gelisimedu igugelisim

(1)

(2)

Week : 14’üncü Hafta E-Mail: tsaracyakupoglu@gelisim.edu.tr

Havaalanları Tehlikeli Kimyasal ve Müdahale Yöntemleri

(3)

Boeing 747

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

(4)

Boeing 747

Bir Boeing 747 uçağında 6 milyondan daha fazla parça mevcuttur.

Sadece her bir kanatta 40.000’den fazla perçin vardır.

43 iş günü aralıksız süren üretimde 14.000 den fazla iş emri yerine getirilmektedir.

Sadece bir uçağın tamamen üretiminde dahi 1.000’e yakın uygunsuzluk (Non-Compliance / rejection Slip) tutulmaktadır.

(5)

Gaz Türbin Motor

(6)

Bir Gaz Türbin Motorunda 30.000’den fazla parça mevcuttur.

(7)

İtme gücü oranları 74,000 ila 115,000 lbf (330 to 510 kN)

LP rotor hızı 2,261.5 rpm 2,355 rpm

HP rotor hızı 9,332 rpm

GE 9X

(8)

The Main Sources of Vibration on the A320 Family Aircraft

(9)

Havacılık Eko-Sistemi

(10)

HAWAI - KILAUEA LAVA

(11)

HAWAI - KILAUEA LAVA

1230 °C

(12)

TİPİK BİR JET MOTORU

(13)

TİPİK BİR JET MOTORU

(14)

DEEP FREEZER KAÇ DERECE

(15)

DEEP FREEZER

-18 °C

(16)

CRUISE ALTITUDE / SEYRÜSEFER İRTİFASI

(17)

CRUISE ALTUTUDE / SEYRÜSEFER İRTİFASI

-55 °C

(18)

CRUISE ALTUTUDE / SEYRÜSEFER İRTİFASI

Dış Ortam Sıcaklığı:-55 °C Basınç : 0,2 Atm

Havadaki Oksijen Oranı

Seyrüsefer İrtifası Yani Yaklaşık

(19)

TEHLİKELİ

MADDELERİN

SINIFLANDIRILMASI

(20)

Class 1 – Patlayıcılar (Explosives)

Havai fişek, işaret fişeği, ateşleme fitili, RDX, TNT, PETN (pentaeritrol tetranitrat), hava yastığı şişiricileri vb.

Division 1.1 –Kütle halinde patlama özelliğine sahip maddelerdir.

Cargo IMP Code: REX, RCX, RGX

Division 1.2 –Parça tesir tehlikesi bulunan fakat kütle halinde patlama özelliğine sahip olmayan maddelerdir.

Cargo IMP Code: REX, RCX, RGX

Division 1.3 –Yangın çıkarma ve küçük çapta parça tesiri tehlikesi bulunduran fakat kütle halinde patlama özelliğine sahip olmayan maddelerdir.

(21)

Class 1 – Patlayıcılar (Explosives)

Division 1.4 –Önemli bir tehlike içermeyen maddelerdir.

Bu bölümdeki patlayıcılardan sadece B, C, D, E, G ve S grup kodluların kargo uçaklar ı ile taşınmasına izin verilir.

Bu bölümdeki patlayıcılardan sadece S grup kodluların yolcu uçaklar ında taşınmasına

izin verilir.

Cargo IMP Code: RXB, RXC, RXD, RXE, RXG, RXS

Division 1.5 –Kütle halinde patlama özelliğine sahip çok duyarsız maddelerdir.

Cargo IMP Code: REX

Division 1.6 – Kütle halinde patlama özelliği olmayan çok duyarsız maddelerdir.

(22)

Class 1 – Patlayıcılar (Explosives)

Division 1.4 –Önemli bir tehlike içermeyen maddelerdir.

Bu bölümdeki patlayıcılardan sadece B, C, D, E, G ve S grup kodluların kargo uçaklar ı ile taşınmasına izin verilir.

Bu bölümdeki patlayıcılardan sadece S grup kodluların yolcu uçaklar ında taşınmasına

izin verilir.

Cargo IMP Code: RXB, RXC, RXD, RXE, RXG, RXS

Division 1.5 –Kütle halinde patlama özelliğine sahip çok duyarsız maddelerdir.

(23)

Class 2 – Gazlar (Gases)

Division 2.1 – Yanıcı gazlar

Hacimsel olarak %13 ya da daha az oranda hava ile karışım meydana getirdiklerinde yanıcı hale gelirler.

