SAĞLIK HİZMETLERİ MYO
TIBBİ DOKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK PROGRAMI
TDS 216 –GENEL İŞLETME
Öğr.Gör. Aysel ARSLAN
İşletmelerin Kuruluş Çalışmaları
TDS 216 –Genel İşletme
Hafta-5
İŞLETMENİN KURULUŞU
• İşletme kurma fikriyle birlikte başlayıp,
işletmenin kesin olarak kuruluşunun
tamamlanmasına kadar sürdürülen
çalışma ve araştırmalara ‘işletmelerin
kuruluş çalışmaları’ denmektedir.
İşletmenin Kuruluş Nedenleri:
1. Miras
2. Bağımsız İş Yapmak 3. Kazanç Sağlamak
4. Toplumsal İtibar Sağlamak 5. Başka Fırsatların Yokluğu
6.Bir Düşünceyi ve Misyonu Gerçekleştirme
İsteği
En Uygun (Optimal) Kuruluş Yeri: Herhangi bir mal veya hizmet üretmek için yatırım yapan kişi neyi, nasıl ve kaça üreteceğini belirlemek adına işletmenin kuruluş yeri hakkında çalışmalar
yapmak zorundadır. Üç etkenlik ölçüsünü göz önünde bulundurmak zorundadır:
• 1. Verimlilik (Prodüktivite)
• 2. Ekonomiklik (Rasyonellik) (üretimin satış tutarının, üretimin maliyet tutarına
oranlanmasıdır).
• 3. Karlılık (Rantabilite)
En Uygun (Optimal) Kuruluş Yeri: Herhangi bir mal veya hizmet üretmek için yatırım yapan kişi neyi, nasıl ve kaça üreteceğini belirlemek adına işletmenin kuruluş yeri hakkında çalışmalar
yapmak zorundadır. Üç etkenlik ölçüsünü göz önünde bulundurmak zorundadır:
• 1. Verimlilik (Prodüktivite)
• 2. Ekonomiklik (Rasyonellik)
• 3. Karlılık (Rantabilite)
• Verimlilik(Prodüktivite)
Girdi ile çıktı arasındaki ilişkidir.İşletmeler ister ürün isterse hizmet üretsinler genel anlamda üretim faktörlerini girdi olarak
kullanarak,mümkün olan en çok çıktıyı yani
ürün ve hizmeti üretmelidir.Aynı miktar girdiden ne kadar çok çıktı ya da aynı çıktıyı ne kadar az girdiden üretirsek verimliliği yakalamış
oluruz.
Verimlilik=Çıktı(Üretim miktarı)
Girdi(Üretim Faktörleri)
• Ekonomiklik (Rasyonellik) Ekonomiklik, üretimin satış tutarının, üretimin maliyet tutarına oranlanmasıdır. Satış niceliği ve satış fiyatı aynı düzeyde iken maliyet giderlerinin düşmesi ekonomikliği arttırır.
•
Üretimden elde edilen mal veya hizmetlerin satışından elde edilen gelir tutarı
Üretimden sırasında oluşan maliyet giderleri Ekonomiklik =
• Karlılık(Rantabilite)
Kar:Belirli bir dönemdeki gelirlerle giderler arasındaki olumlu farktır.İşletmenin başarısını gösteren en
temel göstergedir.
Kârlılık, işletmenin belli bir dönemde sağladığı karın aynı dönem işletmede kullanılan sermayeye
oranıdır.
Karlılık=Kar
Sermaye
• Kuruluş Yeri Etmenleri:
1.Hammadde: kimyasal ve fiziksel olarak uygun olmalı, tedarik edilebilir olmalı, fiyatı uygun olmalı ve ulaştırma olanakları
bakımından yeterli olmalıdır.
2.İş Gücü: Kuruluş yeri seçilirken, iş gücünün nitelik ve nicelik yönünden yeterli olup
olmadığına dikkat edilmelidir. İş gücünün kolay sağlandığı yerlerde kurulmalıdır. İşgücünün
miktarı, işgücünün niteliği ve işgücünün maliyeti dikkate alınmalıdır.
3.Pazar Alanı: Pazara ürün ulaştırma olanaklarının yetersiz ve maliyetli olduğu durumlarda işletme
kuruluş yerinin pazarlara yakın olması gerekir.
4.Taşıma: Ulaştırma giderleri, ulaştırma araçları ve olanakları kuruluş yeri etmenlerinden en genel
olanıdır.
• a. Taşıma Giderleri
• b. Taşıma Olanakları
• c. Ulaştırma Olanakları
5. Su ve Su Kaynakları: Faaliyetleri büyük ölçüde suya dayalı işletmeler, suyun kolayca bulunduğu yerleri kuruluş yeri olarak tercih etmektedirler.
6.İklim Koşulları: Sıcaklık-soğukluk, yağış, nemlilik, rüzgar veya kuraklık gibi doğal unsurlardan oluşan iklim etmeni işletmeleri doğrudan veya dolaylı yoldan
etkileyebilmektedir.
7.Enerji Kaynakları: İşletmeler faaliyetleri sırasında
kullanacakları enerjinin şekli, bunları elde etme koşul ve imkanları, enerji miktarı ve maliyeti, kuruluş yeri
seçiminde etkili olan faktörlerdir.
8.Şehir ve Bölge Yöneticilerinin Davranışları: Yerel
yönetimlerin ve bölge yöneticilerinin; çeşitli işletmelerin kentlerinde veya bölgelerinde kurulması konusunda
gösterecekleri ilgi, kolaylıklar ve baskılar, işletmelerin kuruluş yerlerini seçmelerinde etkili olabileceklerdir.
