11
Gelişmekte olan ekonomilerde enflasyon riski büyüyor‐Dünya Bankası “faiz artırın”
çağrısı yaptı...
Kriz ardından Gelişmiş Ülke (GÜ) ekonomilerine nazaran daha dinamik bir büyüme performansı sergileyen Gelişmekte Olan Ülke (GOÜ)’lerde, son zamanlarda yaşanan yüksek enflasyon oranları dikkat çekmektedir. GOÜ’lerde yaşanan söz konusu enflasyonist baskıların nedenleri önemli bir soru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu haftaki raporumuzda GOÜ’lerde artan enflasyon oranlarının altındaki nedenler incelenerek, söz konusu ülkelerdeki para politikaları değerlendirilecektir. Ardından Dünya Banka’sının GOÜ’lere faiz arttırın çağrısı yaptığı bir ortamda Türkiye’de TCMB’nin önümüzdeki dönemde neler yapabileceği beklentilerimize yer verilecektir.
Uluslararası Ekonomide Geçtiğimiz Haftanın Önemli Gelişmeleri
ABD
ABD´de işletme stokları, Nisan´da beklentilerin altında aylık % 0.8 artış kaydetti.
ABD´de Mayıs ayında üretici fiyatları %0.2 yükseldi. Bu son 10 ayda kaydedilen en yavaş artış oldu. Çekirdek ÜFE de %0.2 yükseldi.
ABD´de Mayıs ayında perakende satışlar %0.2 düştü. Satışlar 10 aylık yükselişin ardından ilk defa düşmüş oldu.
ABD’de sanayi üretimi Mayıs ayında %0.1 ile beklentilerin altında arttı. Kapasite kullanım oranı ise %76.7 ile aynı seviyesinde kaldı.
ABD’de Mayıs ayında TÜFE %0.2 ile beklentilerin üzerinde arttı. Çekirdek endeksi ise
%0.3 ile beklentilerin üzerinde geldi.
ABD’de New York FED imalat sanayi endeksi Haziran ayında beklentilerin altında ‐7.79 olarak gerçekleşti.
Philadelphia bölgesinde imalat, dokuz ay içerisinde ilk kez daraldı Haziran ayında
‐7.7´ye geriledi.
555 bin olarak gerçekleşmesi beklenen ABD´de Mayıs ayında konut başlangıçları %3.5 yükselerek 560 bin oldu.
ABD´de işsizlik başvuruları 16 bin azalarak 414 bine geriledi.
AVRUPA
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Yunanistan’ın kredi notlarının, gelecek 12 ayda 1 veya daha fazla sayıda temerrüt yaşanması olasılığının ciddi şekilde yükselmesi nedeniyle 3 kademe indirildiğini bildirdi.
İngiltere´de Mayıs ayında enflasyon değişmedi ve yıllık %4.5 olarak kaldı.
Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi Nisan ayında beklentilerin tersine %0.2 oranında arttı.
Euro Bölgesi’nde Mayıs ayında enflasyon yıllık bazda nihai %2.7 ile beklentiler ile aynı seviyede gerçekleşti.
İspanya 2019 ve 2026 vadeli tahvil ihracıyla 2.84 milyar euro borçlandı. İspanya'nın 1.3 milyar euro tutarında 2019 vadeli tahvil ihalesinde ortalama getiri %5.352 olurken, 1.5 milyar euro’luk 2026 vadeli tahvil ihalesinde ortalama getiri %6.027 oldu.
İngiltere'de perakende satışlar %1.4 ile beklentinin üzerinde geriledi.
Fitch Ratings, Avrupa’nın büyük bankalarının Yunanistan’ın borçlanma kağıtlarındaki doğrudan risklerinin oldukça yönetilebilir bir seviyede bulunduğunu bildirdi.
Moody's, Yunan ekonomisinin çok yıllı resesyonda olduğunu ve GSYH’nın 2011'de
%3.2 düşeceğini bildirdi.