Cargo IMP Code: RFG

Division 2.2 – Yanıcı ve zehirli olmayan gazlar

Division 2.3 – Zehirli gazlar

İnsan sağlığı için tehlike oluşturan zehirli ve aşındırıcı gazlardır.

Cargo IMP Code: RPG

(24)

Class 3 – Yanıcı Sıvılar (Flammable Liquids)

Parlama noktası 60 ˚C ve altında olan sıvı, sıvı karışımları ya da solüsyon veya süspansiyon halde katı içeren sıvı maddelerdir.

Diğer bölümlerde belirtilen tehlikeli maddeleri içermedikleri sürece boyalar, vernikle ve cilalar bu bölümde değerlendirilir.

Aseton/aseton yağları, tutkallar, boylar/vernikler/lakeler, alkoller, gazolin, parfümler, dizel yakıt, gaz yağı, sıvı biyoyakıt, kömür katranı, reçine, katran (zift), esterler, eterler, etanol, benzen, metil alkol, oktan vb.

Cargo IMP Code: RFL

(25)

Class 4 – Yanıcı Katılar (Flammable Solid)

Kolayca tutuşabilen ya da sürtünme sonucu yangın tehlikesi yaratabilen maddelerdir.

Division 4.1 –Yanıcı katılar, kendiliğinden tepki veren maddeler ve duyarsızlaştırılmış katı patlayıcılar.

Cargo IMP Code: RFS

Division 4.2 –Kendiliğinden tutuşma eğilimine sahip maddelerdir.

Cargo IMP Code: RSC

Division 4.3 –Su ile tepkimeye girdiklerinde yanıcı gaz yayan maddelerdir.

Cargo IMP Code: RFW

Su ve normal yangın söndürme tüpleri ile söndürmek zor olduğu ve tehlikeyi artırdığı için metal tozları özellikle tehlikelidir.

(26)

Class 5 – Oksitleyici Maddeler ve Organik Perokistler

Division 5.1 – Oksitleyiciler

Kendilerinin yanıcı olması gerekmeksizin içerdikleri oksijen sebebiyle yangına neden olan ya da yangını artıran katı veya sıvı maddelerdir.

Cargo IMP Code: ROX

Division 5.2 – Organik peroksitler

Organik peroksitler; ısı, sürtünme, darbe ve çeşitli maddelerle (asit, ağır metal bileşikleri vb.) temas sonucunda ısı yaymaya eğilimli maddelerdir.

Bu maddeler taşınmaları esnasında sıcaklık kontrol altına alınmalı, güneş ışığından ve diğer ısı kaynaklarından korunmalı ve yeterince havalandırılan

(27)

Class 6 – Zehirli ve Bulaşıcı Maddeler (Infectious Substances)

Division 6.1 – Zehirli maddeler

Yutulmaları, solunmaları ya da cilt ile temasları insan sağlığına zarar veren ya da ölüme neden olan maddelerdir.

Cargo IMP Code: RPB

Division 6.2 – Bulaşıcı maddeler

Patojen içeren maddelerdir. Patojenler insan ve hayvanlarda hastalığa

neden olan bakteri, virüs, riketsita, parazit, mantar vb. mikroorganizmalar içeren maddelerdir.

Cargo IMP Code: RIS

(28)

Class 7 – Radyoaktif Maddeler (Radioactive Material)

7.1 – Category I – White (Kategori I – Beyaz)

Paket yüzeyindeki radyasyon seviyesi sıfır kabul edilecek kadar azdır.

Taşıma indisi sıfırdır (TI = 0).

Cargo IMP Kodu: RRW

7.2 – Category II – Yellow (Kategori II – Sarı)

Paket yüzeyindeki orta şiddette radyasyon yayılır.

TI = 0 - 1,0 değerleri arasındadır.

(29)

Class 7 – Radyoaktif Maddeler (Radioactive Material)

7.3 – Category III –Yellow (Kategori III – Sarı)

Paket yüzeyindeki radyasyon seviyesi ortanın üzerindedir. TI = 1,1 - 10,0 arasındadır.

Cargo IMP Kodu: RRY

7.4 – Fissile / Fisil

Bölünebilir radyoaktif maddelerdir.

