Havaalanları Tehlikeli Kimyasal ve Müdahale Yöntemleri. Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU. 4 üncü Hafta

Havaalanları Tehlikeli Kimyasal ve Müdahale Yöntemleri

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU 4’üncü Hafta

SINIRLAMALAR ve

TAHDİTLER

SINIRLAMA

• Bazı tehlikeli maddelerin hava aracı ile taşınması çok tehlikelidir.

• Bazı tehlikeli maddeler sadece kargo

uçakları ile taşınabilirken bazıları ise hem kargo hem de yolcu uçakları ile taşınabilir.

• Hava yolu ile taşınmasına izin verilen tehlikeli maddelerle ilgili bir dizi

sınırlamaya yer verilmiştir. Bu sınırlamalar IATA DGR kitabında yer alır.

• Bununla birlikte ülkeler ve işleticiler daha kısıtlayıcı kurallar uygulayabilir.

SINIRLAMA

HAVA YOLU İLE TAŞINMASI YASAK OLAN MADDELER Hava taşımacılığının olağan şartları altında;

• Patlamaya eğilimli,

• Tehlikeli bir şekilde reaksiyona girebilecek,

• Alev üreten ya da tehlikeli biçimde ısı üreten ya da tehlikeli biçimde zehirli gaz yayan,

• Zehirli ya da aşındırıcı gaz ya da duman yayan maddelerin hava yolu ile taşınmasına izin verilmez.

Yukarıda nitelikleri belirtilen ve her koşul altında taşınması

kesinlikle yasal olan bu maddeler IATA DGR kitabında ilgili bölümde UN numarasız olarak G/H, I/J ve K/L sütunlarında “FORBIDDEN”

olarak listelenmiştir.

SINIRLAMA

HAVA YOLU İLE TAŞINMASI YASAK OLAN MADDELER İÇİN MUAFİYETLER

Hava yolu ile taşınması yasak olan maddeler ile ilgili istisnai durumlar söz konusu olabilir.

İlgili ülkenin onayı altında ve konu olan şartların eksiksiz yerine getirilmesiyle bu tür maddelerin hava yolu ile taşınması mümkün olabilir.

Buna ek olarak ayrıca taşıyıcının da onayının alınması gerekmektedir.

SINIRLAMA

GİZLİ TEHLİKELİ MADDELER

Kargo kabul, yolcu check-in, kargo/yolcu rezervasyon ve satış personeli aşağıdaki konular hakkında bilgilendirilmeli ve bu personelin bu bilgilere kolay ulaşabilmesi

sağlanmalıdır.

• Kargo veya yolcu bagajında sıklıkla kullanılan ve

tehlikeli madde içerebilecek nesnelerin genel tanımı,

• Tehlikeli maddelerin mevcut olabileceğine dair diğer göstergeler (etiket, işaret vb.),

• Yolcuların ve ekibin yanında bulundurabileceği IATA DGR 2.3’de belirtilen tehlikeli maddeler.

GİZLİ TEHLİKELİ MADDE ÖRNEKLERİ

 Araçlar, araç parçaları

 Aşılar

 Cihazlar

 Comat (company materıal)

 Dalış ekipmanları

 Deney numuneleri

 Dişçilik malzemeleri

 Dondurulmuş embriyo

 Dondurulmuş meyve, sebze vb.

 Elektrikli aletlerin ya da  cihazların açma kapama  düğmesi

 Elektrikli ekipmanlar

 Elektrik ile çalışan aletler

 Ev eşyaları

 Film ve medya malzemeleri

 Fotoğrafçılık malzemeleri

 Gemi yedek parçaları

 Gösteri, sinema, sahne ve özel efekt

ekipmanları

 Isı tabancaları

 Kamp ekipmanları Kimyasallar

Kriyojenik (sıvı)

 Keşif ekipmanları

 Laboratuvar/test ekipmanları

 Makine parçaları

 Mıknatıs ve benzeri malzemeler

 Metal yapı malzemeleri,  metal çitler, metal

borular

 Onarım kitleri

 Promosyon malzemesi

 Refakatsiz yolcu bagajı

 Sıcak hava balonları

 Silindir tüpler

 Solunum cihazı

 Soğutucular

 Sondaj ve madencilik ekipmanları

 Spermler

 Takım çantaları

 Teşhis numuneleri

 Tıbbi malzemeler Tıbbi ürünler

 Uçak yedek parçaları/uçak

ekipmanları yakıtlar

 Yakıt kontrol üniteleri

 Yarış otomobili ya da yarış motorsikleti takım ekipmanları yolcu bagajı

 Yüzme havuzu kimyasalları

SINIRLAMA

Bu kurallar çerçevesinde tehlikeli madde olarak değerlendirilmeyen fakat sızıntı sonucunda ciddi temizlik sorunu yaratabilecek ya da alüminyum

üzerinde uzun dönemde aşındırıcı etkiye sahip maddeler bulunmaktadır.