DİĞER ÜLKELER
Çin´de Mayıs ayında enflasyon %5.5´e gelerek 34 ayın zirvesine yükseldi ve daha sıkı parasal politika için destek sağladı. Enflasyon için beklenti %5.4 idi.
Çin Merkez Bankası zorunlu karşılık oranlarını 20 Haziran´dan geçerli olmak üzere 50 baz puan artırdı böylece zorunlu karşılık oranı büyük bankalar için %21.5´e yükseldi.
S&P, Çin´in gayrimenkul piyasası için görünümü, regülasyonlardaki sıkılaştırmaların yol açtığı zorlu kredi şartları nedeniyle ´durağan´dan ´negatif´e indirdi.
Şili Merkez Bankası, faiz oranlarında 25 baz puanlık bir artışa giderek, daha önce %5.0 olan faiz oranı %5.25´e yükseltti.
Hindistan Merkez Bankası politika faiz oranını 25 baz puan yükselterek %7.5’e çıkardı.
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Uluslararası Ekonomi Raporu
20‐27 Haziran 2011
Gelişme
Kriz ardın Olan Ülke söz konus GOÜ’lerd değerlend TCMB’nin
Kriz ardı zamanlar enflasyon oranların yüksek e konusu ü enflasyon GOÜ eko enflasyon endişeler soru olara
1‐
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D E Kaynak: I Grafik:1
50 100 150 200 250
Oca.03 Eyl03
Kaynak: I Grafik:3
kte olan eko
ndan Gelişmiş e (GOÜ)’lerde su enflasyonis de artan enfl
dirilecektir. A n önümüzdeki
ndan GÜ ek rda yaşanan y nist baskıların ın 2011 yılının nflasyon oran ülkeler arasınd n oranının Nis onomilerinde nun büyük çoğ ri tetiklemiştir
ak karşımıza ç Emtia Fiyatla
Dünya Euro Bölgesi
Enfl
MF
Eyl.03 May.04 Oca.05 Eyl.05 May06
Emti
IMF Em UBS Em MF, Bloomberg
onomilerde e
Ülke (GÜ) eko e, son zamanl
st baskıların n lasyon oranla Ardından Dün i dönemde nel
konomilerine yüksek enflasy
GÜ’lere göre n Mayıs ayı it nına sahip ola da yüksek enf an ayında yıll ki enflasyoni ğunlukla gıda r. Son dönem çıkmaktadır.
arında Yaşan lasyon Oranla
May.06 Oca.07 Eyl.07 May.08 Oca09
a Endeksleri
mtia Endeksi mtia Endeksi (Sağ
enflasyon ris
onomilerine n larda yaşanan nedenleri öne arının altında nya Banka’sın ler yapabilece
nazaran dah yon oranları d e daha güçlü o
ibariyle gerçe an ülkenin %1 flasyon oranın ık bazda %5.5 st risklerin ö fiyatlarından mde GOÜ’lerd
nan Yukarı Y
Gelişmiş Ülke Gelişmekte O
arı (y‐y, %)
Oca.09 Eyl.09 May.10 Oca.11
ğ Eksen)
ski büyüyor‐
nazaran daha n yüksek enfla emli bir soru o ki nedenler i nın GOÜ’lere eği beklentiler
ha dinamik b dikkat çekmek
olduğu göze ç ekleşen değer 19.78 ile Vietn
na sahip olan 5 oranında art önemini bir
kaynaklanma e yaşanan sö
Yönlü Hareke
ler
lan Ülkeler K
* G
500 1000 1500 2000 2500
G G
‐Dünya Bank
dinamik bir b asyon oranlar olarak karşım incelenerek, s
faiz arttırın rimize yer veril
bir büyüme ktedir. Yukarıd
çarpmaktadır.
