T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI
KULE VERİCİ TESİSLERİ İŞLETİM VE TEKNOLOJİLERİ ANONİM ŞİRKETİ
2019 YILI
SAYIŞTAY DENETİM RAPORU
(Türkiye Büyük Millet Meclisine Sunulan Rapor)
Ekim 2020
Bu rapor, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu uyarınca düzenlenmiş; Rapor Değerlendirme Kurulu'nun
İÇİNDEKİLER
1. KAMU İDARESİ HAKKINDA BİLGİ ... 1
1.1 Sermaye Durumu ve Karar Organı... 1
1.2 Kuruluşun Mevzuatı, Amacı ve Teşkilatı ... 2
1.3 Cari Yıl Bilgileri ... 4
1.3.1 İşletme Bütçesi ... 4
1.3.2 İnsan Kaynakları ... 4
1.3.3 Tedarik ... 5
1.3.4 Giderler ... 5
1.3.5 Üretim ve Maliyetler ... 6
1.3.6 Pazarlama ... 6
1.3.7 Bağlı Şirket/Ortaklık ve İştirakler ... 6
1.3.8 Yatırımlar ... 6
1.4 Finansal Tablolar ... 6
1.4.1 Bilanço (Finansal Durum Tablosu) ... 8
1.4.2 Gelir Tablosu ... 10
1.5 Mali Oran Analizi ... 12
1.6 Denetime Esas Defter, Kayıt ve Belgeler ... 13
2. DENETLENEN KAMU İDARESİ YÖNETİMİNİN SORUMLULUĞU ... 13
3. SAYIŞTAYIN SORUMLULUĞU ... 14
4. DENETİMİN DAYANAĞI, AMACI, YÖNTEMİ VE KAPSAMI ... 14
5. KURUMSAL YÖNETİM UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ... 15
6. İÇ KONTROL SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ... 15
7. DENETİM GÖRÜŞÜNÜN DAYANAKLARI ... 16
8. DENETİM GÖRÜŞÜ ... 16
9. BULGU VE ÖNERİLER ... 16
10. GENEL DEĞERLENDİRME ... 21
11. SONUÇ ... 22
12. EKLER ... 24
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1: Karar Organı Tablosu ... 1
Tablo 2: Denetçiler Tablosu ... 2
Tablo 3: Personel Sayı ve Harcamaları Tablosu ... 4
Tablo 4: Gider Grupları Tablosu ... 5
Tablo 5: Aktif Tablosu ... 8
Tablo 6: Pasif Tablosu ... 9
Tablo 7: Gelir Tablosu ... 10
Tablo 8: Mali Oranlar Tablosu ... 12
Tablo 9: Toplu Bilgiler Tablosu ... 21
KISALTMALAR
A.Ş. : Anonim Şirket
FM : Frekans Modülasyonu (İletişim teknolojisinde kullanılan bir modülasyon türü) GSM : Küresel Mobil İletişim Sistemi (Global System for Mobile Communications) GVK : Gelir Vergisi Kanunu
KGK : Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu KHK : Kanun Hükmünde Kararname
KKEG : Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler KVK : Kurumlar Vergisi Kanunu
MSUGT : 1 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği OKTH : Ortak Kullanımlı Telsiz Hizmeti
PTT / PTT A.Ş. : Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi RTÜK : T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu T.C. : Türkiye Cumhuriyeti
TFRS : Türkiye Finansal Raporlama Standartları THP : Tek Düzen Hesap Planı
TL : Türk Lirası
TMS : Türkiye Muhasebe Standartları TRT : Türkiye Radyo Televizyon Kurumu TTK : Türk Ticaret Kanunu
TV : Televizyon
VUK : Vergi Usul Kanunu
1. KAMU İDARESİ HAKKINDA BİLGİ 1.1 Sermaye Durumu ve Karar Organı
Denetlenen kuruluşun;
İlgili kuruluş: Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.
Unvanı: Kule Verici Tesisleri İşletim ve Teknolojileri A.Ş.
Merkezi: İstanbul
Esas sermayesi: 50.000.000 TL
Ödenmiş sermayesi: 50.000.000 TL
Tablo 1: Karar Organı Tablosu (Yönetim Kurulu)
Yönetim
Adı ve Soyadı Temsil ettiği Bakanlık veya Kuruluş
Görevli Bulunduğu Süre Kurulundaki
Unvanı Başlama
Tarihi Ayrılış Tarihi
1-Başkan
Kenan BOZGEYİK PTT A.Ş. 20.04.2018 24.01.2019
Dr. Ömer Fatih SAYAN PTT A.Ş. 24.01.2019 01.04.2020
İbrahim Ethem
SOĞUKOĞLU PTT A.Ş. 01.04.2020 Devam ediyor
2-Üye
Adil ZEMBAT PTT A.Ş. 20.04.2018 24.01.2019
Mücahit ARMAN PTT A.Ş. 24.01.2019 Devam ediyor
3-Üye Turan ÖZYANIK PTT A.Ş. 20.04.2018 Devam ediyor
4-Üye
Yusuf CANBOLAT PTT A.Ş. 20.04.2018 24.01.2019
Vedat ÇAKIROĞLU PTT A.Ş. 24.01.2019 Devam ediyor
5-Üye
Elvin Zehra
BOZANOĞLU PTT A.Ş. 20.04.2018 24.01.2019
Mehmet TUTAŞ PTT A.Ş. 24.01.2019 Devam ediyor
2019 Yılı 1. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 07.08.2019 tarihinde yapılmış, esas sözleşmedeki “Denetim kurulu başlıklı 15 inci maddesi ile “Denetçilerin Görev, Yetki Ve Sorumlulukları” başlıklı 16’ncı maddeleri çıkartılarak esas sözleşme tadil edilmiştir.
Tablo 2: Denetçiler Tablosu Denetim
Adı ve Soyadı Temsil ettiği Bakanlık veya Kuruluş
Görevli Bulunduğu Süre Kurulundaki
Unvanı Başlama
Tarihi Ayrılış Tarihi
1-Denetçi Mehmet KOÇYİĞİT PTT A.Ş. 20.04.2018 07.08.2019
2-Denetçi
Gündüz ŞENGÜL PTT A.Ş. 20.04.2018 24.01.2019
Hakan GÜLTEN PTT A.Ş. 24.01.2019 07.08.2019
1.2 Kuruluşun Mevzuatı, Amacı ve Teşkilatı
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuata uymak kaydıyla; medya hizmet sağlayıcılarının yayınlarının karasal verici istasyonlarından iletimini sağlamak için gerekli tesisleri kurmak ve/veya işletmek de dahil olmak üzere her türlü elektronik haberleşme hizmetinin sunulması ve/veya altyapı tesislerinin kurulması, kurdurulması, kiralanması veya herhangi bir surette temin edilmesi ve bu tesislerin işletilmesi amacıyla PTT A.Ş.’nin %50 iştirakiyle kurulmuş bulunan Kule Verici Tesisleri İşletim ve Teknolojileri Anonim Şirketi, 20.04.2017 tarihinde İstanbul Ticaret siciline kayıtla tescil ve ilan olunmuş ve faaliyete başlamıştır.
Daha sonra, Şirket hisselerinin tamamının PTT Yönetim Kurulunun 30.03.2018 tarih ve 93 sayılı kararıyla satın alınmasına karar verilmiş, bu hisseler satın alınarak bu husus 27.04.2018 tarih ve 9567 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan olunmuş ve hisselerin tamamı 20.04.2018 tarihi itibarıyla PTT A.Ş.’ye ait olmuştur.
