• Sonuç bulunamadı

İki Savaş Arası Dönem Ve Savaş Dönemi Polonya Edebiyat

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "İki Savaş Arası Dönem Ve Savaş Dönemi Polonya Edebiyat"

Copied!
8
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

İki Savaş Arası Dönem Ve Savaş

Dönemi Polonya Edebiyat

(2)

Kwadryga

• İkinci avangarda dahil şairlerden söz ederken Kwadryga grubunu atlamak olmaz. S.R. Dobrowolski, M. Bibrowski, W. Wernic, W. Sebyła, S. Flukowski, A. Maliszewski, L. Szenwald, K.I. Gałczyński, W. Słobonik ve S. Ciesielczuk’un dahil olduğu, 1926 yılında kurulan şiir grubu Kwadryga tarafından

Varşova’da 1927-1931 yılları arasında yayımlanan aynı adlı bir şiir dergisi çıkartılıyordu. Aleksander Maliszewski bu grubu şöyle anlatıyordu:

“Kwadryga adını alıyoruz. Edebiyat Ortamı’nın belki de en çok tartışılan, ama en aktif ve dostluk bağlarıyla birbirine bağlı on bir üyesi: Bibrowski, Ciesielczuk, Dobrowolski, Flukowski, Gałczyński, Maliszewski, Markowski, Saliński, Sebyła, Słobodnik, Szenwald gruba dahil oluyor. Şimdi yazar

akşamları üniversite sınırlarını aşıp sadece Varşova’yı değil, Łódź, Kraków, Wilno, Grodno ve Lwów’u da sarmaktadır. Adlarımız basında gün geçtikçe daha sık yer almaktadır Kwadryga: Antik Yunan ve Roma’da, atların çektiği, oturma yeri olmayıp ayakta sürülen iki tekerlekli araba.

(3)

• Kwadryga grubu, dönemin edebi gruplarının çoğu gibi yine

öğrencilerden oluşuyordu. Maliszewski’nin yazdığı gibi, belki ‘en çok tartışılanlar’dı, ancak grup üyelerinin hemen hemen hepsi ilk kuşak aydınlardı, bu bağlamda edebiyatta tek tek sivrilmeleri oldukça

zordu. Süreklilik arz eden finans sorunları nedeniyle gelir kaynağı arayışı içinde olmaları, sürekli ev ve mekân değiştirmeleri, grup üyelerine özgür ve genel bir bohem yaşam havası vermiştir. Bu gençler çoğu zaman kiralarını ödemiyorlar, yaşadıkları çevreye gürültüleriyle rahatsızlık veriyorlar, ama nedense hep iyi niyetli kimselerle karşılaştıkları için başları çok da belaya girmiyordu. Bu yaşantılara ve sabırlı, hoşgörülü aile üyelerine ve komşulara ilişkin destanlar, eski Kwadrygacıların anılarında sürekli olarak ortaya çıkmaktadır

(4)

• Kwadryga dergisinde yazan genç şairlerin biraz puslu olan

programı, toplumsal yönden yükümlü bir şiir talep etmekteydi ve kendinden aşırı hoşnut olma ve toplumsal sorunları

üstlenmeye hatta onlarla ilgilenmeye kalkışmama konusunda Skamander’i eleştirmekteydi. Pasifizm, baskı görenlere sempati, Norwid’i ruhsal patron gibi kabul etme durumları ile tam olarak belirlenmemiş ciddi bir amaca yönelme eğilimi göstermekteydi.

Aslında içlerinde en radikal olan Stefan Flukowski (1902-1972) pek çoğu tarafından yegâne deneyimci olarak kabul edilmiştir.

Grubun en tanınmış sanatçıları, yolları daha sonradan ayrılacak olan Władysław Sebyła (1902-1940) ve Lucjan Szenwald (1909- 1944) idi.