leri incelendiğ nam olduğu g ülkelerden b tış göstererek kez daha g ası ise global öz konusu enf
etler
Vietnam Mısır Rusya Hindistan Türkiye Brezilya Endonezya Çin*
İsrail Macaristan Hong Kong Singapur Filipinler Polonya Güney Afrika Tayland Güney Kore Malezya Çek Cumhuriyeti
Kaynak: Bloomber Nisan ayı rakamı Grafik:2
10 Filipinler Endonezya Peru Kolombiya Malezya Meksika Hindistan Polonya Brezilya Şili Güney Afrika
TÜFE S
Kaynak: IMF Grafik:4
kası “faiz artı
üyüme perfor rı dikkat çekm mıza çıkmaktad söz konusu ü çağrısı yapt lecektir.
performansı daki Grafik‐1 i
. Diğer yanda ğinde (Bkz. Gr görülmektedir biri olduğu dik son 33 ayın e özler önüne piyasalardaki flasyonist bas
4 4 4 4 4 4 4.
4.
4.
3.2 2
0 5
r a n e a
* l g r r a a d e i
rg
24 24.
24.
20 3
Sepetinde Gıda v
ırın” çağrısı y
rmansı sergile mektedir. GOÜ
dır. Bu haftak ülkelerdeki pa tığı bir ortam
sergileyen G incelendiğinde n hızla artan rafik‐1), GOÜ’
r. Türkiye’nin kkat çekmekt en yüksek sevi sermiştir. Ç emtia fiyatla skıların neden
10.
9.6 9.41 7.17 6.55 5.98 5.5 4.8 4.7 4.6 4.5 4.5 4.5 2 19 1
10
May Enflasyon
(y‐y
42 40.6 34.5 33.6 32.8 29.2 28.6 4.7
.1 .1
30 40
ve Petrol'ün Payı
yaptı...
eyen Gelişmek Ü’lerde yaşana
ki raporumuzd ara politikala mda Türkiye’d
GOÜ’lerde, so e, GOÜ’lerde
GOÜ enflasyo
’ler arasında e ise seçilen sö edir. Çin’de is iyesine çıkmas Çin’deki yükse rından kaynak nleri önemli b
19.78 .7
15
ıs Ayı n Oranları y,%)
57 6
50 60
(%)
2
kte an da arı de
on ki on en öz se sı, ek klı bir
8
20
3
Son dönemde GOÜ’lerde artan enflasyon oranlarının altındaki en önemli nedenin emtia fiyatlarındaki hareketler olduğu söylenebilir. Yaşanan krizle birlikte sert şekilde gerileyen emtia fiyatları toparlanmanın başlaması ile birlikte yeniden yukarı yönlü bir ivme kazanmıştır (Bkz Grafik‐3). Özellikle 2010 yılının Mayıs ayından sonra emtia endekslerindeki hareketin hızlandığı dikkat çekerken, yaşanan hareketlerin enflasyon üzerindeki etkileri önemli görünmektedir. Bu etkileri daha iyi ortaya koymak için, GOÜ’lerde gıda ve petrolün TÜFE sepetindeki ağırlığı incelendiğinde, Grafik‐4’te yer alan ülkelerde ortalama ağırlığın %33.7 ile oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Söz konusu grupların TÜFE sepetinde yüksek ağırlığa sahip olması, GOÜ’lerin petrol ve gıda fiyatlarında yaşanabilecek şoklara karşı duyarlılığını artırmaktadır. Bu gelişmeler değerlendirildiğinde, petrol ve gıda fiyatlarında yaşanan yukarı yönlü hareketler GOÜ’lerde düşünülenden daha fazla enflasyon riski oluşturabilir. Ancak özellikle son 6 aydır artan gıda fiyatlarında yaşanan hareketin olumlu mevsim koşulları ile terse dönebileceği değerlendirildiğinde, ilk yarıda enflasyonun en önemli belirleyicisi konumunda olan gıda fiyatlarının ikinci yarıda enflasyona olumlu katkı yapması da mümkün olabilecektir.