(Uranyum – 233, Uranyum – 235, Plutonyum – 239, Plutonyum – 241)

(30)

Class 8 – Aşındırıcılar (Corrosives)

Kimyasal etki ile, canlı dokuya temas ettiklerinde ya da sızıntı durumunda maddi zarar veren veya diğer maddeleri ya da ulaşım araçlarını tahrip eden maddelerdir.

Asitler/asit solüsyonları, aküler, akü sıvıları, yakıt hücre kartuşları, boyalar, yangın söndürme tüpleri, aminler,

poliaminler, sülfürler/polisülfürler, kloridler, bromür, karbolik asit, hidroflorik asit, hidroklorik asit (tuz ruhu), sülfürik asit, nitrik asit, asit çamuru, iyot, morfolin vb.

(31)

Class 9 – Çeşitli Tehlikeli Maddeler

Taşıma esnasında tehlike barındıran ve diğer bölümlerin (class) kapsamına girmeyen madde ve cisimlerdir.

IMP kodu: RMD ya da ICE, RLI, RLM, RSB

 Manyetik malzemeler

 Yüksek sıcaklıklı maddeler

 Çevreye zararlı maddeler

 Genetiği değiştirilmiş

mikroorganizmalar (GMMOs) ya da genetiği değiştirilmiş organizmalar (GMOs)

 Lityum piller/bataryalar

 Asbest

 Katı karbondioksit (Kuru buz)

 Kimyasal ve ilk yardım kitleri

 Can kurtarma araçları

 İçten yanmalı motorlar

 Yanıcı gaz ya da yanıcı sıvı ile çalışan taşıtlar

 Polimerik parçalar (polimerik küreler)

 Batarya ile çalışan ekipmanlar ya da taşıtlar

 Çinko ditiyonit

Ref. Ali Haydar Güneş

(32)

SINIRLAMALAR ve

TAHDİTLER

(33)

SINIRLAMA

• Bazı tehlikeli maddelerin hava aracı ile taşınması çok tehlikelidir.

• Bazı tehlikeli maddeler sadece kargo

uçakları ile taşınabilirken bazıları ise hem kargo hem de yolcu uçakları ile taşınabilir.

• Hava yolu ile taşınmasına izin verilen tehlikeli maddelerle ilgili bir dizi

sınırlamaya yer verilmiştir. Bu sınırlamalar IATA DGR kitabında yer alır.

• Bununla birlikte ülkeler ve işleticiler daha kısıtlayıcı kurallar uygulayabilir.

(34)

SINIRLAMA

HAVA YOLU İLE TAŞINMASI YASAK OLAN MADDELER Hava taşımacılığının olağan şartları altında;

• Patlamaya eğilimli,

• Tehlikeli bir şekilde reaksiyona girebilecek,

• Alev üreten ya da tehlikeli biçimde ısı üreten ya da tehlikeli biçimde zehirli gaz yayan,

• Zehirli ya da aşındırıcı gaz ya da duman yayan maddelerin hava yolu ile taşınmasına izin verilmez.

Yukarıda nitelikleri belirtilen ve her koşul altında taşınması

(35)

SINIRLAMA

HAVA YOLU İLE TAŞINMASI YASAK OLAN MADDELER İÇİN MUAFİYETLER

Hava yolu ile taşınması yasak olan maddeler ile ilgili istisnai durumlar söz konusu olabilir.

İlgili ülkenin onayı altında ve konu olan şartların eksiksiz yerine getirilmesiyle bu tür maddelerin hava yolu ile taşınması mümkün olabilir.

Buna ek olarak ayrıca taşıyıcının da onayının alınması gerekmektedir.

(36)

SINIRLAMA

GİZLİ TEHLİKELİ MADDELER

Kargo kabul, yolcu check-in, kargo/yolcu rezervasyon ve satış personeli aşağıdaki konular hakkında bilgilendirilmeli ve bu personelin bu bilgilere kolay ulaşabilmesi

sağlanmalıdır.

• Kargo veya yolcu bagajında sıklıkla kullanılan ve

tehlikeli madde içerebilecek nesnelerin genel tanımı,

• Tehlikeli maddelerin mevcut olabileceğine dair diğer göstergeler (etiket, işaret vb.),

(37)

GİZLİ TEHLİKELİ MADDE ÖRNEKLERİ

 Araçlar, araç parçaları

 Aşılar

 Cihazlar

 Comat (company materıal)

 Dalış ekipmanları

 Deney numuneleri

 Dişçilik malzemeleri

 Dondurulmuş embriyo

 Dondurulmuş meyve, sebze vb.

