PİYASALAR
ECB’nin üç faiz oranını da aşağı çekmesinin ardından EUR/USD paritesi 1,36'nın altına sarktı ve 1,3509 seviyesine kadar geriledi.
Kararın ardından ECB Başkanı Draghi'nin açıklamalarıyla paritedeki düşüş hızlandı. Ancak parite akşam saatlerinde tekrar 1,36 seviyesinin üzerine attı. Önümüzdeki dönemde ECB'den gelen adımın varlık fiyatları üzerindeki etkileri yakından izlenecekken;
Euro üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturması beklenmektedir. ECB kararlarının ardından piyasa yönünü ABD'de bugün açıklanacak tarım dışı istihdam verisine çevirdi. Tarım dışı istihdamın mayısta 215.000 artması; işsizlik oranının ise %6,4 olarak açıklanması bekleniyor.
ECB’nin faiz kararı ardından GOÜ para birimleri Dolar ve Euro karşısında değer kazandı. Bu para birimleri karşısında en çok değer kazancı Macar Forinti’nde görüldü.
1
Döviz Piyasası
ECB’nin mayıs ayından bu yana beklenen faiz kararı sonrası piyasalar dalgalı bir seyir izledi. ECB açıklaması öncesi 2,1095 seviyesinde olan USD/TL, ilk tepki olarak 2,1139'a kadar yükseldikten sonra gerileyerek gece saatlerinde 2,0948’i gördü. Günü 2,0963 seviyesinden sonlandıran kur bugüne 2,10 seviyesinin üzerinde başladı. ABD işsizlik rakamları bugün kur tarafında belirleyici olacak.
Altın, ECB'nin açıkladığı parasal gevşemenin ardından yukarı yönlü hareket etti ve günü %0,8 artıda sonlandırdı. ABD tarafında dün haftalık işsizlik maaş başvuruları beklentinin üzerinde gelirken; devam eden işsizlik başvuruları beklentinin aşağısında geldi.
Veriler ECB kararının gölgesinde kalsa da bugünkü ABD işsizlik verileri altın tarafına yön verecektir.
Brent ham petrolün varil fiyatı, günü %0,4 artıda sonlandırdı ancak Ukrayna'ya ilişkin endişelerin azalması ve fazla arz nedeniyle haftalık bazda üst üste ikinci haftayı da kayıpla tamamlamaya hazırlanıyor. ECB’nin Euro Bölgesi’nde ekonomiyi desteklemesi için açıkladığı önlemler önümüzdeki dönemde petrol talebini yukarı çekebilir.
Emtia Piyasası
$/TL 2,1482 2,1154 2,0963 -0,9% -2,4%
€/TL 2,9529 2,8774 2,8658 -0,4% -2,9%
Sepet* 2,5515 2,4960 2,4807 -0,6% -2,8%
€/$ 1,3743 1,3599 1,3660 0,4% -0,6%
$/Yen 105,31 102,75 102,41 -0,3% -2,8%
$ Endeks 80,04 80,66 80,37 -0,4% 0,4%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 4 Haz 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 5 Haz 14 Günlük
Değişim
Altın($/Ons) 1.202 1.244 1.254 0,8% 4,3%
Petrol(Brent) 110,8 108,4 108,8 0,4% -1,8%
Gümüş($/Ons) 19,5 18,8 19,0 1,2% -2,2%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
31 Ara 13 5 Haz 14 Günlük Değişim
4 Haz 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
2,0963
1,3660 2,4807
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 Mar 13 May 13 Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14 Mar 14 May 14 --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg
1.693
1.254 118,9
108,8
85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 Mar 13 May 13 Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14 Mar 14 May 14 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg
Borsalar
ECB’nin politika ve mevduat faizini düşürmesi, ekonomiye destek için yeni önlemler açıklaması Türk varlıklarına girişleri kuvvetlendirirken, BIST-100 bankacılık sektörü hisseleri öncülüğünde 80.000 seviyesini aştı ancak sonrasında kazanımlarını bir miktar veren borsa günü 79.803 puandan sonlandırdı.
