ARKİTEKT
Ö N E M L İ H A B E R L E Rm i m a r l ı k , ş e h i r c i l i k v e T u r i z m D e r g i s i
Her üç ayda bir yayınlanır. Adres: Anadolu Han 33 — istanbul
Tel: 22 13 07
Sahibi ve sorumlu yayın müdürü
Dr. Z e k i S. S a y â r
Mimar D.G.S.A. Teknik müdür:
Ömer Faruk Beşkardeş
Sekreter: Keti Çapanoğlu M u h a b i r l e r i : 25,00 TL. gönderilir, bedelleri B. Almanya: Dr. Y. Müh. Arslan Terzioğlu Mimar A.İ.V. — B . Amerika: Altan GÜRSEL Fransa: Halûk TOGAY Mimar D.G.S.A. — isviçre: Seyfi SONAD Mimar D G.S. A. — İtalya: Dr. BARAN ÇAĞA Mimar — isveç: Radi BİROL Mimar D.G.S.A. Kıbrıs : Behzat A. Beyli İ.T.Ü. R.I.B, — MRTPI.
A b o n e ş a r t l a r ı :
Yıllığı: Şahıs için 100.— TL. öğrenci 80.— TL.
Bu sayı:
Yabancı memleketler için: ilân tarifemiz istek üzerine Yazı, foto, resim ve abone ARKİTEKT'in adresine posta ile gönde-rilmelidir. Basılmayan yazılar iade edilir. Adreslerini değiştiren abonelerin en geç bir ay içinde bize haber vermeleri lâzım-dır. Aksi takdirde kaybolan dergilerden İdaremiz sorumlu değildir.
Subscription rates:
Annual subscription Dollars 8.00 Single copy Dollars 2.00 Ali subscriptlons, letters, photos, articles advertisements tec. Should be addressed.
Yo: A R K I T E K T
Anadolu Han No. 33 Eminönü/İSTANBUL TURKEY Abonnements pour l'Ğtranger 1an 8.00 Dol. Prix de ce numero 2,00 Dolars Pour tout payement et demande des ren-seignements, ainsi que pour tout envoi des documents, tels que photos, artic-les, annonces, bibliographie â insĞrer s'adresser â la Direction A R K İ T E K T .
Anadolu Han No. 33 Eminönü İstanbul — TUROUİE
• 1975 mimarî miras yılı nedenile. İstanbul Teknik Üniversitesinde. İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihî ve restorasyon Enstitüsü ile T.M.M.O.B. Mi-marlar Odası müştereken, 9 Nisan 1975 tarihinde, Mimar SİNAN ve tarihî çevre korunması konulu bir açık oturum ter-tiplemiştir.
Açık Oturumu Yöneten: Doç. Dr. Me-tin Sözen
1 — Ahmet İsvan (İstanbul Beledi-ye Başkanı)
- Tarihi Çevre Korumasında Be. lediyenin Yükümlülükleri ve O-lanakları
2 — Prof. Doğan Kuban (Mimarlık Tarihi ve Restorasyon Enstitü-sü Başkanı, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Ku-rulu Üyesi) Türkiye'de Tarihi Çevre Koruması Sorunu 3 — Yücel Gürsel (TMMOB
Mimar-lar Odası İstanbul Şubesi Sek-reteri) - Kentleşme ve Tarihi Çevre Koruma
4 — Prof. H. Kemalî Söylemezoğlu (Mimarlık Tarihi ve Restorasyon Enstitüsü Yönetim Kurulu, Gay-rimenkul Eski Eserler ve Anıt-lar yüksek kurulu üyesi.
Mimar Sinan ve Tarihî çevremizin oluşumundaki yeri
5 — Dr. Afife Batur (Mimarî Miras Yılı Türkiye Millî Komitesi TMMOB Mimarlar Odası Temsil-cisi) - Tarihi Çevre Koruması-nın İdeolojik Sorunları Konuşmacılar özetle şunları söyle-mişlerdir. Prof. Doğan Kuban:
«Tarih mirasının maddi verileri, top-lumun kendisi hakkında bilinçlenmesinin araçları ve insanoğlunun yaratıcı potan-siyelinin evrensel görüntüleridir. Top-lumların bu iki cümlecikte anlatılan
sonu-kolay olmamıştır. Konu, ti kiye için büsbütün yeni. Ancak bugû 1975 yılında, dünya örgütleri bu düşü ceyi, bütün insanlar için ortak tanımlı düzeyine ulaştırmış bulunuyorlar... şu kanıdayım ki, biz batıdan daha çok korumayı yapmak zorundayız. Çünkü zim, geçmişimizi ulusal kimliğimizi ti lamak için kullanmada, bilinçlenme) yoktur ya da çok yenidir.»
