K ö p r ü — K a d ı k ö y i s k e l e s i
Mühendis Galib AlnarKaraköy köprüsüne bitişik Kadıköy iskelesi çok eskimiş Ve ihtiyaca kâfi gelmemiye başlamış olduğundan Akay İdaresince yeni bir iskele yaptırılmıştır. Bu iskele, «Havuzlar İdaresi»
fabrikasında yapılarak bu sene birınciteşrinde yerine çekil- miştir.
Vasati olarak 69 metre boyunda ve 14.60 m. eninde olan eski iskele gayrimuntazam ve haraptı. Ahşap dubalara isti- nat eden iskele döşemesi gerek arzan ve gerekse irtifaan inişli, çıkıntılı ve girintili ve çıkıntılı olduğu gibi taksimatı da pek uygunsuzdu.
Eski iskelenin dubalarını değiştirmek kolay olmadığı gibi bağlama ve demirleme tertibatı ve köprüye inen rampaları fena ve iskele çıkış yerleri dar ve gayri muntazam idi.
Eski iskelenin haricî manzarası da çirkindi. Herhangi bir vapurun yanaşması iskeleyi yerinden oynatmakta ve sars- makta olduğu gibi dubaları sık sık su alarak müvazenesi bo- zulmakta ve iskele tehlikeye girmekte idi.
Yeni iskelede bu mahzıirlar ortadan kaldırılmıştır. Akayca verilen programa göre iki tarafından geçilebilir, ortada 9 bölmeden ibaret bir gişe ile bir başmemur odası, bir iskele başmemuru odası, 12 kişilik memurlar odası, bir muavin o- dası, bir kalem odası, bir kaptanlar odası, çımacılar odası, ambar ile erkekler için 2-3 göz pisvar, kadınlar için bir tuva- let, bir eşya memuru odası, emanet odası, kaloriferden ve yolcular için salonlardan ibaret ve iki tarafından yanaşıla- bilir bir iskele yapmak lâzım gelmekte idi. Bu istekler ta- mamile yerine getirildikten maada büyüklere mahsus bir misafir odası ve teraslı bir gazino yapılmış ve ayrıca gazete satış yeri ve berber dükkânı ilâve olunmuştur.
İskelenin evvelemirde betonarme kazık üzerinde te'sisi düşünülmüş ise de denizin burada 21 metreden 35 metreye kadar derinlikde oluşu ve deniz dibinin de çamur ile örtülü bulunması betonarme kazık üzerinde iskele yapmak fikrini münakaşaya bile yer bırakmamıştır.
Yan görUntl? ve kat planları.
Yalnız dubaların betonarme yapılması da, ağırlık, ma- nevra ve tamir güçlüğü, deniz suyuna mukavim çimento bul- mak zorluğu gibi bir çok mahzurlar dolayısile tercih edilms- Gerek Kadıköy ve gerek Adalar iskelesi önünde bulunan köprünün «D» markalı iskele dubalarını bir araya getirip tek bir iskele yapmak ciheti de etüd edilmiş ise de Akay İdaresi vapurlarının muhtelif uzunlukta olmalarından ve ayni zamanda büyükçe bir kaza halinde bütün işletmenin yalnız bir iskeleye münhasır kalması ihtimalinden ve esasen köprü dubalarının bu iş için fazla ve masraflı tadilâta ihtiyaç messetmesinden bu düşüncenin de tatbikine imkân görüle- memiştir.
Burada tafsili lüzumsuz olacak bazı düşünüşlerin de mu- vafık netice veremiyeceği görülerek eski iskelenin yerine ayni vaziyette bir iskele yapılması en muvafık bir hal çaresi ol- duğu görülmüştür.
. İskele yan cephesinin düz yapılmayıp dişli ve alçaklı yüksekli tertip edilmesi rüzgâr tesirini azaltmak içindir. Bu- nun gibi dubaların da bitişik yapılmayıp aralarında muay- yen aralıklar bırakılması dâ iskelenin mümted bir müstakim teşkil etmemesi içindir. Uzun müstakimler denizde dalgaların yayılmasına mâni olduklarından kendilerine çarpan dalga- ların hemen geri gitmesini ve iskele önünde çalkantı yapma- sını mucip olurlar. Bu hal çımacıların mesafe tahmini kabi- liyetlerini bozduğundan vapurların yanaşmasını geciktirdi- ğinden ve baştan başa müstakim bir iskele vapurların çark- larını işletmesile kolaylıkla yerinden oynadığından iskele- nin haricî tecsimi ofıa göre tanzim edilmiştir.
İskele dört demirli bir şamandıraya bağlıdır. İskelenin şamandıraya bağlanıp doğrudan doğruya denize demirlen- memiş bulunması baş dubanın çabuk değiştirilebilmesini te- min içindir.
İskelenin çok yalpa etmemesi ve yerinden oynamaması
Karaköy tarafından görünüş ve bekleme salonları.
için sağlı, sollu iki demirle de demirîenmiştir. İskelenin ica- bında dubalardan su boşaltmak için saatte 80 ton su çeker müteharrik bir motörpompu, elektrik tertibatı ve İstanbulun en soğuk havalarında 17° derece hararet husule getirebilecek
bir kalorifer tertibatı olmak vardır. İskelenin 19,00X8,00X2,00 metre eb'adında ayrıca bir de ihtiyat dubası vardır.
Gümrük, mobilye ve bilcümle masarif dahil olmak üzere iskele 290,000 liraya malolmuştur.