Asya borsaları ECB destek paketinin ardından bugün sınırlı bir yükseliş kaydetti. ABD'de Dow Jones ve S&P-500 ECB'nin faizleri rekor düşük seviyelere çekip deflasyon riskiyle mücadele için gerekirse daha fazlasını yapma sözü vermesinin ardından dün rekor yüksek seviyelerden kapandı.
ECB’nin kararı sonrasında 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi, ilk anda
%8,43'ten %8,47'ye yükselmesinin ardından %8,20 ile 7 ayın en düşük seviyesini test etti ve günü 11 baz puan düşüşle %8,47 seviyesinden sonlandırdı. Bono piyasasında hacim oldukça iyi olurken; Ekim 2013’ten bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. ECB’nin faiz kararı ardından yurtiçinde 24 Haziran'daki Para Politikası Kurulu toplantısında faiz indiriminin devamı gelebilir.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 50 milyar TL düzeyinde sabit kalırken; bu rakamın tamamı %9,5’ten haftalık repo fonlamasından oluştu. Fonlamanın maliyeti %9,50 düzeyinde yatay kaldı.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 185 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,32 seviyesine geriledi.
%9,50
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
May 12 Ağu 12 Kas 12 Şub 13 May 13 Ağu 13 Kas 13 Şub 14 May 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
%8,47
173 3.135
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi
Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL
Gösterge Tahvil* 10,10 8,58 8,47 -0,11 -1,63
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,28 0,27 -0,01 0,00
O/N İMKB Repo 7,60 10,31 9,97 -0,34 2,37
Eurobond 2030* 6,91 5,33 5,32 -0,02 -1,59
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
5 Haz 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 31 Ara 13 4 Haz 14 Günlük
Değişim
BIST-100 67.802 78.385 79.803 1,8% 17,7%
BIST-30 82.448 96.436 98.416 2,1% 19,4%
Sanayi 62.349 70.977 71.531 0,8% 14,7%
Hizmetler 50.656 55.289 55.667 0,7% 9,9%
Mali 90.498 107.218 109.931 2,5% 21,5%
Bankalar Endeksi 122.226 148.476 152.894 3,0% 25,1%
Dow Jones 16.577 16.738 16.836 0,6% 1,6%
S&P 500 1.848 1.928 1.940 0,7% 5,0%
DAX 9.552 9.927 9.948 0,2% 4,1%
Nikkei 225 16.291 15.068 15.079 0,1% -7,4%
5 Haz 14 Yıl Sonuna Göre Değişim Günlük
Değişim 31 Ara 13 4 Haz 14
79.803
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 Mar.13 May.13 Tem.13 Eyl.13 Kas.13 Oca.14 Mar.14 May.14 İşlem Hacmi (milyon TL)
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
TCMB verilerine göre, 23 Mayıs'ta USD 109,75 milyar olan brüt döviz rezervi 30 Mayıs itibarıyla USD 110,34 milyara yükseldi.
TCMB Başkanı Başçı enflasyondaki düşüşün haziran ayı verisinden itibaren başlayacağının tahmin edildiğini açıkladı.
Dünya Bankası, Türkiye'nin önündeki tek seçeneğin maliye politikasını sıkılaştırarak kamu tasarrufunu arttırmak olduğu görüşünü savundu.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini piyasaların da beklediği gibi değiştirdi ve %0,25'ten %0,15 düzeyine indirdi.
Almanya'da imalat sanayi siparişleri nisanda %3,1 ile beklentilerin (%1,3) üzerinde artış kaydetti.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından hazırlanan küresel gıda fiyatları endeksi %1,2 düşüşle 207,9 seviyesine geriledi.
IMF, Çin büyüme tahminini %7,5 olarak korudu.
Euro Bölgesi’nde perakende satışlar nisanda %0,4 ile beklentilerin üzerinde arttı.
İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini beklendiği gibi %0,5'te bırakarak, güçlü büyüme ve hızla artan konut fiyatlarına rağmen faizi rekor düşük seviyede tutma politikasını devam ettirdi.
ABD'de işsizlik maaşı başvuruları 31 Mayıs'ta sona eren haftada 312.000 ile beklentilerin (310.000) üzerinde açıklandı.
