gelisimedu igugelisim

(1)

(2)

BOŞALTIM FİZYOLOJİSİ

Dersin Haftası: 11 Hafta

Dersin Öğr. Üyesinin Adı: Dr. Öğr. Üyesi Turgay Dağtekin

E-Posta:

Telefon:

Dersin Adı

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

*

Günlük su dengesi

• ALINAN

• Sıvı olarak/besinlerle: 2100 ml

• Metabolizma sonucu: 200 ml

• KAYIP

• Gizli su kaybı (ac ve deri): 700 ml

• Terle: 100 ml

• Feçes ile: 100 ml

• Böbrekler ile: …

(8)

Homeostasis-Böbrekler

• Metabolik atıkların uzaklaştırılması

• Vücut sıvılarının hacim ve bileşimlerinin kontrol edilmesi

• Yabancı kimyasal maddelerin uzaklaştırılması

• Aterial basıncın düzenlenmesi

• Eritrosit yapımı

• D vitamini metabolizması

• Glikoneogenez

(9)

*

Böbreklerin fonksiyonu

• Homeostasisin sağlanması

• Kanın pH’sının ayarlanması

• Vücutta metabolizma sonucu oluşan ürenin su ile birlikte vücuttan uzaklaştırılması

(10)

Boşaltım

• FILTRASYON: BÖBREĞE GELEN KANIN SÜZÜLMESI

• REZORBSIYON: VÜCUT IÇIN GEREKLI MADDELERIN GERI EMILMESI

• SEKRESYON: VÜCUT IÇIN GEREKLI OLMAYAN YADA ZARARLI MADDELERIN TUBUL SIVISINA VERILMESI

(11)

(12)

Böbrek Anatomisi

Capsule renalis adı verilen zarla çevrili

• İç kısmına medulla renalis denir

• Böbrek dokusu piramitlerden oluşmuştur

• Böbrek kan akımı yüksektir

• Böbrek arterleri aorttan direkt çıkar

(13)

(14)

Böbrek arteri dallanarak afferent arteriolü oluşturur

• Afferent arteriol Bowman kapsülü içerisinde glomerüler kapiller yumağı yapar Buradan çıkan efferent arteriol tubullerin etrafına dağılır

• Bu kapillerler daha sonra Henle kulbu etrafında vasa rectayı oluşturur

• Buradan da venüller kaynaklanır

(15)

Nefron

• Böbreğin en küçük fonksiyonel birimi

• Malpighi cisimciği

• Glomerul ve Bowman kapsülü

• Proksimal tübül

• Henle kulbu

• Distal tübül

• Toplama kanalları

(16)

(17)

(18)

• Yenilenemez

• Sayıları yaşla azalır

• Kalanlarda adaptif değişiklikler oluşur

(19)

Glomerul

Buradaki kan basıncı sistemik kılcal damarların kan basıncından yüksektir

• Bu yüksek basınç etkisi ile kan glomerullerden süzülür (filtrasyon)

• Geri emilim olmaz

(20)

• Filtrasyon hızını ölçmek için kullanılan madde: inülin

• Klinik pratikte kullanılan madde: kreatin

(21)

(22)

• Glomerülün afferent ve efferent kan damarlarının düz kaslarının aktivitesi

• Henle kulbu kapakçık etkisi

• Kan basıncını ayarlayan mekanizmalar

• JGA, renin-angiotensin sistemi

(23)

Jukstaglomeruler aparat

Afferent arteriolün Bowman kapsülüne girdiği yerde damar duvarındaki özelleşmiş hücreler

• Bu hücreler kan basıncı düşünce RENİN salgılar

• Renin ANGİOTENSİN II adı verilen maddenin oluşmasını sağlar

• Angiotensin II güçlü bir damar kasıcı maddedir.

• Kan basıncını yükseltir

• Aynı zamanda böbrek üstü bezinden ALDOSTERON salınmasına neden olur

• Aldosteron sodyum geri emilimini artırır . potasyum atılımını artırır

(24)

(25)

Tübüllerin fonksiyonu

• PROKSIMAL TÜBÜL:

• Sodyum geri emilimi

• Suyun geri emilimi

• Glukozun aktif olarak geri emilimi

• Tübüler sıvıya hidrojen verilmesi

• Fosfat geri emilimi

• Potasyum geri emilimi

• Üre kreatin ve ilaçlar tubuler sıvıya sekrete edilir

(26)

• Sodyum su ve Klor geri emilimi

• İdrarın yoğunluğunun ayarlandığı bölüm

(27)

•

DISTAL TÜBÜL:

• Sodyum ve Klor geri emilimi

• Potasyum sekresyonu

• Bikarbonat geri emilimi

(28)

• Bir dakikada oluşan idrarla atılan maddeyi içeren plazma miktarı

• Glomerüler süzüntü miktarını belirlemede ve böbreklerde kan akımının normal olup olmadığını anlamakta kullanılır

(29)

İdrar kontrol mekanizması

• İdrar kesesinin (mesane) iç ve dış sfinkteri vardır.

• Dış sfinkter çizgili kas yapısındadır

• İşeme refleksi merkezi omuriliğin sakral 2,3,4. segmentlerindedir

(30)

(31)

(32)