Bu maddelerin taşınma esnasında oluşabilecek sızıntıyı önlemeye uygun

ve yeterli şekilde paketlendiği kontrol edilmelidir.

Bunlar tuzlu su, toz ya da sıvı boya, salamura gıda maddeleri içerebilir.

SINIRLAMA

YOLCU VE EKİP BERABERİNDEKİ TEHLİKELİ MADDELER

Yolcular ve ekip tarafından tehlikeli maddelerin:

•Kayıtlı bagaj olarak ya da bu bagajın içinde;

• El bagajı olarak ya da bu bagajın içinde; veya

•Kişilerin üzerlerinde taşınması yasaktır.

IATA DGR 2.3.A tablosunda belirtilen düzenlemeler bu yasağın dışında tutulmuştur.

SINIRLAMA

YASAK MADDELER

• Ataşe çantaları, nakit para kutuları/çantaları gibi güvenlik tip ekipmanlar lityum pil ve/veya piroteknik vb. tehlikeli maddeler içerebilecek ekipmanlar, IATA DGR 2.3.2.6’da belirtilenler dışında kesinlikle yasaktır.

• Biber gazı, sersemletici sprey vb. tahriş eden veya kişiyi etkisiz hale getiren maddeler içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

• Kişisel kullanım için üretilmiş, sıvı oksijen üreten oksijen ünitelerinin kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

• Patlayıcı, sıkıştırılmış gaz, lityum batarya vb. içeren elektroşok cihazlarının kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE YALNIZCA KONTROL EDİLMİŞ BAGAJ OLARAK TAŞINABİLECEK MADDELER

• Mühimmat

o UN 0012 ya da sadece UN 0014 belirtilen mühimmatlar (mermi ve hafif silahlar)

o Emniyetli paketlenmiş olarak kişisel kullanım amacıyla, her bir kişi için 5 kilogramı aşmamak şartı ile taşınabilir.

• Akma yapmayan sıvı akülü ya da special provision a123 veya a199 ile uyumlu batarya içeren tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Akma yapan akülü tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Lityum akülü tekerlekli sandalye/diğer yardımcı araçlar

• Kamp ocakları ve yanıcı sıvı yakıt içeren yakıt tankları

• Güvenlik tip ekipmanlar

Akma Yapan Akülü Tekerlekli Sandalye/Diğer Yardımcı Araçlar

Bu paketler mutlaka “BATTERY, WET, WITH WHEELCHAIR” veya “BATTERY, WET, WITH MOBILITY AID” olarak işaretlenmeli ve “Corrosive” ve “Package Orientation” olarak etiketlenmelidir.

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE YALNIZCA EL BAGAJI OLARAK TAŞINABİLECEK MADDELER

Aşağıdaki tehlikeli maddeler sadece kabin bagajı olarak operatör onayı ile taşınabilir.

• Cıvalı barometre ya da termometre

• Lityum iyon bataryalar

SINIRLAMA

OPERATÖR ONAYI İLE TAŞINABİLECEK MADDELER

Aşağıdaki tehlikeli maddeler operatör onayı ile kabin bagajı ya da kontrol edilmiş bagaj olarak taşınabilir:

 Tıbbi oksijen tüpleri

 Cihazlarda bulunan yanıcı olmayan gaz içeren küçük kartuşlar

 Çığ kurtarma sırt çantası

 Kimyasal madde görüntüleme cihazları

 Katı karbondioksit (kuru buz)

 Isı üreten cihazlar

 Taşınabilir tıbbi elektronik cihazlar

Kuru buz içeren her bir bagaj “Carbon dioxide, solid” veya “Dry ice” olarak ve kuru buzun net ağırlığının 2,5 kilogram ve altında olduğunu gösterecek şekilde işaretlenmelidir.