Minneapolis FED Başkanı Narayana Kocherlakota, düşük faizlere 5 yıl daha ihtiyaç olduğunu kaydetti.
IMF, Çin büyüme tahminini %7,5 olarak korudu. IMF, Madde 4 kapsamında yaptığı yıllık değerlendirmeler kapsamında Çin için 2014 yılı değerlendirme müzakerelerini tamamladığını duyurdu. Müzakerelerin tamamlanmasına ilişkin olarak IMF'den yapılan açıklamada, Çin ekonomisinin bu yıl %7,5 civarında büyüyeceği beklentisinin devam ettiği belirtilirken, iyileşen global görünümün yılın ikinci yarısında ihracata destek vermesinin beklendiği vurgulandı. İhracatta artışın yavaşlayan iç talebin telafi edilmesine yardım edeceğini ifade eden IMF, enflasyonun istikrarlı olmaya devam ettiğini, cari işlemler fazlasının bu yıl geçen yıldan biraz daha düşük olacağı tahmininde bulundu.
TCMB Başkanı Başçı enflasyondaki düşüşün haziran ayı verisinden itibaren başlayacağının tahmin edildiğini açıkladı. Başçı, Londra’da pazartesi günü Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından düzenlenen panelde yaptığı açıklamada, GSYH büyüme hızının %4’e yakın seyrettiğini belirtti. Başçı, kredi büyüme hızının %15 seviyesine yaklaştığını cari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesinin beklendiğini kaydetti.
Dünya Bankası, Türkiye'nin önündeki tek seçeneğin maliye politikasını sıkılaştırarak kamu tasarrufunu arttırmak olduğu görüşünü savundu. Dünya Bankası Türkiye maliye politikasına ilişkin yaptığı incelemede, hane halkının tasarruf alışkanlıklarına yönelik bir çalışmaya yer verdi. Buna göre, başta gelir ve konut sahipliği olmak üzere çeşitli alışkanlıklar nedeniyle hane halkının ve özel kesimin yakın dönemde tasarrufa katkı vermesi mümkün görünmüyor. Dünya Bankası çalışmada, IMF’nin de yaptığı bir çalışmaya atıfla şimdilik; Türkiye’nin önündeki tek seçeneğin maliye politikasını sıkılaştırarak kamu tasarrufunu artırmak olduğu görüşünü savundu. Dünya Bankası tarafından hazırlanan Türkiye Kamu Maliyesi İncelemesi raporunda, son dönem Türkiye ekonomisindeki en önemli sıkıntılardan olan yurtiçi tasarruf düşüklüğündeki en önemli unsurlardan biri olan hane halkı tasarruf davranışlarına yönelik bir incelemeye yer verildi. İncelemede, tasarruflarla ilgili hesaplamalarda, enflasyonun şişirici etkisi ve enflasyondan korunmak için hane halkının birikim yapma etkisine yönelik verilere de bakıldı. Bu kapsamda, Türkiye’nin yüksek enflasyonun etkisinden çıktığı 2001 yılı sonrasında, enflasyon artışları düzeltildiğinde, özel tasarruflardaki gerilemenin üçte birinin enflasyon etkisinden kaynaklandığı, ancak buna rağmen Türkiye’nin hem kamu hem de özel tasarruflardaki düşüşünün enflasyon etkili olmadığı, düşüşün reel olduğu sonucuna ulaşıldı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini piyasaların da beklediği gibi değiştirdi ve %0,25'ten %0,15 düzeyine indirdi. ECB mevduat faizini de değiştirerek bulunduğu sıfır seviyesinden -%0,10'a düşürdü. ECB Başkanı Draghi karar sonrası yaptığı basın toplantısında genel olarak aşağıdaki hususlara değindi.
• ECB’nin aldığı kararlar reel ekonomiye destek vermek amacı taşımaktadır. Uzun vadeli kredi imkanlarını artırmak için faizlerde indirime gidilmiştir.