Dolayısıyla, Şirketin sermayesinin yüzde ellisinden fazlası devlete ait olduğundan;
Anayasanın 165 inci maddesi gereğince, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile 6085 sayılı Sayıştay Kanunu hükümlerine göre denetlenmesi gerektiğinden, 20.04.2018 tarihinden itibaren Sayıştay tarafından denetlenmeye başlanılmıştır.
Şirket, 6112 sayılı radyo ve televizyonların kuruluş ve yayın hizmetleri hakkında kanunda tanımlı “Verici Tesis ve İşletim Şirketi” hizmetini sunmaya yönelik lisansını, 2019 Kasım ayında Radyo Televizyon Üst Kurulu’ndan (RTÜK) almıştır. Tek bir verici tesis ve işletim şirketine verilen bu lisans kapsamında; özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar, RTÜK tarafından kendilerine tahsis edilen televizyon kanalı, multipleks kapasitesi ile radyo frekanslarından yapacakları yayınlarını, Kule A.Ş. tarafından kurulan ve/veya işletilen radyo
ve televizyon verici tesislerinden (kuleli tesisler) yapmak zorundadır.
Kule AŞ, 2020 Mart ayında T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu onayına İstanbul Çamlıca kulesinde FM Radyo Yayıncılarına uygulanacak tarifeyi sunmuş ve onay beklemektedir. RTÜK’den alınacak tarife onayını müteakip 100 FM yayıncı ile FM yayın iletim sözleşmeleri imzalanacaktır.
Kule A.Ş. 2017 Mayıs ayında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürlüğü ile Küçük Çamlıca TV & Radyo kulesinin işletilmesine yönelik bir protokol imzalamıştır. Protokol kapsamında 2020 yılında faaliyete geçmesi planlanan kulenin teknik ve sosyal alanlarının işletilmesi, Kule A.Ş. tarafından sağlanacaktır.
İstanbul Çamlıca tepesinden yayın yapan yayıncı kuruluşlara ait TV ve radyo yayınları, Kule A.Ş.’nin işletmecisi bulunduğu Küçük Çamlıca yeni yayın kulesinden yapılmaya başlanacak ve takip eden süreçte mevcut bulunan eski çelik kuleler ve TRT’ye ait beton kule (toplam 30+ kule) sahipleri tarafından demonte edilerek Çamlıca tepesinin silüeti temizlenmiş olacaktır.
Deniz seviyesinden 218 metre rakımda, zemin kotundan 369 metre yüksekliğindeki İstanbul K.Çamlıca TV & Radyo kulesinde zemin üzerinde 45 ve altında 4 olmak üzere toplam 49 kat bulunmaktadır. Kulede 2 adet seyir teras katı, 2 adet restoran katı, radyo ve televizyon yayın sistemlerinin yer alacağı katlar, GSM operatörleri, Internet servis sağlayıcıları ve OKTH telsiz hizmeti sunacak operatörlerin anten ve sistemlerinin bulunacağı katlar bulunmaktadır.
Kule A.Ş., kulede anten, sistem odası ve hazır enerji altyapısı sunacağı kiracılarına, kesintisiz enerjiye sahip yüksek kalitede altyapı hizmetleri sunacaktır.
Kulede zemin katta bulunan hediyelik eşya ve kafeterya mağazası, kulede bulunan seyir terasları ve restoranlara çıkışta kullanılacak 2 adet yüksek hızlı asansör ile ziyaretçi taşımacılığı, Kule A.Ş.’nin kule ve sosyal alan işletmeciliğine temel teşkil eden iştigal alanlarıdır.
Çanakkale ilinde benzer amaçlı inşaatı 2017’de başlayan 100 metre yüksekliğindeki TV
& Radyo kulesinin de 2020 yılı II. yarısında tamamlanması hedeflenmektedir.
Çanakkale kulesi ile ilgili Kule AŞ ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürlüğü arasında “kule kullanım hakkı ve işletim protokolü” 2020 Mart ayında imzalanmıştır.
Esas sözleşmesi gereğince Şirketin organları; Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Genel Müdürlük olarak belirlenmiştir. Kuruluşta var olan Denetim Kurulu, önceki yıl Sayıştay önerisi üzerine 2019 yılında kaldırılmıştır. Yönetim Kurulu beş üyeden oluşmakta, Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafından atanmakta, Genel Müdürlük; Genel Müdür, genel müdür yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşmaktadır.
1.3 Cari Yıl Bilgileri 1.3.1 İşletme Bütçesi
Şirket, 2018 yılında olduğu gibi 2019 yılı için de onaylı bir işletme/yatırım bütçesi hazırlamamıştır.
1.3.2 İnsan Kaynakları
Şirket çalışanları 4857 sayılı İş Kanunu gereğince istihdam edilmektedir.
31.12.2019 tarihi itibarıyla kuruluşta çalışan personel sayısı ve bu personele yapılan harcamalara ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır.
Tablo 3: Personel Sayı ve Harcamaları Tablosu
Personel Sayı ve Harcamaları
Personel Sayısı Personel Harcamaları
2018 2019 2018 2019
Personel Sayısı
Program Kadro Sayısı
Personel Sayısı
Toplam Harcama (Bin TL)
Ödenek (Bin TL)
Toplam Harcama (Bin TL) I-Yönetim kurulu üyeleri ve
denetçiler (kuruluş dışı) 470 368
II-Memurlar
III-Sözleşmeliler
IV-İşçiler
A-Sürekli işçiler 3 673 1.032
B-Geçici işçiler
Genel müdürlük toplamı 3 1.143 1.400
Yüklenici İşçiler
Diğer Giderler 69 97 97
Kuruluşta çalışanların ücreti yönetim kurulu tarafından, yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ücretleri genel kurul tarafından belirlenmektedir. 2019 yılında Kuruluşta Genel Müdür ve 2 Direktör görev yapmıştır. Yönetim kurulu tarafından Genel Müdür için aylık net 15,5 bin TL, Direktörler için aylık net 20 bin TL ücret belirlenmiş, genel müdür için ayrıca kira yardımı (aylık 3.500 TL+stopaj) yapılmasına karar verilmiştir.
Genel kurul tarafından belirlenen ücretlerin, Bazı Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Görevli Yönetim, Denetim Ve Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücretleri İle Sözleşmeli Ve Kapsam Dışı Personele Uygulanacak Taban Ve Tavan Ücretlerin tespitine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı’nda belirtilen tavan ücreti aşması halinde aşan tutarın ilgiliye ödenmeyip temsil olunan kuruluşa ödenmesi gerekmektedir. Bu hususa ilişkin Cumhurbaşkanı
Kararı 11 Nisan 2020 tarihli, 31096 sayılı Resmi Gazete’de, 2393 karar sayısı ile yayımlanmıştır.
1.3.3 Tedarik
Şirket, 24.12.2017 tarih ve 30280 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 696 Sayılı KHK’nın (Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname) 117 nci maddesi ile Taşıt Kanunu, Harcırah Kanunu, Kamu Konutları Kanunu ve yapım işleri hariç, Kamu İhale Kanununa tabi olmaktan çıkarılmıştır.