SINIRLAMALAR

OPERATÖR ONAYI OLMADAN BAGAJ OLARAK TAŞINABİLEN MADDELER

 Tıbbi ilaçlar ve kozmetik malzemeler

 Division 2.2’de belirtilen aerosoller

 Mekanik uzuv tüpleri

 Radyofarmasötik kalp pili

 Tıbbi / klinik termometre

 Emniyetli kibrit (safety matches) ya da çakmak

 Alkollü içecekler

 Saç kıvrıklaştırıcılar

 Batarya içeren taşınabilir elektronik cihazlar

 Yakıt hücre sistemi içeren taşınabilir elektronik cihazlar

 Enerji tasarruflu elektrik ampulleri

 Soğutularak sıvılaştırılmış nitrojen içeren yalıtılmış paketler

 Akma yapmayan akü içeren taşınabilir elektronik ekipmanlar

 Az miktardaki yanıcı sıvı ile paketlenmiş bulaşıcı olmayan numuneler

 İçten yanmalı ya da yakıt hücre motorları

 Kalibrasyon cihazları (permeation devices)

IATA DGR TABLO 2.3.A

(YOLCULAR VE EKİP İÇİN TEHLİKELİ MADDELER LİSTESİ)

IATA DGR Tablo 2.3.A Yolcular ve Ekip İçin Tehlikeli Maddeler Listesi’nden bir bölüm

Sorumlu kaptan pilot yeri hakkında bilgilendirilmelidir Kabin bagajı olarak ya da kabin bagajı içinde H Kontrol edilmiş bagaj olarak ya da kontrol edilmiş bagaj içinde H

Taşıyıcı onayı gereklidir E Aerosoller: Division 2.2'de belirtilen, spor ya da evde kullanım amaçlı olan ve başka bir yan risk

içermeyenler.

Her yolcu ve ekip üyesi için toplam taşınabilir toplam net madde miktarının 2 kg ya da 2 lt ve her bir maddenin net miktarının 0,5 kg ya da 0,5 lt’nin üzerinde olmaması gerekir. Aerosol üzerinde bulunan tahliye vanasının, içeriğin kazara boşalmasını engellemek için kapak veya buna benzer uygun bir yöntemle korunması gerekir.

H

Alkollü İçecekler: Hacimsel olarak %24'ten fazla fakat %74'ü aşmayan oranda alkol içeren alkollü içecekler perakende paketinde ve bir kişi için toplanda 5 litreyi geçmemek şartı ile kabin bagajında ya da kontrol edilmiş bagajda taşınabilir.

H E E H

Ampuller (Enerji Tasarruflu Elektrik Ampulleri): Kişisel ya da ev kullanımı için tasarlanan ampuller orijinal paketinde taşınabilir.

H E E H

Edilginleştirici Cihazlar: Biber gazı, sersemletici sprey gibi tahriş edici veya edilginleştirici madde içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

YASAK (FORBIDDEN)

IATA DGR Tablo 2.3.A Yolcular ve Ekip İçin Tehlikeli Maddeler Listesi’nden bir bölüm

Sorumlu kaptan pilot yeri hakkında bilgilendirilmelidir Kabin bagajı olarak ya da kabin bagajı içinde H Kontrol edilmiş bagaj olarak ya da kontrol edilmiş bagaj içinde H

Taşıyıcı onayı gereklidir E Aerosoller: Division 2.2'de belirtilen, spor ya da evde kullanım amaçlı olan ve başka bir yan risk

içermeyenler.

Her yolcu ve ekip üyesi için toplam taşınabilir toplam net madde miktarının 2 kg ya da 2 lt ve her bir maddenin net miktarının 0,5 kg ya da 0,5 lt’nin üzerinde olmaması gerekir. Aerosol üzerinde bulunan tahliye vanasının, içeriğin kazara boşalmasını engellemek için kapak veya buna benzer uygun bir yöntemle korunması gerekir.

H

Alkollü İçecekler: Hacimsel olarak %24'ten fazla fakat %74'ü aşmayan oranda alkol içeren alkollü içecekler perakende paketinde ve bir kişi için toplanda 5 litreyi geçmemek şartı ile kabin bagajında ya da kontrol edilmiş bagajda taşınabilir.

H E E H

Ampuller (Enerji Tasarruflu Elektrik Ampulleri): Kişisel ya da ev kullanımı için tasarlanan ampuller orijinal paketinde taşınabilir.