İstanbul Belediye Başkanı Ahmet van; «Kentleşme olayı adeta uygarlığımı tehdit eden boyutlara varmıştır. Türkiye'nin yoğun kentleşmeye hedef o birçok yerinde, arazi fiyatları hiçbir öl ile kabul edemeyeceğimiz şekilde aj maktadır. Ve bu, çok yanlış, çok \ hatta insanlığa ters bir spekülasyona, sömürüye neden olmaktadır. Bu olaylan
•inde pek çok kişi kendine barınacak yer aramakta iken, biz tarihi çevreyi ! ruma amacıyla yasaklar getiriyorıı İstanbul gibi baştan aşağı tarihi değerfe taşıyan bir şehrin, çağdaş bir yaşayış yönelmesini engellememek için, ı tarihi değerlerimizin tümünü koruyam durumda olduğumuzu bilmeliyiz. Eğer b tün tarihi değerleri olduğu gibi koruyac ğız inancıyla hareket edersek, ki ben b ölçüde bu inanca kapıldığımızdan endişt ediyorum, o zaman bütün tarihi değerfa rin ortadan yokolmasına elimizle neda hazırlamış oluruz.»
Konuşmacılardan Afife Batur ise le şunları söylemiştir.
«Biz inanıyoruz ki, halk, tarihi çevre yi korumanın bütünlüğünü ve politik riğini, kendi yaşamı içinde değerlendir cek sağduyuya ve deneylere sahiptir. V ter ki, kendisini işsizliğe ve konutsuzlıij terkeden karar ve tercihlerle, kent toj rakları üzerindeki milyarlık spekülasyo ları yaratarak tarihi çevreyi yokolmaj terkeden karar ve tercihlerin aynı k nakli olduğu kendisine ulaştırılsın. I bağıntının kurulması, planlama karar \ tercihleri çerçevesinde tarihi çevre ' rumasıııa politik bir öz kazandıracak zaman halkın istemi içinde, onun politi ve ideolojik mücadelesiyle bütünleş çektir.
Halk, bundan sonrasını, kendi politik mücadelesi içinde ve kendi örgütünün Sİ cülüğünde aşacaktır.»
• İstanbul'da U.İ.A. toplantısı; Türkiye Mimarlar Odası 8 - 15 Ekin 1975 de İstanbul'da Balkan ülkeleri M marlarını davet etti. 5. toplantısı t k o n u t v e k e n t arazisi.
haberler :
(1906 - 1975) P r o f . S i r R o b e r t M a i t h e w ö l d ü
UİA.nın 75.7.8 tarihli bülteninden Q Londra'daki «Royal Festival Hail» ıhüellifi, RİBA ve Uluslararası Mimarlar Birliği (U.İ.A.) eski başkanlarından Ro. bert Matthew, Edimburg civarında haya-ta gözlerini yummuştur. (21.6.1975). Cid-di rahatsızlığına rağmen geçenlerde «Ve-nedikte toplanan U.İ.A. Genel Kurul top-lantısına ve «Madrid» kongresine katıl-mak gayretini gösterdi. IMayıs 1975).
