10. Ders
Açıklık ve Basitlik
Açıklık ve Basitlik
Karmaşık Yapılar
İki yaşındaki bir çocuk birleşik isimleri oluşturan kökleri tanıyarak anlamlandırmaya çalışır. Bu aşamda dillerin yapısal farklılıkları çocuk için önem taşır.
2
Açıklık ve Basitlik
Eklemeli dillerde 2 yaşına gelen çocuk pek çok sözcüğü çekimleyebilmektedir.
3
Açıklık ve Basitlik
Eş seslilik
Çocuklar eş sesli sözcükleri anlamlandırmakta sorun yaşamamaktadır.
Bu sözcükleri çekimleyebilmektedir.
4
Açıklık ve Basitlik
Anlamın Açıklığı (Transparency of Meaning)
Konuşucunun kök ve eklerin taşıdığı anlamları kullanarak yeni sözcüklerin anlamına ulaşmasıdır.
5
Açıklık ve Basitlik
Sözcük Uydurmak
a) Çocuklar önce anlamsal geçirgenlik sağlayan kökleri ya da ekleri bir araya getirerek sözcük uydururlar. Ör: havaarabası (airplane)
b) Ardından (2 yaş sonrası) tek kökü ya da eki kullanarak sözcük uydururlar. Ör: zil ( zil çalmak)
6
Açıklık ve Basitlik
Eklerin Kullanımı
Eki anlamlandıran çocuk ekin anlamını genelleyerek kullanmaya başlar.
Örnek: taksici/ekmekçi/resimci
7
Açıklık ve Basitlik
Dilde yetkinliği artan çocuk anlamsal geçirgenliği daha az olan yapıları anlayabilme ve benzer yapıları üretebilmeyi kazanır.
8
Açıklık ve Basitlik
Yapının Basitliği
Çocuk önce çekimlenmemiş haldeki sözcükleri ya da kökleri
kullanmaya başlar. Bu tüm diller için ortak ilkedir ancak her dil için yapının basitliği farklılık gösterir.
9
Açıklık ve Basitlik
Çocuk sözcük uyduracağı zaman da kök ve çekim eki birleşiminden önce kök ve kök birleşimini kullanır.
Örnek: plate-egg = fried-egg
10
Açıklık ve Basitlik
Tamlayan ve belirtecin her hangi bir düzenlemeye gerek kalmadan kullanıldığı birleşik yapılar biçimbirimsel yapılar ile düzenleme
gerektiren birleşik yapılardan daha basittir.
11
Açıklık ve Basitlik
Gerek basitlik gerek açıklık devinimseldir.
12