• ECB bir dizi kararlar almıştır. Buna göre varlığa dayalı menkul kıymet alımlarına hazırlanılmaktadır. SMP tahvil alımlarının sterilize edilmesi bırakılacaktır. ECB tüm likidite taleplerini karşılamaya devam etmeye karar vermiştir.
• Euro Bölgesi’nde enflasyon beklentileri orta vadede durağandır, önlemler enflasyonu hedef düzeye getirecektir. Faizlerin mevcut seviyede uzun bir süre kalması beklenmektedir. Ek önlem gerekirse hızla adım atılacaktır. Faizde alt banda ulaşılmıştır.
Ancak hala küçük düzeltmeler yapılabilir.
• Negatif faiz, asgari zorunlu karşılık yükümlülüklerinin üzerinde kalan kısımlar için de geçerli olacaktır. Bankalara yeni bir uzun vadeli yeniden finansman imkanı (LTRO) sunulacaktır. LTRO’nun başlangıç tutarı USD 400 milyar olacaktır. Sağlanan fonlama imkanları Eylül 2018’e kadar devam ettirilecektir. Bankalar toplam kredi hacminin %7’si kadar yeni fonlama kaynağına sahip olacaktır. İki fonlama operasyonu Eylül ve Aralık 2014’te yapılacaktır.
• Toplantıda fonlama imkanlarının genişletilmesi kararı oybirliği ile alınmıştır.
• Yapılan güncel anketler ekonomide ılımlı toparlanmayı işaret etmektedir. Düşük faizler yurtiçi talebin canlanmasına katkı yapacaktır. Ekonomide kullanılmayan kapasite halen çok yüksektir.
• ECB ekonomik büyümeye ilişkin beklentilerini de güncellemiştir. Buna göre 2014 büyüme tahmini %1,2’den %1’e indirilmiş;
2015 yılı tahmini %1,5’ten %1,7’ye yükseltilmiştir. 2016 yılı büyüme tahmini değiştirilmeyerek %1,8 seviyesinde bırakılmıştır.
Jeopolitik risklerin artması ve piyasa gelişmelerinin büyümeyi zayıflatma ihtimali bulunmaktadır.
• Enflasyon yakın gelecekte düşük seyretmeyi sürdürecek ve 2015’ten itibaren yükselmeye başlayacaktır. Bu çerçevede 2014 yılı enflasyon tahmini %1’den %0,7’ye indirilmiştir. 2015 enflasyon tahmini %1,3’ten %1,1’e; 2016 enflasyon tahmini ise %1,5’ten
%1,4’e revize edilmiştir. Nihai hedef %2’dir.
• Bankaların düşük faizlerin yarattığı olumlu şartlardan yararlanmalarının gerektiği düşünülmektedir. Bankaların sermayelerini ve borç ödeme kabiliyetlerini güçlendirmeleri yerinde olacaktır. Hükümetler de mali alandaki yapısal reformları hızlandırmaya yönelmeleri gerekmektedir.
• Enflasyonun şu anki düşük düzeyinde kurların etkisi yüksektir, ancak kur seviyesi politika hedefi değildir.
• Dün açıklanan paketin 3 unsuru; politika duruşunda gevşeme; aktarım mekanizmasında iyileştirme ve daha fazla gevşeme gerekirse alışılmışın dışında araçları kullanabilme olanağı olarak özetlenebilir.
• Dün alınan kararlar ve yapılan açıklamalar ile sözel daha da güçlendirilmiştir.
İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini beklendiği gibi %0,5'te bırakarak, güçlü büyüme ve hızla artan konut fiyatlarına rağmen faizi rekor düşük seviyede tutma politikasını devam ettirdi. Merkez Bankası, varlık alım programının büyüklüğünü de değiştirmeyerek GBP 375 milyarda bıraktı. İngiltere'de politika faizi Mart 2009'dan bu yana %0,5'te bulunuyor.
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde Hazine nakit dengesi açıklanırken; yurtdışında ABD işsizlik oranı ve tarımdışı istihdam günün en önemli maddelerini oluşturmakta. Almanya sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi, Fransa bütçe ile dış ticaret dengesi takip edilecek veriler arasında yer almaktadır.
5
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
