdı.
1
Döviz Piyasası
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı’na aday gösterilmesi USD/TL kurunda önemli bir harekete neden olmazken;
kapanışına doğru TL, Dolar karşısında gelişmekte olan ülke para birimlerine paralel değer kaybetti ve kur günü 2,1283 seviyesinden sonlandırdı.
4 Temmuz tatili öncesinde Florida'da görülen Arthur kasırgasının benzin ve petrol talebini baskılayacağı endişesiyle WTI petrol fiyatlarında gerileme görülürken; Brent petrolün varil fiyatı, Libya'da isyancıların iki petrol tesisini yeniden açmayı kabul etmelerinin ardından günü %0,1 düşüşle USD 112,3 seviyesinden sonlandırdı.
Altın, fon girişlerinin yaşandığı günde yarın açıklanacak ECB faiz kararı ve ABD'den gelecek olan tarım dışı istihdam verilerinin beklenmesiyle ons başına USD 1.300 seviyesinin üzerinde seyretmeyi sürdürdü ve günü ons başına USD 1.326 seviyesinden sonlandırdı.
Emtia Piyasası
1.693
1.326 118,9
112,3
85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 Mar 13 May 13 Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14 Mar 14 May 14 Tem 14 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg
Altın($/Ons) 1.202 1.327 1.326 -0,1% 10,4%
Petrol(Brent) 110,8 112,4 112,3 -0,1% 1,3%
Gümüş($/Ons) 19,5 21,0 21,0 0,0% 8,0%
Kaynak: Reuters , Bloomberg
31 Ara 13 1 Tem 14 Günlük Değişim
30 Haz 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
$/TL 2,1482 2,1185 2,1283 0,5% -0,9%
€/TL 2,9529 2,9012 2,9116 0,4% -1,4%
Sepet* 2,5515 2,5098 2,5200 0,4% -1,2%
€/$ 1,3743 1,3692 1,3679 -0,1% -0,5%
$/Yen 105,31 101,33 101,53 0,2% -3,6%
$ Endeks 80,04 79,78 79,82 0,1% -0,3%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 30 Haz 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 1 Tem 14 Günlük
Değişim
2,1283
1,3679 2,5200
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 Mar 13 May 13 Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14 Mar 14 May 14 Tem 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
2
Borsalar
Borsa İstanbul, Irak'taki gelişmelerin Türkiye ekonomisine etkisine ilişkin endişelerle yurtdışı piyasalardan negatif ayrışırken, AKP'nin Cumhurbaşkanlığı adayını Tayyip Erdoğan olarak açıklamasına önemli bir tepki vermedi. Endeks ikinci seansta yoğunlaşan satışlarla günü %1,8 gerileyerek 77.107 puandan kapattı.
Asya borsaları dünya genelinde açıklanan güçlü ekonomik verilerin, risk iştahını yükseltmesi ve Wall Street'te rekor seviyelerin görülmesiyle bugün üç yılın zirvesini gördü. ABD'de Dow Jones ve S&P 500, ABD ile Asya'da imalat sanayiinde aktivitenin artması ve küresel ekonomiye ilişkin artan iyimserlikle dün rekor yüksek seviyelerden kapandı.
Yurtiçi gelişmelerin izlendiği günde 2 yıllık gösterge faiz Kasım 2013’ten beri en düşük seviye olan %8,15’i test etti ve günü %8,18 seviyesinden sonlandırdı.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 48 milyar TL düzeyine yükselirken; bu rakamın tamamı %8,75’ten haftalık repo fonlamasından oluştu.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 178 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,24 seviyesine yükseldi.
%8,75
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Haz 12 Eyl 12 Ara 12 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 Ara 13 Mar 14 Haz 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
%8,18
83 965
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Oca.13 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.14 Şub.14 Mar.14 Nis.14 May.14 Haz.14
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi
Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL
BIST-100 67.802 78.489 77.107 -1,8% 13,7%
BIST-30 82.448 96.652 94.891 -1,8% 15,1%
Sanayi 62.349 71.805 71.062 -1,0% 14,0%
Hizmetler 50.656 55.028 54.042 -1,8% 6,7%
Mali 90.498 107.207 105.098 -2,0% 16,1%
Bankalar Endeksi 122.226 148.331 144.715 -2,4% 18,4%
Dow Jones 16.577 16.827 16.956 0,8% 2,3%
S&P 500 1.848 1.960 1.973 0,7% 6,8%
DAX 9.552 9.833 9.902 0,7% 3,7%
Nikkei 225 16.291 15.162 15.326 1,1% -5,9%
Bovespa 51.507 53.168 53.171 0,0% 3,2%
Kaynak: Reuters , Bloomberg
Günlük Değişim
31 Ara 13 30 Haz 14 1 Tem 14 Yıl Sonuna Göre Değişim
77.107
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 Mar.13 May.13 Tem.13 Eyl.13 Kas.13 Oca.14 Mar.14 May.14 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
Gösterge Tahvil* 10,10 8,25 8,18 -0,07 -1,92
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,18 0,18 0,00 -0,09
O/N İMKB Repo 7,60 9,52 9,55 0,03 1,95
Eurobond 2030* 6,91 5,22 5,24 0,02 -1,67
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
1 Tem 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 31 Ara 13 30 Haz 14 Günlük
Değişim
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
Türkiye imalat sanayi PMI endeksi haziran ayında 48,8 olarak gerçekleşerek Ağustos 2011’den bu yana en düşük değeri aldı.