 Elektrikli aletlerin ya da  cihazların açma kapama  düğmesi

 Elektrikli ekipmanlar

 Elektrik ile çalışan aletler

 Ev eşyaları

 Film ve medya malzemeleri

 Fotoğrafçılık malzemeleri

 Gemi yedek parçaları

 Gösteri, sinema, sahne ve özel efekt

ekipmanları

 Isı tabancaları

 Kamp ekipmanları Kimyasallar

Kriyojenik (sıvı)

 Keşif ekipmanları

 Laboratuvar/test ekipmanları

 Makine parçaları

 Mıknatıs ve benzeri malzemeler

 Metal yapı malzemeleri,  metal çitler, metal

borular

 Onarım kitleri

 Promosyon malzemesi

 Refakatsiz yolcu bagajı

 Sıcak hava balonları

 Silindir tüpler

 Solunum cihazı

 Soğutucular

 Sondaj ve madencilik ekipmanları

 Spermler

 Takım çantaları

 Teşhis numuneleri

 Tıbbi malzemeler Tıbbi ürünler

 Uçak yedek parçaları/uçak

ekipmanları yakıtlar

 Yakıt kontrol üniteleri

 Yarış otomobili ya da yarış motorsikleti takım ekipmanları yolcu bagajı

 Yüzme havuzu kimyasalları

(38)

SINIRLAMA

Bu kurallar çerçevesinde tehlikeli madde olarak değerlendirilmeyen fakat sızıntı sonucunda ciddi temizlik sorunu yaratabilecek ya da alüminyum

üzerinde uzun dönemde aşındırıcı etkiye sahip maddeler bulunmaktadır.

Bu maddelerin taşınma esnasında oluşabilecek sızıntıyı önlemeye uygun

ve yeterli şekilde paketlendiği kontrol edilmelidir.

(39)

SINIRLAMA

YOLCU VE EKİP BERABERİNDEKİ TEHLİKELİ MADDELER

Yolcular ve ekip tarafından tehlikeli maddelerin:

•Kayıtlı bagaj olarak ya da bu bagajın içinde;

• El bagajı olarak ya da bu bagajın içinde; veya

•Kişilerin üzerlerinde taşınması yasaktır.

IATA DGR 2.3.A tablosunda belirtilen düzenlemeler bu yasağın dışında tutulmuştur.

(40)

SINIRLAMA

YASAK MADDELER

• Ataşe çantaları, nakit para kutuları/çantaları gibi güvenlik tip ekipmanlar lityum pil ve/veya piroteknik vb. tehlikeli maddeler içerebilecek ekipmanlar, IATA DGR 2.3.2.6’da belirtilenler dışında kesinlikle yasaktır.

• Biber gazı, sersemletici sprey vb. tahriş eden veya kişiyi etkisiz hale getiren maddeler içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

• Kişisel kullanım için üretilmiş, sıvı oksijen üreten oksijen ünitelerinin kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

• Patlayıcı, sıkıştırılmış gaz, lityum batarya vb. içeren elektroşok cihazlarının kişinin üzerinde, el

(41)

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE YALNIZCA KONTROL EDİLMİŞ BAGAJ OLARAK TAŞINABİLECEK MADDELER

• Mühimmat

o UN 0012 ya da sadece UN 0014 belirtilen mühimmatlar (mermi ve hafif silahlar)

o Emniyetli paketlenmiş olarak kişisel kullanım amacıyla, her bir kişi için 5 kilogramı aşmamak şartı ile taşınabilir.

• Akma yapmayan sıvı akülü ya da special provision a123 veya a199 ile uyumlu batarya içeren tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Akma yapan akülü tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Lityum akülü tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Kamp ocakları ve yanıcı sıvı yakıt içeren yakıt tankları

• Güvenlik tip ekipmanlar

(42)

Akma Yapan Akülü Tekerlekli Sandalye/Diğer Yardımcı Araçlar

(43)

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE YALNIZCA EL BAGAJI OLARAK TAŞINABİLECEK MADDELER

Aşağıdaki tehlikeli maddeler sadece kabin bagajı olarak operatör onayı ile taşınabilir.