Şirkette 2019 yılı içerisinde herhangi bir mal ve hizmet alımı yapılmamıştır
1.3.4 Giderler
Şirketin 2019 yılı toplam giderlerinin ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 4: Gider Grupları Tablosu
Giderler 2018 2019
(Genel Müdürlük) Gerçekleşen Ödenek Gerçekleşen Ödeneğin son
durumuna göre fark
Ödeneğe göre sapma(%)
(Bin TL) (Bin TL) (Bin TL) (Bin TL) %
0-İlk madde ve malzeme giderleri
1-lşçi ücret ve giderleri 1.143 1.440 - - 2-Memur ve sözleşmeli personel ücret
ve giderleri
- -
3-Dışarıdan sağlanan fayda ve
hizmetler 11
11 - -
4-Çeşitli giderler 89 239 - -
5-Vergi resim ve harçlar 102 174 - -
6-Amortismanlar ve tükenme payları 13 62 - -
7-Finansman giderleri - -
7-Taşıma giderleri - -
Toplam 1.357 1.926 - -
Çeşitli giderler toplamının 132 bin TL’si şirket tarafından kiralanan 3 adet binek araç için, 57 bin TL’si genel müdür için kiralanan konutun bir yıllık kirası için, 14 bin TL’si kiralanan araçların benzin harcamaları için, 9 bin TL’si yemek giderleri için, 8 bin TL’si telefon ve internet giderleri için kalan kısmı da diğer çeşitli giderler için yapılan harcamalardan oluşmuştur.
1.3.5 Üretim ve Maliyetler
Hisselerinin tamamı 20.04.2018 tarihi itibarıyla PTT A.Ş.’ye ait olan Şirket, işletmesini devir almak için henüz yapımı devam eden radyo ve televizyon verici tesislerinin tamamlanmasını beklemektedir. Esas faaliyetlerine başlayamadığı için 2019 yılı içerisinde herhangi bir hizmet üretimi olmamıştır.
1.3.6 Pazarlama 1.3.6.1 Satışlar
Şirketin, 2019 yılı içerisinde herhangi bir üretimi olmadığından, pazarlama faaliyetleri de bulunmamaktadır.
1.3.6.2 Satış Sonuçları
Şirket’in 2019 yılı faaliyet dönemi satışları bulunmadığından, satış sonuçları tablosuna yer verilmemiştir.
1.3.7 Bağlı Şirket/Ortaklık ve İştirakler
Şirkete ait herhangi bir bağlı şirket/ortaklık ve iştirak bulunmamaktadır.
1.3.8 Yatırımlar
Şirket, 16/10/2018 tarihli ve 186 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı eki 2019 Yılı Genel Yatırım Ve Finansman Programının Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esasların Belirlenmesine Dair Tebliğ’e (Kamu İşletmelerinin Faaliyetlerinin İzlenmesi ve Raporlanmasına Dair Tebliğde yer alan hususlar hariç) tabi değildir.
Şirketin 31.12.2019 tarihli bilançosunda yer aldığı üzere yapılmakta olan yatırımlar hesabı, 2019 yılında bu hesaba 616.729,91 TL harcama yapılması sonucu 28.761.566,41 TL olarak yer almıştır. Hesap tutarı “FM Verici Ve Soğutucu Sistemlerinin Temini Montajı Ve Devreye Alınması” işine aittir.
1.4 Finansal Tablolar
Muhasebe sisteminde finansal tablolar, gün itibariyle aşağıda belirtilen 3 (üç) değişik biçimde hazırlanmakta ve sunulmaktadır. Bu farklı raporlama biçimleri, halen uygulanmakta
olan yasal mevzuatın sonucudur.
- Tek Düzen Hesap Planına (THP) göre hazırlanan Bilanço /Gelir Tablosu - Vergi mevzuatına göre hazırlanan Bilanço / Gelir Tablosu
- Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) / Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS) göre hazırlanan Bilanço / Gelir Tablosu
Vergi Usul Kanunu'nun 175 inci ve mükerrer 257 nci maddelerinin Maliye Bakanlığı'na verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 1 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (MSUGT) kapsamında olan işletmeler (bilanço esasına göre defter tutan gerçek ve tüzel kişiler) muhasebe sistemlerini tebliğ ve ekinde öngörülen kurallara göre yürütmek zorundadırlar.
Diğer taraftan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 397 nci maddesinde anonim şirketlerin finansal tablolarının, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan uluslararası denetim standartları ile uyumlu olarak, bağımsız denetçi tarafından Türkiye Denetim Standartları'na göre denetleneceği düzenlemesi yapılmıştır.
Bağımsız denetime tabi olacak şirketleri belirleme yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmiştir.
26.03.2018 Tarih ve 2018/11597 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince Şirketin finansal raporlarının bağımsız denetime tabi olması zorunluluğu bulunmamaktadır. (26.03.2018 Tarih ve 2018/11597 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince belirlenen Kriterler 2019 yılında değiştirilmediği için 2019 Yılında Bağımsız Denetime tabi olacak şirketler bu kriterlere göre belirlenmiştir.)
Türk Ticaret Kanun’unun 514 üncü maddesinde “Yönetim kurulu, geçmiş hesap dönemine ait, Türkiye Muhasebe Standartlarında öngörülmüş bulunan finansal tablolarını, eklerini ve yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu, bilanço gününü izleyen hesap döneminin ilk üç ayı içinde hazırlar ve genel kurula sunar.” hükmü yer almaktadır.
Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle 2019 yılına ait genel kurul denetim tarihi itibariyle (Mayıs 2020) yapılmamıştır.
VUK gereğince hazırlanan Finansal tablolar (kurumlar vergisi beyannamesine esas) ekte yer almıştır.
Şirket muhasebe işlemlerini Vergi Usul Kanunu hükümleri kapsamında Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmiş 26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No’lu “Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği” ve bu tebliğe ek olarak yayımlanan tebliğler ve ekleri doğrultusunda yürütmekte olup; denetim kriteri olarak söz konusu mevzuat esas alınmış, incelemeler de söz konusu tebliğler uyarınca hazırlanan bilanço ve gelir tablosu üzerinden yapılmıştır.
1.4.1 Bilanço (Finansal Durum Tablosu)
Bilanço incelemeleri konsolide olmayan bilanço üzerinden yapılmıştır..
31.12.2019 tarihli bilanço ve dipnotlarına Ek 1.1’de, yer verilmiştir. İşletme varlıkları bilanço aktifinde dönen ve duran varlık olarak adlandırılan iki grupta toplanmış hesaplar bu gruplar itibariyle likidite sırasına göre yer almıştır, Dönen varlıklar vadesi bir yıla kadar olan fon ve alacakları ifade ederken, duran varlıklar 1 yıldan uzun süreli alacaklar ile nakde çevrilmesi zaman alacak varlıkları ifade etmektedir. Bilanço pasifinde kaynaklar, kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar olarak yer almış,işletme kaynakları da aktiflerde olduğu gibi likidite esasına göre sıralanmıştır. Kısa vadeli kaynaklar vadesi 1 yıla kadar olan borçları, uzun vadeli kaynaklar vadesi 1 yıldan uzun olan borçları kapsamaktadır.
Aktif ve pasifle ilgili ayrıntılı açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.