TCMB’nin 24 Haziran'da gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı özeti yayımlandı.
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) İstanbul için hazırladığı 1995 bazlı ücretliler geçinme endeksine göre haziran ayında perakende fiyatlar %0,66, toptan fiyatlar %0,98 arttı.
Almanya'da mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı haziranda %6,7'de kalarak beklentiler seviyesinde açıklandı.
Almanya'da imalat PMI haziranda nihai 52 olarak açıklandı. (Beklenti: 52,4)
Euro Bölgesi’nde imalat PMI haziranda nihai 51,8 olarak açıklandı. (Beklenti: 51,9)
Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı mayısta %11,6 olarak açıklandı. (Beklenti: %11,7)
ABD'de imalat PMI, haziranda 57,3 olarak açıklandı. (Beklenti: 57,5)
ABD’de ISM imalat endeksi haziranda 55,3 olarak açıklandı. (Beklenti: 55,8)
FED Başkanı Janet Yellen, bugün IMF'in düzenleyeceği toplantıda yapacağı konuşmada finansal istikrara vurgu yapacak.
S&P, Arjantin'in yabancı para cinsinden kredi notunu olası bir indirim için izlemeye aldığını duyurdu.
Türkiye imalat sanayi PMI endeksi haziran ayında 48,8 olarak gerçekleşerek Ağustos 2011’den bu yana en düşük değeri aldı.
Mart ayından beri gerilemeye devam eden imalat endeksi bu ay 50 eşik değerinin altına düşerek imalat sanayideki zayıflığa dikkat çekti.
Haziran ayı satın alma yöneticileri endeksi imalat sanayindeki toparlanma trendinin tersine döndüğünü gösterdi. Haziran ayında alınan toplam siparişler ve ihracat için alınan siparişler düşerken, 47,8 değerini alan toplam üretim hacmi endeksi ise, 2009 yılı Nisan ayından beri en düşük seviyesine geriledi.
2012 ortasından bu yana ilk kez üst üste düşüş yaşandı ve yeni siparişler birbirini takip eden ikinci ayda da geriledi. Daralma hızı ivme kazanarak Mart 2012’den bu yana ölçülen en yüksek hızında gerçekleşti. Firmalar genel olarak azalan talep akışını durgunlaşan piyasa koşullarına ve özellikle Orta Doğu’da hüküm süren jeopolitik belirsizliklere bağladılar.
Yeni ihracat siparişleri Temmuz 2013’ten bu yana ilk kez geriledi. Bu durumda jeopolitik risklerin ön plana çıktığı görüldü.
Detaylarda olumlu diyebileceğimiz şeylerden biri iş imkânlarının artmaya devam etmesi oldu. Sektörde istihdam Haziran 2009’dan bu yana her ay artmış olup; son dönemde iş yaratma hızı mayıs ayında ölçülen 22 ayın en düşük seviyesine paralel seyretti. Türk mal üreticileri, Türk Lirası’nın zayıflamasıyla bağlantılı olarak, haziran ayı girdi fiyatlarında keskin bir artış olduğunu rapor ettiler. Buna rağmen, girdi maliyeti enflasyonu, Mayıs 2013’ten bu yana en zayıf şekilde ölçüldü.
48,8
4,6%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
10 20 30 40 50 60 70
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14
Sanayi Üretimi ve Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI)
Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI)
Sanayi Üretimi (sağ eksen, takvim etkisinden arındırılmış) Kaynak: TÜİK, Reuters
4
TCMB’nin 24 Haziran'da gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı özeti yayımlandı. PPK kararı özetinde aşağıdaki konulara yer verildi.
Yıllık enflasyondaki artışta gıda ve temel mal fiyatlarının seyri belirleyici olmuştur. Bu dönemde, TL’deki değer kaybının birikimli etkileri zayıflarken temel fiyat göstergelerinin yıllık artış oranı nispeten yatay bir seyir izlemiştir.
