Miras Hukuku
Mirasın Reddi - I
Mirasın Reddi
TMK 605-618 arasında düzenlenmiştir.
Mirasçılık sıfatına sahip olan yasal/atanmış mirasçıların mirası reddetme hakkı söz konusudur. Mirasın reddi bozucu yenilik doğuran hakkın
kullanılması anlamına gelmektedir. Tek taraflı irade beyanı ile kullanılır, mirasın kabul edilmediğine ilişkin bir açıklamadır. Açık/örtülü irade
beyanı şeklinde yapılabilir.
Hükmi ret, ödemeden aczi açıkça belli ya da resmen tespit edilmiş ise terekenin, böyle durumlardaki mirasın reddedilmiş sayılmasıdır.
Mirasın Reddi
Hükmi redde ilişkin olarak, bir ret karinesinin olduğu kabul edilmektedir.
Bu karineye rağmen mirası kabul etmeyi elbette bir mirasçı isteyebilir.
Kabul için herhangi bir süre öngörülmüş değildir, hakim hükmi reddi tespit ettiği takdirde buna bir sonuç doğar.
Mirasın Reddi
Mirasçılar ret hakkını kullanabilirler. Yazılı/sözlü olarak, bu iradenin
mirasbırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk hakimine 3 ay içinde bildirilmesi gerekir. TMK m. 606’da bu durum şu şekilde düzenlenmiştir:
«Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için
mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.»
Sulh hakimine bildirilmesine yeterlidir, mahkemenin tutanağı usulüne uygun tutmamış olması, ret hakkının geçerliliğini etkilemez.
Mirasın Reddi
Ret hakkı, mutlak kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak değildir, temsilci/vekil kullanabilir; ancak bunun için özel yetki gerekir.
Terekenin koruyucu önlem olarak yazımı durumunda sürenin başlangıcı ise TMK m.607’de düzenlenmiştir: «Koruma önlemi olarak terekenin yazımı hâlinde mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hâkimi tarafından kendilerine bildirilmesiyle başlar.»
Mirasın Reddi
Ret hakkının düşmesi hakkında ise TMK m. 608: «Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin mirasbırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri
tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin mirasbırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.»
Ret hakkının intikali durumunda, ret süresi de farklı işleyecektir. İkinci fıkra hükmünde bu durum düzenlenmiştir.
Mirasın Reddi
Reddin şekil TMK m. 609’da şu şekilde düzenlenmiştir: «- Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır.
Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir. Sulh hâkimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder. Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir.
Tutanağın ve kütüğün nasıl tutulacağı Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.»
Mirasın reddi bir bozucu yenilik doğuran hak olduğu için, herhangi bir kayıda ya da şarta bağlı olarak yapılamaz. Bunun tek istisnası alt derece lehine mirasın reddidir (TMK 614).
Mirasın Reddi
TMK 614: «Mirasçılar, mirası reddederken, kendilerinden sonra gelen
mirasçılardan mirası kabul edip etmeyeceklerinin sorulmasını tasfiyeden önce isteyebilirler. Bu takdirde ret, sulh hâkimi tarafından daha sonra gelen mirasçılara bildirilir; bunlar bir ay içinde mirası kabul etmezlerse reddetmiş sayılırlar. Bunun üzerine miras, iflâs hükümlerine göre tasfiye edilir ve tasfiye sonunda arta kalan değerler, önce gelen mirasçılara verilir.»
Bu gibi durumlarda ret, hakim tarafından daha sonraki mirasçılara bildirilir ve onlar kabul etmedikleri halde miras reddedilmiş sayılacak.
İflas hükümlerine göre tasfiye yapılacak ve arta kalan değerler önce gelen mirasçılara verilecek.