Miras Hukuku
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Hukuki işlemlerin ve yasların yorumlanması hukukçuların asıl işidir.
Ölüme bağlı tasarruflarda yorum çeşitli özellikler taşır.
Yasaların yorumu ile irade beyanlarının yorumunun benzeşen ve farklılaşan yönleri bulunmaktadır.
Yorum, tamamlayıcı yorum, çevirici yorum, bölümsel hükümsüzlük ve düzeltici yorum gibi çeşitli şekillerde yapılabilir.
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Dar anlamda açıklayıcı yorumda fiili iradeye bakılırken, geniş anlamda nitelikli tamamlatıcı, çevirici ve bölümsel hükümsüzlüğe indirgeyici yorumda farazi irade araştırılır.
Tamamlayıcı yorum, mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufunun değişen koşullara uyarlanıp uyarlanamayacağında da kullanılır.
Yine tamamlayıcı yorum, miras bırakanın ölümünde ortada iradi mirasçının veya vaisyet edilen bulunmaması hallerinin aşımında kullanılabilir.
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Vasiyet ya da taksim konusu malda sonradan ortaya çıkan olağanüstü sayı artışlarında yine tamamlayıcı yorumdan yararlanılacaktır.
Yorum ile sadece ölüme bağlı tasarruf tamamlanmış, çevrilmiş ya da uyarlanmış olmaz. Yorum ile ölüme bağlı tasarrufta hata olup
olmadığının tespitine de hizmet eder.
Başka deyişle, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufunda gerçek iradesinin ne olduğunun tespitinde yorum yoluna başvurulması gerekmektedir.
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Ölüme bağlı tasarrufların yorumunda kullanılan ana ilke favor testamenti ilkesidir. Bu ilkeye göre mirasbırakanın gerçek iradesinin tespiti ve bunun gerçekleştirilmesi için tasarrufun ayakta tutulmasına çalışılacaktır.
Ölüme bağlı tasarrufun yorumunda kullanılan ilkelerden birisi irade ilkesidir. Buna göre ölüme bağlı tasarrufun yorumunda miras bırakanın iradesinden hareket edilmesi gerekmektedir.
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Miras sözleşmesinin serbestçe geri alınamaz bağlayıcı içerine giren ölüme bağlı tasarruf türlerinde irade kuramı yerine güven kuramı uygulanır.
Bu durumlarda yorum yapılırken muhatabın yorum yükleyeceği anlam da gözönüne alınacaktır. Bu durum herhalde işlemin tek taraflı işlem olmamasından ileri gelen bir sonuç olsa gerektir.
Miras bırakanın esas alınacak iradesi, ölüme bağlı tasarruf yapılırken bulunduğu düşünülecek olan varsayılan ve açık iradesidir.
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yorumu
Favor tastementi ilkesine göre, mirasbırakanın son isteği ne pahasına olursa olsun yerine getirilecek bir istektir.
Burada amaçlanan, ölüme bağlı tasarrufun iptaline gitmeksizin, o ölüme bağlı tasarrufun ayakta tutulmasıdır.
Yoruma ilişkin çeşitli kanun maddelerinde çeşitli normlar da bulunmaktadır.