(5)

• Sebyła ilk pasifist şiirleri “Pieśni szczurołapa” (1930) (Fare Kapanı Şarkıları)ndan sonra, Genç Polonya döneminin mirasını

devralarak, metafiziksel bir diyalog formundaki şiirle daha fazla ilgilenmiştir. “Koncert egotyczny” (1934) (Egotik Konser) ve

“Obrazy myśli” (1938) (Düşünce Betimleri) adlı yapıtları otuzlu yılların felsefi huzursuzluğu açısından karakteristik yapıtlardır.

• Buna karşın, Szenwald, Marksizme yönelmiş ve ender görülen bir derinliğe sahip olan “Kuchnia mojej matki” (Annemin Mutfağı) adlı uzun manzumesini ve diğer yapıtlarını bir kenara atarak

politik şiirler yazmaya başlamıştır. Ne yazık ki, bu şiirlerin pek azı gerçekten iyidir.

(6)

• Kwadryga’nın program tasarılarında edebiyata yeni bir soluk getirmek, toplumsal düşünceyi önemsemek gibi düşünceler olmasına karşın, şiir kuramı Skamander’i çok andırır. Nitekim Kwadryga’nın yazarlarının genelde

Skamander’in takipçileri olarak kabul edilmeleri şaşılacak bir durum değildir. Gałczyński dışında, gruba dahil ünlü sanat bireyleri olmasa da ilginç şairler vardı; ne var ki, Kwadrygacıların düşünsel yolları birbirinden çok çabuk ve tamamen ayrılmıştır.

(7)

• İki savaş arası dönem yirmi yıllık kısa bir süre olmasına rağmen içinde birçok farklı şiir grubu barındırmaktadır. Gruplar her ne kadar farklı olsalar da aynı dönem içerisinde etkinlik

göstermelerinden ötürü, mutlaka birbirlerinden beslenmişlerdir. Coşku, heyecan, korku ve

endişe gibi birbirinden zıt birçok duyguyu

barındıran bu dönem Polonya edebiyat tarihinde birçok yenilikçi girişimi içinde barındıran bir

dönem olarak yer almaktadır.

(8)

KAYNAK

• Prof. Dr. Neşe Taluy Yüce- Prof. Dr. Seda Köycü.

Polonya Edebiyatı: İki Dünya Savaşı Arasındaki Yirmi Yıl. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2017.

• Kwiatkowski, Jerzy. Dwudziestolecie

międzywojenne. Warszawa: Wydawnictwo

Naukowe PWN, 2003.

Referanslar

Benzer Belgeler

• Skamander grup arasında değerlendirdiğimiz sanatçının, grubun seçtiği eserlerde kullanılan günlük dilen yakın eseri olarak Dionisos Ayini şiir kitabı örnek

Olağanüstü derecede izole bir karaktere sahip olan Krakov gelecekçiliğinden farklı olarak, Varşovalı gelecekçiler, başka şiir anlayışlarının genç temsilcileriyle,

• İki savaş arası dönemde yer alan diğer bir önemli şair grubu Avangard gruptur.. Bu grubu da Krakov Avangardı ve İkinci Avangardlar olarak

• Avangard grubun diğer kanadı Lublin’de başlayan daha sonra Varşova’ya taşınan, İkinci Avangard olarak bilinen gruptur.. Otuzlu yıllarda etkinlik

• Żagary adlı grubun diğer üyelerinden Jerzy Putrament (1910-1986) savaştan önce Marksist devrimci bir düşünce ve Vilno’nun güneyinde kalan, aile ocağı olan yerin

İki Savaş Arası Dönem’in ilk yıllarında ve aslına bakılırsa tüm dönem boyunca düzyazı, toplumsal-siyasi sorunsala daha açık biçimde yönelmiş ve bu sorunsal nedeniyle

İkinci bölüm ‘Nawłoć’ta geçer: Polonya’daki ağalık sisteminin, köylülerin ve mevsimlik işçilerin betimi burada verilir.. Son bölüm “Doğudan Esen Rüzgâr”

Yaklaşmakta olan yeni yüzyıla uygun bir biçimde yetiştirilen Barbara, çiftçiliği yaşam biçimi olarak seçen Bogumił’le