• Cıvalı barometre ya da termometre

• Lityum iyon bataryalar

(44)

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE TAŞINABİLECEK MADDELER

Aşağıdaki tehlikeli maddeler operatör onayı ile kabin bagajı ya da kontrol edilmiş bagaj olarak taşınabilir:

 Tıbbi oksijen tüpleri

 Cihazlarda bulunan yanıcı olmayan gaz içeren küçük kartuşlar

 Çığ kurtarma sırt çantası

 Kimyasal madde görüntüleme cihazları

 Katı karbondioksit (kuru buz)

(45)

Kuru buz içeren her bir bagaj “Carbon dioxide, solid” veya “Dry ice” olarak ve kuru buzun net ağırlığının 2,5 kilogram ve altında olduğunu gösterecek şekilde işaretlenmelidir.

(46)

(47)

SINIRLAMALAR

OPERATÖR ONAYI OLMADAN BAGAJ OLARAK TAŞINABİLEN MADDELER

 Tıbbi ilaçlar ve kozmetik malzemeler

 Division 2.2’de belirtilen aerosoller

 Mekanik uzuv tüpleri

 Radyofarmasötik kalp pili

 Tıbbi / klinik termometre

 Emniyetli kibrit (safety matches) ya da çakmak

 Alkollü içecekler

 Saç kıvrıklaştırıcılar

 Batarya içeren taşınabilir elektronik cihazlar

 Yakıt hücre sistemi içeren taşınabilir elektronik cihazlar

 Enerji tasarruflu elektrik ampulleri

 Soğutularak sıvılaştırılmış nitrojen içeren yalıtılmış paketler

 Akma yapmayan akü içeren taşınabilir elektronik ekipmanlar

 Az miktardaki yanıcı sıvı ile paketlenmiş bulaşıcı olmayan numuneler

 İçten yanmalı ya da yakıt hücre motorları

 Kalibrasyon cihazları (permeation devices)

(48)

IATA DGR TABLO 2.3.A

(YOLCULAR VE EKİP İÇİN TEHLİKELİ MADDELER LİSTESİ)

(49)

IATA DGR Tablo 2.3.A Yolcular ve Ekip İçin Tehlikeli Maddeler Listesi’nden bir bölüm

Sorumlu kaptan pilot yeri hakkında bilgilendirilmelidir Kabin bagajı olarak ya da kabin bagajı içinde H Kontrol edilmiş bagaj olarak ya da kontrol edilmiş bagaj içinde H

Taşıyıcı onayı gereklidir E Aerosoller: Division 2.2'de belirtilen, spor ya da evde kullanım amaçlı olan ve başka bir yan risk

içermeyenler.

Her yolcu ve ekip üyesi için toplam taşınabilir toplam net madde miktarının 2 kg ya da 2 lt ve her bir maddenin net miktarının 0,5 kg ya da 0,5 lt’nin üzerinde olmaması gerekir. Aerosol üzerinde bulunan tahliye vanasının, içeriğin kazara boşalmasını engellemek için kapak veya buna benzer uygun bir yöntemle korunması gerekir.

H

Alkollü İçecekler: Hacimsel olarak %24'ten fazla fakat %74'ü aşmayan oranda alkol içeren alkollü içecekler perakende paketinde ve bir kişi için toplanda 5 litreyi geçmemek şartı ile kabin bagajında ya da kontrol edilmiş bagajda taşınabilir.

H E E H

Ampuller (Enerji Tasarruflu Elektrik Ampulleri): Kişisel ya da ev kullanımı için tasarlanan ampuller orijinal paketinde taşınabilir.

H E E H

Edilginleştirici Cihazlar: Biber gazı, sersemletici sprey gibi tahriş edici veya edilginleştirici madde içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

YASAK (FORBIDDEN)

(50)

Sorumlu kaptan pilot yeri hakkında bilgilendirilmelidir Kabin bagajı olarak ya da kabin bagajı içinde H Kontrol edilmiş bagaj olarak ya da kontrol edilmiş bagaj içinde H

Taşıyıcı onayı gereklidir E Aerosoller: Division 2.2'de belirtilen, spor ya da evde kullanım amaçlı olan ve başka bir yan risk

içermeyenler.