1.4.1.1 Aktif (Varlıklar)
Şirket’in 31.12.2019 tarihli bilançosunda aktif değerleri oluşturan hesaplar, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 5: Aktif Tablosu
Aktif (Varlıklar) 2018 2019 Fark
Bin TL % Bin TL % Bin TL
I- Dönen varlıklar:
A-Hazır değerler 51,84 0,10 56,64 0,10 4,80
B-Menkul kıymetler 20.080,64 37,48 20.220,77 37,01 140,13
C-Ticari alacaklar - - - - - D- Diğer alacaklar 176,22 0,33 147,29 0,27 - 28,93
E-Stoklar 5,41 0,01 13,83 0,03 8,42
F-Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri - - - - - G-Gelecek aylara ait gid.ve gelir tahakkukları - - - - - H-Diğer dönen varlıklar 5.083,96 9,49 5.289,73 9,68 205,77
Toplam (I) 25.398,06 47,40 25.728,26 47,08 0,09
II-Duran varlıklar:
A-Ticari alacaklar - - - - - B- Diğer alacaklar - - - - - C-Mali duran varlıklar - - - - - D- Maddi duran varlıklar 28.161,52 52,56 28.805,37 52,72 643,85 E-Maddi olmayan duran varlıklar 17,95 0,03 108,77 0,20 90,82 F-Özel tükenmeye tabi varlıklar - - - - - G-Gelecek yıllara ait gid.ve gelir tahakkukları - - - - - H-Diğer duran varlıklar - - - - -
Toplam (II) 28.179,47 52,60 28.914,14 52,92 734,67
Genel toplam (I + II) 53.577,53 100,00 54.642,40 100,00 1.064,87
Nazım hesaplar 1.664,83
Şirketin 2018 yılında 53,6 milyon TL olan toplam varlıkları yaklaşık %2 oranında artarak 2019 yılında 54,6 milyon TL ye ulaşmıştır. Şirket toplam aktifinin %47,4 ünü 25,73 milyon TL ile dönen varlıklar, %52,6 sını 28,91 TL ile duran varlıklar oluşturmaktadır.
Dönen varlıkların %78,6 sını oluşturan 20,2 milyon TL büyüklüğündeki “menkul kıymetler” hesabı, kamu katılım bankasında değerlendirilen katılım fonundan ibarettir. Dönen varlıkların %20,6 sını oluşturan 5,29 milyon TL büyüklüğündeki “diğer dönen varlıklar”
hesabının 5,26 milyon TL sini devreden katma değer vergisi oluşturmaktadır.
Duran varlıkların %99,6 sını oluşturan 28,8 milyon TL büyüklüğündeki “maddi duran varlıklar” ın hemen hemen tamamı 28,77 milyon TL olarak, yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen FM verici ve soğutucu sistemlerinin temini, montajı ve devreye alınması işine ait tutardır. 2018 yılında 28,14 milyon TL bakiyesi olan yapılmakta olan yatırımlar hesabına 2019 yılında söz konusu iş için 616.729,91 TL giriş gerçekleşmiştir.
1.4.1.2 Pasif (Kaynaklar)
Şirket’in 31.12.2019 tarihli bilançosunda pasif değerleri oluşturan hesaplar, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 6: Pasif Tablosu
Pasif (Kaynaklar) 2018 2019 Fark
Bin TL % Bin TL % Bin TL
I-Kısa vadeli yabancı kaynaklar:
A-Mali borçlar
B-Ticari borçlar 3.656,53 6,82 3.045,98 5,57 (610,55)
C-Diğer borçlar 85,65 0,16 20,00 0,04 (65,65)
D-Alınan avanslar
E-Yıllara yaygın inşaat ve onarım hak edişleri
F-Ödenecek vergi ve diğer yükümlülükler 51,60 0,10 80,54 0,15 28,94
G-Borç ve gider karşılıkları (25,61) 1,18 26,79
H-Gelecek aylara ait gelirler ve gid.tahakkukları
I-Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar
Toplam (I) 3.768,17 7,03 3.147,70 5,76 (620,47)
II-Uzun vadeli yabancı kaynaklar:
A-Mali borçlar
B-Ticari borçlar
C-Diğer borçlar
D-Alınan avanslar
E-Borç ve gider karşılıkları
F-Gelecek yıllara ait gelirler ve gider
Tahakkukları
G-Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar
Toplam (II) - - - - Toplam (I+II) 3.768,17 7,03 3.147,70 5,76 (620,47)
III- Öz kaynaklar:
A-Ödenmiş sermaye 50.000,00 93,32 50.000,00 91,50 -
B-Sermaye yedekleri
C-Kâr yedekleri
D-Geçmiş yıllar kârları 35,65 0,07 35,65 0,07 -
E-Geçmiş yıllar zararları (-) (226,29) (226,29)
F-Dönem net kârı (zararı) (226,29) (0,42) 1.685,34 3,08 1.911,63
Toplam (III) 49.809,36 92,97 51.494,70 94,24 1.685,34 Genel toplam (I+II+III) 53.577,53 100,00 54.642,40 100,00 1.064,87
Nazım hesaplar 1.664,83
Şirketin 2018 yılında 53,6 milyon TL olan toplam kaynakları yaklaşık %2 oranında artarak 2019 yılında 54,6 milyon TL’ye ulaşmıştır. Şirketin kaynakları arasında uzun vadeli yabancı kaynaklar bulunmamakta, 2019 yılında toplam pasifin %5,76 sını 3,15 milyon TL ile kısa vadeli yabancı kaynaklar, %94,24 ünü 51,49 TL ile özkaynaklar oluşturmaktadır.
Kısa vadeli yabancı kaynakların %96,8 ini 3,05 milyon TL ile büyük bir kısmı satıcılara borçlardan oluşan ticari borçlar oluşturmaktadır. Bu tutarın 2,9 milyon TL’si alınan FM verici sitemi için kalan borcu ifade etmektedir.
2019 yılında şirketin özkaynakları önceki yıla göre %3,38 oranında artış ile 51,49 milyon TL’ye ulaşmıştır. Özkaynaklar detayı incelendiğinde; Ödenmiş sermayesi değişmeyerek 50 milyon TL olan şirket önceki yıl 226,29 bin TL zarar ederken, 2019 yılını 1,68 milyon TL dönem net karı ile kapatmıştır.
1.4.2 Gelir Tablosu
Şirketin ilgili yıl değerlendirmeleri, 31.12.2019 tarihli bireysel gelir tablosu üzerinden yapılmıştır.
31.12.2019 tarihli ayrıntılı bireysel gelir tablosuna ayrıca Ek 1.2’de yer verilmiştir.
Tablo 7: Gelir Tablosu
Gelir ve Giderler 2018 2019 Fark
Bin TL Bin TL Bin TL
A-Brüt satışlar 14,91 27,39 12,48
B-Satış indirimleri (-) 0,00 0,00 0,00
C-Net satışlar 14,91 27,39 12,48
D-Satışların maliyeti(-) 0,00 0,00 0,00
Brüt satış kârı veya zararı 14,91 27,39 12,48
E-Faaliyet giderleri (-) (1.357,30) (1.926,25) (568,95)
Faaliyet kârı veya zararı (1.342,39) (1.898,86) (556,47)
F-Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar 2.434,94 4.929,24 2.494,30
G-Diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar (-) (1.317,91) (910,23) 407,68
H-Finansman giderleri (-) 0,00 0,00 0,00
Olağan kâr veya zarar (225,36) 2.120,15 2.345,51
I-Olağan dışı gelir ve kârlar 0,000 1,37 1,37
J-Olağandışı gider ve zararlar (-) (0,93) (19,02) (18,10)
Dönem kârı veya zararı (-) (226,29) 2.102,50 2.328,78
K-Dönem kârı vergi ve diğer yasal yükümlülük karşılıkları (-) 0,00 (417,16) (417,16)
Dönem net kârı veya zararı (-) (226,29) 1.685,34 1.911,63
Kule A.Ş. 2017 Mayıs ayında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürlüğü ile Küçük Çamlıca TV & Radyo kulesinin işletilmesine yönelik bir protokol imzalamış olup protokol kapsamında 2020 yılında faaliyete geçmesi planlanan kulenin teknik ve sosyal alanlarının işletilmesini sağlamayı planlamaktadır. Henüz bu faaliyetlerine başlamamış olan şirketin esas faaliyetleriyle ilgili bir satış hasılatı da bulunmamaktadır.
Şirketin 2019 yılında brüt satışları, 5510 Sayılı Kanun kapsamında SGK teşviki karşılığı 27.390,04 TL’den oluşmaktadır. Esas faaliyetlere başlanılamadığı için, herhangi bir hizmet/mamül satışı gerçekleşmemiş, böylece satış indirimleri, satış maliyetleri bulunmadığı için brüt satış karı 27,4 bin TL olmuştur.
Şirketin faaliyet giderleri (araştırma, pazarlama ve dağıtım giderleri bulunmadığı için) genel yönetim giderlerine karşılık gelmekte olup, önceki yıla göre 569 bin TL artarak 1,93 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Giderler içerisinde en yüksek pay huzur hakkı ödemeleri ve personel ücret ödemelerine aittir. Şirkette 5 yönetim kurulu üyesi, 2 denetim kurulu üyesi (2019 yılı Eylül ayına kadar) ile 3 personel görev yapmaktadır. Bu personelden biri genel müdür, diğer ikisi genel müdür yardımcısı (koordinatör) unvanına sahiptir. Yönetim ve denetim kurulu üyelerine her ay net 5.000 TL huzur hakkı, genel müdüre net 15.500 TL, genel müdür yardımcılarına net 20.000 TL aylık ücret ödenmektedir. Tüm bu ödemelerin bir yıllık toplam brüt tutarları 1,2 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar 44,93 milyon TL olup, bunun 4,68 milyon TL’si menkul kıymet satış karı, 225,4 bin TL’si kambiyo karı, 20 bin TL’si faiz gelirlerine aittir.
Diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar 910,23 bin TL olup, bunun 564,7 bin TL’si kambiyo zararlarına, 345,6 bin TL’si menkul kıymet satış zararlarına aittir.
Olağandışı gider ve zararlardaki 19 bin TL kanunen kabul edilmeyen giderlere (KKEG) aittir.
Şirket 2018 yılını 226,29 bin TL dönem zararı ile sonuçlandırırken, 2019 yılını 2,1 milyon TL dönem karı ile sonuçlandırmıştır.
1.5 Mali Oran Analizi
Şirketin 2019 yılına ait mali oranlarına ilişkin tablosu aşağıda yer almaktadır.
Tablo 8: Mali Oranlar Tablosu
Oranlar
2018 2019 Artış
(%) (%) (%)
1. Mali kaldıraç=Yabancı kaynaklar x 100/Varlıklar toplamı 7,0 5,8 (1,3)
2. Mali yeterlilik=Öz kaynaklar x100/Yabancı kaynaklar 1.321,8 1.635,9 314,1
3. Cari oran=Dönen varlıklar x100/Kısa süreli yabancı kaynaklar 674,0 817,4 143,4 4. Likidite oranı=(Dönen varlıklar-stoklar)x100/ Kısa süreli yabancı kaynaklar 673,9 816,9 143,1
5. Mali kârlılık=Dönem kârı x100/Öz kaynaklar - 4,2 -
6. Faaliyet Karlılığı= Faaliyet kârı x 100/ Öz kaynaklar - - -
7. Zararlılık=Dönem Zararı x100/Öz kaynaklar - - -
8. Maddi duran varlıklar x100/Varlıklar toplamı 52,6 52,7 0,1
9. Alacak devir hızı=Net satışlar/Ortalama ticari alacaklar - - -
10. Dönen varlık devir hızı=Net satışlar/ Dönen varlıklar - - -
11. Net işletme sermayesi devir hızı=Net satışlar/Net işletme sermayesi - - -
12. Öz kaynak devir hızı=Net satışlar/Öz kaynaklar - - -
Mali yeterlilik, cari oran ve likidite oranı değerlerinin çok yüksek olmasının nedeni, henüz esas faaliyetlerini gerçekleştirmek için bekleme sürecinde olan Şirketin güçlü bir sermaye yapısına sahip olması, bu sermayeyi finansal enstrümanlarda değerlendirmesidir.
Dışsal nedenlerden dolayı henüz faaliyetlerine başlayamamış olan şirketin 2018 ve 2019 yıllarında esas faaliyetleriyle ilgili satışları da gerçekleşemediği için net satışlar değerini içeren oranlar hesaplanmamıştır. Şirketin mali oranları istenilen düzeydedir.
1.6 Denetime Esas Defter, Kayıt ve Belgeler
Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri ile Muhasebe Yetkililerinin Bildirilmesi Hakkında Usul ve Esaslar”ın 5’inci maddesi gereğince hesap dönemi sonunda Sayıştaya gönderilmesi gereken defter, tablo ve belgelerden aşağıda yer alanlar denetime sunulmuş olup denetim bunlar ile usul ve esasların 8’inci maddesinde yer alan diğer belgeler dikkate alınarak yürütülüp sonuçlandırılmıştır.
-Yevmiye defteri -Geçici ve kesin mizan -Bilanço
-Bilanço dışı yükümlülükler tablosu (Nazım hesaplar) -Özkaynak değişim tablosu
-Nakit akış tablosu -Gelir tablosu
Genel görüşmeye sunma işleminde, kamu idaresinin temel mali tabloları olan bilanço ile gelir tablosu esas alınmıştır.
2. DENETLENEN KAMU İDARESİ YÖNETİMİNİN SORUMLULUĞU
Denetlenen kamu idaresinin yönetimi, tabi olduğu muhasebe standart ve ilkelerine uygun olarak mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerecek şekilde hazırlanarak kamuoyunun bilgisine ve denetim yetkililerine zamanında sunulmasından, bir bütün olarak sunulan bu mali tabloların kamu idaresinin faaliyet ve işlemlerinin sonucunu tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir olarak yansıtmasından ve bu mali rapor ve tabloların önemli hata veya yanlış beyan içermemesinden; kamu idaresinin ulusal ekonomiye faydalı olabilmesi için özerk bir tarzda, ekonominin kuralları ve ekonomik gerekler dahilinde, verimlilik ve kârlılık ilkeleri doğrultusunda yönetilmesinden; kuruluş amaçlarına ulaşmalarını teminen;
faaliyetlerinin mevzuata, uzun vadeli kalkınma planına ve planın uygulama programlarına uygunluğundan, kamu idaresinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğundan; mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin amacına uygun olarak oluşturulmasından, etkin olarak işletilmesinden ve izlenmesinden, mali tabloların dayanağını oluşturan bilgi ve belgelerin denetime hazır hale getirilmesinden ve sunulmasından sorumludur.
3. SAYIŞTAYIN SORUMLULUĞU
Sayıştay, denetlenen kamu idarelerinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğunu denetlemek, mali rapor ve tablolarının güvenilirliğine ve doğruluğuna ilişkin görüş bildirmek, mali yönetim ve iç kontrol sistemleri ile faaliyetlerinin kuruluş amaçlarına, kalkınma planı ve uygulama programına, stratejik plan ve bütçe hedeflerine, ekonomiklik, verimlilik ve kârlılık ilkelerine uygunluğunu değerlendirmek ve hazırladığı raporları Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunmakla sorumludur.
4. DENETİMİN DAYANAĞI, AMACI, YÖNTEMİ VE KAPSAMI
Denetimlerin dayanağı; Anayasa’nın 165’inci maddesi, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 3346 sayılı Kamu İktisadî Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun, Kuruluş Kanunları, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, genel kabul görmüş uluslararası denetim standartları, Sayıştay ikincil mevzuatı ve denetim rehberleri ile kurum ve kuruluşların tabi olduğu diğer mevzuattır.
Denetimler, Anayasa’nın 165’inci maddesi gereğince doğrudan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından gerçekleştirilen ve bu denetimlere esas teşkil edecek raporların 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca; kamu idaresinin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğunu tespit etmek; mali rapor ve tablolarının kamu idaresinin tüm faaliyet ve işlemlerinin sonucunu doğru ve güvenilir olarak yansıttığına ilişkin makul güvence elde etmek; kamu idaresinin ulusal ekonomiye faydalı olabilmesi için özerk bir tarzda, ekonominin kuralları ve ekonomik gerekler dâhilinde, verimlilik ve kârlılık ilkeleri doğrultusunda yönetilip yönetilmediğini, faaliyetlerinin mevzuata, uzun vadeli kalkınma planına ve planın uygulama programlarına uygunluğunu tespit etmek;
mali yönetim ve iç kontrol sistemlerini değerlendirmek, idarenin bilançosu ve gelir tablosunun Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmasına esas denetim raporunu üretmek amacıyla yürütülmüştür.
Kamu idaresinin mali tabloları ile bunları oluşturan hesap ve işlemlerinin doğruluğu, güvenilirliği ve uygunluğuna ilişkin denetim kanıtı elde etmek üzere yürütülen denetimler;
uygun denetim prosedürleri ve tekniklerinin uygulanması ile risk değerlendirmesi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Risk değerlendirmesi sırasında, uygulanacak denetim prosedürünün
belirlenmesine esas olmak üzere, mali tabloların üretildiği mali yönetim ve iç kontrol sistemleri de değerlendirilmiştir.
Denetimin kapsamını, kamu idaresinin mali rapor ve tabloları ile gelir, gider ve mallarına ilişkin tüm mali faaliyet, karar ve işlemleri ve bunlara ilişkin kayıt, defter, bilgi, belge ve verileri (elektronik olanlar dâhil) ile mali yönetim ve iç kontrol sistemleri oluşturmaktadır.
Bu hususlarla ilgili denetim sonucunda denetim görüşü oluşturmak için yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmiştir.
5. KURUMSAL YÖNETİM UYGULAMALARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ
Şirket Yönetim Kurulu ilgili mevzuatta belirlenen pay ve temsil esasları çerçevesinde oluşturulmuştur. Yönetim Kurulu Kararlarına esas gündem toplantıları ile gündeme ilişkin bilgi ve belgelerin Yönetim Kurulu`na sunumu, Olağan Genel Kurul toplantıları ile gündeme ilişkin bilgi ve belgelerin hazırlanması büyük ölçüde yasal düzenlemelere uygundur.
Kurumun internet sitesi Ticaret Kanunu ile diğer yasal düzenlemelerden kaynaklanan paydaşların bilgilendirilmesi işlevine ilişkin yükümlülükleri karşılamamakta olup bu hususta çalışmalar devam etmektedir. Bu bağlamda, kişisel verilerin korunması, güvenlik, şeffaflık ve kamuoyu ile iletişim ve bu hususları kapsayacak şekilde personelin eğitilmesine yönelik iç düzenlemeler yapılması gerekmektedir.
6. İÇ KONTROL SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
16/10/2018 tarihli ve 186 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ekinde yeralan Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 2019 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programının, 1 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında “(3) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile sermayesinin
%50’sinden fazlası kamuya ait olan veya Sayıştayca denetlenen diğer işletmeler, bu Kararın sadece 19 uncu, 20 nci, 24 üncü ve 26 ncı madde hükümlerine tabidir.” denilmekte olup, şirket iç kontrol sistemini oluşturmakla yükümlü bulunmamaktadır.
İdarede iç kontrol sistemi kapsamında oluşturulan eylem planının yeterliliği, etkinliği ve işleyişi ile ilgili olarak çalışma mevcut değildir.
Kurumdaki tüm personel “Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Ek 1’inde yer alan “Etik Sözleşmesini” imzalamamış olup, sözleşmeler personelin özlük dosyasında yer almaktadır.
İç kontrol sisteminin kuruluş ve işleyişinin yönetim kurulları ile görev ve yetkileri
çerçevesinde her düzeydeki yönetici tarafından sahiplenilmesi ve desteklenmesini temin için İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulu kapsamında yetkilendirme yapılmamıştır.
Kurum organizasyon yapısı içerisinde görev, yetki ve sorumluluklar açık bir şekilde belirlenmemiştir.
Yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça belirlenmemiş ve yazılı olarak bildirilmemiştir.
Zamanında ve doğru karar alınmasını, personelin görevini doğru bir şekilde yerine getirmesini, ilgililerin ve kamuoyunun zamanında ve doğru bilgiye erişmesini sağlamak üzere etkin bir bilgi ve iletişim sisteminin tüm faaliyetleri destekleyecek yeterlikte kurulması ve işletilmesi sağlanmamıştır.
Yılda en az bir kez iç kontrol sistemi öz değerlendirmesi yapılmamaktadır.
7. DENETİM GÖRÜŞÜNÜN DAYANAKLARI
Herhangi bir denetim bulgusu tespit edilmemiştir.
8. DENETİM GÖRÜŞÜ
Kule Verici Tesisleri İşletim ve Teknolojileri A.Ş.nin 2019 yılına ilişkin yukarıda belirtilen ve ekte yer alan mali rapor ve tablolarının tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varılmıştır.
9. BULGU VE ÖNERİLER
Kule Verici Tesisleri İşletim ve Teknolojileri A.Ş. 2019 Yılı hesap ve işlemleri üzerinde Sayıştay tarafından yapılan inceleme ve denetimler sonucunda tespit edilen ancak denetim görüşünü etkilemeyen bulgu ve öneriler aşağıda yer almaktadır.
BULGU 1: Şirketin 2019 Yılı Faaliyetleri İçin İşletme Bütçesinin Bulunmaması
Şirketin 2019 yılı faaliyetleri için işletme bütçesini hazırlamadığı görülmüştür. İşletme bütçeleri, bir işletmenin kısa dönemde veya gelecek faaliyet dönemi için üst yönetim tarafından saptanan politikaların, planların, amaçların ve hedeflerin parasal ve sayısal terimlerle açıklanan raporlar dizisini ifade etmektedir.
Bütçe sisteminin temel amacı, işletme amaç ve hedeflerinin en etkin bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için yönetime, temel işlevlerinin yürütülmesinde etkili bir biçimde yardımcı olmaktır. Bu açıdan bütçeler, yöneticilere gelecekte belirli bir dönemde neler
yapılacağını, bunlardan ne gibi sonuçlar elde edileceğini ve bu işlerin gerçekleştirilmesi için nelere katlanılacağını gösteren bir kılavuz niteliğindedir.
Öte yandan Bütçe bir işletmenin belirlenmiş bir dönem için yapacağı harcamaları; konu, miktar ve tutar itibariyle öngören (planlayan) bir yönetim aracıdır. Diğer bir ifadeyle bütçe;
yönetime verilen bir harcama yetkisidir ve niteliği ne olursa olsun ödeneksiz harcama yapılmaması gerekir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 375 inci maddesi Anonim Şirket Yönetim Kurulunun devredilemez görev ve yetkilerini düzenlemekte olup, c fıkrasında “Muhasebe, finans denetimi ve şirketin yönetiminin gerektirdiği ölçüde, finansal planlama için gerekli düzenin kurulması” hükmü yer almakta olup bu durumda şirketin bütçe hazırlaması gerekliliği de ortaya çıkmaktadır.
Öneri:
Şirkette işletme bütçelerinin her yıl için düzenli bir şekilde hazırlanarak Yönetim Kurulu onayına sunulması önerilir.
BULGU 2: Yönetim Ve Denetim Kurulu Üyelerine Fazla Ödeme Yapılması
Şirketin yönetim ve denetim kurullarında yer alan üyelere, 18/07/2017 tarihli ve 2017/T- 7 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ve son olarak 2020 yılında yayımlanan Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Yönetim, Denetim ve Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücretleri İle Sözleşmeli ve Kapsam Dışı Personele Uygulanacak Taban ve Tavan Ücretlerin Tespitine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı’nda belirtilen tavan ücreti aşan tutarlarda huzur hakkı ödendiği anlaşılmıştır.
Şirkette yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenecek huzur hakları Genel Kurul tarafından belirlenmekte olup, 2019 yılı için bu rakam her bir yönetim ve denetim kurulu üyesi için net 5 bin TL olarak belirlenmiştir. Genel Kurul Tarafından belirlenen bu ücretlerin Bazı Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Görevli Yönetim, Denetim ve Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücretleri İle Sözleşmeli ve Kapsam Dışı Personele Uygulanacak Taban Ve Tavan Ücretlerin Tespitine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı’nda belirtilen tavan ücreti aşması halinde aşan tutarın ilgiliye ödenmeyip temsil olunan kuruluşa ödenmesi gerekmektedir. Yine PTT ‘de yönetim kurulu üyesi olarak görev yapanların Şirkette yönetim veya denetim kurulu olarak görev alması halinde bunların alacakları huzur hakları PTT’ye ödenecektir.
Bu hususa ilişkin, 18/07/2017 tarihli ve 2017/T-7 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı`nın beşinci maddesinde yönetim kurulu huzur hakları düzenlenmiş olup, bundan sonra yapılacak artışlarda, kamu görevlilerinin mali haklarında uygulanan artış oranı kadar artış
yapılacağı ifade edilmiştir. Bu itibarla 2019 yılı için ödenecek huzur hakkı 4.821,89 TL olarak hesaplanacaktır.
Ayrıca aynı konuda son olarak Cumhurbaşkanı Kararı 11 Nisan 2020 tarihli, 31096 sayılı Resmi Gazetede, 2393 karar sayısı ile yayımlanmıştır. Buna göre 2019 yılı için, 2 defa aylık tutarda ek ödeme dahil yönetim kurulu başkanı için ortalama aylık 9.643,77 TL, yönetim kurulu üyesi için aylık ortalama 4.821,89 TL, denetim kurulu üyesi için aylık ortalama 3.616,08 TL net ödeme yapılabilecekken, yönetim ve denetim kurulu üyeleri için aylık net 5 bin TL ödeme yapılmıştır. PTT yönetim kurulu üyesi olan ve Şirkette Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan üyenin huzur hakkı PTT’ye ödenirken, PTT yönetim kurulu üyesi olan ve şirkette denetim kurulu üyesi olarak görev yapan denetçinin huzur hakkı kendisine ödenmiştir.
Görüleceği üzere yönetim kurulu üyelerine her ay fazladan 178,11 TL, denetim kurulu üyelerine 1,383,92 TL (PTT yönetim kurulu üyesi olan bir denetim kurulu üyesine Cumhurbaşkanı Kararının 4 üncü maddesinin 6’ncı fıkrasına aykırı olarak 5 bin TL ödenmesi suretiyle) fazla ödeme yapılmıştır.
Öneri:
Yönetim ve Denetim kurulu üyelerinin ücretlerinin belirlenmesinde Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Yönetim, Denetim Ve Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücretleri İle Sözleşmeli ve Kapsam Dışı Personele Uygulanacak Taban ve Tavan Ücretlerin Tespitine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı doğrultusunda hareket edilmesi, 2019 yılında yönetim ve denetim kurulu üyelerine yapılan fazladan ödemelerin ilgililerden tahsil edilip, temsil olunan kuruluşa iade edilmesi önerilir.
BULGU 3: Yönetim Kurulu Üyesinin Aldığı Huzur Hakkı nedeniyle Tahakkuk Eden ve Şirketin Giderlerinden Karşılanan Ek Gelir Vergisinin, Ücret Olarak Kabul Edilmemesi
Şirkette Yönetim Kurulu üyesi olan ve aslen başka bir kurumda görev yapan bir kişiye, 2018 yılı içinde yönetim kurulu üyelik ücreti ödendiği, anılan kişinin 2018 yılı yönetim kurulu üyelik ücreti toplamının 34.000 TL'yi aşması nedeniyle gelir vergisi beyannamesi verdiği, tahakkuk eden verginin şirketin giderlerinden karşılandığı ve ücret olarak kabul edilmediği anlaşılmıştır.
PTT A.Ş.de çalışan kapsam dışı ve sözleşmeli personel ile bu kuruluşlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerine 2016 ve 2017 yıllarında uygulanacak ücretlerin tespitine ilişkin 18/07/2017 tarihli ve 2017/T-7 sayılı Yüksek Planlama Kurulu
Kararı’nın 2 nci maddesinde “… Bu kuruluşların yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerine, 15 Ocak ve 15 Temmuz tarihlerinde birer aylık ücret tutarında ek ödeme yapılır.
Bu aylık ücret ve ek ödemenin her türlü vergi ve kesintileri (uhdesinde kamu görevi bulunan yönetim, denetim veya tasfiye kurulu üyelerinin birinci ve ikinci işverenden aldıkları ücretleri birleştirmek suretiyle ödemeleri gereken ilave gelir vergisi dâhil) ilgili kuruluş tarafından karşılanır….” hükmü yer aldığından Yönetim Kurulu Üyesi adına tahakkuk eden 12.753.95 TL’lik gelir vergi sinin Kule A.Ş. tarafından ödendiği ve 10.4.2019 tarihinde aşağıdaki şekilde muhasebeleştirildiği görülmüştür.
668.01.002 Diğer Giderler
102.01.Z001 Bankalar
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesine göre huzur hakkı ödemeleri de ücret kapsamında gelir vergisi tevkifatına tabi bulunmaktadır. Aynı maddede; yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatlerin de ücret olarak vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.
Dolayısıyla muhasebe kaydının aşağıdaki şekilde olması gerekmektedir.
770 Genel Yön. Gid.
360 Ödenecek Ver. Fon.
-Gelir Vergisi -Damga Vergisi 335 Personele Borçlar
Yönetim kurulu üyelerine ödenen ücret nedeniyle üyelerin yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi durumunda, ödemiş oldukları gelir vergilerini, Kule A.Ş.’nin üstlenmesi halinde, ödenen net tutarların brüt tutarlara dönüştürülerek, bu tutarlar üzerinden de gelir vergisi hesaplanması gerekmektedir
Öneri:
Yönetim kurulu üyelerine ödenen ücret nedeniyle üyelerin yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi durumunda, ödemiş oldukları gelir vergilerini Kule A.Ş.’nin üstlenmesi halinde, ödenen net tutarların brüt tutarlara dönüştürülerek, bu tutarlar üzerinden de gelir vergisi hesaplanması, mevcut uygulamada meydana gelen vergi ziyaının giderilmesi için vergi mevzuatına uygun işlemlerin yapılması önerilir.