H E E H

Edilginleştirici Cihazlar: Biber gazı, sersemletici sprey gibi tahriş edici veya edilginleştirici madde içeren araçların kişinin üzerinde, el bagajında ya da kontrol edilmiş bagajında taşınması kesinlikle yasaktır.

YASAK (FORBIDDEN)

ÜLKE VE TAŞIYICI

VARYASYONLARI

ÜLKE VE TAŞIYICI VARYASYONLARI

• Bazı ülke veya taşıyıcılar tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınması ile ilgili olarak IATA DGR’a göre daha

kısıtlayıcı koşullar uygulayabilirler.

• Bazı ülkeler kendi topraklarına belirli maddelerin giriş çıkışını ya da bu maddelerin transit geçişini kendi

iznine tabi tutmuş ya da yasaklamıştır.

• IATA DGR’da 2.8.2 List of State Variation bölümünde ülkelerin ve taşıyıcıların belirlediği ilave koşullar ülke isimlerinin kısaltmalarına göre belirtilmiştir.

• Türkiye Cumhuriyeti bu listede TRG kodu ile yer alır ve ilave şartlar TRG-01 ve TRG-02 ile gösterilir.

TEHLİKELİ

MADDELERİN POSTA

İLE TAŞINMASI

TEHLİKELİ MADDELERİN POSTA İLE TAŞINMASI

Tehlikeli maddelerin posta ile taşınması Dünya Posta Birliği (The Universal Postal Union Convention, UPU) tarafından yasaklanmıştır.

IATA DGR kitabına göre yalnızca aşağıda belirtilen tehlikeli maddeler belirli koşulların sağlanması durumunda posta olarak kabul edilerek taşınabilir:

• Bulaşıcı Maddeler: Biyolojik Maddeler, Kategori B (UN 3373)

• Teşhis Numuneleri: IATA DGR 3.6.2.1.4’te tanımlanan teşhis numuneleri.

• Radyoaktif Materyaller

• Lityum İyon Batarya İçeren Ekipmanlar (UN 3841)

• Lityum Metal Batarya İçeren Ekipmanlar (UN 3091)

TAŞIYICI

SORUMLULUĞUNDAKİ

TEHLİKELİ MADDELER

TAŞIYICI SORUMLULUĞUNDAKİ TEHLİKELİ MADDELER

Tehlikeli madde kuralları aşağıdaki madde ve nesneler için uygulanmaz:

Uçak Ekipmanları: Yangın söndürücüler, işaret fişekleri, oksijen tüpleri vb. madde ve nesneler belirli periyotlarla kontrolleri yapılmak şartı ile uçakta bulundurulabilir.

Tüketim Maddeleri: Aerosoller, alkollü içecekler,

parfümler, kolonyalar, sıvılaştırılmış gaz içeren çakmaklar, IATA DGR 2.3.5.9’da belirtilen lityum iyon ya da lityum metal pil veya akü içeren taşınabilir elektronik cihazlar uçuş sırasında taşıyıcı tarafından kullanım ya da satış amacı ile uçakta bulundurulabilir.

TAŞIYICI SORUMLULUĞUNDAKİ TEHLİKELİ MADDELER

Tehlikeli madde kuralları aşağıdaki madde ve nesneler için uygulanmaz:

Katı Karbondioksit (Kuru Buz): Katı karbondioksit (kuru buz) uçakta yiyecek ve içecek servisi için kullanılabilir.

Bataryalı / Pilli Elektronik Cihazlar: IATA DGR 2.3.5.9.1’de belirtilen şartları sağlayan lityum iyon ya da lityum metal pil veya batarya içeren cihazlar uçuş boyunca taşıyıcının kullanımı için uçakta bulundurulabilir.

Uçak Yedek Parçaları: IATA DGR 2.5.1.1’de belirtilen cisim ya da maddeler değişim amacıyla, IATA DGR kurallarına tabi olarak taşınmalıdır.

GÖNDERİCİ

SORUMLULUĞU

SORUMLULUKLAR

GÖNDERİCİNİN SORUMLULUĞU

Gönderici, taşıyıcıya tehlikeli madde gönderisi teslim ederken DGR kurallarını yerine getirmelidir.

Gönderici buna ek olarak çıkış, transit ve varış ülkelerinin yürürlükte bulunan tüm kurallarını yerine getirmekle de yükümlüdür.

Göndericinin tehlikeli maddelerin tanımlanması,

sınıflandırılması, paketlenmesi, işaretlenmesi, etiketlenmesi ve dokümantasyonu kurallara uygun hazırlandığından emin olması gerekmektedir.