Genel Kurul üyelerine. dünya Mi-marlarının bugüne kadar olduğu gibi dai-ma aynı insanî ve meslekî gayeler uğru-na birleşmelerinden duyacağı sevinci be-lirtti. Sir Robert'in görüşleri, güç mesele-leri çözüme vardırma hüneri, açık ifadeli sözleri biz mimarları pek çok
etkilemiş-Birleşmiş Milletler örgütüne, İskân Yönetmenliği konusunda Dünya Mimar-lar Birliği adına U.İ.A. örgütü bir muhtıra göndermişti. Çok önemli olan bu dokü-manı merhumun vasiyetnamesi olarak ka-bul edebiliriz:
«Biz dünya Mimarları, bütün ülkeler hükümetlerinden ulusal ve uluslararası seviyede. beşerî çevreyi iyileştirmek üzere program ve plan projelere daha ziyade önem verilmesini öneriyoruz — Aynı zamanda pek çok ülkede halen ge-çerli olan ve beşeri gelişmeyi engelle-yen maddî manevî engelleri ve ayrıca yürürlükte bulunan yararsız yasaların kal-dırılması hususunda Birleşmiş Milletler örgütünün çaba göstermesini talep edi-yor, kıraç sahaların da bu talebimiz kap-samına alınmasını rica ediyoruz.» U.İ.A. Hindistan üyesi Başkan Jai Rattan BHAL-LA'nın Sir Robert hakkında:
«Mimarlık hizmetinde parlak bir
ya-şantı daha sona erdi. Örnek olabilecek kadar düzgün bir görev süreci biterken gerçekler yolunda bizlere ışık tutan kişi yok oldu. Sir Robert'in her sorumuza ce-vabı,hazı -di. Onu her an arayacağız,
de-ARKİTEKT, Prof. Sir Robert Matthevv ölümünden duyduğu üzüntüyü İngiliz Mi-marlar Camiasına bildirir ve taziyetlerini
U l u s l a r a r a s ı İ s t a n b u l F e s t i v a l i
20.6. — 15.7.1975 [~| 3. Uluslararası İstanbul Festivali ses-siz sedasız kapandı. 3 yıl önce İstanbul'-un hayatına katkıda bulİstanbul'-unmak ümidile kurulan bu teşebbüs ne yazık ki, İstan, bul'a ve bilhassa halka yararlı olamıyor. Bir türlü .festival halkla kaynaştırılama-mış ve halka mal edilememiştir. Bu ne-denle ancak çok küçük bir azınlığa hitapla kalmıştır. İlk yıllarından daha sönük ge-çen bu yılkl festivalin mevcudiyetinden İstanbul halkı âdeta habersiz kalmıştır. Bunda basının ilgilendirilmemesi, lüzumlu propagandanın yapılmamış olması en bü-yük nedendir.
Her yıl, Avrupa kentlerinin bir çokla-rında yapılan festivallerin belirli bir konu-su vardır. Bu festivaller yıllarca tekrar-lanarak bir gelenek haline getirilmiş, böy-lece dünyaca tanınmışlardır.
Üç yıldanberi yapılan İstanbul festi-valinin gelişememesinin nedenlerini ye-tersiz programlarında ve propagandasında aramak gereklidir. Bu işi cazip hale ge-tirebilmek için festival komitesinin önü-müzdeki yıl çok iyi çalışması ve yenilik-ler getirmesi lâzımdır. Aksi takdirde, «f e s t i v a I» bir iyi niyet ve hevesten ileriye gitmiyecektir.
B e d r i R a h m i E Y Ü B O Ğ L U'nu k a y b e t t i k
f i Uzun bir süredenberi hasta olan ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu 21.9.1975 tarihinde hayata gözlerini yumdu. 23 Ey-lülde D.G.S. Akademisinde yapılan bir tö-renden sonra toprağa verildi.
Başarılı bir sanat hayatı sürdüren Bedri Rahmi D.G.S. Akademisinde öğre-tim üyesi idi. "-D» gurubu kurucularından olan sanatçı yağlı boya resimden başka gravür, minyatür, fresk gibi çeşitli dallar-da bir çok eser bırakmış, Brüksel
sergi-sinde ve Paris NATO binasında iki pano yapmıştır. Bazı eserleri muhtelif müzeler-de yer alan Bedri Rahminin ailesine ve sanat çevrelerine taziyetlorimizi bildiri-riz.
APOLLO Heykeli
• Mustafakemalpaşa ile Karaca-bey arasında yapılmakta olan yol çalış-malarında Romalılara ait olduğu sanılan bir şehrin kalıntıları bulunmuştur. Fotoğ. rafta kazı sırasında aynı çağlarda yapıldı-ğı sanılan 1.30 metre yüksekliğindeki heykel görülmektedir.
