Y Kuşağı (1980-1999)

Y kuşağı, 1980 ve 1999 arasında doğanların oluşturduğu kuşak grubudur. Günümüzde, 20-39 yaş aralığında olan kuşak grubudur. Bu kuşak literatürde internet kuşağı, echo-boomers, millenial ve nexter olarak da ifade edilmiştir (Akdemir, Konakay, Demirkaya vd., 2013: 15). Y kuşağı olarak adlandırılan bu kuşaktaki kişiler günümüzün potansiyel çalışanlarını ve yöneticilerini oluşturacak yeni bir toplum olarak görülmektedirler (Taşlıyan, Eyitmiş ve Gündoğdu, 2015: 20). Teknoloji ile büyüyen Y kuşağı bireylerinin çoğu küçük yaşlarda bilgisayarla tanışmıştır. Bu kuşak zamanın eğilimleri ve modası olan siyasi, teknolojik olaylar tarafından şekillendirilmiştir. Yani medyanın, anlık iletişim teknolojilerinin, sosyal ağın yükselişi, çalışma ve sosyalleşmenin klasik anlam ve anlayışı bu kuşağın alışkanlıklarını değiştirmiştir. Bilgisayar ve internet teknolojisi, kuşak üzerinde büyük etki yaratmıştır (Levickaite, 2010: 173).

Y kuşağının yazın hayatında ileri teknoloji ile büyüdüğü tespit edilmiştir. Yüksek teknolojilerin yardımlarıyla, bilgileri hızlı bir şekilde özümseme, daha çok bilgi ile çoklu görevlere atılma, yüksek yetenek kazanma konusunda yetkindirler. Ayrıca, işyerlerinde geçici olmayı ve yöneticilerinden refahlarını korumalarını beklemektedirler. Bununla birlikte, yaş, etnik köken ve cinsiyet yönelimindeki çeşitlilik konusunda yüksek toleransları vardır, çünkü bu dünyanın herkesin yaşaması için daha iyi bir yer olmasını istemektedirler (Kian and Yusoff, 2012: 399). Y kuşağı her ne kadar bencil, tüketim odaklı olarak tanımlansa da tüketim tercihlerinde sosyal sorumluluk, etik ve sürdürülebilirlik kavramları da etkili olmaktadır (Ayhan ve Saral Güneş, 2018: 167). Sürekli hayata dair “neden” sorusunu soran Y kuşağının iş hayatındaki başlıca özellikleri aşağıdaki gibi ifade edilmektedir (Koç, Öztürk ve Yıldırım, 2016: 72):

• İşlerine eğlence katmayı sevme, • Kişisel iletişime önem verme,

• Aynı anda birçok iş sorumluluğunu üstlenebilme ve bu güçte olabilme olarak sıralanabilmektedir.

Bunun yanında iş değiştirme alışkanlığı da olabilen bu kuşak bireyleri aynı zamanda işten çok çabuk sıkılabilen, otoriteyi reddeden, kendine güvenen, işte çabuk yükselerek başarı gösterme ve sorumluluk almaya istekli olma özellikleri de gösterebilmektedirler. Y kuşağı bireyleri sürekli öğrenme peşinde oldukları için bunu çalışma hayatlarında da beklemektedirler. Teknolojinin hayatımıza kattığı hız onları hızlı düşünmeye, hızlı harekete geçmeye ve dolayısıyla da hızlı tüketmelerine sebep olmaktadır. Bu sebeple Y kuşağı üyelerinin önceki kuşaklara nazaran daha fazla iş değiştirdikleri düşünülmektedir (Başoğlu ve Durmaz Edeer, 2017: 78). Y kuşağının yapılan araştırmalara göre temel özellikleri şunlardır (Yüksekbilgili, 2015: 261):

• Rahat bir ortamda kendilerini ifade edebilecekleri işler tercih etmektedirler.

• İnternet en önemli iletişim araçlarıdır.

• Teknolojiyi yakından takip etmekte ve çok iyi kullanmaktadırlar. • Belirli bir iş kurma fikirleri bulunmaktadır.

• Özgürlüklerine düşkündürler. • Özgüvenleri yüksektir.

• Kendilerini sabırsız olarak düşünmektedirler.

