‹nsülin Direnci ve Kardiyovasküler Hastal›klar
‹nsülin tayinleri için olanaklar› kolaylaflt›ran ve ge-lifltiren radyoimmun yöntemin bulunmas›ndan bir sü-re sonra, insülin disü-renci kavram› da s›n›rlar› daha be-lirgin bir kavram oldu. Endokrinoloji konular›n›n bir-ço¤u gibi “‹nsülin Direnci” konusu da, teknolojik ge-liflmenin öncesinde araflt›r›c›lar›n gözlem yetene¤i ve usavurmas› ile ortaya at›lm›flt›. 1960 l› y›llar›n baflla-r›nda biyokimyasal ve biyolojik metodlarla ön kol ça-l›flmalar› yapan William Butterfield “diyabetik blok” ad› ile insülin direncini tarif etmiflti.
1970 li y›llarda geliflen insülin direnci kavram› ve insülin direncinin hiperinsülinemi ile iliflkileri, 1990 l› y›llarda daha yo¤un ilgiyi, epidemiyolojik araflt›rmala-ra yöneltti. “Decode Çal›flmas›” buna en iyi örnekler-den biridir. 10 y›l süren bir gözlemin sonucunda De-code Çal›flmas› (1), açl›k glisemisi ile kardiyovasküler mortalite aras›nda pozitif korrelasyon bulunmas› ya-n›nda, bu korrelasyondan daha güçlü bir korrelasyo-nun, postprandiyal glisemi ile kardiyovasküler morta-lite aras›nda oldu¤unu ortaya koymufltur. Bu gözlem-ler karfl›s›nda kardiyovaskügözlem-ler hastal›klarla insülin di-renci iliflkilerini konu alan çal›flmalar hakkedilen bir il-gi oda¤› hâline gelmifltir.
Bu say›da yer alan “Diyabetik olmayan akut koro-ner sendromlar›nda erken dönem yeni bir risk ön be-lirleyicisi olarak Gelifl ‹nsülin Rezistans ‹ndeksi” bafll›k-l› çabafll›k-l›flma (2), ad› geçen ilgi alan›na, yararbafll›k-l› bir katk› olmaktad›r.
Gelifl ‹nsülin Rezistans ‹ndeksi (G‹R‹) Akut Miyo-kard infarktüsü grupunda daha yüksek bulunmufltur. Gruplar›n her ikisi de koroner sendromudur. Türki-ye’de eriflkinlerin üçte birinden daha fazlas› “toplu” veyâ “obez” dir. Amerika Birleflik Devletlerinde
erifl-kinlerin %30’unda insülin direnci durumu bulunmak-tad›r. Bizde de obezite s›kl›¤›na bakarak ayn› s›kl›k kabul edilebilir. Bizde de üç eriflkinin birinde insülin direnci bulundu¤unu varsayabiliriz. Konunun önemi ortadad›r.
Dr.H.Hüsrev HATEM‹
‹stanbul Üniversitesi
Cerrahpafla T›p Fakültesi
Endokrinoloji ve Metabolizma
Bilim Dal› - ‹stanbul
Kaynaklar
1. Glucose tolerance and mortality: comparison of WHO and American Diabetes Association diagnostic crite-ria. The DECODE study group. European Diabetes Epidemiology Group. Diabetes Epidemiology: Col-laborative analysis Of Diagnostic criteria in Europe. Lancet 1999; 354: 617-21.
2. ‹çli A, Gök H, Altunkeser B, ve ark. Diyabetik Ol-mayan Akut Koroner Sendromlarda Erken Dönem Yeni Bir Risk Önbelirleyicisi Olarak “Gelifl ‹nsülin Rezis-tans ‹ndeksi (G‹R‹)’nin” De¤erlendirilmesi. Anadolu Kardiyol Derg 2002; 2:194-201.
Yaz›flma Adresi: Prof. Dr.H.Hüsrev Hatemi ÇAPA T›p Fakültesi Endokrinoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul
