• Sonuç bulunamadı

D i b s iz K e s on i m a l i n de y e ni b ir k e ş if

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "D i b s iz K e s on i m a l i n de y e ni b ir k e ş if"

Copied!
6
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

B a n d ı r m a i s k e l e s i k e s o n u n u n görUnUşü

Memleketimizin, yetiştirdiği kıymetli T ü r k Mühendislerinden Halit Köprücü, son defa M a r -mara sahillerimizde inşa edilmekte olan mütead-dit iskelelerde yeni bir usul bularak tatbik etme-ğe muvaffak olmuş ve bu sayede bu sistemin hem sür'at ve hem de maliyet itibarile b ü t ü n dünyaca malûm usullere çok üstün olduğu an-laşılmıştır.

Dünya ahvalinin bugünkü d u r u m u H Köpr ü c ü n ü n bu çok (ingenieux) usulü bulmasına â -mil olduğu muhakkaktır. Kendisi esasen seııeler-denberi ortağı Y. Mühendis Sadık Diri ile yurdun

bir çok köşesinde güzel ve en büyük köprüleri inşa etmiş olup memleket inşaat âleminde çok iyi tanınmış kıymetli bir mühendistir. «Dipsiz K e -sonun deniz üzerinde mevaddı müşteile vasıtasile mahallerine oturtulması» usulü hakkında bir müddet evvel Y. Mühendis mektebinde vermiş

(2)
(3)

bulunurken, iki tayyare subayının müracaati ile, 15 gün z a r f ı n d a teslim edilmek şartı ile, Yeşilköyde bir iskelenin t e m d i d edilmesi işi' teklif edildi v e bu işin firmamız tarafından t a a h h ü d ü istenildi.

Projeyi tetkik ettiğimde işin denizin içinde ahşap palplanş şeklinde bir kalıp imali ile içinin b e

-J

B a n d ı r m a i s k e l e s i : infilâkten a z s o n r a

tonla d o l d u r u l m a s ı n d a n ibaret olduğunu anladım. A h ş a p palplanş veya kalıpla açık denizde 1 5 gün gibi kısa bir m ü d d e t t e , emniyetli bir t a a h h ü d e giri-şilemiyeceğini sayın subaylara arzeltim, ve işi taah-hüt etmekliğimize imkân olmadığını da esefle bil-dirdim. Ertesi gün, b ü r o d a b u l u n m a d ı ğ ı m sırada, şerikim Y. Mühendis Sadık Diriye ayni teklifi tek-rarlamışlarsa d a Sadık d a h e m e n h e m e n b e n i m gibi cevap v e r m e k mecburiyetinde kalmıştır.

İşin h e m sür'atle yapılması ve h e m de, mutlaka intacı icap ettiği için iş sahipleri ısrarda b u l u n m a k t a d e v a m ettiler. Bunun üzerine meseleyi tekrar tetkik etmek mecburiyetinde kaldım ve çareler a r a m a ğ a b a ş l a d ı m : T e m d i d i istenilen iskele mahallinde ahşap kazıklar üzerine, b e t o n a r m e d e n dipsiz bir sandık yapıb, b u n u L i m a n idaresinin 75 tonluk maçunası ile kaldıraıak altındaki mesnetleri s ö k d ü k t e n sonra olduğu y e r d e denizin k'arına o t u r t m a ğ a k a r a r

ver-B a n d ı r m a i s k e l e s i : infilâkten e v v e l

dim. Beton a r m e cidarlar dalga tesisatına muavin olarak yapıldığı için içerini rahatça d o l d u r m a k im-kânının en muvafık sureti hal olacağını d ü ş ü n d ü m . A n c a k limanlar idaresinden 75 tonluk maçunanın alınamadığı takdirde, kesonun mesnet kirişlerinin y a k m a k sureti ile veya başka bir sureti hal ile deni-zin ka'rina indirmek m ü m k ü n olabileceğini düşün-düm. O esnada, kat'î şekiller h a k k ı n d a fazla imali fikir etmemekle b e r a b e r müztar kaldığımız t a k d:r J e

kuvvetli v e r e n hydroîiklerle de bir çarei hal bulunacağını d a nazarı dikkate aldık. İşe başladıktan 12 gün sonra kesonu ahşap iskele üzerinde indir-meğe müheyya vaziyette hazırladık. A n c a k Liman idaresi o gün için maçunayı veremediği ve bizim de beklemeğe vaktimiz müsait olmadığı için kesonun mesnet kazıklarını birbirlerine kablo bağlayarak ve cer esgâllerle çekmek suretile kesonu kazıklardan kurtarıp yerine oturttuk. Bu sayede işimizi e v v e l d e n tayin edilen g ü n d e ikmale m u v a f f a k olduk.

O z a m a n bu küçük inşaat hâdisesinden bir çok netice çıkarmıştım ki onlar da şunlardır :

(4)

M a r m a r a E r e ğ l i s i i s k e l e inşaatına ait birinci K e s o n u n i n d i r i l m e d e n e v v e l kuş bakışı görUnUşll

infilâktan bir kaç s a n i y e s o n r a

1 — Kesonlar sukut ile yerlerine oturtulduğu takdirde, ilk tahminlerin hilâfına olarak h e m e n he-m e n hiç zedelenhe-mehe-mektedirler. Filhakika, Yeşilköy-d e yukarıYeşilköy-da zikrettiğimiz şekilYeşilköy-de yapılan tecrübe ilk d e f a yapıldığı için çok gayri m u n t a z a m olduğu halde, yalnız ufak bir fisürden başka bir ârıza gös-termedi.

2 — İskele olarak çakılan kazıklar, b e t o n u n içinde kaldıkları için, ayni z a m a n d a bunlar kitlenin istinadı vazifesini d e görmektedirler. Eğer hariçte çakılan kazıkları d a b e t o n u n içinde b ı r a k m a k i m k â -nı temin edilirse, bu şekil inşada temelsizlik ve aful-m a n aful-meseleleri kendiliğinden halledilebilecektir.

3 — İnşaat m u v a k k a t ahşap iskele üzerinde ya-pıldığından d a l g a l a r d a n çok az müteessir olmakta-dır. Binaenaleyh, inşaatta sürat temin edilmiş ol-maktadır.

4 — Deniz suyu ile daimî temasta olan beton cidar, yani hakikatte keson, hariçte yüksek çimento dozajı ile yapılıp t a m a m e n tasallübünü ifa ettiği için deniz sularının tesisatına karşı m u k a v e m e t i çoktur.

5 — K a r a d a kullanılan dipsiz sandıkların hilâ-fına, bu nevi sandık hiç bir tazyika, maruz olmadığı için kullanılacak demir miktarı asgariye inmektedir. 6 — Ancak, bu neVi kesonların, sukut esnasın-da devrilmeden istenildiği şekilde denizin içine otur-tulmasında, mihaniki vasıtaların noksanını telâfi edecek teknik bir çare b u l m a k lâzım olduğunu gör-d ü m . Bu son nokta b e n c e üzeringör-de gör-durulacak en mühim mesele idi. O sıralarda, bu neviden b a ş k a bir inşaat t a a h h ü d ü fırsatı da düşmediğinden, bu sistem üzerinde fazla çalışmadım.

G e ç e n sene, ilkbaharda, şerikim Y. Mühendis Sadık ile birlikte, M a r m a r a iskelelerini taahhüt ettik. İ.k t a a h h ü d ü m ü z d e iskele projelerinin sistemi b e t o n a r m e kazıklar üzerine, tahliyelerden ibaret idi. Bu sırada ise memleketimizde demir tedariki ehemmi-yetli bir şekil aldı. T a a h h ü d ü m ü z d e demiri devlet

(5)

zettiğim şekilde denize indirildi. İlk tahminlerimizin d e f e v k i n d e olarak m ü k e m m e l bir neti'ce almıştık. B'ilâhare Ereğli, Lapseki, Gelibolu ve B a n d ı r m a iskelelerinde ayni suretle imal ettiğimiz kesonları y e r -lerine indirerek b u sistemi k u r a n ( c o u r a n t ) bir hale sokmağa m u v a f f a k olmuştum.

Bu amelî t e c r ü b e d e n sonra, b u l d u ğ u m siste-min faidelerini müsaadenizle size birer birer arzet-m e ğ e çalışacağıarzet-m.

1 — iskele, rıhtım, dalga kıran gibi her ne m a k s a d a ait olursa olsun, yapılan inşaat deniz suyu ile t e m a s d a b u l u n a n kısım su dışında imal edilip ta-m a ta-m e n tasallübünü ifa etta-miş kesonun kenidisidir. Keson denizin dibine o t u r d u k t a n sonra içerisi-ne ilk b e t o n su içinde dökülür, mütebaki dolgu kıs-mı, içindeki su tahliye edilerek kuru da d ö k ü l d ü ğ ü için tasallüp esnasında deniz suyunun tesisatına m a . ruz değildir.

2 — Evvelâ kesonu, bilâhare u m u m î kitleyi taşıyacak olan m u v a k k a t iskele memleketimizde mebzul ve ucuz olarak bulunan her nevi kazık v e yahut m ü r e k k e p kazık guruplarından müteşekkil ola-olabilir.

3 — Bu kazıklardan müteşekkil m u v a k k a t is-kele üst seviyesi azamî dalga irtifaına yakın yapıl-dığı t a k d i r d e fırtınalardan müteessir o l m a d a n inşaat d e v a m edebilir.

4 — Yapılacak dijosiz sandık, ki hakikatte is-kele veya dalga kıranın bir kalıbından ibarettir, malzemesi b e t o n a r m e , demir veya d a h a u m u m î mahiyette olarak denizin k a r ı n a oturtulduktan son-ra m u v a k k a t z a m a n için, yani içi doluncaya k a d a r dalga tesiraıına m u k a v i m bir m a l z e m e d e n yapıla-bilir.

5 — M u v a k k a t iskele mesnetlerini teşkil eden kazıklar v e y a kazık grupları dipsiz sandığın suku-tundan sonra dahilinde kalacağından iskele veya dalga kıranın som kitlesini taşıyan v e binaenaleyh a f u y m a n l a r a karşı mukavemetini temin eden mes-netler vazifesini görecektir.

6 — Deniz tesiratına karşı som kitleler her yer-de ve her z a m a n müreccah olduklarına göre b u şe-kilde istenilen tulde uzun ve geniş yapılabilecek

dip-M a r m a r a E r e ğ l i s i k e s o n u n u n s a h i l d e n g ö r t l n U ş U

K e s o n u n t a b a n ı n ı a t a c a k o l a n b a t a r y a n ı n g ö r l l n l i ş U

(6)

siz sandık, dahili t a m a m e n i m l â d a n sonra binlerce ton ağırlığında y e k p a r e bir kitle teşkil edecektir.

7 — inşaatı hiç bir deniz inşaatında görülemi-yecek bir şekilde süratle y a p m a k m ü m k ü n d ü r . Fil-hakika Jtazıklar azamı dalga seviyesi yüksekliğinde yapıldığı takdirde dalgalar dipsiz sandıkların imalâ-tına tesir etmediğinden pek müstesna fırimalâ-tınalar hariç çalışmak imkânı h e m e n d a i m a vardır.

8 — Açık denizlerde liman ve dalga kıranların inşaatı için alelâde usullerde m a ç u n a vinç, şalan, ro-m o r k ö r ve sair vesaitin barınro-maalrı, en ro-mühiro-m ro-

mesamire ihtiyaç olacaktı. Yalnız demirin b u g ü n k ü b e -deli takriben 1.5 milyon lira tutmaktadır.

Bütün bu faidelerinden m a a d a şantiyede tat-bikat itibarile b u r a d a birer birer tafsili uzun sürecek olan bir çok faideleri vardır.

10 — Bu tarz inşa esas itibarile gayet kalın e b ' a d d a beton kitleri olmak hesabile k a r a d a n , de-nizden ve h a v a d a n gelecek bilûmum m e r m i tahri-batına en fazla m u k a v i m olan bir şekildir.

1 I — Böyle bir iskele üstünden geçecek

ağır-B a n d ı r m a i s k e l e s i k e s o n u

ilden birisi olduğu halde bu sistemde işbu keyfiyet ehemmiyetini kaybetmektedir. Çünkü böyle vesaite mutlak bir lüzum yoktur.

9 — Bu şekli inşaatta, dipsiz sandıklar b e t o n -a r m e d e n y-apıldığı t-akdirde, en m ü h i m f-aidelerin- faidelerin-d e n biri faidelerin-d e memleketimizfaidelerin-de henüz mebzulen bulun-mıyan demir miktarını diğer sistemlere nazaran is-keleler inşaatında en az y e d i d e bire indirmesidir. Misal olarak M a r m a r a İskelelerinde bu sistem tat-bik edildiği takdirde 700 - 8 0 0 ton demir kâfi gel. diği h a l d e iskeleler b e t o n a r m e kazıklar üzerine ya-pılmış olsaydı asgarî olarak 5 0 0 0 - 6 0 0 0 ton

de-lıklar, teknik olarak hiç bir tahdide tâbi değildir. Halbuki b e t o n a r m e kazıklar üzerine yapılacak be-ton a r m e tahliyeler azamî metre m u r a b b a ı n a 2 S 00 kiloya m ü t e h a m m i l olarak hesap edileceği halde bu-r a d a böyle bibu-r t a h d i d e hiç lüzum yoktubu-r.

Referanslar

Benzer Belgeler

(25) Bez afiş uygulamaları hakkında aşağıdaki kurallar çerçevesinde uygulama yapılabilir. a) Bez afiş uygulamaları; işyerlerinin, sadece faaliyette bulunduğu bina

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar, hem geleceğin hekimi hem de SCORA savunucusu olarak benim için büyük bir önem taşımaktadır... Önlenebilir olan

Bu yönde yatırımların teşvik edilmesi, Dijital Tek Pazarın tamamlanması, Enerji Birliğinin oluşturulması, Yatırım Planı kapsamında Stratejik Yatırımlar

Latin Amerika'nın yeşil hedefleri göz önüne alındığında, dünyada büyük ölçekli yenilenebilir enerji finansmanından yararlanmak için daha iyi konumlanmış çok

ADANA / SEYHAN / Yeşilevler Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu Teknik Programı ADANA / SARIÇAM / Türk Tekstil Vakfı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu

1-Hali hazırda konutlarda uygulanan “hane bazlı” tarifelendirme modelinden, Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT) ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri (NVİ) sisteminde

Bu nedenle “Keşan (Edirne) Doğu Bölgesi 4.Etap İlave ve Revizyon Uygulama İmar Planı Değişikliğinin (UİPD-22962641 NİPD-22999278) Belediye Meclisince görüşülerek

Hükmü kapsamında proje müellifinin ve yüklenici şirketin fikri ve sınai eser hakkı korunmakta olduğundan ve muvafakat olmadan projenin gerçekleşmesi de