2‐ İç taleplerindeki canlanma
GOÜ enflasyon riskinin artmasındaki bir diğer neden kriz ardından hızla toparlanan ekonomilere paralel olarak iç talebin hızlı bir şekilde canlanmasıdır. Yukarıdaki Grafik‐5 incelendiğinde GOÜ’lerde tüketim harcamaların iç talepteki canlanmaya paralel olarak yükseldiği görülmektedir. Özellikle toparlanmanın daha yavaş olduğu GÜ’lere göre GOÜ’lerde talep koşullarının oldukça güçlü olduğu dikkat çekmektedir. Diğer yandan, Grafik‐6‘da reel kredi büyümesinin de pek çok GOÜ’de sert bir şekilde arttığı görülmektedir. Kredilerdeki söz konusu genişleme enflasyonist baskıların artmasını tetiklemektedir. Özellikle petrol ve gıda fiyatlarının arttığı bir ortamda GOÜ’lerde ekonomilerin ısınması enflasyonist risklere yönelik endişeleri daha da güçlendirmektedir.
GOÜ’ler artan enflasyon riskine bağlı olarak GÜ’lerden daha erken ve daha agresif faiz artırımına giderken, Türkiye’nin de içinde bulunduğu bazı GOÜ’lerin ise henüz faiz artırımına geçmediği görülmektedir. Son gelişmelere baktığımızda ise, Şili Merkez Bankası’nın 2011 yılı başından beri 200 baz puan, Brezilya’nın 150 baz puan, İsrail ve Peru’nun 125 baz puan faiz artırımına gittiği dikkat çekerken, özellikle Brezilya’nın GOÜ’ler ile faiz farkını arttırdığı görülmektedir. Diğer yandan, Meksika, Güney Afrika ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin merkez bankaları henüz politika faiz oranlarında bir değişikliğe gitmemiştir.
Dünya Bankası geçtiğimiz hafta yayınladığı raporunda
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10 12
2007 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 2008 Q1 2008 Q2 2008 Q3 2008 Q4 2009 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 2010 Q1 2010 Q2 2010 Q3 2010 Q4
Reel Tüketim Harcamaları (q‐q,%)
Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte olan Ülkeler Kaynak: IMF
Grafik:5
0 2 4 6 8 10 12 14
Çek Cum. İsrail Tayvan Tayland Kore Kolombiya Peru Polonya Şili Filipinler Meksika Güney Afrika Macaristan Çin Hindistan Türkiye Endonezya Brezilya
2010 Aralık Son Faiz Kararı 2011 Beklenti
Gelişmekte olan Ülkelerin Faiz Oranları (%)
Kaynak: Bloomberg Faiz İndirimi Faiz Artırımı
Faiz Oranı Sabit Bırakıldı Grafik:7
‐20
‐10 0 10 20 30 40 50
2006m1 2006m4 2006m7 2006m10 2007m1 2007m4 2007m7 2007m10 2008m1 2008m4 2008m7 2008m10 2009m1 2009m4 2009m7 2009m10 2010m1 2010m4 2010m7 2010m10
Reel Kredi Büyümesi (y‐y,%)
Hong Kong Brezilya Çin
Hindistan Malezya Endonezya
Türkiye Kolombiya Güney Afrika
Kaynak: IMF Grafik:6
4
GOÜ’lerde artan enflasyon riskine dikkat çekerken, özellikle Asya ve Latin Amerika’daki birçok ekonominin yüksek enflasyonla karşı karşıya kalacağını belirterek bu ülkelerde faizlerin halen olması gerekenin altında tutulmaya devam edildiğini vurgulamıştır. GOÜ’lerin enflasyonist baskıları kontrol altına almak için çok daha hızlı bir parasal sıkılaştırmaya gitmesini gerektiği uyarısında bulunan Dünya Bankası bu ülkelerin artan emtia fiyatlarının bir dış şok gibi algılanması gerektiğinin altını çizmiştir. Hızla artan emtia ve gıda fiyatlarının enflasyona yansımaları hissedilmeye başlanırken, önümüzdeki dönemde de emtia fiyatlarının artmaya devam edeceği beklentisi merkez bankalarını faizleri artırmaya zorlayabilir. Diğer yandan OPEC’in üretimi artırmayacağı yönündeki açıklamaları da arz yönlü nedenler ile petrol fiyatlarında yukarı yönlü hareketler yaşanabileceği yönündeki beklentileri desteklemektedir.
Dolayısıyla, 2011 yılının ikinci yarısında artan enflasyonist baskılarla GOÜ merkez bankalarının daha sert faiz artırımına gitmesi beklenmektedir.
GOÜ’lerde artan enflasyonist baskılara paralel olarak Türkiye’deki enflasyon rakamları incelendiğinde, benzer şekilde Türkiye’de de son dönemde enflasyon rakamlarında yaşanan yükseliş dikkat çekmektedir (Bkz. Grafik‐8). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mayıs ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %2.42 oranında artarak yıllık bazda TÜFE, %4.26 seviyesinden %7.17 seviyesine yükselmiştir. Manşet enflasyondaki yükseliş yanında özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden, H ve I endeksleri sırasıyla Mayıs ayında yıllık bazda %5.14 ve %4.72 oranında gerçekleşmiştir. Dolayısıyla Türkiye’de de GOÜ’lere benzer şekilde son dönemde enflasyonist baskıların arttığı söylenebilir. Fakat son açıklanan manşet TÜFE’de özellikle mevsimsel olarak gıda fiyatlarında yaşanan artışın etkili olduğu değerlendirildiğinde, Haziran ayı enflasyon verisini beklemenin önemli olduğunu düşünüyoruz. Pek çok GOÜ’de enflasyonist baskılarla faiz artırımlarının başladığı bir ortamda TCMB’nin faiz artırımlarına ne zaman başlayacağı önemli bir soru iken, beklentimiz TCMB’nin Ağustos veya Eylül ayında başlayarak 25’er baz puan şeklinde 3 kez faiz arttıracağı ve politika faizinin yıl sonunda %7.0 seviyesine yükseleceği yönündedir.
2 4 6 8 10 12
Oca.04 Nis.04 Tem.04 Eki.04 Oca.05 Nis.05 Tem.05 Eki.05 Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Çekirdek H Endeksi (y‐y,%)
Çekirdek I Endeksi (y‐y,%)
Kaynak: TÜİK
5.14 4.72
Grafik:8
6.25
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
Ocak 07 Nisan 07 Temmuz 07 Ekim 07 Ocak 08 Nisan 08 Temmuz 08 Ekim 08 Ocak 09 Nisan 09 Temmuz 09 Ekim 09 Ocak 10 Nisan 10 Temmuz 10 Ekim 10 Ocak 11
Politika Faiz Oranı
Kaynak: TCMB, Bloomberg Grafik:9
5
Açıklanacak Veriler (20‐27 Haziran 2011)
Ekonomi Gündemi Önceki Beklenti
20.06.2011 Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Nisan) ‐4.7 mlyr ‐‐
Almanya ÜFE (Mayıs, y‐y%) %6.4 %6.3
İtalya Sanayi Siparişleri (Nisan,y‐y%) %21.2 ‐‐
21.06.2011 ABD İkinci El Konut Satışları (Mayıs) 5.05 mlyn 4.80 mlyn
Almanya ZEW Endeksi (Haziran) 3.1 ‐2.0
22.06.2011 ABD Haftalık Mortgage Verileri 584.6 ‐‐
Fed toplantısı ve Faiz Kararı ‐‐ ‐‐
Euro Bölgesi Sanayi Siparişleri (Nisan,y‐y%) %14.1 %14.2
Tüketici Güveni (Haziran) ‐9.7 ‐‐
23.06.2011 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 414 bin 415 bin
Yeni Konut Satışları (Mayıs) 0.32 mlyn 0.31 mlyn
Euro Bölgesi PMI Hizmetler Endeksi (Haziran) 56 55.5
PMI İmalat Endeksi (Haziran) 54.6 53.8
Almanya PMI İmalat Endeksi (Haziran) 57.7 57
Fransa PMI İmalat Endeksi (Haziran) 54.9 54.3
İtalya Tüketici Güveni (Haziran) 106.5 105.2
24.06.2011 ABD İnşaat İzinleri (mayıs) 0.612 mlyn ‐‐
Dayanıklı Mal Siparişleri (Mayıs) ‐%3.6 %1.5
Yeni Konut Satışları (Mayıs) ‐%1.6 %0.9
Büyüme Oranı Q1 %1.8 %1.9
Almanya IFO İş Dünyası Endeksi (Haziran) 114.2 113.5
İtalya Perakende Satışlar (Nisan,m‐m%) ‐%0.20 ‐‐
Fransa Tüketici Güveni (Haziran) 84 84
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
09.2006 04.2007 11.2007 06.2008 01.2009 08.2009 03.2010 10.2010 05.2011
Öncül Göstergeler Endeksi (6 aylık % Değ.) Öncül Göstergeler Endeksi
ABD EKONOMİK GÖSTERGELERİ EKONOMİK AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
12.1990 12.1991 12.1992 12.1993 12.1994 12.1995 12.1996 12.1997 12.1998 12.1999 12.2000 12.2001 12.2002 12.2003 12.2004 12.2005 12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
ABD Büyüme
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç 2012‐2Ç
ABD Büyüme Beklentisi (%, ç/ç) ABD Büyüme Beklentisi
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
09.2002 03.2003 09.2003 03.2004 09.2004 03.2005 09.2005 03.2006 09.2006 03.2007 09.2007 03.2008 09.2008 03.2009 09.2009 03.2010 09.2010 03.2011
ISM İmalat Endeksi GSYİH (%, ç/ç, Sağ Eksen) ISM İmalat ve Büyüme
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
09.2002 07.2003 05.2004 03.2005 01.2006 11.2006 09.2007 07.2008 05.2009 03.2010 01.2011
ISM Hizmetler Endeksi GSYİH (%, ç/ç, sağ eksen) ISM Hizmetler ve Büyüme
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40 50
09.2005 02.2006 07.2006 12.2006 05.2007 10.2007 03.2008 08.2008 01.2009 06.2009 11.2009 04.2010 09.2010 02.2011
Empire State İmalat Endeksi Philly FED İmalat Endeksi Bölgesel Aktivite Endeksleri
2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5
0 1 2 3 4 5 6
03.2007 03.2008 03.2009 03.2010 03.2011
Michigan 1 yillik Enf. Endeksi
Michigan 5 yillik Enf. Endeksi (Sag Eksen) Michigan Enflasyon Beklentisi
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
5 Yıllık Başabaş (Breakeven) Enflasyon Beklentisi Piyasa Enflasyon Beklentisi
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
04.2006 04.2007 04.2008 04.2009 04.2010 04.2011
Çekirdek Enflasyon (Gida ve Enerji Disi) (%, y/y) TÜFE (%, y/y)
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5
04.2006 11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
ÜFE (yıllık ‐ %)
ÜFE (yıllık ‐ %) ÜFE
0 20 40 60 80 100 120 140 160
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
03.2008 03.2009 03.2010 03.2011
Benzin Fiyatlari (Dolar)
Ham Petrol Fiyatlari (Dolar, Sag Eksen) Petrol ve Petrol Ürünleri Enflasyonu
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6 7
04.2007 04.2008 04.2009 04.2010 04.2011
Gıda Fiyatları (%, y/y) Gıda Enflasyonu
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐90
‐80
‐70
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0
03.2007 03.2008 03.2009 03.2010 03.2011
Dis Ticaret Dengesi Dis Ticaret Dengesi (Petrol Hariç)
ABD Dis Ticaret Dengesi
‐100
‐50 0 50 100 150
01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
ABD Net Menkul Kiymet Yatirimi (Milyar $) ABD Menkul Kiymetlerine Net Yabanci Yatirimi
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
04.2007 04.2008 04.2009 04.2010 04.2011
Perakende Satislar (%, y/y) Perakende Satislar (Oto Hariç, %, y/y) Perakende Satislar (Gaz Hariç, %, y/y)
Perakende Satislar
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
04.2009 10.2009 04.2010 10.2010 04.2011
ICSC Magaza Zinciri Satislari (%, y/y) Haftalik Perakende Satis Verileri
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5
06.2002 06.2004 06.2006 06.2008 06.2010
Reel Tüketim Harcamalari (%, y/y) Tüketim Harcamalari
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95
03.2007 03.2008 03.2009 03.2010 03.2011
Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi Michigan Tüketici Güven Endeksi
KONUT PİYASASI GÖSTERGELERİ
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
03.2007 03.2008 03.2009 03.2010 03.2011
Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Yeni Konut Arzi (mlyn adet) Yeni Konut Arzi
5 5,5 6 6,5 7 7,5
4 4,5 5 5,5 6 6,5 7
03.2007 09.2007 03.2008 09.2008 03.2009 09.2009 03.2010 09.2010 03.2011
Mortgage Faiz (Sabit Faizli)
Mortgage Faiz (Değişken Faizli, Sağ Eksen) İpotekli Konut Kredisi Faizleri
2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7
70 75 80 85 90 95 100 105 110 115
01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
Bekleyen Konut Satislari Endeksi
Ikinci El Konut Satislari (Milyon, Sag Eksen) Konut Satislari
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
04.2006 04.2007 04.2008 04.2009 04.2010 04.2011
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi Konut Fiyatlari
İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ
1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
Ortalama Saatlik Ücret (%, y/y) Ortalama Saatlik Ücret
‐900
‐700
‐500
‐300
‐100 100 300 500
01.2007 08.2007 03.2008 10.2008 05.2009 12.2009 07.2010 02.2011
Tarım Dışı İstihdam Aylık Değişim (Bin Kişi) Tarım Dışı İstihdam
250 300 350 400 450 500 550 600 650 700
08.2008 01.2009 06.2009 11.2009 04.2010 09.2010 02.2011
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Bin) Haftalık İşsizlik Başvuruları (4 Haf. H.O.)
İşsizlik Başvuruları
3 4 5 6 7 8 9 10 11
01.2007 11.2007 09.2008 07.2009 05.2010 03.2011
İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı
EURO BÖLGESİ AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3
03.07 06.07 09.07 12.07 03.08 06.08 09.08 12.08 03.09 06.09 09.09 12.09 03.10 06.10 09.10 12.10 03.11
Euro Bölgesi(ç/ç) Almanya(ç/ç) Fransa(ç/ç) Büyüme (Çeyreklik)
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç
Euro Bölgesi Almanya İngiltere
% Büyüme Tahminleri
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Euro Bölgesi Sanayi Güveni (2 ay ileri)
Sanayi Üretim Endeksi (% ‐ 3ay Ort/3 ay Ort, sağ eksen) Sanayi Üretimi ve Güven Endeksi
35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Euro Bölgesi İngiltere
Fransa Almanya
Hizmetler PMI
30 35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Euro Bölgesi İngiltere
Almanya Fransa
İmalat Sanayi PMI
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Euro Bölgesi İthalat (%‐y/y)
Euro Bölgesi İhracat (%‐y/y,Sağ Eksen) İthalat‐İhracat
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
0,5 1 1,5 2 2,5 3
‐1,5
‐0,5 0,5 1,5 2,5 3,5 4,5
Euro Bölgesi TÜFE (% ‐ y/y)
Çekirdek Enflasyon (% ‐ y/y, sağ eksen) TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
‐12
‐7
‐2 3 8 13 18
‐7
‐6
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Fransa Dış Ticaret Dengesi (milyar euro,sol eksen) Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (milyar euro) Almanya Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
Dış Ticaret Dengesi
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3
‐10
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
Euro Bölgesi ÜFE (y/y)
Çekirdek Enflasyon (y/y, Sağ Eksen) ÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
01.05.2004 01.10.2004 01.03.2005 01.08.2005 01.01.2006 01.06.2006 01.11.2006 01.04.2007 01.09.2007 01.02.2008 01.07.2008 01.12.2008 01.05.2009 01.10.2009 01.03.2010 01.08.2010 01.01.2011 01.06.2011
İspanya TÜFE(y/y) İtalya TÜFE(y/y) Almanya TÜFE(y/y) Fransa TÜFE(y/y)
Ülkeler Bazında TÜFE
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5
İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı
35 40 45 50 55 60 65
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5