Her yolcu ve ekip üyesi için toplam taşınabilir toplam net madde miktarının 2 kg ya da 2 lt ve her bir maddenin net miktarının 0,5 kg ya da 0,5 lt’nin üzerinde olmaması gerekir. Aerosol üzerinde bulunan tahliye vanasının, içeriğin kazara boşalmasını engellemek için kapak veya buna benzer uygun bir yöntemle korunması gerekir.

H

Alkollü İçecekler: Hacimsel olarak %24'ten fazla fakat %74'ü aşmayan oranda alkol içeren alkollü içecekler perakende paketinde ve bir kişi için toplanda 5 litreyi geçmemek şartı ile kabin bagajında ya da kontrol edilmiş bagajda taşınabilir.

H E E H

Ampuller (Enerji Tasarruflu Elektrik Ampulleri): Kişisel ya da ev kullanımı için tasarlanan ampuller orijinal paketinde taşınabilir.

H E E H

Edilginleştirici Cihazlar: Biber gazı, sersemletici sprey gibi tahriş edici veya edilginleştirici madde içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

YASAK (FORBIDDEN)

(51)

ÜLKE VE TAŞIYICI

VARYASYONLARI

(52)

ÜLKE VE TAŞIYICI VARYASYONLARI

• Bazı ülke veya taşıyıcılar tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınması ile ilgili olarak IATA DGR’a göre daha

kısıtlayıcı koşullar uygulayabilirler.

• Bazı ülkeler kendi topraklarına belirli maddelerin giriş çıkışını ya da bu maddelerin transit geçişini kendi

iznine tabi tutmuş ya da yasaklamıştır.

• IATA DGR’da 2.8.2 List of State Variation bölümünde ülkelerin ve taşıyıcıların belirlediği ilave koşullar ülke isimlerinin kısaltmalarına göre belirtilmiştir.

• Türkiye Cumhuriyeti bu listede TRG kodu ile yer alır ve ilave şartlar TRG-01 ve TRG-02 ile gösterilir.

(53)

TEHLİKELİ

MADDELERİN POSTA

İLE TAŞINMASI

(54)

TEHLİKELİ MADDELERİN POSTA İLE TAŞINMASI

Tehlikeli maddelerin posta ile taşınması Dünya Posta Birliği (The Universal Postal Union Convention, UPU) tarafından yasaklanmıştır.

IATA DGR kitabına göre yalnızca aşağıda belirtilen tehlikeli maddeler belirli koşulların sağlanması durumunda posta olarak kabul edilerek taşınabilir:

• Bulaşıcı Maddeler: Biyolojik Maddeler, Kategori B (UN 3373)

• Teşhis Numuneleri: IATA DGR 3.6.2.1.4’te tanımlanan teşhis numuneleri.

• Radyoaktif Materyaller

(55)

TAŞIYICI

SORUMLULUĞUNDAKİ

TEHLİKELİ MADDELER

(56)

TAŞIYICI SORUMLULUĞUNDAKİ TEHLİKELİ MADDELER

Tehlikeli madde kuralları aşağıdaki madde ve nesneler için uygulanmaz:

Uçak Ekipmanları: Yangın söndürücüler, işaret fişekleri, oksijen tüpleri vb. madde ve nesneler belirli periyotlarla kontrolleri yapılmak şartı ile uçakta bulundurulabilir.

Tüketim Maddeleri: Aerosoller, alkollü içecekler,

parfümler, kolonyalar, sıvılaştırılmış gaz içeren çakmaklar, IATA DGR 2.3.5.9’da belirtilen lityum iyon ya da lityum

(57)

TAŞIYICI SORUMLULUĞUNDAKİ TEHLİKELİ MADDELER

Tehlikeli madde kuralları aşağıdaki madde ve nesneler için uygulanmaz:

Katı Karbondioksit (Kuru Buz): Katı karbondioksit (kuru buz) uçakta yiyecek ve içecek servisi için kullanılabilir.

Bataryalı / Pilli Elektronik Cihazlar: IATA DGR 2.3.5.9.1’de belirtilen şartları sağlayan lityum iyon ya da lityum metal pil veya batarya içeren cihazlar uçuş boyunca taşıyıcının kullanımı için uçakta bulundurulabilir.

Uçak Yedek Parçaları: IATA DGR 2.5.1.1’de belirtilen cisim ya da maddeler değişim amacıyla, IATA DGR kurallarına tabi olarak taşınmalıdır.

(58)

(59)

0532 130 18 80