Y kuşağındaki bireyler özgüven sahibi, hızlı düşünebilen, hedef odaklı, özgürlüklerine düşkün, teknolojiye bağımlı, otoriteye meydan okumayı seven, sabırsız, sorgulayan, az zamanda iyi iş çıkarmaya yönelik bireylerdir. Aynı zamanda kendilerini seven, güvenen, değer veren böylelikle iletişim becerilerini sürdürmede ve sonuçlar elde etmede kullanmakta olup, internet teknolojisinden yararlanarak otoriter bir yönetim tarzını ortadan kaldırmakta ve esnek bir çalışma ortamı yaratmaktadırlar (Göktaş, 2016: 35). Çalışma hayatında çalıştıkları kurumun politikalarını dinlemek ve anlamak için çaba sarf etmektedirler. Böylece kurumun

vizyonu ile ilgili konular ve kurumun ilerlemesi için yapılan yenilik çalışmalarının içinde olmayı tercih etmektedirler (Karasu, Aylaz ve Dadük, 2017: 181).

Y kuşağı mensuplarının çoğunlukla, işi hayatlarının en önemli parçası olarak görmedikleri, yavaş çalışabilecekleri, rahat giyinebilecekleri, sürekli kontrol altında olmayacakları çalışma ortamlarını tercih etmektedirler. Ancak başka bir görüşe göre de bilinenin aksine Y kuşağı bireyleri kendilerini “güvenilir çalışan” olarak tanımlayıp, bireysel kimliğin de kendileri için çok önemli olduğunu vurgulamaktadırlar. Y kuşağı bireyleri işinde sürekli gelişecekleri işlerde, açık fikirli ve pozitif yaklaşıma sahip yöneticilerle çalışmaya önem vermektedirler (Zeybek Sayın, 2016: 31). Aynı anda birden fazla iş yapabilen Y kuşağı etkili yönetildikleri takdirde büyük bir yetenek olabilmektedirler. Ekip çalışması, başarı ve iyi iletişim gibi değerlerden oluşan alışkanlıklara sahiptirler. Aynı zamanda paylaşımcı ve iyi takım arkadaşı da olmaktadırlar (Genç, 2017: 10).

Y kuşağının, X kuşağı ile çok büyük değer farklılıkları göstermediği ifade edilmektedir. Çünkü Y kuşağının ebeveynleri X kuşağı olduğu için dolayısıyla onları büyüten, yetiştirenler de X kuşağıdır. Teknolojinin geliştiği bir dönemde doğmaları, ekonomik anlamda daha refah bir hayat sürmeleri, sağlık hizmetlerinin daha da geliştiği ve küreselleşmenin artması gibi etkenlerden dolayı, kendisinden önceki kuşaklardan daha farklı bir yaşam tarzı benimsediği görülmektedir (Gemlik, İlter ve Bektaş, 2018: 156). Y Kuşağı genelde takım odaklı ve iyimser olarak tanımlandığı için çok görevlidirler ve teknolojik olarak bilgilendirilme eğiliminde olmaktadırlar. Bu kuşak, öğrenme ve büyümek için inatçı olarak nitelendirilmektedir. Bu çağda doğmuş bireylerin tipik olarak saygı sorunları vardır. İletişim, günlük yaşam ve istihdam görevlerinde gezinmek için yeterli okuryazarlık becerisine sahip olmak ve işlerin derhal gerçekleşmesini beklemektedirler bu da bu kuşak için başka bir işyeri mücadelesi yaratmaktadır (Lapoint and Liprie Spence, 2017: 121).

Y Kuşağı çalışanları genç olmalarına rağmen kendinden yaşça büyük çalışanlar gibi kendi sosyal haklarından da endişe duymaktadırlar. Çevrelerinde olan

örgütsel ve çevresel adaletsizliklerle birlikte sosyal sorumluluklarının farkındadırlar. Yaş, etnik köken ve cinsiyet yönelimindeki çeşitliliği kabul etmekle beraber örgüt için faydalı olan her şeyi uygulamaktadırlar (Angelina, 2011: 251). Y kuşağının, yöneticilerinden beklediği özellikler, iyi anlaşabildikleri ve birlikte çalışmanın kolay ve keyifli olması, anlayışlı ve şefkatli, esnek ve açık fikirli olmalarıdır. Yöneticiler iletişime ve çalışanların fikirlerine değer vermelidir. Aynı zamanda işyerinde saygı, samimiyet, şeffaflık ve güvenin olduğu bir ortam yaratmalıdırlar (Gemlik, İlter ve Bektaş, 2018: 157). 2025 yılına kadar kurumların çalışanlarının %70’ni Y kuşağı oluşturması beklenmekte, Y kuşağının güçlü bir lider olup olamayacağı merak konusu olmaktadır (Bayramoğlu, 2018: 18).