Yöneticilerin okul ikliminin “işbirliği” alt boyutuna ilişkin algı düzeyleri

algılarını ortaya koymak amacıyla, yöneticilerin “Okul İklimi Ölçeği” nin “işbirliği” alt boyutundaki maddelere verdikleri yanıtlardan elde edilen ortalama ( ̅ ) ve standart sapma (Ss) değerleri ile algı düzeylerine ilişkin betimsel istatistiklere ve yorumlara Tablo 4.7’ de yer verilmiştir.

Tablo 4.7. Yöneticilerin Okul İkliminin “İşbirliği” Alt Boyutuna İlişkin Algı Düzeylerini

Gösteren Betimsel İstatistikler

Alt Boyut

Madde N ̅ Ss Düzey Açıklama

İŞ

BİRLİĞİ

18.“Kendimi bu okula ait hissediyorum.” 166 4.31 .736 Tamamen Katılıyorum

Çok Yüksek 35.“Öğretmenler öğrencileri hakkında diğer

öğretmenlerle rahatlıkla konuşur.”

166 4.14 .724 Çoğunlukla Katılıyorum

Yüksek

34. “Okulda fikir farklılıklarına saygı gösterilir.”

166 4.13 .740 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 25. “Okulumu büyük bir aile gibi

nitelendirebilirim.”

166 4.08 .863 Çoğunlukla Katılıyorum

Yüksek

27. “Okulda iletişim açık ve samimidir.” 166 3.98 .845 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek

Tablo 4.7. Yöneticilerin Okul İkliminin “İşbirliği” Alt Boyutuna İlişkin Algı Düzeylerini

Gösteren Betimsel İstatistikler (Devamı)

Alt

Boyut Madde N ̅ Ss Düzey Açıklama

İŞB

İR

L

İĞİ

39. “Öğretmenler öğretim konularında işbirliği yaparlar.”

166 3.98 .790 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 22.“Öğretmenler sorunların çözümünde

işbirlikli davranır.”

166 3.93 .902 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 33. “Öğretmenler kişisel ve mesleki amaçlara

ulaşmada işbirliği yaparlar.”

166 3.93 .735 Çoğunlukla Katılıyorum

Yüksek

23. “Okuldaki diğer öğretmenlerin çoğu arkadaşımdır.”

166 3.87 .896 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 42. “Öğretmenler, yeni öğretim yöntemlerini

uygulamak için çaba gösterirler.”

166 3.86 .852 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 26. “Okulda zümreler arası işbirliği yüksek

düzeydedir.”

166 3.80 .811 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek 15. “Öğretmenler birbirleriyle okul dışında da

vakit geçirirler.”

166 3.51 .952 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek

Toplam (12 madde) 166 3.96 .521 Çoğunlukla

Katılıyorum Yüksek

Tablo 4.7 incelendiğinde araştırmaya katılan yöneticilerin okul ikliminin “işbirliği” alt boyutuna ilişkin algı düzeyleri ortalaması ̅=3,96 olup, "çoğunlukla

katılıyorum" düzeyinde olduğu görülmektedir. Buna göre, okul ikliminin “işbirliği”

boyutuna yönelik olarak yöneticilerin okullarında “yüksek” düzeyde işbirliği ortamının bulunduğu söylenebilir. Bu durumun, yöneticilerin okullarda öğretmenler arasında işbirliği, saygı ve güven ortamını sağlamaya özen göstermelerinden, hem mesleki hem de kişisel paylaşım ortamlarının oluşmasında okulda açık ve etkili iletişime önem vermelerinden, öğretmenlerin mesleki ve kişisel yönden gelişimlerinin desteklenmesinden, okullarda “biz” duygusunun hakim kılınarak aidiyet duygusunun yüksek olmasından kaynaklandığı söylenebilir.

Katılımcı yöneticilerin okul ikliminin “işbirliği” alt boyutu algılarına göre ortalaması en yüksek olan maddelerin "18.Kendimi bu okula ait hissediyorum." ( ̅=4,31;

“tamamen katılıyorum”), "34.Okulda fikir farklılıklarına saygı gösterilir." ( ̅=4,13;

“çoğunlukla katılıyorum”) ve “35.Öğretmenler öğrencileri hakkında diğer öğretmenlerle rahatlıkla konuşur.” ( ̅=4,14; “çoğunlukla katılıyorum”) maddelerinin olduğu görülmüştür. Katılımcı yöneticilere göre okul ikliminin “işbirliği” boyutunda, okullarda yüksek aidiyet duygusunun, demokratik bir ortamın ve açık bir iletişimin olduğu görülmektedir. Bu durumun, yöneticilerin okullarda demokratik bir liderlik davranışı sergilemelerinden; okullarda saygı, hoşgörü ve anlayışa dayalı bir ortamın olmasından;

öğretmenlerin okulu ve öğrencileri sahiplenmeleri ve özverili davranmalarından; öğretmenler arasında hem öğretimsel hem de eğitimsel açıdan ortak paylaşımların olmasından kaynaklandığı söylenebilir.