BULGU 4: Şirketin Elektronik Tebligat Adresinin Bulunmaması
7201 sayılı Tebligat Kanunu ve 06.12.2018 tarihinde Adalet Bakanlığınca yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliğine rağmen Şirketin elektronik tebligat adresi bulunmamaktadır
11/2/1959 tarihli ve 7201 Sayılı Tebligat Kanununun, 28.02.2018 tarihli ve 7101 Sayılı Kanunun 48’inci maddesi ile değiştirilen Elektronik Tebligat başlıklı 7/a maddesinde, belirtilen gerçek ve tüzel kişilere tebligatın elektronik yolla yapılmasının zorunlu olduğu hükmü yer almış, bunlar arasında Sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait ortaklıklar ile kanunla kurulanlar da dahil olmak üzere tüm özel hukuk tüzel kişileri de sayılmış, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir. Kule Verici Tesisleri İşletim Ve Teknolojileri Anonim Şirketi de bu madde kapsamında olup, elektronik tebligat adresinin olması zorunluluğu bulunmaktadır. Elektronik tebligat adresi, PTT tarafından, gerçek kişiler için kimlik bilgileri, tüzel kişiler için ise tabi oldukları sistem bilgileri esas alınmak suretiyle tek ve benzersiz şekilde oluşturulan ve Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) ye kaydedilen tebligat adresini ifade etmektedir.
7201 Sayılı Tebligat Kanununun 7/a maddesine dayanılarak 06.12.2018 tarih ve 30617 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliğinin yürürlük tarihi 01.01.2019 olup bu yönetmeliğin 6’ncı maddesinde elektronik tebligat adresi alma zorunluluğu bulunanlar için başvurunun, zorunluluğun başladığı tarihten itibaren bir ay içinde ilgili kurum, kuruluş veya birlik tarafından PTT’ye yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Şirketin 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve 06.12.2018 tarihinde Adalet Bakanlığınca yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği gereğince elektronik tebligat adresi alması gerekmektedir.
Öneri:
7201 sayılı Tebligat Kanunu ile 06.12.2018 tarih ve 30617 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği gereğince zorunlu olan elektronik tebligat adresinin alınması önerilir.
BULGU 5: Personele Kira Yardımının Ücret Sayılmayarak Kira Giderlerinde İzlenmesi
Şirkette Genel Müdür olarak görev yapan personelin ikameti için İstanbul İlinde kiralanan gayrimenkule ait aylık kira bedellerinin muhasebede kira giderlerinde izlendiği görülmüştür.
Yönetim Kurulunun 2.01.2019 tarih 2019/1 sayılı kararıyla şirkette Genel Müdür olarak görev yapan personele kira yardımı yapılmasına karar verilmiş, Şirket tarafından aylık 3.500 TL kira ödemesi ile birlikte stopaj da üstlenilmiştir. 31.12.2019 tarihi itibariyle toplam 57.250 TL olan bu tutar 770.01.016- KİRA GİDERLERİ hesabında izlenmiştir.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ‘Ücretin Tarifi’ başlıklı 61`inci maddesinde;
“Ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.” hükmü yer almakta olup mülkiyeti başkasına ait olan bir gayrimenkulün işverence kiralanmak suretiyle çalışanlara konut olarak tahsis edilmesi halinde sağlanan bu menfaat Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesi hükmü gereğince ücret olarak kabul edilip, personele ödenen ücret kapsamında değerlendirilmelidir Dolayısıyla, gayrimenkul için ödenen kira tutarı ile sağlanan menfaatlerin brütleştirilerek bordroya dahil edilmesi ve bu tutar üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca tevkifat yapılması gerekmektedir.
Öneri:
Personele yapılan kira ve benzeri ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi, mevcut uygulamada meydana gelen vergi ziyaının giderilmesi için vergi mevzuatına uygun işlemlerin yapılması önerilir.
10. GENEL DEĞERLENDİRME
Şirketin 2019 yılına ilişkin başlıca bireysel bilgileri, Toplu Bilgiler Tablosunda gösterilmiştir.
Tablo 9: Toplu Bilgiler Tablosu
Toplu Bilgiler Ölçü 2018 2019
Son Artış
iki yıl veya farkı azalış
Sermaye Bin TL 50.000 50.000 - -
Ödenmiş sermaye Bin TL 50.000 50.000 - -
Öz kaynaklar Bin TL 49.809 51.495 1.685,3 3,4
Yabancı kaynaklar Bin TL 3.768 3.148 (620,5) (16,5)
Toplam Aktifler Bin TL 53.578 54.642 1.064,9 2,0
Yatırım için yapılan nakdi ödemeler Bin TL 9.301 617 (8.684,0) (93,4)
Yatırımlar gerçekleşme oranı (nakdi)* % - - - -
İşçi Bin TL 3 3 - -
Personele yapılan harcamalar Bin TL 1.212 1.497 354,0 31,0
Faaliyet kârlılığı (öz kaynaklar yönünden) % - - - -
Mali kârlılık (öz kaynaklar yönünden) % - 4,2 - -
Faaliyeti kârı veya zararı Bin TL (1.342,4) (1.898,9) (556,5) 41,5
Dönem kârı veya zararı Bin TL (226,3) 2.102,5 2.328,8 (1.029,1)
Dönem kârına ilişkin vergi ve diğer yasal yükümlülükler Bin TL - (417,2) - -
Dönem net kârı veya zararı Bin TL (226,3) 1.685,3 1.911,6 (844,8)
*Düzenli bir bütçe uygulamasına geçilmediği için yatırım program değeri bulunmamaktadır.
*Şirketin Sayıştay denetimi 2018 yılı itibariyle başladığı için tabloda 2018 ve 2019 yılı bilgilerine yer verilmiştir.
2019 yılında dışsal nedenlerden dolayı (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Çamlıca’da yapımı devam eden Kule henüz teslim alınamamıştır) esas faaliyetlerine başlayamamış olan Şirket çağdaş işletmecilik anlayışı gereği düzenlemesi gereken iç mevzuat düzenlemelerini henüz yapamamıştır
Şirket güçlü bir sermaye yapısına sahiptir.
İşletilmesi Şirket tarafından üstlenilen İstanbul için simge bir yapı niteliği de taşıyacak kule aynı zamanda radyo televizyon yayıncılığı için gerekli olan antenlerin, İstanbul’un siluetini kirletmesinin önüne geçecektir. Diğer İllerde de yapılması planlanan bu yapıların Şirket tarafından çağdaş işletmecilik anlayışı çerçevesinde işletilmesi büyük önem arz etmektedir.
11. SONUÇ
Kule Verici Tesisleri İşletim ve Teknolojileri A.Ş.’nin 2019 yılı bilânçosu ve 2.102.497,12 Türk Lirası dönem karıyla kapanan gelir tablosu genel görüşmeye sunulur.
T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06520 Balgat / ANKARA
Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 48 00 e-posta: sayistay@sayistay.gov.tr
http://www.sayistay.gov.tr
12. EKLER
Ek 1: Kamu İşletmesi Finansal Tabloları Ek 2: Diğer Tablo ve Şemalar
Ek 3: Bulgu ve Öneriler Listesi