Tehlikeli maddelerin hava taşımacılığı gerekliliklerine uygun olarak paketlediğinden emin olması gerekmektedir.

Shipper's Declaration For Dangerous Goods

SORUMLULUKLAR

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU Kabul

Depolama Yükleme Kontrol

Acil durumda yerine getirilmesi gereken prosedürler de dahil olmak üzere bilgilendirme Raporlama

Kayıtların tutulması Eğitim

SORUMLULUKLAR

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU - EĞİTİM GEREKLİLİKLERİ

Tehlikeli maddelerin taşınmasında görev alan kişilerin eğitim almaları ve eğitiminin anlaşıldığının onaylanması amacıyla eğitimin ardından bir sınavın yapılması gerekmektedir.

Bu eğitimin ardından 24 ay içerisinde bu kişilerin tazeleme

eğitimine katılması sağlanmalı ve tazeleme eğitiminin ardından sınav yapılması gerekmektedir.

Eğitimler, IATA tarafından, eğitimi alması gerekli kişinin görevine göre belirlenmiş olup eğitim konuları DGR kitabında 1.5.A

numaralı tabloda belirtilmiştir.

Sample

Eğitimler, IATA tarafından, eğitimi alması gerekli kişinin görevine göre belirlenmiştir.

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU - EĞİTİM GEREKLİLİKLERİ

Tablo 1.5.A tablosunda yer alan eğitimin kapsamı aşağıdaki gibidir:

Genel felsefe Sınırlamalar

Taşıyıcılar için genel gereklilikler Tehlikeli maddelerin listesi

Genel paketleme gereklilikleri Paketleme talimatları

Etiketleme ve işaretleme Kabul Prosedürleri

Yükleyici beyannamesi (DGD, Shipper’s Declaration for Dangerous Goods)

Beyan edilmemiş tehlikeli maddelerin belirlenmesi Depolama ve yükleme işlemleri

Kaptan pilotun bilgilendirilmesi

Yolcuların ve uçuş ekibinin bilgilendirilmesi Acil durum prosedürleri

SORUMLULUKLAR

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU - TEHLİKELİ MADDE GÜVENLİĞİ

Tehlikeli maddelerin taşınmasında görev alan tüm personel sorumluluğu ile orantılı olarak tehlikeli madde güvenliği hususunda gereklilikleri yerine getirmek zorundadır.

Tehlikeli maddeler güvenlik bilinci eğitimi aşağıdaki konuları içermelidir:

Güvenlik risklerinin doğası Güvenlik risklerini tanımlama Riskleri belirleme ve azaltma

Güvenlik ihlali durumunda yapılması gerekenler Güvenlik planı konusunda farkındalık

SORUMLULUKLAR

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU - YOLCULARIN BİLGİLENDİRİLMESİ

Her taşıyıcı, yolcuları kontrol edilmiş bagajlarında ya da el bagajlarında bulundurabilecekleri tehlikeli maddeler konusunda bilgilendirmelidir.

Bu bilgilendirmeyi havalimanında göze çarpacak şekilde ve yeterli sayıda:

Bilet satış noktasında, Check-in bölgesinde, Boarding alanında,

Yolcuların check-in yaptığı diğer herhangi bir alanda, Bagaj teslim alanlarında yapmalıdır.

Bu bilgilendirmeler mutlaka görsel örnekler barındırmalıdır.

SORUMLULUKLAR

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU- YOLCU CHECK-IN PROSEDÜRLERİ

• Check-in personelinin; yolculardan, beraberlerinde taşınmasına izin verilmeyen tehlikeli madde olmadığına dair teyit alması gerekmektedir.

• İşleticinin check-in görevi yapan bütün personeli, yolcular tarafından taşınan tehlikeli maddelerin belirlenmesi ve tespit edilmesi konusunda yeterli eğitime sahip olmalıdır.

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU - KARGO KABUL ALANLARINDAKİ BİLGİLENDİRME

• Taşıyıcı ya da taşıyıcının handling acentesi, kargo kabul noktasının görülebilir noktalarında göze çarpacak şekilde tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili bilgileri sağlamalıdır.

SORUMLULUK

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU

SORUMLU KAPTAN PİLOT BİLGİLENDİRME FORMU (NOTOC)

• Uçakta taşınacak olan tehlikeli maddeler ve özel yükler hakkında sorumlu kaptana bilgi verilmesi taşıyıcının sorumluluğundadır.

• Bu bilgilendirme için kullanılan forma NOTOC (Special Load Notification to Captain) denir.

• NOTOC’un uçağın hareketinden önce sorumlu kaptan pilota verilmesi gerekir.

• Bu bildirim uçuş boyunca kaptanın erişiminde bulunmalıdır.

NOTOC

(Special Load Notification to Captain)

Sample

Tablodaki maddelerin NOTOC'ta gösterilmesine gerek yoktur.

UN Number Madde Referans

n/a İstisnai miktardaki tehlikeli maddeler 2.6.1

UN 2807 Manyetik malzemeler Paketleme Talimatı 953

UN 2908 Radyoaktif maddeler, istisnai miktardaki paketler- boş paketler 10.5.8.2.2 UN 2909 Radyoaktif maddeler, istisnai miktardaki paketler-

seyreltilmiş uranyum, doğal toryum ya da doğal uranyumdan üretilmiş maddeler

10.5.8.2.2

UN 2910 Radyoaktif maddeler, istisnai miktardaki paketler- sınırlı miktardaki maddeler 10.5.8.2.2 UN 2911 Radyoaktif maddeler, istisnai miktardaki paketler- araçlar ya da nesneler 10.5.8.2.2 UN 3090 Lityum metal bataryalar (lityum alaşımı içeren bataryalar)

Paketleme Talimatı 968 Bölüm II gerekliliklerine uygun olarak paketlendiklerinde

Paketleme Talimatı 968 Bölüm II

UN 3091 Lityum metal batarya içeren ekipmanlar (lityum alaşımı içeren bataryalar)

Paketleme Talimatı 970 Bölüm II gerekliliklerine uygun olarak paketlendiklerinde

Paketleme Talimatı 969- 970 Bölüm II

UN 3245 Genetiği değiştirilmiş mikroorganizmalar ya da genetiği değiştirilmiş organizmalar Paketleme Talimatı 959

UN 3373 Biyolojik maddeler, Category B Paketleme Talimatı 650

UN 3480 Lityum İyon Bataryalar (lityum iyon polimer içeren bataryalar)

Paketleme Talimatı 965 Bölüm II gerekliliklerine uygun olarak paketlendiklerinde

Paketleme Talimatı 965 Bölüm II UN 3481 Lityum İyon Batarya içeren ekipmanlar (lityum iyon polimer içeren bataryalar)

Paketleme Talimatı 966-967 Bölüm II gerekliliklerine uygun olarak paketlendiklerinde

Paketleme Talimatı 966-967 Bölüm II

• Konşimento numarası

• Uygun gönderi adı, uygunsa bunun teknik ya da kimyasal grup adı ile desteklemesi, UN/ID numarası,

• Sınıf ve bölümü, varsa yan risk sınıfı ve Class 1 için uyumluluk grupları,

• Shippper’s Declaration formunda gösterilen Paket Grubu,

• Radyoaktif olmayan maddelerde paket sayısı, net madde miktarı, kurallar çerçevesinde gerekli ise brüt ağırlığı ve yüklendiği kargo bölümü,

• Radyoaktif maddeler için paket, overpack ya da konteyner sayısı, kategorisi, mümkünse taşıma indeksi ve yüklenme yerleri,

• Paketin yalnızca kargo uçaklarında taşınması gerekip gerekmediği,

• Paketin indirileceği istasyon bilgisi,

• Taşınan tehlikeli madde ile ilgili varsa ülke muafiyetleri.

NOTOC (Special Load Notification to Captain) aşağıdaki bilgileri içermelidir:

NOTOC (Special Load Notification to Captain)

Uluslararası Hava Yolu Kargo Taşımacılığının Yasal Çerçevesi

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Hava yolu kargo taşıması; gönderici (lojistik firma) ile hava yolu kargo taşıması yapan hava yolu şirketi arasında imzalanan belge ‘Hava Yolu Kargo Taşıma Senedi’ veya diğer adıyla ‘Hava Yolu Konşimentosu’

(A Waybill – AWB) çerçevesinde yerine getirilmektedir.

Hava yolu taşıma senedi (AWB) bir noktadan diğerine

bireysel veya kombine taşımalarda da

kullanılabilmektedir.