Araştırmaya katılan yöneticilerin okul ikliminin “işbirliği” alt boyutu algılarına göre ortalaması en düşük olan maddelerin ise "15.Öğretmenler birbirleriyle okul dışında

da vakit geçirirler." ( ̅=3,51; “çoğunlukla katılıyorum”) ve "26.Okulda zümreler arası

işbirliği yüksek düzeydedir." ( ̅=3,80; “çoğunlukla katılıyorum”) maddelerinin olduğu görülmektedir. Yöneticilere göre, okul ikliminin “işbirliği” boyutunda, meslektaşlar arasında işbirliğinin daha düşük olduğu ve okul dışında da iletişim ve sosyal etkileşimin daha az olduğu görülmektedir. Bu durumun, öğretmenlerin iletişiminin okul ortamıyla sınırlı kalmasından, branşlara yönelik oluşturulan zümreler arasında eğitim ve öğretim konularına yönelik etkileşimin az olmasından ya da okullarda bu tür kurul ve komisyonların formalite olarak kurulmasından, faaliyetlerinin sadece kağıt üzerinde kalarak uygulamaya geçirilememesinden kaynaklandığı söylenebilir.

4.2.1.4.Yöneticilerin okul iklimi ve tüm alt boyutlarına ilişkin genel algı düzeyleri. Araştırmaya katılan yöneticilerin okul iklimine ve tüm alt boyutlarına ilişkin algılarını ortaya koymak amacıyla, yöneticilerin “Okul İklimi Ölçeği” ve tüm alt boyutlarındaki maddelere verdikleri yanıtlardan elde edilen ortalama ( ̅ ) ve standart sapma (Ss) değerleri ile algı düzeylerine ilişkin betimsel istatistiklere ve yorumlara Tablo 4.8’ de yer verilmiştir.

Tablo 4.8. Yöneticilerin Okul İklim ve Tüm Alt Boyutlarınana İlişkin Genel Algı

Düzeylerini Gösteren Betimsel İstatistikler

YÖNE

T

İC

İ

Örgüt İklimi ve Alt Boyutları N ̅ Ss Düzey Açıklama OKUL İKLİMİ 166 3.96 .524 Çoğunlukla Katılıyorum Yüksek Liderlik ve katılım 166 4.11 .517 Çoğunlukla Katılıyorum Yüksek İşbirliği 166 3.96 .521 Çoğunlukla Katılıyorum Yüksek Eğitim öğretim ortamı 166 3.81 .616 Çoğunlukla Katılıyorum Yüksek

Tablo 4.8 incelendiğinde araştırmaya katılan yöneticilerin okul iklimine ilişkin algı düzeyleri ortalaması ̅=3,96 ("çoğunlukla katılıyorum"); “liderlik ve katılım” alt boyutuna ilişkin algı düzeyleri ortalaması ̅=4,11 ("çoğunlukla katılıyorum"); “eğitim ve öğretim ortamı” alt boyutuna ilişkin algı düzeyleri ortalaması ̅=3,81 ("çoğunlukla

("çoğunlukla katılıyorum") düzeylerinde olduğu görülmektedir. Buna göre, örgütsel iklimin tüm boyutlarında yöneticilerin algı düzeylerinin yüksek düzeyde ve benzer olduğu görülmektedir. Okul iklimi ve alt boyutlarının ortalamalarına bakıldığında, yöneticilerin “liderlik ve katılım” boyutunu, “eğitim ve öğretim ortamı” ile “işbirliği” boyutlarına göre daha olumlu algıladıkları görülmektedir. Bu durumun, yöneticilerin kendi iş tanımları kapsamına giren yönetim süreçlerinde daha başarılı olmalarından, liderlik ve yönetime ilişkin olarak öz-güven ve öz-yeterlilik inançlarının daha yüksek olmasından kaynaklandığı söylenebilir.

4.2.2.Öğretmenlerin Örgütsel İklime İlişkin Algı Düzeyleri

Öğretmenlerin okullardaki örgütsel iklime ilişkin algı düzeyleri, “Okul İklimi Ölçeği”nin 1. “Liderlik ve Katılım”, 2. “Eğitim ve Öğretim Ortamı”, 3. “İşbirliği” boyutlarında ele alınmıştır.

4.2.2.1.Öğretmenlerin okul ikliminin “liderlik ve katılım” alt boyutuna ilişkin