2014 yılı ilk çeyreğine ilişkin GSYİH verilerine göre, talep gelişmeleri Nisan Enflasyon Raporu’nda ortaya koyulan görünümle büyük ölçüde uyumlu gerçekleşmiştir. Nihai yurt içi talep, özel kesim talebindeki gerilemenin kamu kesimi talebiyle telafi edilmesi sonucu yatay bir seyir izlemiştir. Mal ve hizmet ihracatı güçlü bir artış kaydederken, mal ve hizmet ithalatı dönemlik bazda gerilemiştir. Böylelikle, net ihracat ilk çeyrekte dönemlik büyümenin temel sürükleyicisi olmuş ve öngörüldüğü şekilde talep bileşenleri arasındaki dengelenme süreci devam etmiştir.
2014 yılının ikinci çeyreğine ilişkin veriler iktisadi faaliyette ılımlı bir artışa işaret etmektedir. Üretim tarafından değerlendirildiğinde, sanayi üretim endeksi nisan ayında önceki iki aydaki sınırlı düşüşün ardından aylık bazda %1,0 oranında artış göstermiştir. Böylece, nisan ayında üretim bir önceki çeyrek ortalamasının üzerinde gerçekleşmiş ve çeyreklik bazda istikrarlı artış eğilimini devam ettirmiştir. Önümüzdeki dönemde, ihracatın desteği ve özel kesim yurt içi talebindeki toparlanma ile üretimdeki ılımlı artışın devam edeceği öngörülmektedir.
2013 yılı Kasım döneminden itibaren süregelen güçlü istihdam artışı mart döneminde hız kesmiş, mevsimsellikten arındırılmış verilerle işsizlik oranları yatay bir seyir izlemiştir. Bu dönemde, sanayi ve inşaat sektörleri istihdam artışında bir duraksama yaşanırken, tarım dışı istihdam hizmet sektörünün katkısıyla artış göstermiştir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin öncü göstergeler istihdam artışında ılımlı bir seyre işaret etmektedir.
Sıkı para politikası duruşunun ve alınan makroihtiyati önlemlerin etkisiyle kredi büyüme hızları makul düzeylerde seyretmektedir. Tüketici kredileri yılın ilk yarısında tarihsel ortalamalarının oldukça altında büyürken, ticari kredilerin büyüme hızındaki yavaşlama nispeten daha sınırlı kalmıştır. Para Politikası Kurulu, kredilerin mevcut büyüme kompozisyonunun aşırı tüketimi sınırlamak yoluyla hem enflasyonu düşürücü etki yaptığını hem de dengelenmeyi desteklediğini ifade etmiştir.
Geçtiğimiz yılın ortalarından itibaren gerçekleşen birikimli döviz kuru gelişmelerinin yıllık enflasyon üzerindeki olumsuz yansımaları kademeli olarak azalacaktır. Nitekim, temel enflasyon göstergelerinin ana eğilimi başta dayanıklı mallarda olmak üzere döviz kuru kaynaklı enflasyon baskılarının hafiflemesiyle birlikte mayıs ayında uzun bir aradan sonra ilk defa aşağı yönlü bir seyir izlemiştir. Baz etkisinin de katkısıyla haziran ayından itibaren yıllık enflasyonda kayda değer bir düşüş gözleneceği tahmin edilmektedir. Kurul, mevcut durumda gıda ve kur kaynaklı birikimli enflasyon etkisinin 6,5 puan civarında olduğunu, bu durumun orta vadede enflasyonda düşüş için önemli bir alan oluşturduğunu ifade etmiştir.
Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı mayısta %11,6 olarak açıklandı. (Beklenti: %11,7) Nisan ayı için %11,7 olarak açıklanan işsizlik oranı ise %11,6'ya revize edildi.
Euro Bölgesi’nde imalat PMI haziranda nihai 51,8 olarak açıklandı. (Beklenti: 51,9) Almanya'da imalat PMI haziranda nihai 52 olarak açıklandı. (Beklenti: 52,4)
5
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde açıklanacak makro veri bulunmazken; Euro Bölgesi’nde ÜFE, ABD’de fabrika siparişleri ve ADP özel sektör istihdam izlenecektir.
11,6
7 8 9 10 11 12 13
Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12 Oca.13 May.13 Eyl.13 Oca.14 May.14
Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: Bloomberg
51,8 52,8
52 54,8
20 25 30 35 40 45 50 55 60 65
Oca 08 May 08 Eyl 08 Oca 09 May 09 Eyl 09 Oca 10 May 10 Eyl 10 Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 12 May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14
Kaynak: Bloomberg
Almanya ve Euro Bölgesi PMI
Euro Bölgesi İmalat PMI Euro Bölgesi Hizmetler PMI Almanya İmalat PMI Almanya Hizmetler PMI
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