9.Vergiler, Harçlar, Teşvikler: Yöresel vergive
harçlarda yapılacak indirimler veya belirli bölgelerin kalkınabilmesi açısından sağlanan finansman
imkanları, vergi kolaylıkları ve diğer harç ve ödentilerde gösterilecek ayrıcalık ve avantajlı
olanaklar ile teşvik tedbirleri çerçevesinde sağlanan ithalat ve ihracat imkanları; kuruluş yerinin seçimlerini etkileyen faktörlerdendir.
10.Sosyal ve Kültürel Koşullar: Eğitim düzeyi ile
birlikte insanların sosyal ve kültürel ihtiyaçları da, en az yeme içme ve barınma gibi temel ihtiyaçları kadar önemli olmaktadır.
11. İşletme Dışı Artırımlar (Tasarruflar):
Özellikle uzman işçi bulma, para ve kredi sağlayan kuruluşların iyi organize olmaları sonucu gereksiz işlerin azalması, yedek
parça ve onarım olanaklarının gelişmesi, endüstriyel artıkların rahatlıkla
değerlendirilmesi, ulaştırma ve diğer kamu
hizmetlerinin gelişmiş olması gibi konularda
sağlanacak artırımlar; işletmelerin belirli bir
bölgeyi seçmelerine neden olmaktadır.
İŞLETMENİN KURULUŞ ANALİZİ VE PLANLAMA ÇALIŞMALARI
• Bir işletmenin kurulması, ekonomik, teknik ve hukuki yönleri olan bir süreçtir. Kesin bir
yatırım kararı almadan önce girişimcinin,
yapmayı düşündüğü üretim ve yatırım ile ilgili olarak ekonomik, teknolojik, finansal sorunlar ve kuruluş yeri sorunları bakımından ayrıntılı ve kesin araştırmalara girişmeksizin yeterli bilgileri sistemli ve analizlere elverişli olarak elde etmesine ‘yapılabilirlik araştırması’,
bunları bir metin içinde toplamaya ise
‘yapılabilirlik projesi’ denmektedir.
• Proje: başlama ve bitiş zamanları belli olan ve işlerin belirli bir düzen içinde, kim
tarafından için, nasıl, nerede ve ne zaman yapılacaklarını gösteren, bir plan türüdür.
• Yatırım Projesi: işletmenin kuruluş fikrinin benimsenmesi sonucu başlatılan ve kesin kuruluşuna kadar sürdürülen tüm çabaların, başlangıç ve bitiş noktalarının da gösterildiği bir kuruluş planlaması olmaktadır.
Yatırım Projesi (Ön proje+Kesin Proje)
• 1.ÖN PROJE: Bir yatırım projesi hazırlanırken, kesin yatırım kararı
alabilmek için, girişimcinin, yapacağı yatırıma yönelik bazı ön bilgileri elde etmesine imkan veren çalışmalardan
oluşan bölüme ön proje denir. (fizibilite etüdü / ön yapılabilirlik araştırması).
EKONOMİK ETÜT: Yatırımın rasyonel olup
olmayacağı, ekonomik açıdan incelenir.
PİYASA ARAŞTIRMASI VE TALEP
TAHMİNİ: Pazar araştırması, hedeflenen pazarla ilgili bilgilerin doğru ve sistematik
biçimde elde edilmesini, tasnifini, analizini ve
yorumunu içeren tarafsız bir çalışmadır.
BÜYÜKLÜK VE KAPASİTE SEÇİMİ: Bir yatırım projesinde talep tahmini
aşamasından sonra gelen aşama işletmenin kurulacağı kapasitenin belirlenmesidir.
Kapasite bir işletmenin elindeki tüm üretim
faktörlerini maksimum düzeyde kullanarak
yapabileceği üretim miktarıdır.
TEKNİK ETÜT: Projenin teknik olarak
yapılabilirliğini araştırmak amacıyla yapılan analizdir.
FİNANSAL ETÜT: İşletme kuruluş ve
faaliyetlerini sürdürürken, kuruluş ve sabit
sermaye ihtiyacı ile faaliyetleri sırasında
gerekli olan işleyiş sermayesi olmak üzere
iki tip sermayeye ihtiyaç duyar.
HUKUKSAL ETÜT: Hukuksal etüt yapmanın temel amacı, kurulması planlanan işletmenin hukuki
yapısının seçimi, kuruluş ve üretim için gerekli
izinlerin alınması, yerine getirilmesi gereken yasal koşulların belirlenmesidir.
Ayrıca hukuksal çevrenin analiz edilmesi de gerekir.
DEĞERLENDİRME VE YATIRIM KARARLARI:
Yapılan tüm araştırmalar olumlu sonuç verdiğinde ortaya bir yatırım projesi çıkar.
Hazırlanan birden fazla yatırım projesinden en uygun görüleni seçip uygulamaya konulmalıdır.
2.KESİN PROJE: Hazırlanan birden fazla sayıdaki yatırım projesinden en uygun görülüp kabul edilen proje kesin proje olarak kabul edilmelidir.
Kesin proje sonucunda, projenin uygulanması aşamasına geçilip geçilmeyeceğine karar verilir.,
PROJENİN UYGULANMASI: Yatırım projesinin gerçekleştiği aşama olup, gerçek büyüklükteki harcamaların başladığı aşamadır.
Projenin uygulanması ile ilgili kesin siparişler verilir ve fiziksel yatırımlar başlar.
İŞLETME (ÜRETİME GEÇİŞ) AŞAMASI: Kuruluşunu tamamlayan
işletme, tam kapasite ile faaliyete geçmeden önce, üretimin planlandığı gibi gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini deneme üretimi ile test etmelidir.
İşletmenin deneme üretiminin bitişi ile birlikte kuruluş aşaması tamamlanır ve üretim dönemine başlanmış olur.