2007 2008 2009 2010 2011
Bileşik PMI (sol eksen) Euro Bölgesi İstihdam (% ‐ y/y)
İstihdam ve PMI
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1
Euro Bölgesi Özel Tüketim Almanya Özel Tüketim Fransa Özel Tüketim
Özel Tüketim
‐2 0 2 4 6 8 10 12
‐5 0 5 10 15 20
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Reel Sektör Kredileri (% ‐ y/y)
Hanehalkı Kredileri (% ‐ y/y, Sağ Eksen) Krediler
‐2 0 2 4 6 8 10
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Tüketici Kredileri ( % ‐ y/y)
Tüketici Kredileri
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2
04Ç2 04Ç4 05Ç2 05Ç4 06Ç2 06Ç4 07Ç2 07Ç4 08Ç2 08Ç4 09Ç2 09Ç4 10Ç2 10Ç4
Euro Bölgesi Perakende Satışlar (% ‐ ç/ç) Özel Tüketim (% ‐ ç/ç)
Perakende Satışlar ve Özel Tüketim
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4
Euro Bölgesi Perakende Satışları (%, ç/ç) Almanya Perakende Satışları (%, ç/ç) Fransa Perakende Satışları (%, ç/ç)
Perakende Satışlar
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Tüketici Güveni Özel Tüketim (% ‐ y/y, Sağ Eksen) Tüketici Güven Endeksi ve Özel Tüketim
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
0 50 100 150 200 250 300 350 400
05.10.2007 05.02.2008 05.06.2008 05.10.2008 05.02.2009 05.06.2009 05.10.2009 05.02.2010 05.06.2010 05.10.2010 05.02.2011 05.06.2011
bps
USD Spread GBP Spread
Euro Spread AUD Spread
LIBOR ve OIS Spreadleri
0 1 2 3 4 5 6
05.10.2007 05.02.2008 05.06.2008 05.10.2008 05.02.2009 05.06.2009 05.10.2009 05.02.2010 05.06.2010 05.10.2010 05.02.2011 05.06.2011
%
FED Faiz Oranı 3 ay USD Libor
3 ay Haz. Bon. Getirisi 3 ay ABCP Getirisi 3 ay USD OIS
ABD Kısa Vadeli Faiz Oranları
0 1 2 3 4 5 6
12.10.2007 12.02.2008 12.06.2008 12.10.2008 12.02.2009 12.06.2009 12.10.2009 12.02.2010 12.06.2010 12.10.2010 12.02.2011 12.06.2011
%
ECB Faiz Oranı 3 ay Euro Libor
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi 3 ay Euro OIS Euro Bölgesi Kısa Vadeli Faiz Oranları
0 1 2 3 4 5 6 7
16.11.2007 16.03.2008 16.07.2008 16.11.2008 16.03.2009 16.07.2009 16.11.2009 16.03.2010 16.07.2010 16.11.2010 16.03.2011
%
BoE Faiz Oranı 3 ay GBP Libor
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi 3 ay GBP OIS İngiltere Kısa Vadeli Faiz Oranları
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 0312‐455 70 87
Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 80
Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 89
Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist bilge.ozalpturkarslan@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 88
Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 18
Seda Meyveci Doğanay Ekonomist sedameyveci.doganay@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 85 Halide Pelin Kaptan Araştırmacı halidepelin.kaptan@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 83
Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 87
Naime Doğan Araştırmacı naime.dogan@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 86
Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 82
Elif Artman Araştırmacı elif.artman@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 90
Senem Güder Araştırmacı senem.guder@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 76
İbrahim Taha Durmaz Araştırmacı ibrahimtaha.durmaz@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 93
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır.
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.