Uluslararası Hava Yolu Kargo Taşımacılığının Yasal Çerçevesi

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Bu sözleşmede adı geçen “söz verilen işin yapılması”

cümlesi; gönderici, taşıyıcı ve alıcının haklarını da kapsamaktadır.

Alıcı sözleşme ortağı olmadığı hâlde, taşıyıcıya karşı sorumluluklarını yerine getirdiği takdirde, kargo ve hava yolu konşimentosunun kendisine verilmesi hakkına sahiptir.

Hava yolu taşıma sözleşmesi gönderici (lojistik firma)

ve taşıyıcı arasında imzalandığından, alıcı bu türden

bir sözleşmede doğrudan yer almamaktadır. Ancak bu

taşıma sözleşmesinin yapılmasının amacı taşımanın,

teslim alacak kişinin lehine başarılı bir şekilde

gerçekleştirilmesidir.

Uluslararası Hava Yolu Kargo Taşımacılığının Yasal Çerçevesi

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Diğer yandan sözleşmenin tarafları (alıcı, taşıyıcı ve

gönderici) birbirlerini sözleşmede belirtilen

sorumlulukların dışındaki herhangi bir işle

görevlendiremez.

Uluslararası Hava Yolu Kargo Taşımacılığının Yasal Çerçevesi

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Örneğin alıcının, taşıma sözleşmesine göre taşıma bedelinin ödemesini yapması beklenemez. Alıcının taşıma bedelini ödemesi ancak alıcı ile gönderici arasında imzalanacak ticari sözleşmeye bağlıdır. Alıcı, gönderinin teslim alınması ile birlikte hava yolu konşimentosu kapsamındaki gönderi masraflarını üstlenir.

Taşıma sözleşmesini reddetme hakkı ise sadece

taşıyıcıya aittir.

Uluslararası Hava Yolu Kargo Taşımacılığının Yasal Çerçevesi

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Hava yolu kargo taşımacılığının rahat anlaşılması

açısından ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemelerin

irdelenmesi büyük önem taşımaktadır. Uluslararası

hava yolu taşımacılığında geçerli olan yasal altyapı

oluşumunu Varşova Konvansiyonu, Lahey Protokolü,

Uluslararası Hava Yolu Taşımacılığı Birliği (IATA)

düzenlemeleri ve Birleşmiş Milletler’ in ilgili

konvansiyonları oluşturmaktadır.

Gönderici Hak ve Sorumlulukları

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Uluslararası Hava Yolu Taşıyıcıları Birliği (IATA) Taşıma Şartnamesine göre gönderici ve taşıyıcının hak ve sorumlulukları şunlardır:

* Gönderici, taşıma şartlarıyla ilgili kural ve yasalara uygun olarak ödenmesi gereken tüm taşıma ücret ve giderlerini taşıyıcıya ödemek zorundadır.

* Gönderici; yükün paketlenmesi, taşınması ve dağıtılmasıyla ilgili tüm

kurallar dâhil olmak üzere kargonun çıktığı, transit geçtiği veya varış

ülkelerinde yürürlükte bulunan yasalara ve hükümet uygulamalarına

riayet etmek, gerekli tüm bilgileri sağlamak, belirtilen yasa ve kararların

gerektirdiği tüm bilgileri hava yolu konşimentosuna (Airway Bill) eklemek

zorundadır. Aksi hâlde gönderici bu hükme uyulmaması nedeniyle

meydana gelebilecek zarar ve kayıplardan sorumludur.

Gönderici Hak ve Sorumlulukları

Dr. Tamer SARAÇYAKUPOĞLU

Gönderici; kargonun kaybolması, hasar görmesi, gecikmesi veya teslim edilmemesi hâlinde taşıyıcıya aşağıdaki süreler içinde yazılı olarak başvurmalıdır:

* Kargonun görülebilir şekilde hasara uğraması hâlinde,

durumun gönderici tarafından anlaşılmasından itibaren 14 gün,

* Gecikmede kargonun, teslim almaya yetkili kişinin emrinde hazır duruma gelmesinden itibaren 21 gün,

* Kargonun teslim edilmemesi hâlinde, konşimentonun tanzim edildiği tarihten itibaren 120 gün,

* Kargonun varış yerine ulaştığı, uçağın varmış olması

gerektiği veya taşımanın durmuş olduğu tarihten itibaren iki

yıl içinde dava açılması gereklidir.

C-17 Globemaster

C-17 Globemaster

C-17 Globamaster’a Tank Yükleniyor